Mogelijk komt er over een paar jaar ook een eindexamen Chinees. Dat meldde een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs. Chinees is momenteel nog geen officiële examentaal, maar het ministerie verwacht daar aan het einde van dit jaar een voorstel voor.
Sinds 2004 kunnen middelbare scholen het vak Chinees aanbieden aan hun leerlingen. Inmiddels bieden 30 vwo-scholen in Nederland de taal aan. In principe gaat het om een 'extra' vak, dat niet meetelt in het vakkenpakket om een diploma mee te behalen.
Nu al een pilotexamen
"Maar sinds 2010 loopt er een examenpilot Chinees voor het vwo op negen scholen", aldus de zegsman. "Die loopt tot 2013. Het eindrapport verschijnt dit najaar. Dan verwachten wij ook een voorstel voor het eindexamenprogramma".
Vervolgens is het aan staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) om te bepalen of Chinees een officiële examentaal wordt. In dat geval mogen vwo'ers het vak kiezen als verplichte tweede vreemde taal (naast Engels) in plaats van bijvoorbeeld Frans of Duits.
Misschien schoolexamen
Overigens is het, ook na een positief besluit van Dekker, nog maar de vraag of er dan ook een centraal eindexamen zal worden afgenomen in mei. Mogelijk mogen leerlingen het ook afsluiten met alleen het schoolexamen, een reeks toetsen die door het schooljaar heen wordt genomen. Daarvan staat de leerstof vast, maar mogen docenten zelf de toetsen maken en afnemen.
"Het besluit hangt van allerlei facetten af. De kwaliteit van het diploma moet boven alle twijfel verheven zijn. Voor die afweging geldt onder meer dat er voldoende goed opgeleide docenten moeten zijn die les kunnen geven, maar ook voldoende deskundigen om een examen te kunnen samenstellen."
'Onontbeerlijke vorming'
Maar wat is de toegevoegde waarde van een examen Chinees naast de huidige examentalen (Nederlands, Engels, Frans, Duits, Spaans, Fries, Russisch, Turks en Arabisch)? "Er zijn veel redenen waarom een vak - zoals Chinees - deel kan uitmaken van de examenprogramma’s. Bijvoorbeeld omdat de maatschappij vindt dat dat tot de zogenaamde 'onontbeerlijke vorming' behoort. Of omdat het vervolgonderwijs erop aandringt, bijvoorbeeld als je een studie gaat doen waar je basiskennis Chinees voor moet bezitten", aldus een andere woordvoerder.
In afwachting van het voorstel en Dekkers besluit leggen de leerlingen op de pilotscholen de pilotexamens (schoolexamens) Chinees af. Zij mogen Chinees gewoon deel laten uitmaken van hun examenpakket. Maar Haijan Zijlma-Jiang, docent Chinees op pilotschool Gymnasium Hilversum, heeft maar tien leerlingen die Chinees als examenvak hebben gekozen. Veel van hen willen Chinese Taal en Cultuur gaan studeren. "Ondanks dat het er zo weinig zijn, vinden ze het wel heel erg leuk. Al is het wel moeilijk."
Geen boek lezen
Het examenniveau Chinees is dan ook niet te vergelijken met dat van bijvoorbeeld Frans of Russisch. Het Europees Referentiekader kent zes taalniveaus, oplopend van A1 tot en met C2. Jiang: "Mijn leerlingen doen examen in niveau A2, dat is dus heel laag. Als je ze een Chinees boek zou geven, zouden ze verschillende tekens wel begrijpen, maar kunnen ze echt niet alles lezen." Voor de huidige taalexamens wordt minimaal niveau B2 verlangd.
Mocht het eindexamen Chinees er komen, dan zal dat op vwo-niveau afgenomen worden. Leerlingen van lagere schoolniveaus zijn echter niet per definitie uitgesloten van deelname. Een woordvoerder van Dekker: "Havisten met een flinke talenknobbel kunnen Chinees ook als eindexamenvak kiezen. Maar dat doen zij dan wel op een vwo-niveau. Daarvoor kiezen we omdat Chinees echt een moeilijk vak is. Zelfs wanneer leerlingen het al in de onderbouw gaan volgen, komen ze niet eens aan Chinese literatuur toe. Daarom heet het vak nu ook Chinese taal en cultuur." De huidige taalvakken hebben officieel de toevoeging 'en literatuur'.
Niet op elke school
Overigens zullen scholen niet verplicht worden Chinees aan te bieden. "Net als de talen die niet verplicht op het rooster staan (Spaans, Russisch, Turks en Fries), beslist de school of zij de taal aanbiedt. Zij moet dan de afweging maken of zij dat wil, gezien de beschikbare middelen in relatie tot andere wensen, de te verwachten belangstelling van leerlingen, de beschikbaarheid van een goede docent en dergelijke."
Meer weten? Het allerlaatste examennieuws, ervaringen van onze bloggers en bijzondere kandidaten, tips, trucs en eerste reacties op gemaakte examens vind je op onze gloednieuwe Eindexamenpagina!
