William Shakespeare

1. What happened in William Shakespeare’s life

Not everything is clear about William Shakespeare’s life.
There is even a period in his life called ‘the lost years’, simply because until this day, we have not been able to find any documentary record of Shakespeare’s activities from 1585 till 1592. Some scholars even dare to question Shakespeare’s existence altogether and wonder whether William Shakespeare actually wrote all the work attributed to him or if it was someone else or even a group of writers.

Traditionally, scholars divide Shakespeare’s life into several periods and so this chapter is divided in those periods too.


§1.1 // 1564 – Birth and Early Years
William Shakespeare was born in April 1564, in Stratford-upon-Avon, Warwickshire. According to the records of Stratford’s Holy Trinity Church, he was baptized on April 26. The actual day of his birth is not recorded, as is with most 16th-century births. Because he was baptized on April 26 his birth is traditionally celebrated on April 23, which is also known to have been the date of his death in 1616.

Shakespeare’s parents were John and Mary Shakespeare, who lived in Henley Street, Stratford. They had eight children. William was the third child and the first son.

In the 16th century Stratford-upon-Avon was an important agricultural centre and market town.
The building in Henley Street known today as the “birthplace” was at the time of Shakespeare’s birth actually two adjacent buildings that John Shakespeare purchased at different times.
Illustrations of it are based on the 18th century water colour by Richard Greene made after the two buildings were joined into one.

Below you can see an image of Shakespeare’s birthplace.


Shakespeare attended the Stratford grammar school, where he studied the English alphabet, Latin grammar and Latin literature.
School began at dawn (six or seven o’clock, depending on the season) and proceeded most of the day. How long Shakespeare attended the school is not known.
In any event, reckoned as part of William’s early education must be the ways of business he would have learned around his father’s shop.

Finally, as part of Shakespeare’s early education and influences, the Warwickshire countryside cannot be ignored.

The plays and poetry are full of images taken from nature, gardening, agricultural pursuits and country folklore.
For example, in Henry V you can find this description of the land:

“..Her vine, the merry cheerer of the heart,
Unpruned dies; her hedger even-pleach’d,
Like prisoners wildly overgrown with hair,
Put forth disorder’d twigs; her fallow leas
The darnel, hemlock, and rank fumitory,
Do root upon, while the coulter rusts,
That should deracinate such savagery;
The even mead, that erst brought sweetly forth
The freckled cowslip, burnet, and green clover,
Wanting the scythe, all uncorrected, rank,
Conceives by idleness, and nothing teems
But hateful docks, rough thistles, kecksies, burs,
Losing both beauty and utility..”

This sort of learning was not gathered from books.

§1.2 // 1582 – Marriage
On November 28, 1582 the Bishop of Worcester issued the marriage bond for “William Shagspere” and “Ann Hathwey of Stratford”.

This was almost without a doubt Anne Hathaway, daughter of Richard Hathaway of Shottery (a collection of farm houses near Stratford).

The banns were asked only once in church, rather than the usual three times, because the bride was three months pregnant and there was reason for hurry in concluding the marriage. She was eight years older than her new husband William.

We can only wonder if Shakespeare was speaking for himself in ‘A Midsummer Night’s Dream’:

Lysander: The course of true love never did run smooth;
But either it was different in blood...
Or else misgraffed in respect of years
Hermia: O spite! Too old to be engage’d to young.

Or in ‘Twelfth Night’:

Duke: Then let thy love be younger than thyself,
Or thy affection cannot hold the bent;
For women are as roses, whose fair flow’r
Being once display’d doth fall that very hour.

The only mention of his wife in Shakespeare’s will is the famous legacy of his “second best bed”.
Whether as a loving remembrance or a bitter slight is not known.

Whatever subsequent feelings, on May 26, 1583 their first daughter Susanna was baptised. Two years later, twins were born to them, Hamnet and Judith, named after Hamnet and Judith Sadler, apparently good friends to Shakespeare.
Hamnet Sadler was remembered in Shakespeare’s will.


It is usually assumed by scholars that Shakespeare resided in Stratford at the Henley street residence these years, at least through 1585, but his way of life and activities are not known and have become the subject of many speculations which will be covered in ‘The lost years’.

§1.3 // The Lost Years
There is no documentary record of Shakespeare’s activities from the birth of the twins, in 1585 until Robert Greene’s complaint about him as an “upstart crow” in 1592. Biographers have therefore called these the lost years. In fact, there is nothing certain known about him from his birth in 1564 until 1592 except that he was married in 1582, fathered Susanna in 15883 and the twins Judith and Hamnet in 1585, and probably attended Stratford Grammar School.
The lack of details had not stopped authors from inventing tales as to how Shakespeare got from Stratford to London as the man to be reckoned with in the entertainment business.
A couple of these notions have some slight circumstantial evidence, but it must be said that no one really knows how it happened and that what follows is largely speculation.

Supported by less evidence others have made various speculations about Shakespeare’s activities during his last years in Stratford.
Shakespeare scholars who were impressed with Shakespeare’s detailed knowledge of the law speculated that he “was employed while he yet remained at Stratford, in the office of some country attorney...” (Poems and Plays, 1790).
A nineteenth century antiquary found a William Shakespeare as a conscript in the low countries in 1605 and, once again, being impressed with the dramatists’ grasp of military minutia thought this must be the man.

More likely, Aubrey is his Brief Lives states that “..he had been in his younger yeares a Schoolmaster in the Countrey” and takes as his source William Beeston, son of Christopher Beeston who had certainly been one of the most important people in the London theatre in his later life, and in his earlier life had belonged to the Lord Chamberlain’s men and had acted with Shakespeare in Every Man in His Humour (1598).

There is yet a theory, argued by E. A. J. Honigmann (Shakespeare: “The Lost Years” – 1985), that has Shakespeare located in Lancashire in the household of the powerful, Catholic Hoghton family. The link between faraway Lancashire and Stratford would have been Shakespeare’s last schoolmaster John Cottom. The theory is based on rather circumstantial evidence found in a Hoghton will, asking his kinsman to take care of “..William Shakeshaft, now dwelling with me..” along with references to plays, play-clothes and musical instruments.

The theory has it that Shakespeare was engaged by the Hoghtons as a schoolmaster on Cottom’s recommendation and then began participating in their private theatricals, and then passed through the Stanleys who had many holdings in Lancashire to Lord Strange’s men, a theatre company with which Shakespeare was definitely associated. The theory is presented in Honigmann’s book, but cannot be demonstrated with certainty.

Other less believable speculations have Shakespeare holding horses outside theatres in London, or visiting Italy based on his knowledge of Italian things, or being a runaway butcher or a scrivener.
Perhaps the most natural course of events was that Shakespeare actually was employed in some sense at least as an usher or schoolmaster and being what he was, performed with his class. When a travelling theatre company visited Stratford (as did the Queen’s men in the summer of 1587) perhaps they were short on personnel and pressed the eager local into service. He then may have shown them his dramatic work, told them he could work as a scrivener, impressed them with his quick wit and natural talent, and so he would have passed into the world of the theatre.
We don’t really know, but this seems like a natural scenario and these theories is the closest we get to authoritative intelligence about Shakespeare during these years.

§1.4 // 1592 – Upstart Crow
Perhaps the most famous literary snarl ever was penned in 1592 by Robert Greene is his Groats-worth of Witte:

“..for there is an upstart Crow, beautified with our feathers, that with his Tygers hart wrapt in a Players hyde, supposes he is as well able to bombast about a blank verse as the best of you: and being an absolute Johannes fac totum, is in his own conceit the only Shake-scene in a country..”

The passage is famous because it clearly refers to William Shakespeare (“Shake-scene”) and is the first documentary evidence we have of his rise to prominence in the London theatre world, indeed the first direct documentary evidence regarding him at all since the baptism of the twins in 1585.

