Xenotransplantatie

Verdeling: 1. Wat is xenotransplantatie? 2. Waarom dieren? 3. De voordelen van xenotransplantatie
4. Waarom geen apen
5. Genetisch gemodificeerde varkens
6. De behandeling van donor-dieren
7. Onze meningen [niet op de poster, presenteren] 1. Wat is xenotransplantatie Xenotransplantatie is een behandeling waarbij organen, weefsels of cellen van de ene diersoort in een andere, of in een mens worden geïmplanteerd. Ook als de behandeling van patiënten met cellen of organen buiten het lichaam gebeurt, is er sprake van xenotransplantatie. ‘Xenos’ betekent vreemd en xenotransplantatie is dus letterlijk de transplantatie van vreemde organen. In het onderzoek wordt ervan uitgegaan dat varkens de belangrijkste bron van organen en weefsels voor mensen kunnen worden. Organen die in aanmerking kunnen komen zijn onder meer het hart, de nieren en volgens sommigen misschien de longen. Een varkenslever is niet geschikt om in mensen te implanteren. 2. Waarom dieren, tekort Xenotransplantatie wordt ontwikkeld, omdat er een tekort is aan menselijke organen en weefsels. Maar de vraag naar donororganen blijft wel groeien. Doordat de resultaten van transplantaties de afgelopen jaren sterk verbeterd zijn, is dat de vraag naar donororganen en weefsels de laatste jaren enorm is toegenomen: steeds meer oudere, of juist jongere mensen komen in aanmerking voor transplantatie. Een toename in de vraag komt ook doordat chronische ziekten vaker met transplantatie kunnen worden behandeld. Verder kunnen organen en weefsels beschadigen door medicijngebruik of ongezonde leefgewoonten (wat tegenwoordig vaak het geval is). Het aanbod kan niet aan deze toenemende vraag voldoen. Weliswaar is het aanbod van donorweefsel de laatste jaren iets gestegen, het totale aanbod van organen is niet echt toe genomen. Een oorzaak hiervoor is dat het aantal overledenen dat geschikt is voor orgaandonatie (mensen die overlijden aan hersendood) de laatste jaren daalt. Ook speelt een rol dat niet alle mensen hun wil hebben laten registreren om eventueel na hun dood een orgaan of weefsel af te staan. Daarnaast moet nog verder worden bevorderd dat na iemands overlijden door de arts de procedure voor orgaan- of weefseldonatie in gang wordt gezet. Er wordt gewerkt aan verbeteringen van orgaandonatie, transplantatie en aan mogelijkheden om te voorkomen dat weefsels of organen het opgeven. Toch verwachten artsen, wetenschappers en overheid niet dat hiermee het tekort volledig kan worden opgelost. Daarom is xenotransplantatie ook echt nodig, want ongeveer 10% van de wachtende overlijd voordat er een donor geschikbaar is. (Dan zie plaatje: Het aantalpatiente dat in de afgelopen jaren op de wachtlijst stond voor niertransplantie en het aantal dat werd getransplanteerd. Bijv in 1999 stonden rond de 1300 mensen op de wachtlijst en werden er maar ongeveer 375 geopereerd)
3. De voordelen van xenotransplantatie Xenotransplantatie is voordeliger dan transplantatie van mens naar mens, omdat dierlijke organen, weefsels en cellen in principe onbeperkt voorhanden zijn. Bovendien kan het zo gepland worden dat de patiënt goed op de operatie kan worden voorbereid. Xenotransplantatie zou ook heel nieuwe behandelmethoden kunnen opleveren, in plaats van bijvoorbeeld medicijnen. Men denkt aan het inbrengen van bepaalde hersencellen van varkens in patiënten, of cellen van de alvleesklier van varkens in suikerpatienten. Transplantatie redt ongetwijfeld mensen het leven. Nieuwe technieken zijn in ontwikkeling om aan de vraag naar organen te voldoen en van de transplantatie-industrie een vlot lopende business te maken. Varkensorganen zullen de komende vijftien jaar tien keer zoveel transplantaties mogelijk maken. 