H4 de koude oorlog, paragraaf 1 & 2

belangrijke jaartallen:
24 juni 1948: De blokkade van Berlijn begon
4 februari 1945: Conferenties in Jalta
Juni 1945: De Verenigde Naties werden opgericht
8 mei 1945: Duitsland gaf zich over
Juli 1945: Conferenties in Potsdam
1947: De VS, Engeland en Frankrijk werden samengevoegd tot één westerse zone
Maart 1947: Truman stelde de Trumanleer op
1947: Marshallplan
Juni 1948: De westerse Duitse zone kreeg een nieuwe munt: de Duitse mark
Oktober 1949: Splitsing tussen Oost en West Duitsland werd een feit toen er twee aparte staten ontstonden

1955: West-Duitsland werd lid van de NAVO
Juni 1948 – mei 1949: de blokkade van Berlijn.
3 augustus 1961: Berlijnse Muur gebouwd.
Juli 1945: Truman vertelde aan Stalin dat de V.S. een atoombom hadden.
1949: Sovjetunie kreeg na hard werken ook een atoombom.
1949: oprichting NAVO
1955: West-Duitsland trad toe tot de NAVO en Warschaupact werd opgericht.
1945: In Korea was toen de situatie vergelijkbaar met Duitsland.
1948: Zuid-Korea en Noord-Korea ontstonden.
1953: wapenstilstand tussen Zuid en Noord-Korea.
1965: de V.S. stuurde troepen naar Zuid-Vietnam om het communisme te stoppen.
1975: Zuid-Vietnam kwam in communistische handen.

de samenvatting van de leertekst:
bondgenoten tegenover elkaar
-Hoe kwamen de bondgenoten uit de tweede wereldoorlog zo snel tegenover elkaar te staan?
-Wat waren de oorzaken van de welvaartsstijging in West-Europa na de tweede wereldoorlog?

-Hoe verliep de koude oorlog?
-Welke invloed had de koude oorlog op het dagelijks leven?

1.1
Stalin sloot op 24 juni 1948 alle toegangswegen naar West-Berlijn af. De Amerikanen besloten West-Berlijn via de lucht te bevoorraden..
In de tweede wereldoorlog vochten de SU, VS en Engeland samen tegen Duitsland. De grootmachten overlegden op oorlogsconferenties na de tweede wereldoorlog. Roosevelt, Stalin en Churchill ontmoetten elkaar in februari 1945 in Jalta op de krim in de SU. Ze waren het niet met elkaar eens. Roosevelt wilden een democratische regering maar Stalin wilde juist een communistische regering met bevriende buurlanden. Churchill was hier bang voor en probeerde dit weer te voorkomen. Hij wilde duidelijke afspraken maken. Ze spraken over wat er met Duitsland moest gebeuren na de oorlog. Berlijn werd verdeeld in 4 bezettingszones. Naast de 3 grootmachten hoorde Frankrijk hier ook bij. De Verenigde Naties werd in 1945 opgericht om de wereldvrede te bewaren. 8 mei 1945 gaf Duitsland zich over.


1.2
In juli 1945 kwamen de grootmachten opnieuw bij elkaar, nu in Potsdam. Roosevelt was vervangen door Truman en Churchill door Attlee. Truman deelde mee dat de VS een atoombom had en ook zou gaan gebruiken in Azie (6 en 9 augustus). Stalin wilde zo min mogelijk afspreken in Potsdam zodat hij zelf verder zijn gang kon gaan. Ter compensatie van de oorlogsschade mochten de grootmachten goederen uit hun zone is beslag nemen. Stalin ging over tot ontmanteling van Duitse fabrieken en richtte een sterke communistische partij op. Hij werd ondertussen bevriend met andere landen waarmee hij het oostblok zou vormen. De andere grootmachten voegden in 1947 hun zones samen tot 1 westerse zone(blokvorming). De Trumanleer van Truman hield in dat Amerika alles zou doen om het uitbreiden van communistische landen te voorkomen.

