Arthur Japin

De auteur

Arthur Japin werd op 26 juli 1956 in Haarlem geboren. Hij ging daar ook naar het Gymnasium. Na het Gymnasium is hij naar Londen vertrokken om daar aan de School of Dramatic Arts te gaan studeren. Weer terug in Nederland heeft hij een paar jaar Nederlandse Taal- en Letterkunde gestudeerd en hij is uiteindelijk afgestudeerd aan de Kleinkunst academie in Amsterdam. In zijn jeugd werd hij hevig gepest. Op school werd hij zowel geestelijk als lichamelijk mishandelt. Niet alleen om zijn uiterlijk, maar om alles. Ook om wat hij deed en om wie hij was. Thuis was met dank aan zijn vader een plek vol geweld. Om aan de ellendige werkelijkheid te ontsnappen leefde Arthur het liefst in zijn fantasie. Ook als een volwassene ziet hij het nut van fantasie in. Hij gebruikt zijn fantasie om boeken en toneelstukken te schrijven. Redeneren en het verstand belangrijker achten dan het gevoel vindt hij dwaas. Hij is zelf een erg gevoelig persoon. Volgens zijn eigen zeggen soms zelf te gevoelig. Het komt voor dat hij zich zo inleeft in andermans situatie dat hij ook diens gevoelens gaat voelen. Dit is een eigenschap verworven tijdens jeugd. In een omgeving met dreigend gevaar en onvoorspelbare mensen was het belangrijk voor hem om mensen hun humeur in te schatten, hen te observeren en aan te voelen wat er in hen omging. Hij maakte hierbij gebruik van zijn intuïtie als wist hij dat toen nog niet en is hij ook niet altijd zo zeker van de betrouwbaarheid van zijn intuïtie geweest. Dit vermogen tot het doorgronden van andermans gedachten helpt hem bij het schrijven van zijn boeken. Zijn vader pleegde zelfmoord toen hij 12 was en hij bleef achter met zij moeder. Zij was een angstige vrouw die vaak overdreven bezorgd was. Toen Arthur uit huis ging en een eigen leven ging leiden stortte ze in. Ze overleed toen hij 40 jaar was. Arthur Japin is katholiek opgevoed. Hij vindt het aanhangen van een religie zwak en iets voor degenen die de kracht niet uit zichzelf kunnen halen. Het tast volgens hem je onafhankelijkheid aan. Bidden doet hij niet meer, want hij heeft niet het gevoel dat er een God is die luistert. Hij gelooft echter wel in de liefde. In de liefde is hij niet monogaam maar wel “hartstochtelijk trouw.” Lex is zijn grote voorbeeld in de liefde geweest. Arthur Japin heeft de neiging qua mening nooit mee te gaan met de massa. Het lijkt bijna alsof hij altijd het tegenovergestelde vind, van wat de meerderheid vind. Dit acht hij ook van groot belang. Niet mee te gaan met de massa maar zelf te denken. Daarnaast hecht hij veel waarde aan het leven in het nu. Hij wil nu gelukkig zijn en niet leven in het heden of verleden. Op je intuïtie vertrouwen ziet hij tegenwoordig als de manier om door het leven te gaan en de juiste beslissingen te nemen. Volgens hem moet je overal en altijd jezelf blijven en je niet bekommeren om wat anderen van je denken. Het is volgens hem toch niet mogelijk om je volledig aan te passen aan je omgeving, dus hoef je het ook niet te proberen.

Carrière

Arthur Japin gaat naar het Gymnasium in Haarlem, The School of Dramatic Arts in Londen, hij studeert Nederlandse Taal- en Letterkunde in Amsterdam en studeert uiteindelijk af aan de Kleinkunstacademie. Na deze opleiding probeert hij de kost te verdienen met toneelwerk. Hij speelt enkele bijrollen en Flodder en Onderweg Naar Morgen. Een tijd lang werkt hij bij Toneelgroep Centrum waar hij wat rolletjes krijgt. Daarnaast zingt hij en danst hij wat. Het bevalt hem niet zo erg als hij gehoopt had en hij vindt het theaterspelen maar hard werken. Vanaf de jaren ’80 gaat hij zich meer toeleggen op het schrijversvak. Hij schrijft diverse korte verhalen, toneelstukken, hoorspelen en scenario’s voor televisiefilms. Daarnaast doet hij uitgebreid onderzoek naar het leven van de twee Ghanese prinsjes Kwasi en Kwame. Hij debuteert in 1996 met de verhalenbundel Magonische Verhalen. Vier van de negen verhalen uit deze bundel worden met prijzen bekroond. Hij breekt echter pas echt door met De zwarte met het witte hart waarvoor hij de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs en de ECI-prijs voor Schrijvers van Nu krijgt. Dit is de roman die voortgekomen is uit het eerder verrichte onderzoek naar het leven de twee Ghanese prinsjes. Er zijn inmiddels 26 drukken van dit boek geweest en het boek is vertaald in 11 talen. Het verhaal is ook gebruikt in dans- en theatervoorstellingen. Tussen zijn debuut en zijn tweede boek blijft hij scenario’s, hoorspelen en toneelstukken schrijven, waarmee hij diverse literaire prijzen wint. In het jaar 2000 wordt een deel van de verhalenbundel Magonische Verhalen verfilmd. Twee jaar later wordt De droom van de Leeuw gepubliceerd. Hierna volgt Een schitterend gebrek waarvoor hij 2 prijzen ontvangt. Het gaat verder met De klank van sneeuw. Dan wordt hem gevraagd het boekenweekgeschenk te schrijven. Het resultaat hiervan is De grote wereld. Als laatste schrijft hij De overgave. Hij schrijft in totaal 9 boeken als je zowel De klank van sneeuw als De vierde wand als één boek rekent.