Green was a minor Elizabethan playwright and pamphleteer, six years Shakespeare’s senior, a university educated man and proud of it, yet known to be a wastrel. He wrote the Groats-worth of Witte as a bitter, dying man, and in it attacked his younger rivals Marlowe, Nashe and Peele as well as Shakespeare. Much had been written about this passage. Its importance is that it verifies several facts about Shakespeare’s career as it had developed by 1592:

 He had become successful enough to rankle Greene’s jealousy

 He had become well known among in the London professional theatre world
 He was known as a man of various abilities, actor, playwright, play mender
 He was well known as a poet
 His Henry VI Part 3 had become famous enough to be recognize by one of its famous lines (“O, tiger’s heart wrapped in a woman’s hide”)

Also in 1592 Thomas Nashe, another playwright and pamphleteer, made reference to Talbot, the hero of Shakespeare’s very popular Henry VI Part 1 in his book Pierce Pennilesse, his Supplication to the Devil:

“..How it would have joy’d brave Talbot (the terror of French) to think that after he had lyne two hundred years in his tomb, he should triumph again on the Stage, and have his bones new embalmed with the tears on ten thousand spectators at least (at several times) who, in the tragedian that represents his person, imagine they behold him fresh bleeding..”

The “at several times” in this passage is significant. Elizabethan theatrical companies produced plays in repertory, several being played simultaneously, new ones being added and tried out while old, less profitable ones were dropped from the rotation. Philip Henslowe, a theatrical impresario kept a diary in which he kept many records, such as theatre receipts, payments to playwrights, the cost of costumes, etc. A typical month (March 1952) shows one of Shakespeare’s Henry VI plays being performed 5 times in rotation with 13 other plays. Shakespeare’s play was apparently the popular at the time, since the next most performed play during the month was Thomas Kyd’s Spanish Tragedy and Marlowe’s Jew of Malta.

In any event, we see that Shakespeare was well established in the London theatre world by the end of 1592. By this time he had probably already written The Comedy of Errors, Taming of the Shrew, perhaps Two Gentlemen of Verona, the three part of Henry VI, Titus Andronicus and perhaps even Richard III.
Assigning dates to the plays is a very difficult and finally irresolvable business.

Shakespeare’s chief rival among early Elizabethan playwrights was Christopher Marlowe, who had by this time written his Tamburlain plays, Dr. Fautus and The Jew of Malta. Had Shakespeare died in the same year as Marlowe, his accomplishment would have been thought remarkable, but Marlowe would undoubtedly have been given the precedence as the better of the playwrights by subsequent critics. Fortunately for us, there was much more to come.

§1.5 // 1594 – Lord Chamberlain’s Man
From the beginning of his theatrical career, Shakespeare seems to have been associated with several acting companies: The Queen’s Man, Pembroke’s Men and Lord Strange’s Men. He must have in some sense been a freelance dramatist and acted with several companies in a fluid work environment. However his work in the theatre had proceeded through 1592, it all changed when in January 1593 the theatres in London were closed on account of the plague. The theatres were allowed to open again during the winter of 1594, but were closed again in February and remained closed until spring 1594.


This period of theatre closures played havoc with the professional acting companies, which were forced into the hand to mouth existence of touring with much reduced companies. Shakespeare seems to have sought preferment in the mean time with the social connections he had made. In 1593 he dedicated the long narrative poem Venus and Adonis to Henry Wriothesley, Earl of Southampton and Baron of Titchfield, who was 19 years old at the time.

Obviously, Shakespeare had found himself in his Lord’s favour and his Lord had found himself in Shakespeare’s favour. Many scholars identify Southampton as the young man of the sonnets, which were also probably largely composed during this period, perhaps initially at the instigation of Southampton’s mother in an effort to get her son to marry. Whatever their origin, Shakespeare obviously developed a deep relationship with the young man.

Shakespeare’s sonnets were part of a fashion for sonneteering which peeked in the mid-90s, provoked by the 1591 publication of Sir Phillip Sidney’s Astrophil and Stella.
The sonnets were not published until 1609, and probably then not by Shakespeare, but nonetheless, they were likely composed during the Southampton years 1592-1595. Once again, this is not a certainty and there are many theories concerning the dating and circumstances of the sonnets. Regardless of the time of the time and circumstances of their composition, several of the sonnets are without doubt among the most perfect poems ever written.

Shakespeare established himself with the reassembling of the playing companies after the reopening of the theatres in 1594. We find Shakespeare, in December 1594, listed by the Treasurer of the Queen’s Chamber along with Will Kemp and Richard Burbage, the great clown and tragedian of the company, as receiving payment for two performances at Greenwich. They were the charter members of the new theatre company organized under the patronage of Hendry Carey, Lord Hunsdon and Chamberlain to Queen Elizabeth. They were known as the Lord Chamberlain’s men. When they preformed publicly, it was at the Theatre built by James Burbage in 1576 north of the city. Shakespeare became a sharer or householder in the company, meaning that he was part owner/manager and as such shared in the profits. This provided him the stability necessary for his most fruitful years, when he, as the company’s principal playwright, produced an average of 2 plays per year until about 1611-1612, when he seems to have retired to Stratford. If Southampton rewarded Shakespeare financially, it would explain how Shakespeare could have afforded to become a sharer in the Chamberlain’s men, an investment which formed the foundation of his lifelong financial success.

§1.6 // 1599 – The Great Globe
The years 1594-1599 were momentous for Shakespeare. He produced a steady stream of plays of the highest quality and verbal invention. He continued as a principal actor and manager in the Chamberlain’s men, blessed with a stable work environment in the all too unstable world of the theatre. Consequently, he prospered financially and made investments in his native Stratford, assembling a comfortable life and a solid estate. Finally in 1599, he became part owner in the most prestigious public playhouse in London, the Globe.

During the years before 1599 the Chamberlain’s men performed publicly primarily at The Theatre, which had been leased by James Burbage. The ground landlord was one Giles Allen, a puritan, and by no means in favour of theatrical activities. In 1597 the lease expired, and the Chamberlain’s men were forced to move on The Curtain, another public playing house near The Theatre. In the mean time The Theatre stood empty. Negotiations to move back in to The Theatre were at an impasse, the landlord being exceedingly avaricious. In the mean time James Burbage died, leaving the struggle to his two sons, Richard and Cuthbert. Allen formed plans to pull down The Theatre and convert the place to some better use. Since the players could not come to terms with Allen, and since a clause in their former lease allowed them to dismantle the building, the Burbages and their associates and workmen gathered by night and took The Theatre apart, transporting its timbers across the Thames to the Bankside where they were used to build the Globe.

The Globe was owned by a syndicate, a fact that gave it unique power and flexibility among the London playhouses. The syndicate was made up of Sir Nicholas Brend, the land owner, Richard and Cuthbert Burbage, and five members of the Chamberlain’s men: Shakespeare, John Heminges, Augustine Phillips, Thomas Pope and William Kemp. It worked so that the Burbage brothers were responsible for half the lease on the land, and shared in half the profits, and the five players were responsible for the other half of the lease and shared among themselves in the other half of the profits.


Apparently Shakespeare’s wife and children remained home in Stratford while he worked in London. Presumably he made the trip back and forth, a trip that would have taken about 4 days on foot or 2 days on horseback. In August 1596 Shakespeare’s only son Hamnet died.
In May 1597 Shakespeare purchased New Place, the second largest house in Stratford. Shakespeare had grown prosperous and his next few years are unprecedented for creativity in the life of any artist.

