Cicero: Pro Murena §4 + §22 - §24
4 Maar indien, zoals het in enkele staten gewoon is te gebeuren, van staatswege een verdediger voor deze zaak wordt aangesteld, dan wordt die bij voorkeur gegeven als verdediger aan iemand die bekleed is met de hoogste eer, die, bekleed met dezelfde eer, bij het spreken niet minder gezag dan talent aanbrengt. Als nu dezen, die al in de haven inschepen vanuit de hoge zee, gewoon zijn, om met de grootste ijver, dezen, die het anker lichten uit de haven, in te lichten over de toestand van het weer, de zeerovers en de gevaarlijke plaatsen; dat brengt de natuur met zich mee, opdat wij dezen gunstig stemmen, die dezelfde gevaren, als die wij doorstaan hebben, tegemoet gaan. Welk gemoed is dan aan mij toegestaan, terwijl ik het land bijna zie, na veel geslinger, en als ik zie dat er nog zeer grote politieke stormen tegemoet worden gegaan door hen. Daarom, het is eigen aan een goede consul niet alleen te zien wat er gedaan wordt, maar ook te voorzien wat er zal gebeuren. Ik zal op een andere plaats tonen dat het van belang is voor het gemeenschappelijke welzijn dat er op 1 januari 2 consuls zijn in de republiek.
22 Maar, opdat ik dit verlaat en we kunnen terugkeren naar de vergelijking van de beroepen en het talent: hoe kan je eraan twijfelen dat, om het consulaat te verkrijgen, roem in militaire zaken veel meer aanzien krijgt dan roem in de rechtsgeleerdheid. Jij blijft wakker tijdens de nacht opdat je je cliënten kan adviseren, hij opdat hij daar waar hij van plan is te gaan, tijdig aankomt met het leger; het hanengekraai wekt jou, het geluid van krijgstrompetten wekt hem; jij bereidt een proces voor, hij stelt een slaglinie op; jij let op dat jouw cliënten niet gefopt worden, hij past op dat de steden en kampen niet ingenomen worden; hij beheerst en weet hoe hij vijandelijke troepen weghoudt, jij weet hoe je de regenvlagen afhoudt; hij is geoefend in het uitbreiden van de grenzen, jij in het afpalen ervan. En natuurlijk – want er moet gezegd worden wat ik meen – overtreft talent in militaire zaken alle andere. Dit zorgt voor faam voor het Romeinse volk, voor de eeuwige roem voor de stad (Rome), dit gezag dwong de wereld te gehoorzamen; alle burgerlijke zaken, al deze voortreffelijke beroepen van ons, en de roem van de gerechtelijke bedrijvigheid, gaan schuil onder de bescherming en bewaking van de oorlogsmoed. Zodra een vermoeden van oorlogsgevaar zich laat horen, verstommen onze beroepsbezigheden onmiddellijk.
23 En aangezien het aan mij schijnt dat die rechtswetenschap zo vertroeteld wordt als je dochtertje, zal ik niet dulden dat je je in zo’n vergissing blijft wentelen, dat jij dit bagatelletje, waarover je met zo’n ijver hebt geleerd, gaat beschouwen als iets voortreffelijk. Wegens je kwaliteiten van zelfbeheersing, ernst, rechtvaardigheid, trouw, en alle overige dingen, heb ik je altijd als zeer waardig beschouwd voor het consulaat en iedere ereambt. Wat het feit betreft dat je over het burgerrecht geleerd hebt, zal ik niet zeggen dat je werk verloren was, maar ik zal dit zeggen, dat er in die leer geen weg gebaand is naar het consulaat. Want alle beroepen, die ons de sympathie van het Romeinse volk bezorgen, moeten zowel een bewonderswaardig aanzien hebben als een nut dat dankbaarheid wekt.
24 Het hoogste aanzien is er voor hen, die uitblinken qua militaire lof; want alles wat het gezag en de burgerlijke staat aangaat, wordt geacht beschermd en beveiligd te worden door dezen. Ook een zeer groot nut dienen zij, aangezien we door hun beleid en gevaar, kunnen genieten van niet alleen de republiek maar ook van onze zaken. Maar die gave is ook belangrijk en vol van aanzien, en is bij het verkiezen van de consul vaak waardevol, namelijk om met raad en redevoering de geesten van zowel de senaat als van het volk als van zij, die het recht bepalen, te kunnen winnen. Er wordt een consul gezocht, die de woede van een volkstribuun af en toe kan bedwingen door te spreken, die het opgezweepte volk kan bedaren en die omkoperij kan weerstaan. Geen wonder dat vaak ook onedele mensen het consulaat hebben verkregen met deze gave, vooral omdat dezelfde zaak veel dankbaarheid, zeer sterke vriendschapsbanden en grote sympathie oplevert. Daarvan is er in dat stieltje van jou, Sulpicius, niets.
