Pesten

Pesten is tegenwoordig een veel voorkomende factor in onze samenleving. Het gebeurt op allerhande plaatsen en het slachtoffer kan er dikwijls niets aan veranderen. Pesten kan iemands leven ruïneren, men kan er voor de rest van zijn leven een trauma aan overhouden. Pesterijen kunnen leiden tot onzelfzekerheid, depressie en in sommige gevallen zelfs tot zelfmoord. Pesterijen komen voor bij zowel kinderen als volwassenen. Vaak heeft de pester geen echte oorzaak om iemands leven te verpesten. Pesten op school is de meest bekende vorm van pesten. Eén tot vijf op de tien kinderen wordt gepest op school. Ongeveer de helft van de kinderen lijdt in stilte en wordt vaak depressief, ook zonder dat dat wordt opgemerkt. Vrienden melden het niet, en kinderen zeggen het hun ouders niet. Ze zijn niet goed in slecht nieuws brengen –ze willen hun ouders niet ongelukkig maken. (bron Humo) Tot voor enkele jaren was het probleem bij ons nog taboe. Er werden natuurlijk mensen gepest op school, maar daar zweeg men liever over. De jongste jaren is er meer onderzoek naar verricht, er werd veel over geschreven en er kwamen actieprogramma's. Maar daarmee is de zaak niet opgelost. Integendeel, even een lesuur praten over pesten op school lost niets op. Pesterijen kunnen vaak heel ver gaan en het kan lang duren voor er een oplossing in zicht is. Dan is de vraag natuurlijk: wat kunnen we eraan doen? Merken de leraars niets? Valt het niet op dat een kind in de klas uitgesloten of gepest wordt? De leraars merken zeker pesterijen op. Negentig procent van hen wordt geconfronteerd met leerlingen die elkaar pesten. En dat is duidelijk wat anders dan elkaar plagen. Slechts tien procent ziet geen of minder pesterijen op school. 45 % signaleert een (sterke) stijging tijdens de voorbije vijf jaar. De meeste pestkoppen zitten in de eerste graad secundair onderwijs en in de hoogste jaren lager onderwijs. Toch wordt ook één kleuterleider op drie de jongste jaren (veel) meer geconfronteerd met pestende kleuters. (cijfers: bron Klasse) Het blijft dan nog de vraag of de leraar ook ingrijpt. Soms vrezen leraars dat ze de zaak alleen maar gaan verergeren. Dat doen ze in ieder geval als ze zwijgen, niet ingrijpen of erger nog gewoon meelachen met de pestkoppen: «het slachtoffer heeft het ook een beetje zelf gezocht». Het is zeker een feit dat een kind nooit vraagt om gepest te worden. Wat kan je eraan doen dat je een bril draagt, een beugel hebt of gewoonweg geen schoonheid bent. En wat is de reden dat pestkoppen er zoveel genoegen inscheppen om iemand te pesten? Hebben ze het zelf moeilijk of vinden ze het gewoon leuk om iemand het leven zuur te maken? Wie pest, voelt zich meestal stoer. En dat maakt indruk op de klasgenoten. Pestkoppen willen vooral aandacht en hun zin krijgen. Sommigen hebben niet eens door dat ze iemand anders pijn doen of verdrietig maken. Volgens mij moet je de pestkop laten zien dat wat hij doet heel kwetsend is. Dit zal niet altijd even gemakkelijk zijn maar als hij beseft wat hij de ander aandoet, zal het misschien stoppen. Een goede aanpak, denk ik, is dat de pester in een situatie geplaatst wordt waarin hij zelf gepest wordt. Even in de schoenen van de ander staan. Dit maakt het besef van wat hij verkeerd doet nog groter. Als we aan pesten op school denken, komt het meten bij ons op dat kinderen andere kinderen pesten. Maar er is nog een andere, misschien wel ergere vorm van pesten. Het gebeurt immers onder de leerkrachten. Zij zijn volwassen en zouden toch “beter” moeten weten. Dikwijls is dit niet het geval. Als dit gebeurt spreken we van mobbing: pesterijen op de werkvloer. Dit gebeurt natuurlijk niet alleen op scholen maar in andere bedrijven. Denk aan de postbode in Wezembeek-Oppem die een aantal jaar geleden zelfmoord pleegde omdat hij de pesterijen op zijn werk niet meer aankon. Hij was wat zwaarlijvig en werd daar ontzettend mee gepest. Ik vraag me af hoe het zover kan komen dat iemand dan zelfmoord pleegt.Zou hij niet beter gewoon van werk vernaderen? Maar misschien was dit al bezig vanaf zijn kindertijd. Weeral een voorbeeld dat pesten op school kan zorgen voor een trauma voor de rest van het leven. 