§1.7 // 1603 – The King’s Man
In 1603 Queen Elizabeth died and James VI of Scotland became James I of England. Its practical impact was that the Chamberlain’s Men became the King’s Men. They performed a lot and in spite of the emphasis on comedy, the King’s Men were known for their cynicism. You can see a shift to darkness in Shakespeare’s works of this period.

Sometime between 1599 and 1601 Shakespeare wrote Hamlet and after that he began writing the great Romances Cymbeline, Winter’s Tale and The Tempest, Shakespeare’s vision turned to tragedy. The comedies he produced over the next couple of years are un-funny and have been called problem plays. Troilus and Cressida is such a problem play that is has confused audiences and critics and may well never have been performed in Shakespeare’s life time.

The shift in vision can be caused by the period that followed. Comedy is social leading to a happy resolution (usually a marriage) and social unification. Tragedy is individual, concentrating on the suffering of a single, waste and death.
Many shifts in his life or in society that caused Shakespeare to abandon the comedy for the tragedy have been suggested, perhaps all are true.

1. In 1601 Shakespeare’s father died.
2. In 1601 Shakespeare’s involvement with the Southampton circle came to an end because Essex (a charismatic spirit of the late Elizabethan age) was executed.
3. An end of an age malaise afflicted London during the opening of the seventeenth century, accentuated by the death of the Queen in 1603.
4. Shakespeare’s comedies of the late 90’s have depended very much on a strong woman’s part and engage the battle of the sexes. Since boys played the women’s parts on the Elizabethan stage, perhaps Shakespeare’s very talented boy had grown up, or left, or died, and out of necessity he had to change genres to suit the make up of his company.
5. Tragedies became more popular, along with the growing pessimism of the age, and drew large audiences.

6. A personal psychological crisis led to a period of depression and brooding which could not but be reflected in his works.
7. Having the security of being the principal dramatist for the most prestigious acting company in London, Shakespeare could afford to turn to deeper psychological themes that interested him and did not need to write entertainments. Since tragedy was considered the higher art form, Shakespeare was following his life long interests in writing the great tragedies.
Shakespeare continued in these years investing in Stratford real estate. In 1602 he bought a cottage opposite his great house New Place. Those who see Shakespeare only as an artist would do well to track his growing portfolio of investments. After all, a literary genius can also be an astute business man.

§1.8 // 1608 – Romance & Reconciliation
Many feel that the view expressed in the romances is the mature Shakespeare’s view, having lived long enough to see his way through tragedy to resurrection. Others say he, as a master showman, was just following the fashion and presenting the most popular sort of play for the years 1608-1611. At court, the masque (extravaganzas of song and spectacle featuring courtiers in the performance) were popular. Ben Johnson as playwright and Inigo Jones as masque designer were the artists of the moment. Elements of the masque were therefore brought into the public stage. The fact that the players were now playing at two venues made it possible to take advantage of elements of the drama, such as artificial lighting, music and stage effects, that had been impossible on the outdoor stage. The indoor theatre also allowed higher admissions and plays aimed at a more sophisticated audience. Plays at the Globe were less frequent from 1603-1610 due to the once again ravages of the plague, so a lot of plays were performed at the Blackfriars. All of these factors may have gone in to turning Shakespeare to the romance plots of his final plays.

Shakespeare, returning to the world of Midsummer Night’s Dream, chose enchantment and magic as the world he wished to dramatize in The Tempest (probably written in 1611). Many feel that this play is Shakespeare’s farewell, and that Prospero’s speech revealing all encompasses Shakespeare’s own attitudes:

“..Our revels now are ended. These our actors
As I foretold you were all spirits and
Are melted into air, into thin air;
And like the baseless fabric of this vision,
The cloud-capped towers, the gorgeous palaces,
The solemn temples, the great globe itself,
Yea, all which it inherit, shall dissolve,
And, like this insubstantial pageant faded,
Leave not a rack behind. We are such stuff
As dreams are made on, and our little life
Is rounded with a sleep..”

Prospero’s great speech, where he abjures his magic, expressed Shakespeare’s own farewell to the stage:


“..I’ll break my staff
Bury it certain fathoms in the earth,
And deeper than did ever plummet sound
I’ll drown my book..”

If this was Shakespeare’s intention in writing the play is an open question. The Tempest was not the last play on which he worked, but the nature of his work had clearly changed, and The Tempest is certainly his last great play.

§1.9 // 1611 – The Final Years
Shakespeare’s final three plays were written in collaboration with the King’s Men’s new dramatist, John Fletcher. Henry VIII (1613), Two Noble Kingsmen (1613) and the now lost Cardenio were these plays.
Henry VIII and Two Noble Kingsmen are no one’s favourites, combining elements of spectacle, romance and tragicomedy. About Cardenio a little is known, except that in 1653 the printer Humphrey Moseley entered in the Stationers’ Register several plays including ”The History of Cardenio”, by Mr. Fletcher and Shakespeare. Something that is also known about the play is that in 1613 Heminges received payment on two occasions for performances at court of a play at one time called “Cardenno” and another “Cardenna”.
There are later supposed versions of the play, but little is known of the original.


Many have expressed the opinion that Shakespeare left the stage around 1611 and returned to Stratford, from where he wrote his parts of the final collaborations. This may be true, but it is worth nothing that in 1612 Shakespeare purchased the Blackfriars gate house in London. On the other hand, perhaps it was only purchased as another investment.

During the summer of 1614 Shakespeare was swept up in an enclosure dispute in Stratford, but his role is unclear, as are his views on enclosures in general. In these final years Shakespeare seems to have been content to surround himself with his family and friends.

§1.10 // 1616 – Death
Undoubtedly Shakespeare’s son-in-law, Dr. Hall, attended him but the nature of his final illness is unknown. A legend has grown up, based on an entry in John Ward’s diary:

“..Shakespeare Drayton and Bell Johnson had a merry
meeting and it seems drank too hard for Shakespeare died
of a favour there contracted..”

The problem is that the report came from a diary half a century after Shakespeare’s death, and cannot be confirmed otherwise. Undoubtedly Ward was privy to local gossip but we cannot know if this story amounts to anything more than gossip.

Whatever the cause of Shakespeare’s death is, we find him calling for his attorney to revise his will on March 25 of 1616. The marriage of his daughter Judith to Thomas Quiney made need of amendments. G.E. Bentley says this will is a characteristic will of a man of property in the reign of
James I.

No books or play scripts are mentioned in the will, but of course Shakespeare would have owned no play scripts, since they were property of the King’s Men. Any books would not have been itemized in the will but would have been part of his goods.

Shakespeare died on April 23, 1616 and was buried in the chancel of Holy Trinity Church on April 25.
On the slab over his grave appear the words:

GOOD FREND FOR JESUS SAKE FORBEARE,
TO DIG THE DUST ENCLOASED HEARE.
BLESTE BE Ye MAN Yt SPARES THES STONES,
AND CURST BE HE Yt MOVES MY BONES.

His wishes have been honoured, at least by men, though the grave is near the Avon and work of the river underground may have had no respect for the curse. A painted funerary bust was also erected in the church early in the seventeenth century that has lasted to today.

Seven years after his death, Shakespeare’s fellows Heminges and Condell brought forth the First Folio: Mr. William Shakespeares Comedies, Histories & Tragedies.

2. Shakespeare’s language

Shakespeare’s dialogue can be hard to follow nowadays, but he was using the everyday language of his time. Although, people didn’t actually talk in verse, the vocabulary he used was nothing out of the ordinary. The problem for modern audiences is that we don’t speak in the same way any more. Add to that the fact that much of the writing is in verse, and there is a great deal of imagery which needs to be thought about. But it’s more than worth the effort and, once you get the hang of it, it becomes very easy to follow after all.