1.3
Twee jaar na de oorlog in Duitsland was er nog geen zicht op economisch herstel en was er geen eigen bestuur. Truman was bang dat arme mensen sneller voor het communisme zouden kiezen. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken kwam in juni 1947 met het Marshallplan. Het Marshallplan beloofde financiele en economische hulp aan landen die in de tweede wereldoorlog waren getroffen, in West- en Oost Europa. De enige voorwaarde was Europese samenwerking. Stalin verbood Oost-Europese landen hier aan mee te doen. Zonder overleg met de SU werd er in juni 1948 de Mark ingevoerd in Amerika, Frankrijk en de Engelse bezettingszone. Als reactie liet Stalin alle toegangswegen naar West-Berlijn afsluiten. De VS zetten een luchtbrug op om de stad te bevoorraden. Een aantal landen was met Europese samenwerking bezig er voor te zorgen dat er niet weer oorlog uit zou breken. In 1951 richtten 6 Europese landen de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) op. Er was vrije handel tussen, Nederland, Belgie, Luxemburg, Frankrijk, West- Duitsland en Italie. West- Europa krabbelde daarna snel overeind.


2.1
Berlin-Hohenschonhausen was een een gevangenis van de Oost-Duitse geheime dienst. De Stasi ondervroeg wel duizenden mensen in Berlijn. Mensen die daar zaten werden beschouwd als een gevaar voor de Oost-Duitse samenleving..

De koude oorlog was een periode van voortdurende spanningen tussen Oost en West en naderde haar hoogtepunt. West-Europa en Oost-Europa werden hermetisch afgesloten met prikkeldraad en wachtposten (ijzeren gordijn). Sinds 1949 had je de BRD, West-Duitsland met een goede economie door de Marshallhulp en democratie en de DDR, Oost-Duitsland waar het minder goed ging met de economie vanwege de eenpartijstaat met een planeconomie. De VS wilden uitbreiding van het communisme stoppen en drong bij andere landen aan om een militair bondgenootschap te sluiten. Op 4 april 1949 werd de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie NAVO opgericht. In 1955 werd West-Duitsland hier ook lid van. Toen besloot de SU samen met de Oostbloklanden het Warschaupact op te richten. Toen de SU in 1949 een atoombom ontwikkelde ontstond er een bewapeningswedloop. Het ene kamp wilde steeds sterker zijn dan het andere.


2.2
Berlijn hoorde officieel niet bij de DDR of BRD. De DDR begon leeg te lopen en Oost-Duitse regering besloot om op 13 augustus 1961 de Berlijnse Muur te bouwen. Familieleden zagen elkaar niet meer en mensen raakten hun baan kwijt. Het Westen kon niet ingrijpen omdat de muur op Oost-Duits grondgebied stond. De communistische partij SED bepaalde hun leven. De Stasi speelden een belangrijke rol. Het was een uitgebreid systeem van verklikkers, waardoor mensen zwegen en niets durfden te ondernemen.

2.3
In Korea was de situatie in 1945 vergelijkbaar met die van Duitsland. Er ontstond een kapitalistisch Zuid-Korea en een communistisch Noord-Korea. Zuid-Korea viel Noord-Korea binnen en drie jaar lang werd er gevochten. In 1953 werd er vrede gesloten. China was ook communistisch geworden in 1949 en hetzelfde gebeurde in Vietnam. Er ontstond een communistisch Noord-Vietnam en een kapitalistisch Zuid—Vietnam. Op basis van de dominotheorie ging de VS ervan uit dat als een land communistisch zou worden, de buurlanden zouden volgen. Dus van 1960 stuurde de VS hulp naar Vietnam om het communisme te stoppen. Vanaf 1965 vochten er ook veel gewone Amerikaanse soldaten. In 1973 trokken de Amerikaanse soldaten zich terug. Twee jaar later werd heel Vietnam communistisch.