Euthanasie

Onze presentatie gaat over het levenskenmerk dood gaan. Uiteindelijk gaat alles wat leeft een keertje dood, of we dat nou willen of niet. Sommige mensen zien het leven echt niet meer zitten en kiezen dan voor zelfmoord. Mensen die ongeneselijk ziek zijn en heel veel pijn hebben, kunnen kiezen voor euthanasie. Maar wat is euthanasie? In Nederland wordt onder euthanasie verstaan levensbeëindiging door een arts op verzoek van een patiënt. De Nederlandse overheid sluit de ogen niet voor het feit dat euthanasie plaatsvindt. De vraag of - en hoe - de strafbaarheid van euthanasie zou moeten worden beperkt, is in Nederland dan ook al bijna dertig jaar onderwerp van brede politieke en maatschappelijke discussie. “Wij vinden dat euthanasie niet strafbaar is, want de patiënt wil het zelf, maar natuurlijk kan je niet iedereen een spuitje geven. Wij vinden dat het alleen mag bij mensen die ongeneselijk ziek zijn en veel pijn hebben.” Door in het Wetboek van Strafrecht een bijzondere strafuitsluitingsgrond op te nemen, is de arts die levensbeëindiging op verzoek toepast of hulp bij zelfdoding verleent niet langer strafbaar, mits hij heeft voldaan aan de door de wet gestelde zorgvuldigheidseisen én de arts de niet-natuurlijke dood meldt bij een regionale toetsingscommissie euthanasie. Straks gaan we hier verder op in. Pijn, ontluistering en het verlangen waardig te sterven zijn de voornaamste motieven van patiënten voor het vragen van euthanasie. Artsen in Nederland en vele andere landen komen in toenemende mate voor beslissingen rond het levenseinde te staan. Onder meer de vergrijzing, de vooruitgang van levensverlengende medische technologie en de toename van het relatieve aandeel van kanker in de sterfte zijn hier de oorzaak van. Verzoeken om euthanasie komen in Nederland niet voort uit zorgen over behandelingskosten. Door het systeem van sociale zekerheid is in Nederland een ieder verzekerd van gezondheidszorg. 1 Worden artsen in Nederland voor euthanasie niet meer gestraft? Euthanasie, of levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding, blijven strafbaar, tenzij de arts meldt dat hij euthanasie en hulp bij zelfdoding heeft uitgevoerd en bij die uitvoering heeft voldaan aan de in de wet geformuleerde zorgvuldigheidseisen. Hiervoor is in het Wetboek van Stafrecht een bijzondere strafuitsluitingsgrond opgenomen. Het levensbeëindigend handelen van een arts wordt getoetst door een toetsingscommissie (benoemd door de ministers van Justitie en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Bij het toetsen ligt de nadruk op het medisch inhoudelijk handelen van de arts en de wijze waarop de besluitvorming heeft plaats gehad. Wanneer een arts het levensbeëindigend handelen heeft gemeld en een toetsingscommissie, na bestudering van het dossier tot de overtuiging is gekomen dat de arts zorgvuldig heeft gehandeld, gaat de arts vrijuit. Het openbaar ministerie wordt dan niet meer geïnformeerd. Indien blijkt dat een arts niet zorgvuldig heeft gehandeld, doordat hij zich niet heeft gehouden aan de zorgvuldigheidscriteria, wordt de zaak ter kennis gebracht van het Openbaar Ministerie en de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Beide instanties bezien dan of de arts wel of niet strafrechtelijk wordt vervolgd. Met het opheffen van de strafbaarheid wil men bereiken dat artsen zich niet meer schuldig hoeven te voelen en open en eerlijk voor hun handelen durven te uitkomen.
2 Is een arts verplicht het verzoek om euthanasie in te willigen? Artsen mogen medewerking aan de uitvoering van euthanasie weigeren. Verpleegkundigen mogen weigeren bij de voorbereiding van euthanasie betrokken te worden. Een arts of verpleegkundige kan nooit worden veroordeeld omdat hij een verzoek om euthanasie niet heeft ingewilligd. De mogelijkheid om een verzoek om euthanasie of hulp bij zelfdoding af te wijzen waarborgt dat de arts niet hoeft te handelen in strijd met zijn eigen normen- en waardenstelsel. Uitgangspunt van de wet is dat een patiënt geen recht heeft op euthanasie en dat de arts niet verplicht is om euthanasie toe te passen. 3 Is het niet de taak van een arts om het leven in stand te houden? Ja, het behouden van het leven is de primaire taak van de arts. Euthanasie hoort niet tot de medische zorgplicht. Deze plicht omvat echter wel de begeleiding tot een menswaardig levenseinde. Ook houdt de medische zorgplicht in dat een arts geen zinloze behandeling geeft. Indien behandeling geen uitkomst meer biedt, is de arts verantwoordelijk voor verlichting van het lijden. Het in 1996 gepubliceerde onderzoek heeft aangetoond dat artsen in Nederland zorgvuldig omgaan met beslissingen rond het levenseinde van patiënten. Wij vinden dat euthanasie een mooi middel is, voor mensen die ongeneselijk ziek zijn en veel pijn hebben, om aan hun eind te komen. Het is meer dan logisch dat artsen die euthanasie hebben verleent niet worden gestraft.