§2.1 // Vocabulary and grammar
Although Shakespeare’s vocabulary was basically made up of words that were in common use at the time, he did have a huge vocabulary by any standards. He uses a total of over 17000 different words in his plays and poems; an average well-educated person today generally had a vocabulary of around 4000 words. The Oxford English Dictionary credits him with introducing almost 3000 words into the language, although this simply means that his was the first recorded use of them – it doesn’t mean he invented all of them.
This breadth of language is all the more remarkable when you realize that Shakespeare’s education stopped at the age of 14, and that there were no dictionaries in those days (the first ever was compiled in 1604).

Grammar was taken less seriously in Shakespeare’s day. That is to say that the rules of word order and sentence construction were much more flexible. The grammar schools of the time were so called because they taught Latin and Greek grammar, not English; Shakespeare probably never studied the grammar of his own language as a boy; indeed, it was over a century before books of English grammar were first produced. In Shakespeare’s time, just as now, writing in verse also gave more scope for tweaking the order of words. But he probably knew more Latin and Greek than a top university classics graduate today.

§2.2 // Verse and prose
Shakespeare wrote chiefly in verse, and always used verse for the more serious, important speeches, in which more formal language was required. He did use prose, but mostly for more everyday conversations, and particularly for lower-class characters. In A Midsummer Night’s Dream, for example, the noblemen and women generally speak in verse while the ‘rude mechanicals’ or workmen converse in prose.

Shakespeare’s verse is almost always written in what is known as iambic pentameter. This type of verse has

 Ten beats, or syllables, to each line;
 Alternating unstressed and stressed syllables

The word iambic is a Greek word describing the pattern of stresses, or emphasis, in the line, and pentameter is a Latin word which means there are five pairs of stresses to each line. Here’s an example of iambic pentameter from Romeo & Juliet, with the stressed syllables highlighted.

What’s in a name? That which we call a rose
By any other name would smell as sweet


Shakespeare uses both rhyming and unrhymed iambic pentameter. These are known as rhyming verse or, when the verse doesn’t rhyme, blank verse.
There are some variations on standard iambic pentameter which Shakespeare uses.

Feminine ending
This term describes a line that has an extra, eleventh beat at the end. This beat is unstressed. Feminine endings give the verse a ponderous feel, especially when several are used together.

To be, or not to be: that is the question:
Whether ‘tis nobler in the mind to suffer
The slings and arrows of outrageous fortune,
Or to take arms against a sea of troubles...

Caesura
This describes a break within a line created by punctuation. If you look at the quotation above, from Hamlet’s famous speech, you can see that in the first line there are two of these – a comma and a colon – indicating pauses in the delivery of the line.

Run-on lines
These are lines that have no punctuation at the end of them, indicating that the sense of the line runs on to the following line. The second and third lines of the quotation from Hamlet illustrate this, and the lines should be run smoothly together.
Run-on lines add speed to a speech, while caesuras slow them down. Lines to be read at an average pace simply have punctuation at the end of the line. Bearing this in mind, you can see how the Hamlet speech above varies in pace. As Hamlet ponders, the lines are very broken, but each time he grasps a train of thought they run together as his thoughts run away with him, and then slow down again. Look how the next few lines go, noticing the punctuation.


Or to take arms against a sea of troubles,
And by opposing end them? To die: to sleep;
No more; and, by a sleep to say we end
The heart-ache and the thousand natural shocks
That flesh is heir to, ‘tis a consummation
Devoutly to be wish’d. To die, to sleep;
To sleep: perchance to dream: ay, there’s the rub;
For in that sleep of death what dreams may come
When we have shuffled off this mortal coil,
Must give us pause.

This should illustrate one of the many reasons why seeing Shakespeare’s plays performed is so much closer to the original intention than simply reading them. If you read the plays, you have to take note of the pattern and punctuation of the lines to grasp fully how Shakespeare intended them to sound.

§2.3 // Punctuation and spelling
It is worth mentioning pronunciation here, which was not always the same as it is now. Often, knowing how the lines should scan helps you to work out the punctuation. The most significant difference here between Shakespeare’s time and today is words which end with –ed. This was usually pronounced as a separate syllable, so that ‘wished’ would be pronounced ‘wishèd’. This of course affects the way the lines scan. If Shakespeare didn’t want the final syllable stressed, this is often indicated with an apostrophe, as in the passage above: ‘wish’d’.


Spelling was not standardized in Shakespeare’s day (he even spelt his own name in several different ways), and the spellings you find in texts of his work are not necessarily his own. We don’t have any of the original working scripts of the plays (which would mostly have been just the actors parts written out); what we have are the earliest published versions, many of which were not printed in the First Folio edition until 1623, seven years after Shakespeare’s death. Many subsequent editions have ‘corrected’ spellings so that it is impossible to be sure of the original version.

§2.4 // Imagery
Perhaps Shakespeare’s greatest talent lay in his ability to use beautiful and apt imagery to describe ideas and objects. He employed all sorts of linguistic techniques, such as metaphors and similes are descriptions that are apt but not literal. To give you an example, here are a few of the ways Shakespeare uses imagery.

 ‘The moon looks with a watery eye.’ (A Midsummer Night’s Dream)
 ‘Tis now the very witching time of night, When churchyards yawn and hell itself breathes out Contagion to this world.’ (Hamlet)
 ‘If music be the food of love...’ (Twelfth Night)
 ‘Sleep that knits up the ravelled sleeve of care...’ (Macbeth)
 ‘I am constant as the northern star’ (Julius Caesar)

§2.5 // The influence of his live
As you can read in the previous chapter, Shakespeare’s life was divided into several periods. These periods do have an influence on Shakespeare’s way of writing but especially on the genres he writes.
In the period called ‘The Kings Men’ for example, he is going to write tragedies and leaves comedies for what they are. At the same time he changed his way of writing which is quite logical because you can’t use a funny comedy language in a tragedy.
Another period in his life where he changed his way of writing is the period called ‘Romance & Reconciliation’. In this period he is going back to the world of A Midsummer Night’s Dream and creates a magical atmosphere with his writing.


3. Romeo & Juliet

Romeo & Juliet hoort zeker bij de meest bekende werken die Shakespeare geschreven heeft. Het verhaal is bekend over de hele wereld en wordt tegenwoordig nog steeds gebruikt voor toneelstukken, films en musicals.

§3.1 // Hoe kwam het verhaal bij Shakespeare terecht
Het verhaal van Romeo & Juliet is ontstaan door verschillende her vertellingen van een verhaal uit 1476 van Masuccio Salernitano. Hij was een Italiaanse dichter die vooral bekend stond als de originele schrijver van het verhaal van Romeo & Juliet en door de Renaissance is zijn verhaal bij Shakespeare terecht gekomen.

In de Renaissance is er een herontdekking van de klassieke oudheid. De mensen kregen geschriften van schrijvers uit de klassieke oudheid weer in handen die in West Europa verloren waren gegaan. Dit kwam door de kruistochten in de Middeleeuwen waarbij men in contact kwam met de Arabieren die deze geschriften hadden gekopieerd. Vooral de elite in Italië begon de klassieke geschriften en daarbij ook de klassieke cultuur te waarderen.
Andere belangrijke aspecten in de Renaissance waren het ideaal van het humanisme, hierin staan verdraagzaamheid, harmonie en naastenliefde centraal, een mensgerichte stroming dus.
Het andere aspect is het individualisme, een belangrijk gegeven in de maatschappij en in de kunst en cultuur, streven naar roem, het willen overtreffen van anderen, de geniale kunstenaar zijn.
De veranderingen die in de Renaissance tot stand kwamen werden door een kleine elite ingezet maar toch hebben ze een grote invloed gehad. Door de veranderingen is de boekdrukkunst ontstaan wat betekende dat boeken en geschriften en daarmee ook cultuur over heel Europa verspreid werden. Rondtrekkende reizigers en kunstenaars zorgden ook voor deze verspreiding.

