Shakespeare

William Shakespeare Over Shakespeare zelf: William Shakespeare werd in 1564 geboren in Stradford-upon-Avon. Hij wordt als de belangrijkste toneelschrijver aller tijden gezien. Hij was de eerste zoon van een welgestelde winkelier in het kleine stadje Stratfort-upon-Avon en Mary Arden, die uit een familie van landeigenaars kwam. William had nog zeven broers en zusters waarvan er drie op jonge leeftijd stierven. Shakespeare ging tot zijn 14de naar de grammarschool. William Shakespeares vader was kort burgemeester in Stradford in 1568 en nodigde beroepstoneelspelers uit om op te treden in de Guild Hall. Hier is Shakespeares liefde voor het toneel ontstaan. Als Shakespeare 20 jaar oud is verhuist hij naar Londen. In Londen kreeg hij succes als acteur en toneelschrijver. In die tijd stond je als toneelschrijver niet in hoog aanzien, daarom moest je wat te bieden hebben. Daarom komt er veel geweld in zijn stukken voor, daar hielden de mensen toen erg van. Hij stierf in 1616 in zijn geboorteplaats. Er is niet veel bekend over zijn persoon, in tegenstelling tot zijn werk. Over Shakespeares werk: In totaal heeft hij 7 historische drama’s (over Engelse koningen), 12 tragedies, 5 romantische drama’s, 10 komedies en 154 sonnetten geschreven. Zijn werk werd in veel talen vertaald. Steeds terugkerende thema's in zijn werk zijn de tegenstelling tussen schijn en wezen, vrijheid en afhankelijkheid, bedrog en zelfbedrog, hartstocht en beheersing, rede en waanzin. In Shakespeares stukken krijg je beide partijen te horen, en je bent het met beide eens. Shakespeare had een diepe belangstelling voor de mens en zijn drijfveren. Dat komt in zijn werk tot uiting. Het geniale in zijn werk is ook dat een kind de emoties in zijn stukken kan begrijpen. Een belangrijke uitspraak van Shakespeare is: TO BE OR NOT TO BE. In de taalkundige revolutie heeft hij ook een grote rol gespeeld: hij heeft ongeveer een kwart van de Engelse woorden bedacht, bijv. ‘bubble’ (belletje). In de 18e/19e eeuw werd Shakespeare haast als god gezien: de godsdienst nam af en de kunst kwam ervoor in de plaats. Men vraagt zich af of hij wel wist hoe goed hij was. Beroemde drama’s van Shakespeare zijn bijvoorbeeld Hamlet en Romeo & Juliet. De monologen hebben van Hamlet het symbool gemaakt van de mens die zijn wezen probeert te doorgronden en de motieven van zijn daden onderzoekt. Zijn stukken worden nog steeds bewerkt en blijven zo levendig. Een voorbeeld is: ‘Shakespeare in Love’. Zo maakt een nieuwe generatie kennis met Shakespeare. Over Shakespeare zelf: William Shakespeare leefde van 1564 – 1616, en komt uit Stratford-upon-Avon, Engeland. Zijn geboortedatum is 23 april, alhowel dit niet helemaal zeker is. hij was de eerste zoon van een rijke winkelier. Hij had nog zeven broers en zusters waarvan er drie op jonge leeftijd stierven. Hij ging tot z’n 14e naar een grammerschool. William trouwde al vroeg, op z’n 18e, waarschijnlijk naar aanleiding van een zwangerschap. Op 25 november 1582 trouwde Shakespeare met Anne Hathaway, die 8 jaar ouder was, en dochter van een herenboer; zes maanden later werd hun dochter Susanna geboren en in 1585 de tweeling Hamnet en Judith. Zijn moeder Mary Arden was dochter van een aanzienlijk landeigenaar, zijn vader John Shakespeare