Xenotransplantatie

Is het ethisch verantwoord om dierlijke organen in een menselijk lichaam te transplanteren? In deze nota bespreken wij of wij het ethisch verantwoord vinden om xenotransplantatie toe te passen. Is xenotransplantatie de volgende stap in het genezen van mensen, of gaan we hiermee te ver?We maken deze nota voor het vak Biologie in 5 vwo. Er inmiddels veel discussie in de samenleving over xenotransplantatie geweest, zo heeft minister Borst van Volksgezondheid onlangs opgeroepen tot een maatschappelijke debat over het toepassen van xenotransplantatie. In dit debat zouden zowel patiënten, artsen en andere belanghebbenden aan het woord moeten komen.Zowel milieugroeperingen als patiëntenorganisaties hebben inmiddels van zich laten horen. Wat houdt xenotransplantatie in? Xenotransplantatie is het transplanteren van organen, weefsels of cellen, van het ene soort naar de ander.Op dit moment wordt er al xenotransplantatie toegepast bij de transplantatie van hartkleppen van varkens naar de mens. Er wordt ook al onderzoek verricht naar het genetisch modificeren van varkens voor transplantatie van bijvoorbeeld een nier, hart, of lever van een varken naar de mens. Ook denkt men aan de toepassing van een dierlijk kunstorgaan buiten het menselijk lichaam bestaande uit dierlijke cellen. Voor de transplantatie van dierlijke organen in een mensenlichaam is het soms nodig dieren genetisch te modificeren. In het erfelijk materiaal(DNA) worden in het laboratorium veranderingen aangebracht. De organen van het gemodificeerde(transgene) dier ontwikkelen dan eigenschappen waardoor ze beter in het menselijk lichaam kunnen functioneren. Genetische modificatie kan bijvoorbeeld voorkomen dat een varkensnier te snel wordt afgestoten. Waarom zou xenotransplantatie noodzakelijk zijn? Xenotransplantatie is dus een vervanging voor het gebruik van donornieren. Er zijn verschillende redenen waar xenotransplantatie noodzakelijk zou zijn.Ten eerste is er door verschillende oorzaken is er is steeds grotere behoefte aan donororganen: 1. Door vergrijzing van de bevolking komen er steeds meer mensen in aanmerking voor transplantatie. 2. Ook ziekten veroorzaakt door roken en alcohol komen steeds vaker voor. 3. De ontwikkeling van kunstorganen zorgt ervoor dat patiënten een langere periode kunnen overbruggen tot de transplantatie. Ook al was deze grotere behoefte er niet, dan nog zien artsen xenotransplantatie als een welkome aanvulling op de transplantatie. Xenotransplantaten kun je bij wijze van spreke “van de plank halen” , je hoeft immers niet te wachten tot er een beschikbaar is.Ook ben je met xenotransplantie niet meer afhankelijk van de kwaliteit of geschiktheid van een donororgaan, dat heb je met xenotransplantie allemaal zelf in de hand. Xenotransplantatie zou voor al deze problemen een oplossing kunnen bieden. Het is echter niet zomaar mogelijk een dierlijk orgaan in een mens te plaatsen. Voordat het mogelijk is om patiënten te behandelen met xenotransplantatie, moeten er drie “biomedische obstakels” worden overwonnen: 1.Het eerste obstakel is de afstotingsreactie van de patiënt tegen het dierlijk orgaan of weefsel. 2.Een ander probleem is de vraag of het dierlijk materiaal in staat is de functie van het menselijk lichaamsonderdeel over te nemen. 3.Ook zijn er risico’s dat ziektekiemen waar het dier immuun voor de patiënt infecteren.Als we een nieuw “aids” hebben, is er een groot probleem. Toch denken wij dat deze biomedische obstakels uiteindelijk zullen worden opgelost. Of dat binnen 5, 10, of 20 jaar is, kan niemand zeggen. Laten we het zover komen, of moet het onderzoek worden stopgezet? En wanneer de obstakels zijn overwonnen, moeten we wel een aantal ethische vragen hebben beantwoord. Alternatieven voor xenotransplantatie
Er zijn ook mensen van mening dat er genoeg alternatieven zijn voor xenotransplantatie en dat we die eerst moeten toepassen voordat we voor xenotransplantatie kiezen: 1.Bij sterfgevallen is er van veel mensen niet bekend of zij hun organen al dan niet af hadden willen staan. Als dit beter wordt geregistreerd via de Wet op de Orgaandonatie komen er misschien meer donororganen beschikbaar.Ook zijn er vaak nabestaanden die er problemen mee hebben dat organen van de overledene voor transplantatie doeleinden worden gebruikt. Betere voorlichting op dit gebied zou ook kunnen helpen. 2.Daarnaast is er ook verbetering aan de vraagzijde mogelijk. Op dit moment overlijden er veel mensen aan de gevolgen van roken en teveel eten. Daar moet door betere voorlichtingscampagnes ook wat aan te doen zijn. 3.Ook zijn er veel ziektes zoals de ziekte van Chrohn die alleen door transplantatie kunnen worden opgelost, meer onderzoek naar geneesmiddelen op dit terrein zou ook uitkomst kunnen bieden. Deze middelen zouden ook het slagingspercentage van een transplantatie kunnen vergroten waardoor er minder organen nodig zijn. Ethische dilemma’s voor xenotransplantatie