Masuccio Salernitano schreef in de periode van de Renaissance zijn versie van Romeo & Juliet en ook dit stuk werd verspreid door Europa. In 1562 kwam het terecht in Engeland, in handen van de schrijver Arthur Brooke en aan het eind van de 16e eeuw herschreef Shakespeare het verhaal tot een toneelstuk.

§3.2 // Waar gaat Romeo & Juliet over
In Verona, Italië, wonen 2 families die al jaren ruzie hebben: de Montagues en de Capulets. Op een dag organiseert meneer Capulet een feest waarvoor hij al zijn vrienden uitnodigt, natuurlijk zijn de Montagues niet uitgenodigd maar Romeo Montague wil toch het terrein opsluipen waar het feest gehouden wordt omdat hij Rosalinde wil zien, een meisje waar hij een oogje op heeft. Als hij eenmaal het terrein op is gekomen wordt zijn aandacht getrokken door Juliet. Hij vergeet Rosalinde en is opslag verliefd op Juliet, maar hij weet niet dat zij een Capulet is. Juliet merkt Romeo ook op maar zij heeft geen idee dat hij een Montague is.


Juliet ontdekt dat Romeo tot de Montagues behoord en gaat ’s avonds laat op haar balkon staan om de sterren te vertellen over haar grote maar verboden liefde. Op hetzelfde moment houdt Romeo zich schuil in de bossen onder haar balkon en hoort Juliet haar liefde voor hem bekennen. Hij kan zich niet langer inhouden en laat zich zien aan Juliet en verteld haar dat hij precies hetzelfde voor haar voelt als zij voor hem.
De volgende dag trouwen Romeo en Juliet in het geheim met hulp van Romeo’s vriend, broeder Laurence.

Op de trouwdag lopen 2 van Romeo’s vrienden, Benvolio en Mercutio, door de straten van Verona waar ze geconfronteerd worden met Juliet’s neef, Tybalt. Tybalt wil het Romeo betaald zetten dat hij onuitgenodigd op het feest van de Capulets was verschenen en dus gaat hij vechten met Romeo’s vrienden. Dan komt Romeo opdagen maar hij wil niet vechten omdat hij Juliet’s familie niet langer meer haat. Zijn vrienden snappen niet waarom Romeo het niet voor zichzelf opneemt dus doet Mercutio dat voor hem, er volgt een zwaardgevecht tussen hem en Tybalt en Mercutio wordt vermoord. Romeo pikt dit niet en vermoord Tybalt maar dit wordt hem absoluut niet in dank afgenomen door de Capulets. De prins van Verona verband Romeo en hij is gedwongen Juliet te verlaten die kapot is door het verlies van haar grote liefde. Dan besluit Juliet’s vader, die natuurlijk niks afweet van haar huwelijk met Romeo, om haar uit te huwelijken aan een andere man, Paris.

In haar wanhoop overlegt Juliet met broeder Laurence, hij adviseert haar om in te stemmen met het huwelijk maar stelt voor om voor haar een drankje te maken wat ze op de ochtend van het huwelijk op moet drinken. Het drankje zal ervoor zorgen dat het lijkt alsof Juliet dood is zodat ze in de grafkelder van de Capulets gestopt zal worden, dan zal broeder Laurence Romeo sturen om haar te redden. Juliet doet wat hij zegt en wordt in de grafkelder gelegd door haar doodongelukkige ouders.
Maar slecht nieuws gaat snel de rondte en voordat broeder Laurence Romeo in heeft kunnen lichten over het plan van hem en Juliet heeft hij van iemand anders gehoord dat Juliet dood is. Vol van verdriet koopt Romeo een vergif en gaat naar de grafkelder van Juliet om naast zijn vrouw te sterven.
Bij de ingang van de grafkelder is hij gedwongen om met Paris te vechten die hij snel vermoord. Als hij in de grafkelder is neemt hij het vergif in. Hij gaat dood naast zijn slapende vrouw.
Een tijd later ontwaakt Juliet uit haar slaap en ziet ze het dode lichaam van haar man naast haar liggen. Broeder Laurence verteld haar wat er gebeurd is.
Zonder een reden om verder te leven doodt Juliet zichzelf met de dolk die Romeo bij zich had.
De tragedie heeft een grote impact op de beide families, ze zijn zo geraakt door de dood van hun kinderen dat ze besluiten om nooit meer ruzie met elkaar te maken.

4. Romeo & Juliet in de tegenwoordige tijd

Dit toneelstuk heeft al vanaf 1900 vele filmmakers geïnspireerd, van een vernieuwde versie van het verhaal zijn musicals gemaakt en het is ook de basis geweest voor een aantal balletten en opera’s.
In de volgende paragraven zullen een aantal van deze versies van Shakespeare’s Romeo & Juliet beschreven worden.


§4.1 // West Side Story
Jerome Robbins, Leonard Bernstein en Arthur Laurents kwamen op het idee om een musical te maken van Shakespeare’s Romeo & Juliet. Het was hun bedoeling om het East Side Story te noemen en de liefde tussen een joodse jongen en een Italiaan katholiek meisje centraal te laten staan. Maar doordat ze alledrie ook nog andere verplichtingen hadden hebben ze dit project 6 jaar lang gelaten voor wat het was en toen ze er uiteindelijk weer mee verder wilden gaan vonden ze dat het idee van East Side Story op sociaal gebied niet meer relevant was. Ze besloten om het verhaal wat te veranderen. De liefde tussen een blanke jongen en een Puertoricaans meisje komt centraal te staan en het verhaal gaat zich afspelen in de sombere immigrantenwijk West-Manhattan en krijgt de naam West Side Story.

Jerome Robbins was verantwoordelijk voor de choreografie van de musical, Leonard Bernstein componeerde de muziek, het libretto werd geschreven door Arthur Laurents en de songteksten nam Stephen Sondheim voor zijn rekening.
Voor het verhaal van West Side Story is Shakespeare’s Romeo & Juliet als stramien gebruikt, het gegeven en de ontwikkeling van het verhaal zijn van Shakespeare overgenomen maar de teksten zijn nieuw.

West Side Story gaat over 2 rivaliserende jeugdbendes uit de sombere immigrantenwijk West-Manhattan die elkaar het leven zuur maken. De blanke Jets staan lijnrecht tegenover de Puertoricaanse Sharks. De Sharks worden door de Jets uitgedaagd tot een gevecht tijdens een dansfeest dat gezien wordt al neutraal gebied.
Diezelfde dansavond is het eerste uitje voor Maria, het zusje van de bendeleider van de Sharks. Maria en Tony, de bendeleider van de Jets, worden verliefd op elkaar en dit zorgt natuurlijk voor moeilijkheden.
De geliefden laten zich niet uit elkaar drijven en blijven elkaar in het geheim zien. Dan komt er weer een gevecht tussen de Sharks en de Jets, Tony wil ertussen komen en vermoord dan Maria’s broer.

In 1957 ging de musical in première in het Winter Garden Theater en in 1961 werd er een filmversie van de musical gemaakt. De film werd geregisseerd door Robert Wise en Jerome Robbins en het verhaal van de musical werd niet veranderd voor de film.

Hieronder zijn 2 posters te zien van West Side Story. De linkse is een poster van de musical versie en de rechtse is een poster van de film versie.

§4.2 // Romeo & Juliet door Baz Luhrmann
De nieuwste verfilming van Shakespeare’s Romeo & Juliet is de verfilming van de Australische regisseur Baz Luhrmann.

