In Friesland zijn er vergeleken met de rest van Nederland veel laagopgeleide jongeren. Dit blijkt uit een onderzoek van het Fries Sociaal Planbureau (FSP). 54 procent van de Friese jongeren zat in het schooljaar 2015/2016 op het mbo. In heel Nederland was dat 42 procent. Een belangrijke reden is dat ouders en leraren naar de leerlingen toe minder ambitieus zijn.

Het onderzoek gebruikte bestaande cijfers, maar interviewde ook 50 jongeren op het mbo en 50 jongeren op het hbo over leren, wonen en werken. Hieruit kwam veel informatie naar voren over de Friese jongeren.

Robots pikken banen in

Friesland is dus een echte mbo-provincie. De jongeren van het mbo die geïnterviewd werden, waren erg optimistisch over hun toekomst en baankansen in Friesland. Volgens het FSP realiseren ze zich niet goed dat de toekomst niet zo zeker is, juist doordat hun banen overgenomen kunnen worden door robots en computers. Het FSP wil dat de Friese jongeren meer gestimuleerd worden om door te leren en een onderzoek waarom de ambities zo laag liggen.

Vooral jongeren met een mbo-opleiding blijven in Friesland wonen. Ze houden van de rust en ruimte en willen niet weg van hun vrienden en familie. De Fries sprekende jongeren vonden het ook een struikelblok om te verhuizen naar een gebied zonder de Friese taal. Hoogopgeleide jongeren verhuizen vaker uit Friesland, voor hun opleiding en baan. Velen zeiden ooit terug te willen naar Friesland, maar met de voorwaarde dat ze werk op niveau krijgen. Meer werk op niveau voor hoogopgeleiden zou er dus voor kunnen zorgen dat er meer Friezen terugkeren.

Af van flexibel contract

Slechts een derde van de gesproken jongeren heeft een vaste baan. De rest heeft een flexibel arbeidscontract. Bijna alle jongeren gaven aan hier vanaf te willen. Het flexibel arbeidscontract geeft veel onzekerheid en moeilijkheden bij het kopen van een huis. Het FSP pleit voor meer zekerheid over vaste banen voor jongeren met een mbo-opleiding.