Na vier jaar middelbare school weet je een heleboel: je hebt bijvoorbeeld geleerd chemische reacties te beschrijven, wiskundig te verklaren waarom een auto zonder te remmen een heuvel afrolt, en je kunt bepalen of een tekst goed is opgebouwd. Maar al die theoretische kennis is niet voldoende voor het maken van belangrijke keuzes: zoals hoe je de rest van je leven wil invullen.

Hiervoor heb je praktische kennis, levenskennis, nodig. Deze kennis vind je door je actief te mengen in de maatschappij. Voorheen deden scholieren dat door het doen van de verplichte maatschappelijke stage, maar die is tegenwoordig alweer (bijna) verdwenen. Ten onrechte, als je het mij vraagt. 

Levenskennis

Levenskennis is kennis over jezelf: weten wie je bent, waar je van houdt en waar je voor staat in het leven. Misschien zijn dat dingen waar je tijdens je middelbare schooltijd nog niet over na wil denken, maar dat maakt ze niet minder belangrijk. Deze kennis moet je bijvoorbeeld gebruiken bij het maken van een studiekeuze. Voor het maken van die belangrijke en levensbepalende keuze moet je weten wat je leuk vindt, welke studievorm bij je past, waar je wil studeren, etc. Om dat te kunnen bepalen moet je toch echt eerst weten wie je bent. 

Waarschijnlijk denk je jezelf al goed te kennen, omdat je jezelf nog maar in een paar situaties hebt gezien. Op school met je vrienden en thuis met je familie. Twee omgevingen waar je voor een groot deel in opgegroeid bent en waar niet zoveel nieuws meer van je verwacht wordt. 

Fundering

Dit in tegenstelling tot de situatie waar het allemaal om draait: de maatschappij. De situatie waar je na je middelbare schooltijd, of je het nu wilt of niet, toch echt actief onderdeel van gaat worden. Je moet studeren, geld verdienen, netwerken opbouwen en er kunnen moeilijke dingen van je gevraagd worden.

Het is dus belangrijk om, voordat je die wereld instapt, een goede een basis (fundering) te hebben. Zie het als het maken van een soort van reisgids voor jezelf. Waar moet ik heen, waar wil ik heen en hoe kom ik daar? Die antwoorden vind je het liefst voordat je verdwaald raakt, dusje kunt het best maar vast op ontdekkingstocht gaan. 

Ziekenhuis

Een manier om op zo'n tocht te gaan, is de maatschappelijke stage. Ik heb de afgelopen anderhalf jaar stage gelopen in een ziekenhuis en heb mezelf daar ontwikkeld als nooit tevoren. Dagen waarop alles compleet fout gaat (bijvoorbeeld mijn eerste dag), collega's en patiënten die heel veel van je verwachten en inspirerende mensen waar ik de rest van mijn leven nog aan zal blijven denken.

Nu weet ik wat ik belangrijk vind en wat ik nodig heb om gelukkig te zijn. Ik moet mensen helpen en werken in een hectische omgeving, maar ik heb ook een kleine vriendenkring nodig die bestaat uit mensen die geloven in wie ik ben en waar ik voor sta. Al deze kennis over mezelf geeft me rust en handvaten voor de rest van mijn leven. 

Het is dus van groot belang dat scholen het nut, de waarde en de onmisbaarheid van de (maatschappelijke) stage weer in gaan zien. Het is namelijk goed om jezelf te leren kennen en je weg te vinden in de samenleving, want dat is waar je de rest van je leven door zal gaan brengen. Deze weg vind je niet door het (alleen maar) lezen van schoolboeken en het bijwonen van lessen. Er is maar één manier om dat te doen, en dat is je klaslokaal verlaten en zelf onderdeel worden van die maatschappij.