Deze verfilming is een heel speciale. Luhrmann hield zich dan wel aan de originele tekst van het stuk, maar hij gaf de film het uiterlijk van een ‘nineties film’. Dit is aan veel dingen te merken. De rivaliserende families Capulet en Montague vechten niet met zwaarden, maar ze dragen moderne vuurwapens waarin de woorden ‘sword’ of ‘dagger’ zijn gegraveerd.
Ook de aankleding van de film is erg eigentijds. Alle personages zijn gekleed in de meest moderne outfits en op het feest waar Romeo & Juliet elkaar ontmoeten is Romeo onder invloed van XTC.
De film speelt zich af in Verona Beach terwijl het originele verhaal zich afspeelt in het Italiaanse plaatsje Verona. Verona Beach maakt de film wederom erg eigentijds. Je ziet er open auto’s over de boulevard scheuren met keiharde muziek en het leven is er erg uitbundig en gewelddadig.
De muziek in de film is ook erg eigentijds en is afkomstig van bands als Garbage, Radiohead en The Cardigans.

Dit alles klinkt misschien als een totale vervorming van het verhaal, maar ondanks het moderne uiterlijk van de film blijft de nadruk toch op het menselijke drama liggen, iets wat vooral naar voren komt door bijvoorbeeld de welbespraaktheid van de personages. Samen met de hypermoderne aankleding van de film levert dit een betoverend resultaat op, en dat was Luhrmann’s bedoeling.

Het verhaal speelt zich af in een omgeving die aan de ene kant erg kunstmatig, haast surrealistisch overkomt, maar tegelijkertijd zijn er genoeg dingen te zien in de decors die ervoor zorgen dat het geen belachelijke vertoning wordt.
Een voorbeeld van zo’n vertrouwd beeld dat veranderd is in een speciale boodschap is een gigantische Coca Cola reclame op een muur. In plaats van de slogan “Always Coca Cola” staat er nu “Toujours L’amour” te lezen.

Hieronder zijn 2 versies van de filmposter van Baz Luhrmann’s Romeo & Juliet te zien. Op deze filmposters zie je ook goed de moderne aspecten in de film weergegeven. Zo zie je bijvoorbeeld op allebei de posters de moderne vuurwapens.

§4.3 // Romeo & Juliet door Prokofiev en Lavrovsky
Romeo & Juliet is ook 1 van de meest uitgevoerde balletwerken en neemt een plaats in tussen de andere meesterwerken uit de afgelopen eeuwen.
Tsjaikovsky componeerde een symfonisch gedicht op basis van het verhaal van Shakespeare en Prokofiev maakte er later een werk voor ballet van.

In de periode 1891-1953 werkte Prokofiev aan de muziek voor zijn balletversie van Romeo & Juliet en Leonid Lavrovsky was verantwoordelijk voor de choreografie.
De balletversies die gemaakt zijn door Prokofiev en Lavrovsky worden gezien als de beste balletversies van Romeo & Juliet, dit omdat de muziek en choreografie goed op elkaar zijn afgestemd door de nauwe samenwerking tussen de componist en de choreograaf. Het originele toneelstuk van Shakespeare wordt bij deze balletten ook weer nauwkeurig gevolgd tot aan de slotscène.
Bij deze balletten werd gekozen voor een happy end, Prokofiev koos hiervoor om een simpele reden: levende mensen kunnen dansen, dode mensen niet.

Of de balletten nu nog uitgevoerd worden is niet bekend maar de Nederlandse componist Johan de Meij heeft wel enkele stukken uit Prokofiev’s Romeo & Juliet in een suite verwerkt.

§4.4 // Najib & Julia
Najib & Julia is een moderne en zeer actuele versie van Shakespeare’s Romeo & Juliet.
Het verhaal gaat over de liefde tussen een Marokkaanse pizzakoerier en een Haags hockeymeisje met op de achtergrond het verschil tussen het Haagse milieu en de Marokkaanse cultuur.

Najib komt uit een traditioneel Marokkaans gezien en hoewel hij een tamelijk vrijgevochten jongen is, valt hij af en toe toch weer terug in het systeem waarin hij is opgegroeid. Zijn broer Nasr zit wegens het dealen in drugs al enige tijd in de gevangenis en Najib is de enige die nog contact met hem heeft.
Julia is een hockeytalent en traint voor Jong Oranje totdat ze in het bijzijn van Najib haar enkel breekt. Op dat moment vliegt er een vonk over. Julia’s vader is politieman en hetzelfde geldt voor de huisvriend Joost.
Al snel blijkt dat Joost de broer van Najib kent en dat hij er alles aan zal doen om Najib en Julia uit elkaar te drijven, ze zullen moeten vechten voor hun liefde.


Regisseur Theo van Gogh kwam op het idee om Shakespeare’s Romeo & Juliet te verplaatsen naar de huidige Nederlandse multiculturele samenleving en dat is hem gelukt.
De teksten van Shakespeare zijn niet gebruikt in de televisie serie maar zijn opnieuw geschreven door Justus van Oel.

§4.5 // Romeo & Julia, van haat tot liefde
Nog niet zo heel lang geleden is er een musical over Romeo & Juliet in première gegaan in Nederland.
De musical die “Romeo & Julia, van haat tot liefde” heet werd geschreven door Gérard Louvin en Gérard Presgurvic, zij hebben het klassieke verhaal omgetoverd tot een modern muziek- en dansspektakel. Bij deze musical is het originele toneelstuk niet als script gebruikt maar lijkt het verhaal meer op de verfilming van Baz Luhrmann.

Dit was nog maar een klein deel van de verschillende uitvoeringen van William Shakespeare’s Romeo & Juliet. Vanaf 1900 heeft dit toneelstuk een tal van mensen geïnspireerd en zijn er dus ook een tal van uitvoeringen verschenen. Dit waren een paar van de bekendste uitvoeringen.

5. Het Engelse toneel van Shakespeare

Het Engelse toneel van Shakespeare en het Elizabethaans theater vindt zijn oorsprong in de commedia dell’ arte.

§5.1 // Commedia dell’ arte
Commedia dell’ arte is de naam voor het Italiaanse geïmproviseerde typentoneel van de 16e en 17e eeuw en vindt zijn oorsprong in het straattoneel.
Alles in de commedia dell’ arte draait om improvisatie. De spelers trekken rond van stad tot stad, zelfs buiten de landgrenzen, ze hebben geen vast dienstverband, regelen alle financiële zaken zelf, bepalen zelf wat ze spelen en dragen altijd een masker. De spelers zijn ook graag geziene gasten aan het Italiaanse hof.

§5.2 // Het Elizabethaans theater
In Engeland ontstaan aan het einde van de 16e eeuw toneelgezelschappen die, vergelijkbaar met de commedia dell’ arte, zelfstandig opereren.

Het verschil tussen de Engelse toneelgezelschappen en de gezelschappen die onder de commedia dell’ arte vallen is dat de Engelse toneelgezelschappen de voorkeur geven aan vaste theaters. Aan het einde van de 16e eeuw staan er in Londen een stuk of 6 van zulke theaters en kan het publiek dagelijks kiezen uit verschillende voorstellingen. Enkele van de theaters worden geëxploiteerd door handige zakenlieden die de gezelschappen een vast loon betalen. Andere gezelschappen, zoals het gezelschap van William Shakespeare wat de Lord Chamberlain’s Men genoemd werd, bouwen hun eigen theater.

De beschermheren van Shakespeare’s gezelschap zijn Lord Chamberlain en later Koning Jacobus I. Shakespeare is geen hofkunstenaar, de beschermheren hebben dan ook geen invloed op de keuze van zijn stukken en geven hem ook geen opdrachten. De beschermheren dienen voor het doel dat Shakespeare’s spelers zich kunnen onderscheiden van de losbandige rondreizende gezelschappen die geen heer hebben om te dienen en op de sociale ladder gelijk staan met zwervers.