De inhoud van het werk

De meeste van zijn boeken zijn gebaseerd op historische feiten. Hij doet soms wel jaren over research naar een verhaal wat hij dan later uitwerkt in een boek. Voor de Zwarte met het witte hart was hij 10 jaar informatie aan het verzamelen. Hij ondernam hiervoor reizen naar Afrika, Weimar en Indonesië. Voordat hij De grote wereld schreef heeft hij zeven boeken over kleine mensen gelezen. Hieruit spreekt wel het belang dat hij hecht aan een degelijke, op waarheid gebaseerde basis voordat hij begint aan het fictieve gedeelte van het boek.
Het drama en het noodlot spreekt hem aan. Komt hij zo’n drama tegen dan wil hij het graag met een boek of een toneelstuk verder onderzoeken.

“Zijn hoofdrolspelers zijn altijd mensen die tegen de stroom op roeien”, net zoals hij dat zelf graag doet. Hij houdt er niet van dezelfde mening aan te nemen als de rest van de wereld. De iets minder prettige benaming van mensen die tegen de stroom oproeien is buitenbeentjes. Die twee zijn niet geheel hetzelfde want roeiers kiezen ervoor anders te zijn en buitenbeentjes niet. Hij gebruikt altijd verschillende personages maar het zijn elke keer weer buitenbeentjes. Hiermee verteld hij telkens een beetje zijn eigen verhaal. Hij was een buitenbeentje in zijn jeugd en hij ging ermee om door zich te verliezen in zijn fantasie. Elk personage in zijn boeken geeft hij weer andere manieren om om te gaan met een leven als buitenbeentje. Lemmy maakt een show van zichzelf. Lucia verstopt zich. Daarnaast laat hij het isolement waarin hij leefde als kind in zijn boeken terugkomen. Lemmy leefde net als alle kleine mensen in isolement, Kwasi leefde in isolement. Hij zegt zich te kunnen vereenzelvigen met zijn hoofdpersonen als zij ook net als hij buitenbeentjes waren. Daar kiest hij zijn verhalen ook op uit. Dramatische, trieste toestanden waarin buitenbeentjes wat van het leven proberen te maken. Dit soort personages keren in al zijn boeken terug.

Japin vindt medelijden maar vernederend. Dit komt meerdere malen terug bij Lucia. Zij wil ook geen medelijden. En bij Lemmy, die zo blij is als er eindelijk een vrouw is die niet uit medelijden met hem naar bed gaat.

Intuïtie komt meer dan vaak terug in Een schitterend gebrek. Japin schrijft veel over de strijd tussen het gevoel en het rationalisme. Diezelfde strijd heeft hij meegemaakt toen hij een kind was. Zijn intuïtie leidde hem in de goede richting maar hij was bang zijn gevoel te vertrouwen. In veel van zijn interviews heeft hij het over intuïtie en hij behandelt en verkent het in zijn boeken. Hij wantrouwt het beredeneren van gevoelens. Ze leeft in een wereld waar rationalisme als iets goeds wordt geacht, de tijd van de Verlichting. Zijzelf gebruikt de rede om haar gevoelens uit te schakelen. Haar gesprekken met Giacomo gaan vaak over intuïtie versus het denken. Giacomo verdedigt in die gevallen vaak het rationalisme. De conclusie die in het boek wordt getrokken is dat liefde geven het allerbelangrijkste is. Na een lange reis waarbij ze heen en weer zweeft tussen rede en gevoel kiest ze op het eind toch voor het gevoel. Vertrouw je gevoel. Het helpt je uit alle mogelijkheden de goede te kiezen.

Moeders komen ook vaak terug in zijn boeken. En dan ligt de nadruk op de zelfopoffering van die moeders. Lucia trouwt met een man niet zozeer voor zichzelf maar vooral om haar kind een goede toekomst te geven. Cynthia Ann verliest twee kinderen en sterft van verdriet. In De grote wereld komen er zelfs twee moeders in voor. Die van Lemmy die haar eigen leven verkoopt om Lemmy om betere toekomst te kunnen geven. En de moeder van de moeder van Lemmy, die twee van haar kinderen verliest en Lemmy als pleegkind verzorgt.

Fantasie heeft Arthur Japin in zijn eigen leven gered. Het gaf hem de mogelijkheid om te ontsnappen van een onaangename realiteit. Dit vermogen om zich te verliezen in verzonnen werelden en überhaupt het vermogen die werelden te verzinnen heeft hem in staat gesteld zijn boeken te schrijven. Het is kenmerkend voor zijn boeken. Altijd gaan werkelijkheid en verbeelding samen. Zijn boeken zijn vaak een mengeling van historische feiten en fictie. Maar bij De zwarte met het witte hart had hij moeite om de feiten los te laten. De uiteindelijke boodschap van het verhaal is dat “het belangrijk is onvoorwaardelijk lief te hebben.”

De Magonische verhalen hebben een duidelijke boodschap; blijf dromen. Ook al weet je dat ze bedrog zijn, is het niet erg houvast te zoeken in fantasie.


Japin vindt het belangrijk zich mee te laten slepen door zijn eigen fantasie en het verhaal dat hij aan het maken is. “Een vooropgezet plan of schema’s slaan een verhaal dood.”