4. Waarom geen apen? Doordat wij sterk verwant zijn aan de mensaap, is de afstoting van organen en weefsels van mensapen veel minder dan bij varkens. Maar de nadelen aan apen zijn: - Apen zijn drager van allerlei infectieziekten die op de mens kunnen worden overgedragen. Vooral virussen zoals Hepatitis B, Ebola, HIV vormen een gevaar. - De organen zijn niet groot genoeg. Een apenhart kan bijvoorbeeld onvoldoende het werk van een mensenhart overnemen - de bezwaren op het gebied van dierenwelzijn: Het zou problemen geven om voldoende apen te krijgen, omdat ze een vrij lange generatietijd hebben. 5. Genetisch gemodificeerde varkens Waarschijnlijk zullen voor de meeste toepassingen van xenotransplantatie genetisch gemodificeerde varkens nodig zijn. Genetisch gemodificeerd betekent dat een of meerdere erfelijke eigenschappen van het dier worden veranderd. Voor de transplantatie van varkensorganen moet het dier eigenschappen hebben waardoor zijn organen minder snel worden afgestoten door het lichaam van de patiënt. Aan de organen is na genetische modificatie niets te zien. Maar bepaalde eiwitten op het oppervlak van de cellen maken de varkensorganen ‘menselijker’, zodat de eerste fase van afstoting niet plaatsvindt. Genetische modificatie wordt in het laboratorium gedaan door nieuw DNA in bevruchte eicellen van ziektekiemen. Dat is al begonnen bij de geboorte. De voortgebrachte biggen, kunnen langs natuurlijke weg worden geboren en mogen tenminste 4 weken bij de moeder opgroeien. Daarna worden ze gespeend en leven in kleine groepen. Om de varkens vrij van ziektekiemen te houden, mogen ze niet naar buiten en worden ze onder vrijwel steriele omstandigheden gehuisvest: de hokken, het water en het voer zijn steriel, de lucht wordt gefiltreerd en dierverzorgers dragen speciale kleding. Sinds kort is het ook mogelijk varkens te kloneren. Deze techniek biedt extra mogelijkheden om varkens genetisch te modificeren voor xenotransplantatie.het varken te brengen. Die worden vervolgens ingeplant in een draagmoeder. Na de geboorte blijkt uit een genetische test welke biggen inderdaad de gewenste genetische verandering hebben gekregen. Met de genetisch aangepaste varkens moet eerst worden doorgefokt. Zo krijg je een groep varkens die de nieuwe erfelijke eigenschap stabiel in zich draagt. Vervolgens moeten deze varkens nog eens extra worden ontdaan van de bekende 6. De behandeling van de donornieren Voordat xenotransplantatie bij mensen kan worden toegepast, gebeurt er onderzoek met proefdieren (onder meer muizen, ratten, hamsters, varkens, apen). In alle gevallen is de Wet op de dierproeven van toepassing. Deze gaat ervan uit dat het belang van de proef moet opwegen tegen het ongerief dat het dier erdoor heeft. Ook mogen er geen alternatieve manieren zijn om het onderzoek te doen en moet het aantal proefdieren zoveel mogelijk beperkt worden. Dierenwelzijnsorganisaties maken bezwaar tegen het gebruik van dieren die nodig zijn om xenotransplantatie te ontwikkelen. Daarbij zijn namelijk niet alleen varkens, maar ook knaagdieren en apen nodig. Maar de varkens zijn veel beter af dan in de bio-industrie. 7. Onze eigen meningen, allebei: - Lore

Ik ben voor xenotransplantatie omdat er veel levens mee te redden zijn. Veel mensen die een slecht-werkend orgaan hebben kunnen met een orgaan van een dier nog jaren verder leven. De dieren die gebruikt worden als donor hebben een heel goed leven, en de dieren in de bio-industrie worden veel slechter behandeld. Bovendien vind ik het leven van een mens belangrijker dan dat van een dier. - Adjani
Ik vind ook dat een mensenleven boven dat van een dier gaat. Er kunnen vele levens gered worden met xenotransplantatie. Ik ben dus zeker voor. Wel vind ik, dat het worden van donor voor mensen wel aangemoedigd moet blijven worden. Zodat er maar minimale hoeveelheden dieren gebruikt hoeven te worden.