Het Elizabethaanse theater was in de 16e eeuw een vorm van populaire cultuur, veel mensen gingen in die tijd naar The Rose Theatre en naar het theater van de Lord Chamberlain’s Men wat The Globe Theatre genoemd werd.
Hieronder zie je links The Rose Theatre en rechts The Globe Theatre. Beide theaters zijn precies in dezelfde stijl gebouwd en lijken dan ook veel op elkaar.

Het Elizabethaanse theater komt aan zijn naam omdat koningin Elizabeth zelf dol was op toneel en gezelschappen zoals de Lord Chamberlain’s Men ook vaak aan het hof kwamen spelen.
Dit is weer een verschil tussen het Engelse toneel en de commedia dell’ arte want de commedia dell’ arte is puur volkstoneel en het Engelse theater is net zo goed voor het volk als voor het hof.

§5.3 // Verschillen tussen straattoneel en theatertoneel
De namen van deze 2 soorten toneel zeggen eigenlijk al de belangrijkste verschillen. Straattoneel wordt uitgevoerd door gezelschappen op straat en theatertoneel wordt uitgevoerd door gezelschappen in een daarvoor bestemd theater. Maar er zijn ook nog andere verschillen tussen deze 2 soorten toneel.
De stukken die gespeeld worden door een straattoneelgezelschap moeten zodanig aangepast worden dat het mogelijk is om het op straat te spelen. Voor Romeo & Juliet gebruiken ze dan bijvoorbeeld een ton als kasteel en een ladder dient dan als de toren van het kasteel. Bij theatertoneel hoeven de stukken niet zo aangepast te worden, hierbij kan gebruik gemaakt worden van decors maar dat werd in de tijd van Shakespeare niet gedaan. Wel werd er gebruik gemaakt van mechanische snufjes in het podium zoals luiken.
Op het gebied van geluid zijn er ook verschillen te vinden tussen straattoneel en theatertoneel. Bij straattoneel staat het publiek vrij dicht bij de spelers waardoor ze goed te verstaan zijn. Bij theatertoneel is dat anders. De theaters in die tijd hadden voor het grootste gedeelte geen dak waardoor het geluid erg slecht was en het publiek zat vaak ook verder van het podium vandaan waardoor de spelers hun teksten moesten schreeuwen om ze duidelijk over te laten komen.

Ook op financieel gebied zijn er verschillen. Bij het straattoneel verdienden de spelers vrij weinig met hun voorstellingen. De voorstellingen werden vooral gespeeld op de binnenplaats van grote herbergen en dus ging het grootste gedeelte van het entreegeld van deze uitvoeringen naar de waard van de herberg. Bij het theatertoneel ging al het entreegeld naar de spelers zelf wanneer ze zelf hun theater hadden gebouwd, zoals de Lord Chamberlain’s Men. Bij theaters die gebouwd werden door zakenlieden ging een deel van het entreegeld naar een van de zakenlieden en het andere deel ging naar de spelers.

§5.4 // Shakespeare’s toneelstukken
De toneelstukken van Shakespeare zijn in te delen in 4 categorieën:

 < - 1594 (Richard III, The Comedy of Errors)
 1594 – 1600 (Henry V, Midsummer Night’s Dream)
 1600 – 1608 (Macbeth, King Lear)
 1608 - > (Cymbeline, The Tempest)

De eerste periode stamt af van Romeins en middeleeuwse drama. De opbouw van de toneelstukken was duidelijk opmerkbaar en er zat een duidelijk stempel van Shakespeare op, hij schreef de toneelstukken in een stijl die alleen hij gebruikte. De toneelstukken van Shakespeare in deze periode zijn grotendeels beïnvloed door Christopher Marlowe. Shakespeare was erg onder de indruk van zijn werk.

In de tweede periode is Shakespeare’s stijl erg veranderd en was de opbouw van een toneelstuk minder duidelijk aanwezig.
De beste stukken die hij in deze periode schreef waren de historische stukken over de levens van leden van het koningshuis. In deze historische stukken zit ook veel komedie en tragedie en dit wordt zijn handelsmerk.

Zijn komedies groeien ook in deze periode, de onderwerpen worden meer uitgebreid.

De derde periode geeft de grote tragedies weer en in deze periode zijn de stukken ontstaan die Shakespeare later beroemd hebben gemaakt. Zijn tragische figuren waren zo beschreven dat ze zo van een Grieks podium overgelopen waren naar een Elizabethaans podium. Shakespeare is op zijn best bij het schrijven van de tragedies, iets wat niet te zeggen is bij de komedies die hij in deze tijd heeft geschreven. De humor in de komedies is niet duidelijk en de stukken worden daardoor “problem plays” genoemd.

De vierde periode vertegenwoordigt de romantische tragikomedie. Door het einde van zijn carrière werd het werk van Shakespeare serieuzer en lyrischer en de stukken werden ook erg symbolisch.

6. The Globe Theatre

In The Globe Theatre zijn William Shakespeare’s beste stukken in première gegaan. Het theater is gebouwd in 1599 door 1 van zijn collega’s, Cuthbert Burbage. Hij was de broer van de bekendste acteur in de tijd van Elizabeth, Richard Burbage.

§6.1 // Het ontstaan van The Globe Theatre
Lang voordat er in Londen theaters te vinden waren trokken toneelgezelschappen het land door om her en der hun uitvoeringen te geven. Dit gebeurde vooral op de binnenplaats van grote herbergen en het grootste gedeelte van het entreegeld van deze uitvoeringen ging dan naar de waard van de herberg.
Aan het eind van de 16e eeuw ontstonden er toneelgezelschappen in Engeland die zelfstandig opereren. Zij geven de voorkeur aan vaste theaters. Aan het einde van de 16e eeuw staan er in Londen een stuk of 6 van zulke theaters en kan het publiek dagelijks kiezen uit verschillende voorstellingen.
Enkele van de theaters worden opgezet door zakenlieden die de gezelschappen een vast loon betalen. Er zijn ook theatergezelschappen die hun eigen theater bouwen, zoals het gezelschap van Shakespeare, de Lord Chamberlain’s Men.

James Burbage besloot namens de Lord Chamberlain’s Men net buiten Londen een gebouw neer te zetten wat hij The Theatre noemde.

Het gebouw was bijna identiek aan de binnenplaatsen van de herbergen: een ovale grondvorm, daaromheen de in loges verdeelde galerijen zoals ze zich ook in de logementen boven stallen en keukens bevonden, nog wat staanplaatsen en een paar rijen banken. Het toneel werd gevormd door een in het centrum gelegen verhoogd plankier, zodat de acteurs konden opkomen door een deur die zich aan de korte kant van het ovaal bevond en rechtstreeks toegang gaf tot het plankier. Ook dat idee was ontleend aan de herberg, waar het gewoonte was dat de toneelspelers de speelruimte betraden door een deur die zich aan de kortste zijde van de binnenplaats bevond.

Later ontmantelde James Burbage dit eerste theater en stichtte op de zuidoever van de Theems het al snel beroemd geworden Globe Theatre.
The Globe Theatre was niet ver verwijderd van The Rose Theatre wat van Philip Henslowe en zijn schoonzoon Edward Alleyn was. Er ontstond concurrentie en rivaliteit tussen de 2 theaters en een jaar later verlieten Henslowe en Alleyn The Rose Theatre om een nieuw theater te bouwen in een andere wijk wat The Fortune Theatre werd genoemd. Tussen de andere theaters was nauwelijks concurrentie en rivaliteit te vinden.