was waarschijnlijk rooms-katholiek en analfabeet. Hij was een zakentalent, die opklom van eenvoudig agrariër via handschoenmaker en huidenkoper tot raadslid en burgemeester van Stradford. Hij nodigde beroepstoneelspelers uit om op te treden in de Guild Hall. Hier is Shakespeares liefde voor het toneel ontstaan. Er is weinig uit deze tijd over hem bekend, dat werd wel anders vanaf het moment dat hij opdook in de theaters van Londen op 20 jarige leeftijd. In Londen kreeg hij succes als acteur en toneelschrijver. In die tijd stond je als toneelschrijver niet in hoog aanzien, daarom moest je wat te bieden hebben. Daarom komt er veel geweld in zijn stukken voor, daar hielden de mensen toen erg van. Het blijkt dat Shakespeare een rijk man werd in de jaren dat hij in Londen woonde en werkte, en hij was wel degelijk in tegenstelling tot een hoop andere toneelschrijvers erg succesvol en beroemd. In de taalkundige revolutie heeft hij ook een grote rol gespeeld: hij heeft ongeveer een kwart van de Engelse woorden bedacht, bijv. ‘bubble’ (belletje). Shakespeare wordt door velen gezien als de beste schrijver die Engeland ooit gehad heeft, dit is waarschijnlijk de reden waarom hij nog steeds zo bekend is. Hij schreef meesterwerken, verhalen over allerlei onderwerpen zoals tragedie, komedie en behalve dit heeft hij ook nog eens meer dan 150 korte en een aantal langere gedichten geschreven. Hij laat de zinnen vaak over meerdere regels doorlopen. Soms komt er een proza voor. Dit gebeurt vooral in gewone, veel voorkomende situaties. Soms komt er ook rijm voor. Dit gebeurt alleen in delen die heel gevoelig zijn. De meeste stukken zijn door hem geschreven in de periode 1585 – 1610, de precieze tijd is niet helemaal bekend. Shakespeare wordt acteur, schrijver en uiteindelijk mede-eigenaar van een toneel Hij stopte met werken rond 1611 en overleed op 23 april, -Waarschijnlijk is dit de reden dat dit ook zijn geboortedatum word genoemd- hij wordt begraven in Holy trinity Church, Stratford.
http://www.janjonk.nl/data/toneel/romeo.php Tekst: Romeo Ik neem je op je woord. Geef mij dan 'Lief' als nieuwe doopnaam mee. Vanaf vandaag heet ik geen Romeo. Julia Wie ben jij, die verborgen in de nacht komt afluisteren wat ik hier zeg. Romeo Een naam, ik weet niet hoe ik zeggen moet hoe ik heet; een naam, mijn engel, die ik zelf zo haat, omdat hij voor jou als een vijand is. Was hij geschreven, ik scheurde het woord in twee. Julia Geen honderd woorden hoor ik van jou tong, en toch weet ik al wie die klanken uit. Ben jij niet Romeo, een Montague? Romeo Als je het niet wilt, meisje, dan geen van twee. Julia Hoe ben jij hier gekomen, en waarom? De muur is hoog, en klimmen valt niet mee, en, wetend wie je bent, is het je dood, als een van mijn verwanten je hier vindt. Romeo Met liefdes lichte vleugels vloog ik hier, geen stenen grens die ooit mijn liefde stopt; en al wat liefde kan, dat zet zij door. Daarom vrees ik ook je verwanten niet. Julia Als zij je zien, dan wordt je hier vermoord. Romeo Helaas, jouw ogen bergen meer gevaar dan twintig van hun zwaarden. Als jij straalt, ben ik onkwetsbaar voor vijandigheid. Julia Ik hoop bij God, dat ze je hier niet zien. Romeo Het kleed der nacht onttrekt mij aan hun oog. Laat ze me vinden hier, als jij nee zegt. Mijn