De meeste jongeren gaan vanaf de eerste klas zonder problemen in een rechte lijn door naar het eindexamen. Voor Michelle liep het anders: zij kreeg op haar zestiende een angststoornis en durfde op een gegeven moment zelfs het huis niet meer uit. 

Ik zit bij Michelle op de bank als ze over de stoornis praat die jarenlang haar leven beheerste. Michelle is trouwens niet haar echte naam, want ze wil graag anoniem blijven. Ze ziet er goed uit, en dat is wel eens anders geweest, zegt ze zelf.

De ellende begon toen Michelle in de vierde klas van het vwo zat. Maar daarvoor waren er al signalen dat het niet helemaal goed ging. "Het is heel moeilijk om te zeggen hoe het precies begonnen is, maar volgens mij startte het al op jonge leeftijd. Vroeger vond ik sommige dingen al spannend, die andere kinderen niet spannend vonden, zoals bij mensen eten.

Onzekerheid

Echt mis ging het pas in de vierde van het vwo. School eiste veel van me, en emotioneel ging het ook niet lekker. Het brak me op. Doordat ik me zo slecht voelde, kwam ik niet aan school toe en vervolgens werd ik dan boos op mezelf. Mijn angsten waren er al, maar door alle onzekerheid over school en door de puberteit werden die nog eens versterkt.

Die combinatie zorgde ervoor dat het snel slechter ging met Michelle. "Ik ging steeds minder naar school, waardoor ik bleef zitten en naar 4 havo moest. Door die nieuwe klas werd ik nog angstiger, en ging ik nog minder naar school toe."

Paniekaanval

Als Michelle een paniekaanval had, kreeg ze het ontzettend benauwd en ging ze hyperventileren. "Ook begon ik te trillen en te huilen. Uit angst om een paniekaanval te krijgen, ging ik de deur niet meer uit. Mijn klasgenoten en vriendinnen vonden het erg naar om mij zo te zien, maar ze steunden mij wel. Zo kreeg ik veel beterschapskaartjes en steunbetuigingen."

Michelles ouders besloten Jeugdzorg in te schakelen, maar die konden niets voor haar betekenen. Ondertussen zat ze thuis en deed ze niets behalve muziek luisteren. Dat klinkt veel scholieren natuurlijk ideaal in de oren: beetje thuiszitten, luieren en plaatjes draaien. Maar Michelle haalt me al snel uit de waan.

"De angst werd thuis alleen maar groter. Juist doordat ik niet naar school ging, bevestigde ik de angst onbewust en werd het nog erger. Op een gegeven moment durfde ik zelfs het huis niet meer uit. Toen stapten mijn ouders naar een andere organisatie. Die zorgden er na een aantal gesprekken voor dat ik werd opgenomen. "

Angstgedachtes

De therapie tijdens deze opname was erg zwaar voor Michelle, maar hielp wel. "Ik kreeg onder andere groepstherapie, beeldende therapie waarbij ik moest 'knutselen' en therapie waarbij je met toneelspel dingen uitbeeldt. Ik had telkens allerlei angstgedachtes zoals: 'wat als mijn ouders doodgaan'? Mijn groepsgenoten confronteerden mij met die gedachtes en zeiden dat ze niet klopten. Ook leerde ik er minder afhankelijk van te zijn. Als je situaties gaat mijden, zoals ik deed, wordt de angst eigenlijk alleen maar erger.

Door de therapie ging ik van drie paniekaanvallen per dag naar nul. Ik heb er anderhalf jaar gezeten, het laatste half jaar woonde ik begeleid. Het ging steeds iets beter; ik durfde weer met het ov te reizen bijvoorbeeld."

Tijdens haar opname ging Michelle wel weer gewoon naar school. "Ik ben toen naar het speciaal onderwijs gegaan. Na mijn therapie ging ik vervolgens naar het vavo. Daar zit ik nu nog steeds, ik ben nu druk bezig om mijn havo diploma te halen."

Een zielepoot vindt Michelle zichzelf absoluut niet, want dankzij haar eigen doorzettingsvermogen is ze weer uit de put geklommen. Ik wilde zo graag beter worden, dat de therapie ook werkte. Mijn ouders en groepsgenoten hebben mij erg geholpen, zonder hen had ik het misschien niet gered. Ik geloof ook heilig in de quote: 'Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat. Uiteindelijk kom je er wel, als je het maar zelf wilt."

Tips

Michelle weet als geen ander hoe heftig het kan zijn om een angststoornis te hebben. Ze heeft dan ook tips voor mensen die hetzelfde doormaken. "Je hoeft je absoluut niet te schamen voor wat je hebt. Isoleer jezelf niet. Zoek hulp, en als je die niet genoeg krijgt, trek dan aan de bel. Alleen zo kom je er weer uit."