§6.2 // De structuur van The Globe Theatre
In The Globe Theatre was plaats voor 2000-3000 toeschouwers. Er was alleen geen licht aanwezig wat betekende dat de voostellingen overdag gehouden werden als het weer dat toestond, voornamelijk tussen 2 uur en 5 uur ’s middags.
The Globe Theatre had voor het grootste gedeelte geen dak, hierdoor was het geluid erg slecht en moesten de acteurs hun teksten schreeuwen en overdreven bewegen zodat de toeschouwers het konden verstaan en de bewegingen van de acteurs goed konden volgen.
In The Globe Theatre werd geen gebruik gemaakt van decors en gordijnen. De wisseling van scènes werd gedaan door middel van vertelde stukken die Shakespeare in de toneelstukken had geschreven en die dan voorgelezen werden door iemand.
Het podium van The Globe Theatre was een soort van platform wat ver boven de grond uitstak. Het podium was voorzien van een aantal mechanische snufjes zoals luiken in de vloer van het podium. Aan 3 kanten van het podium was ruimte voor toeschouwers om te staan waarvoor ze 1 penny moesten betalen.
De toeschouwers die daar stonden werden de groundlings genoemd, zij bepaalden vaak het succes van de voorstelling doordat ze vaak luidkeels commentaar gaven op het gespeelde stuk. Daarachter waren zitplekken voor toeschouwers die daar 2 penny’s voor moesten betalen, deze zitplekken waren overdekt terwijl het podium en de staanplaatsen dat niet waren.
Aan de 4e kant van het podium was een ruimte waar de acteurs van kostuum konden wisselen en van daar werden ook het toneelstuk en de daarin spelende acteurs van die dag aangekondigd.


In 1596 bezocht de Nederlandse student Johannes de Wit een toneelstuk in Londen in The Swan Theatre. Toen hij in het theater zat maakte hij een tekening van het interieur van The Swan Theatre. De enige overgebleven bron die laat zien hoe theaters er in deze periode uitzagen is de tekening die je hieronder kunt zien. Ook komt deze tekening het dichtste bij hoe het interieur van The Globe Theatre eruit heeft moeten zien.

§6.3 // Het publiek en de acteurs
The Globe Theatre stond niet in het betere gedeelte van Londen maar aan de zuidkant van de Thames in het Southwark district, The Globe Theatre maakte deel uit van het zogenaamde “sporting district” van Londen.
Toen The Globe Theatre en de andere theaters hun deuren openden voor het arme gedeelte van de bevolking, trok dat tegelijkertijd ook publiek aan van hogere status.
Harry Levin noemde The Globe Theatre een kleine mensenwereld. Het logo van The Globe Theatre laat dit ook zien, het geeft Hercules weer die de aarde optilt (als tijdelijke vervanging voor Atlas) wat staat voor de kleine wereld die The Globe Theatre creëert waarin de elite samengaat met de arme mensen.

In het eerste folio van Shakespeare’s toneelstukken die in The Globe Theatre opgevoerd werden hebben 26 acteurs meegewerkt.
Zowat bovenaan de lijst van acteurs staat Richard Burbage, hij speelde in een paar van Shakespeare’s meest bekende karakters zoals Hamlet, Lear and Othello. Burbage was vooral ook bekend om zijn natuurlijke manier van acteren.
Een andere grote acteur was Will Kemp. Hij was het hoofd van de Chamberlain’s Men toen The Globe Theatre in 1599 werd geopend en had ook in het theater geïnvesteerd. Hij speelde onder andere Peter in Romeo & Juliet en Bottom in A Midsummer Night’s Dream.
Een concurrent van Will Kemp was Robert Armin. Hij kwam ook bij de Chamberlain’s Men en zijn manier van spelen werd legendarisch, hij kreeg de beste komische rollen in een groot deel van Shakespeare’s stukken.

Opvallend was dat vrouwen absoluut niet mochten acteren, dit zie je ook in de film Shakespeare in love. Een vrouw wil graag meespelen in een toneelstuk maar wordt niet toegelaten, ze moet zich als man verkleden wil ze wel toegelaten worden.

Vrouwenrollen in toneelstukken werden ook altijd gespeeld door mannen.

§6.4 // Shakespeare en het einde van The Globe Theatre
De originele structuur van The Globe Theatre bleef bestaan tot 29 juni 1613 toen er een kanon werd afgevuurd tijdens de opvoering van Henry VIII. Het rieten dak van The Globe Theatre vatte vlam en uiteindelijk is het hele theater afgebrand. Rond deze tijd had Shakespeare zich al terug getrokken in Stratford om met pensioen te gaan.
In 1614 werd The Globe Theatre opnieuw opgebouwd en er werd rekening gehouden dat er minder ontvlambaar materiaal werd gebruikt, deze keer werd er dus geen gebruik gemaakt van riet maar van dakpannen.
In 1642, 26 jaar na Shakespeare’s dood, werd er een Puriteins anti-theater beleid ingevoerd in Engeland wat ervoor zorgde dat alle theaters gesloten moesten worden. Twee jaar later werd The Globe Theatre afgebroken.

§6.5 // De herbouw van The Globe Theatre
In 1949 bezoekt de Amerikaanse acteur Sam Wanamaker Londen voor de historie van The Globe Theatre. Als hij op de plek komt waar The Globe Theatre gestaan heeft ziet hij alleen een gedenkplaat liggen. Wanamaker vindt dat Shakespeare’s bijdrage aan het toneel te belangrijk is geweest om onopgemerkt te laten en komt het idee om The Globe Theatre opnieuw te bouwen op zijn originele locatie.

Eerst was het doel van Wanamaker om een zo goed mogelijke reconstructie van The Globe Theatre te bouwen maar dat is uitgegroeid tot het bouwen van het International Shakespeare Globe Centre (ISGC), een complex van gebouwen die met elkaar in verband staan en die informatie geven over de bezigheden van Shakespeare in de theaterwereld.

Leren en vermaak worden hier gecombineerd. Zo worden er films vertoond over The Globe Theatre in de tijd van Shakespeare en over de herbouw van het theater tot het ISGC, er kunnen workshops gevolgd worden en ook is er een bibliotheek te vinden die vol zit met literatuur van en over Shakespeare.

Vele jaren werden Wanamaker’s plannen tegengewerkt omdat niemand geïnteresseerd was in het herbouwen van een oud theater in het hartje van Londen. Uiteindelijk vond hij invloedrijke mensen die wel geïnteresseerd waren in zijn ideeën.

In 1970 stichtte hij, met behulp van deze mensen, The Globe Playhouse Trust, een educatieve liefdadigheidsinstelling die iedereen de mogelijkheid geeft om Shakespeare te leren kennen.
In hetzelfde jaar werden de ontwerpen van grote architecten uit Shakespeare’s tijd onderzocht door de architect die het ontwerpen van het International Shakespeare Globe Centre voor zijn rekening nam, Theo Crosby.

Het uitgraven van de grond waar het theater opnieuw gebouwd zou worden begon pas in 1987. Bouwvakkers ontruimden het terrein en groeven een gat waar de “diafragma” muur geplaatst moest worden, aan de kant van het theater wat aan de Theems ligt, om het water tegen te houden. Toen de muur gemaakt was, was het geld op en was er dus sprake van een probleem. Theo Crosby kwam met het idee om het project in fases te bouwen, wanneer er geld binnenkwam zou een fase in het project gebouwd kunnen worden.

Het herbouwen van The Globe Theatre begon pas in 1993. In augustus 1994 werden de deuren geopend voor publiek en tussen 1994 en 1996 kwamen 300.000 mensen van over de hele wereld kijken naar The Globe Theatre waar nog steeds aan gebouwd werd.
Op 21 augustus 1996 ging The New Shakespeare’s Globe officieel open. In 1999 (de precieze datum is onbekend) ging het International Shakespeare Globe Centre officieel open.