leven eindigt beter met hun haat dan dat ik langzaam wegkwijn zonder jou. Julia Wie heeft verteld hoe je hier komen kon. Romeo De liefde, die mij steeds tot zoeken dwong. Ik gaf haar ogen, en zij gaf mij raad. Ik ben geen zeeman, maar, al woonde jij aan brede stranden bij de verste zee, dan waagde ik toch een reis voor zulk een buit. Julia 't Is goed dat nacht nu mijn gezicht verbergt, een meisjesblos kleurde anders vast mijn wang om dat wat jij gehoord heb wat ik zei. Het liefst bleef ik formeel; ontkende het liefst wat ik net zei. Vaarwel 'Zoals het hoort'. Hou jij van mij? Ik weet, je zegt vast 'Ja', en ik neem je op je woord. Maar, als je zweert, en je blijkt ontrouw, later? Zeus, die lacht om meineden van minnaars. Romeo, zeg het me eerlijk, als je van mij houdt. Of, als ik me te snel laat winnen, soms, dan kijk ik stuurs, verstoord, en zeg ik 'Nee', dat jij mij het hof kunt maken. Nee, toch niet, mijn Montague, mijn liefde is te groot, je denkt vast dat ik te lichtzinnig ben, maar geloof me, ridder, ik blijk veel meer trouw dan allen die zo knap terughoudend zijn. Ik had natuurlijk ook zo moeten zijn, maar voor ik het wist, hoorde jij wat ik zei, hoe diep ik je bemin. Vergeef het mij, en noem dit niet een al te lichte val, wat duistere nacht zo aan jou heeft onthuld. Romeo Vrouwe, Ik zweer bij de heilige maan daarginds, die alle bomentoppen zilver kleurt - Julia O, zweer niet bij de maan, die wisselt zo, verandert maandelijks langs haar cirkelbol; straks heeft jouw liefde net zo'n grilligheid. Romeo Waar moet ik dan bij zweren? Julia Helemaal niet. of, als je al zweert, dan bij je lieve zelf, - jij die ik verafgood als mijn hoogste goed -, en ik zal je geloven. Romeo Als mijn liefde - Julia Zweer toch maar niet. Jij maakt mij eeuwig blij, maar niet met eden nu al deze nacht: dit is te snel, te schielijk, plotseling, te veel als bliksem, die weer donker is, voor men kan zeggen: 'Het flitst'. Welterusten, lief. Dit knopje liefde rijpt op zomerwind, en bloeit vast prachtig als we elkaar weer zien. Welterusten, nu. Moge met vrede en rust jouw hart, zoals het mijne, zijn gekust. Romeo Laat jij mij nu zonder voldoening gaan? Julia Wat wil je dan? Wat laat je onvoldaan? Romeo Jouw woord van trouw in ruil voor dat van mij. Julia Ik gaf het mijne voor je er om vroeg, maar had ik dat toch maar nog niet gedaan. Romeo Zou je het weigeren? Waarom dan, lief? Julia Ik zou het je geven, en met heel mijn hart. En toch had ik zo graag dat wat ik heb. Mijn geven kent geen einde, als de zee, mijn liefde is even diep; hoe meer ik je geef, hoe meer ik over heb: 't is eindeloos. Voedster roept haar Men roept mij binnen. O, tot ziens, mijn lief. Ja, zo, voedster. Blijf eventjes nog hier; ik kom gelijk. Julia af
Romeo O zalige, zalige nacht. Het is vast niet waar; het is nacht, dit alles is gewoon een droom, en veel te fijn om echt te zijn. Julia op
Julia Drie woordjes, Romeo, en dan naar bed. Wanneer jouw liefdeblijken eerzaam zijn, mèt huwelijksplannen, stuur mij morgen dan bericht door iemand die ik komen laat, waar en wanneer je de echt voltrekken wilt, en al wat ik bezit schenk ik aan jou, en ik zal je overal volgen als mijn heer. Voedster [Achter] Mevrouw. Julia Ik kom, gelijk- Maar als je het anders meent, dan smeek ik je -