8 tot 10% van de Europese werknemers heeft te maken met pesten en vormen van intimidatie op het werk. Slachtoffers zijn zowel mannen als vrouwen in privé- en overheidsorganisaties. Pesten is een bron van stress op het werk en heeft verregaande gevolgen voor de slachtoffers. (bron http://nl.prevent.be/p/4CE10BE0E5F364CBC1256BF20045E590) Deze gevolgen zijn feitelijk dezelfde als voor de kinderen. Veel gevallen van zelfmoord, buiten de postbode, zijn er niet bekend. Een andere verontrustende vorm van pesten gebeurt in het leger. In 1976 werden de eerste vrouwelijke militairen ingelijfd bij het leger. Het overgrote deel van de vrouwelijke militairen zijn tevreden over de kwaliteit van hun beroepsrelaties. Toch is het probleem van de ongewenste seksuele intimiteiten niet van de lucht, voornamelijk bij de jongere rekruten, hetzij tijdens de opleiding, hetzij in de beginperiode van de carrière. Er blijkt ook nog steeds een seksistisch klimaat te heersen onder de legerbevolking, met name in sommige opleidingscentra en eenheden. Ook recent is er nog sprake geweest van seksuele intimiteiten in het Belgische leger. Vrouwelijke kandidaten in de Koninklijke Militaire School werden in de loop van 1999 regelmatig lastig gevallen door een mannelijke collega, die zich ‘s nachts in de slaapzalen van de meisjes ophield. Het voorval bracht de legerleiding in een moeilijke situatie, enerzijds door de milde straf die de overtreden werd opgelegd, maar ook omdat

er nog steeds enige aarzeling bestaat in legermiddens om een dergelijk probleem aan de buitenwereld bekend te maken. 6
Anderzijds moet gesteld dat een deel van de klachten met betrekking tot mobbing en meer bepaald intimidatie deel uitmaken van het militaire leven. Tal van mannelijke militairen hebben zich gedurende meerdere generaties zeer negatief uitgelaten over hun ervaringen op dit vlak. Er heerst in het leger, en meer bepaald in kleinere, afgezonderde eenheden, nog steeds een zeer machistische sfeer. Dit fenomeen verrechtvaardigt de discriminatie niet die hierdoor vooral naar vrouwen toe wordt gepleegd, maar laat wel een enigszins genuanceerd beeld tot uitdrukking komen. (gegevens: http://www.rosadoc.be/site/mainnl/pdf/nr7.pdf) Ik denk dat vrouwen over het algemeen dus sneller aan de alarmbel trekken dan mannen. Mannen willen het misschien niet zo snel toegeven, en zeker in het leger, dat ze het mikpunt zijn van pesterijen. Tot besluit bekom ik dat pesten wel degelijk een groot probleem is in onze maatschappij en dat het zeer moeilijk op te lossen is omdat er veel stilzwijgen is. Er heerst in zekere mate ook nog een taboe, zeker over seksuele intimidatie. Veel mensen vinden het moeilijk om te vertellen dat ze zijn lastig gevallen. Een goede zaak is dat er de laatste jaren veel centra zijn opgericht om pesten te voorkomen of te bestrijden. Het is waarschijnlijk makkelijker om daar te gaan praten met een deskundige dan het aan iemand in je omgeving te vertellen. Pesten wordt tegenwoordig bekeken als een echt probleem waar iets aan gedaan moet worden en dat is al zeker een stap in de goede richting.