Veel mensen hebben echter ook ethische problemen met xenotransplantatie. Ook moet je rekening houden met de gevolgen van de biomedische problemen van xenotransplantatie en de oplossingen die daarvoor worden ontwikkeld. Zo zijn er zijn bijvoorbeeld vraagtekens te plaatsen hoe de dieren worden gehuisvest die gebruikt worden voor xenotransplantatie. Om ziektekiemen te voorkomen mogen deze dieren bijvoorbeeld niet worden blootgesteld aan invloeden van buitenaf en worden ze dus volledig afgesloten van de buiten wereld. Deze dieren lijden dus een onnatuurlijk en dieronwaardig leven. Voor onderzoek naar het ontwikkelen van kraakbeencellen werd een muis gebruikt waarop een menselijk oor op groeide. Het is de vraag of we dat ethisch aanvaardbaar vinden. Er zijn godsdienstige groepen die ernstige ethische bezwaren tegen xenotransplantatie hebben. Zij zijn van mening dat de mens een schepping van god is en daar moet je vanaf blijven. Zij vinden dus niet dat er bijvoorbeeld dierlijke nieren in een mensenlichaam mogen worden ingebracht omdat daarmee de menswaardigheid zou kunnen worden aangetast. Er zijn echter ook ethici die vinden dat we niet moeilijk moeten doen, maar gewoon moeten erkennen dat het menselijk leven boven dat van een dier staat. We zouden de dieren daarom met xenotransplantatie ten dienste van de mens mogen gebruiken. Reacties uit de samenleving
Minister Borst wil dat er een voorlichtingscampagne komt om de bevolking voor te lichten over xenotransplantatie, en de Gezondheidsraad moet de onderzoeken op veiligheid beoordelen. De Tweede Kamer heeft echter geëist dat er een verbod op xenotransplantatie totdat er meer duidelijkheid is over de risico’s. Verder vindt de Tweede kamer dat er ook een breed maatschappelijk debat moet komen over het gebruik van dierlijke organen voor het menselijk lichaam. Daar hebben inmiddels diverse groeperingen op gereageerd.. Een 64-jarige hartpatiënt die zeven jaar geleden een harttransplantatie heeft ondergaan, vertegenwoordigt de mening van de patiënten, heeft een andere mening: ”de bio-industrie die door xenotransplantatie ontstaat is geen mooi vooruitzicht, maar als ik moet kiezen tussen mens en beest, dan kies ik toch voor de mens. Als ik zeven jaar geleden had moeten kiezen tussen een varkenshart of sterven, dan had ik het risico genomen”. De directeur van een centrum voor medische ethiek zegt het volgende:”Wij zijn zeer terughoudend, zoniet afwijzend tegenover xenotransplantie.Vanuit de bijbel is de vermenging van soorten, dus van mensen met dieren, verboden. We moeten de orde handhaven die door de natuur is geschapen en daarom zouden we moeten afzien van xenotransplantatie”. De Nederlandse vereniging tot bescherming van dieren vindt dat met xenotransplantatie het dier wordt gebruikt als een machine die organen produceert. De dieren worden eerst genetisch gemanipuleerd en daarna als kasplantjes gehouden om infecties te voorkomen. Daar zijn ze het, net als andere milieugroeperingen, niet mee eens. Een Nederlandse transplantatiechirurg vindt dat xenotransplantie vanwege de biomedische bewaren de komende tijd nog niet toegepast kan worden. Maar als de kwaliteit van het dierlijk orgaan net zo goed is van het menselijk orgaan, juicht hij het toe. De belangrijkste argumenten voor en tegen op een rij: Voor Tegen
1. De mens is belangrijker dan het dier.2. Er zijn niet genoeg donororganen3. De risico’s zijn aanvaardbaar en zullen worden opgelost. 1. Er zijn risico’s als infecties2. Vermenging van soorten is niet aanvaardbaar.3. Het gaat ten koste van het dierlijk welzijn.4. Er zijn genoeg alternatieven
Onze eigen mening: Wij zijn allebei tegen iedere vorm van xenotransplantatie. Er is nog de weinig bekend over de risico’s die xenotransplantatie met zich meebrengt. Het is niet zomaar wat om dierlijk leven in een mensen te plaatsen, je weet niet van tevoren wat je in huis haalt en daarom zouden we er niet aan moeten beginnen. Ook als over een paar jaar alle twijfel is weggenomen zijn wij nog geen voorstander. De mens is vergevorderd in het onderzoek naar medicijnen en andere behandelwijzen, deze ontwikkeling zal verder doorgaan. Als we daar op een gegeven moment niet meer verder mee komen, is xenotransplantatie voor ons geen optie. Wij vinden dat dieren wel kunnen worden gebruikt voor de ontwikkeling van medicijnen, maar om dieren werkelijk te gebruiken als leverancier van reserveonderdelen is voor ons een stap te ver. kijk voor plaatjes op www.mdonker.com
Bronvermelding: www.stelling.nl
www.telegraaf.nl
www.xenotransplantatie.nl