4 Maar indien, zoals het in enkele staten gewoon is te gebeuren, van staatswege een verdediger voor deze zaak wordt aangesteld, dan wordt die bij voorkeur gegeven als verdediger aan iemand die bekleed is met de hoogste eer, die, bekleed met dezelfde eer, bij het spreken niet minder gezag dan talent aanbrengt. Als nu dezen, die al in de haven inschepen vanuit de hoge zee, gewoon zijn, om met de grootste ijver, dezen, die het anker lichten uit de haven, in te lichten over de toestand van het weer, de zeerovers en de gevaarlijke plaatsen; dat brengt de natuur met zich mee, opdat wij dezen gunstig stemmen, die dezelfde gevaren, als die wij doorstaan hebben, tegemoet gaan. Welk gemoed is dan aan mij toegestaan, terwijl ik het land bijna zie, na veel geslinger, en als ik zie dat er nog zeer grote politieke stormen tegemoet worden gegaan door hen. Daarom, het is eigen aan een goede consul niet alleen te zien wat er gedaan wordt, maar ook te voorzien wat er zal gebeuren. Ik zal op een andere plaats tonen dat het van belang is voor het gemeenschappelijke welzijn dat er op 1 januari 2 consuls zijn in de republiek.
22 Maar, opdat ik dit verlaat en we kunnen terugkeren naar de vergelijking van de beroepen en het talent: hoe kan je eraan twijfelen dat, om het consulaat te verkrijgen, roem in militaire zaken veel meer aanzien krijgt dan roem in de rechtsgeleerdheid. Jij blijft wakker tijdens de nacht opdat je je cliënten kan adviseren, hij opdat hij daar waar hij van plan is te gaan, tijdig aankomt met het leger; het hanengekraai wekt jou, het geluid van krijgstrompetten wekt hem; jij bereidt een proces voor, hij stelt een slaglinie op; jij let op dat jouw cliënten niet gefopt worden, hij past op dat de steden en kampen niet ingenomen worden; hij beheerst en weet hoe hij vijandelijke troepen weghoudt, jij weet hoe je de regenvlagen afhoudt; hij is geoefend in het uitbreiden van de grenzen, jij in het afpalen ervan. En natuurlijk – want er moet gezegd worden wat ik meen – overtreft talent in militaire zaken alle andere. Dit zorgt voor faam voor het Romeinse volk, voor de eeuwige roem voor de stad (Rome), dit gezag dwong de wereld te gehoorzamen; alle burgerlijke zaken, al deze voortreffelijke beroepen van ons, en de roem van de gerechtelijke bedrijvigheid, gaan schuil onder de bescherming en bewaking van de oorlogsmoed. Zodra een vermoeden van oorlogsgevaar zich laat horen, verstommen onze beroepsbezigheden onmiddellijk.
24 Het hoogste aanzien is er voor hen, die uitblinken qua militaire lof; want alles wat het gezag en de burgerlijke staat aangaat, wordt geacht beschermd en beveiligd te worden door dezen. Ook een zeer groot nut dienen zij, aangezien we door hun beleid en gevaar, kunnen genieten van niet alleen de republiek maar ook van onze zaken. Maar die gave is ook belangrijk en vol van aanzien, en is bij het verkiezen van de consul vaak waardevol, namelijk om met raad en redevoering de geesten van zowel de senaat als van het volk als van zij, die het recht bepalen, te kunnen winnen. Er wordt een consul gezocht, die de woede van een volkstribuun af en toe kan bedwingen door te spreken, die het opgezweepte volk kan bedaren en die omkoperij kan weerstaan. Geen wonder dat vaak ook onedele mensen het consulaat hebben verkregen met deze gave, vooral omdat dezelfde zaak veel dankbaarheid, zeer sterke vriendschapsbanden en grote sympathie oplevert. Daarvan is er in dat stieltje van jou, Sulpicius, niets.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden