De Peloponnesische oorlog.
De Peloponnesische oorlog was een lange, dure oorlog tussen twee Griekse grootmachten, de aristocratische landmacht Sparta met al haar bondgenoten tegen de democratische zeemogendheid Athene, ook met al haar bondgenoten. De oorlog
woedde tussen 431 v. Chr. en 404 v. Chr., met af en toe enkele onderbrekingen. De Peloponnesische oorlog wordt soms ook wel een ‘Griekse wereldoorlog’ genoemd, omdat geen enkele Griekse stadstaat neutraal en afzijdig kon blijven.
In 405 v. Chr. werd de Atheense vloot door Sparta verslagen bij Hellespont. Athene moest toen opgeven, Sparta had de hegemonie overgenomen. Na de oorlogen waren beide partijen zo verzwakt, dat ze geen van beiden hun vroegere grootsheid ooit nog terug konden winnen.
De Atheense legeraanvoerder en geschiedschrijver Thucydides heeft een gedetailleerde beschrijving van de Peloponnesische oorlog gemaakt, en dankzij hem weten we nu zo veel over deze oorlog.
Directe aanleidingen.
Kerkyra, een kolonie van Korinthe, kreeg in 433 v. Chr. ruzie met zijn moederstad, en vroeg toen om hulp van Athene. Athene gaaf Kerkyra die hul. Korinthe daarentegen werd bijgestaan door de ‘Peloponnesische bond’ (het oudst bekende militaire bondgenootschap, een samenwerkingsverbond van bijna alle staten van de Peloponessus), die, onder leiding van Sparta, de oorlog aan Athene verklaarde.
Ook Potidaea was een kolonie van Korinthe. Potidaea behoorde eerst tot de ‘Delische bond’, maar Potidaea wilde, tijdens de Kerkyra-kwestie, uit die bond stappen. Dat pikten de Atheners niet, en als reactie daarop belgerden ze de stad, die in 429 v. Chr. werd heroverd. Daar hadden Sparta en Korinthe weer problemen mee, waardoor de spanning tussen Athene en Sparta groeide.
Er waren spanningen tussen Athene en andere poleis, doordat Athene een steeds grotere politiek-militaire hegemonie en culturele hegemonie kreeg. De andere Poleis waren bang dat ze hun zelfstandigheid kwijt zouden raken, zoals gebeurd was met de Delische Bond, die Athene als het ware omgevormd had tot een Atheens rijk, en waarvan alle inkomsten direct naar de Atheense spaarkas gingen. Vooral Sparta, die argwanend tegenover de radicalisering van een democratisch bewind in Athene stond, stond als meer conservatieve poleis, die zich meer richtte op het behouden van haar militaire macht, lijnrecht tegenover het open, zelfbewuste Athene. Sparta was bang dat ze overrompeld zou worden door het, in hun Spartaanse ogen, veel te dynamische Athene. Als je dit zo bekijkt lijkt het bijna logisch dat er een conflict ontstond tussen deze 2 poleis, die bijna lijnrecht tegenover elkaar stonden. In dit conflict werden grote delen van de Griekse wereld meegesleept, door coalities met één van beide partijen. Hoewel het begon met het veiligstellen van hun eigen positie, raakte de ideologische kant er al snel meer bij betrokken.
Maar het is maar de vraag of Athene, als zij niet-democratisch was geweest, een conflict met Sparta had kunnen voorkomen, want iedere polis in de Griekse wereld wilde de beste zijn, er was sprake van zeer veel rivaliteit tussen alle poleis. De beste manier voor een polis om geld, roem en eer te verwerven, was door hegemonie over een ander te krijgen. Hierdoor waren er wel vaker ruzies en kleine oorlogen tussen de poleis, maar de Peloponnesische oorlog staat hier echt apart van.
De Peloponnesische oorlog was een lange, dure oorlog tussen twee Griekse grootmachten, de aristocratische landmacht Sparta met al haar bondgenoten tegen de democratische zeemogendheid Athene, ook met al haar bondgenoten. De oorlog
woedde tussen 431 v. Chr. en 404 v. Chr., met af en toe enkele onderbrekingen. De Peloponnesische oorlog wordt soms ook wel een ‘Griekse wereldoorlog’ genoemd, omdat geen enkele Griekse stadstaat neutraal en afzijdig kon blijven.
In 405 v. Chr. werd de Atheense vloot door Sparta verslagen bij Hellespont. Athene moest toen opgeven, Sparta had de hegemonie overgenomen. Na de oorlogen waren beide partijen zo verzwakt, dat ze geen van beiden hun vroegere grootsheid ooit nog terug konden winnen.
Directe aanleidingen.
Kerkyra, een kolonie van Korinthe, kreeg in 433 v. Chr. ruzie met zijn moederstad, en vroeg toen om hulp van Athene. Athene gaaf Kerkyra die hul. Korinthe daarentegen werd bijgestaan door de ‘Peloponnesische bond’ (het oudst bekende militaire bondgenootschap, een samenwerkingsverbond van bijna alle staten van de Peloponessus), die, onder leiding van Sparta, de oorlog aan Athene verklaarde.
Ook Potidaea was een kolonie van Korinthe. Potidaea behoorde eerst tot de ‘Delische bond’, maar Potidaea wilde, tijdens de Kerkyra-kwestie, uit die bond stappen. Dat pikten de Atheners niet, en als reactie daarop belgerden ze de stad, die in 429 v. Chr. werd heroverd. Daar hadden Sparta en Korinthe weer problemen mee, waardoor de spanning tussen Athene en Sparta groeide.
Er waren spanningen tussen Athene en andere poleis, doordat Athene een steeds grotere politiek-militaire hegemonie en culturele hegemonie kreeg. De andere Poleis waren bang dat ze hun zelfstandigheid kwijt zouden raken, zoals gebeurd was met de Delische Bond, die Athene als het ware omgevormd had tot een Atheens rijk, en waarvan alle inkomsten direct naar de Atheense spaarkas gingen. Vooral Sparta, die argwanend tegenover de radicalisering van een democratisch bewind in Athene stond, stond als meer conservatieve poleis, die zich meer richtte op het behouden van haar militaire macht, lijnrecht tegenover het open, zelfbewuste Athene. Sparta was bang dat ze overrompeld zou worden door het, in hun Spartaanse ogen, veel te dynamische Athene. Als je dit zo bekijkt lijkt het bijna logisch dat er een conflict ontstond tussen deze 2 poleis, die bijna lijnrecht tegenover elkaar stonden. In dit conflict werden grote delen van de Griekse wereld meegesleept, door coalities met één van beide partijen. Hoewel het begon met het veiligstellen van hun eigen positie, raakte de ideologische kant er al snel meer bij betrokken.
Maar het is maar de vraag of Athene, als zij niet-democratisch was geweest, een conflict met Sparta had kunnen voorkomen, want iedere polis in de Griekse wereld wilde de beste zijn, er was sprake van zeer veel rivaliteit tussen alle poleis. De beste manier voor een polis om geld, roem en eer te verwerven, was door hegemonie over een ander te krijgen. Hierdoor waren er wel vaker ruzies en kleine oorlogen tussen de poleis, maar de Peloponnesische oorlog staat hier echt apart van.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden