Vlaams Waals conflict

Memo-dossier Vlaams nationalisme. Hoofdvraag: Hoe ontwikkelde het Vlaams-Waals conflict zich rond WO I? Deelvraag 1: Hoe is het Vlaams nationalisme ontstaan? Deelvraag 2: Hoe maakten de Duitsers gebruik van dit conflict? Hoe is het Vlaams nationalisme ontstaan? De eerste Vlaamse nationalisten ontstonden tussen 1815 en 1830, onder de regering van Willem I, koning van de Verenigde Nederlanden. Het was het gevolg van de Opstand in de zestiende eeuw, die de Nederlanden in een noordelijk en zuidelijk deel had verdeeld. In die tijd wilden de Fransen veel gebieden in Europa gaan overheersen en om die plannen te voorkomen werd op het Congres van Wenen besloten het noordelijke deel (het Koninkrijk der Nederlanden) en het zuidelijke deel (Zuidelijke Nederlanden), op dat moment nog in handen van het Oostenrijkse vorstenhuis Habsburg, samen te voegen tot 1 grote staat. Het probleem was dat deze twee staatjes in de tijd na de scheiding teveel uit elkaar gegroeid waren; denk dan bijvoorbeeld aan politiek en taal. Het Franstalige deel was het niet eens met het feit dat er een Nederlandse taalpolitiek werd gevoerd. In 1830 brak er een opstand uit, waaruit Nederland en België werden geboren. Wat was nou het probleem: het Franstalige deel (de Walen), die de opstand hadden ingezet, overheerste het Nederlandse deel (de Vlaamsen). Het Nederlands werd uit het officiële leven verbannen, om iets te kunnen bereiken in België moest je Frans spreken, en ook de politiek was overheersend Frans gericht, terwijl een groot deel van het gewone volk Vlaams was. De Vlaamsen voelden dat hun taal, cultuur en alles wat hun Vlaams maakte, onder grote druk stond, en net als een hond die in het nauw wordt gedreven, beten ze flink van zich af. Er ontstonden Vlaamse bewegingen die vaak sterk nationalistisch waren. Vaak hadden deze bewegingen wel succes als het ging om taalwetgevingen maar ze werden zo slecht nageleefd dat het effect bijna nihil was. België was in 4 taalgebieden verdeeld: Nederlands, Frans, Duits en de Belgisch/Nederlandse hoofdstad. En hoewel het leek alsof het allemaal goed geregeld was, was het nationalisme onder Vlaamsen èn Walen al zo diep geworteld dat er vijandigheid bleef. Hoe maakten de Duitsers in WO I gebruik van het Vlaams- Waals conflict? De Duitser maakten in WO I gebruik van een soort verdeel-en-heers- politiek. Dat houdt in dat het ene land in het andere land onderlinge ruzies probeert uit te lokken, om zo het land te verdelen, waardoor het land zwak wordt en makkelijker is te overheersen. De Duitsers deden het in België op deze manier: Ze geven de ene bevolkingsgroep meer dan het andere. Een soort jaloezie steekt dan de kop op en verdeelt het land. Deze handelswijze werd dus toegepast in België tijdens WO I. De Duitsers besloten Vlaanderen te steunen, wat voor de hand lag want Vlaanderen was de ‘underdog’ en was blij met elke hulp om hun uit die positie te halen. Om deze politiek door te voeren onderhielden de Duitsers nauwe contacten met

de geestelijke en godsdienstige leiders van de Vlaamse beweging. Ook voerden ze oude taalwetten in, om zo de vernederlandsing, een belangrijk actiepunt van de Vlaamsen, te bevorderen. Een grote daad van de Duitsers was de vernederlandsing van de Gentse Universiteit, wat overigens geen succes werd. Het Nederlands werd de officiële taal van Vlaanderen. In 1917 verdeelden de Duitsers België in 2 bestuurlijke ‘staatjes’: Vlaanderen en Wallonië. De Vlaamse beweging werkte samen met de Duitsers en ze mochten zelf de (schijn) zelfstandigheid doorvoeren. Hoe ontwikkelde het Vlaams-Waals conflict zich rond WO I ? Door de politiek die Duitsland gedurende WO I invoerde, werd een deel van de wetten en regels die de overwegend Waalse, regering gemaakt had weer weggevaagd. Uiteraard tot grote ergernis van de Walen. De Walen hielden de Vlamen veelal verantwoordelijk voor deze politieke aardeverschuiving en richten hun ergernis dan ook vaak op de Vlaamsen waardoor de Vlamen opnieuw in een ‘’underdog’’ positie kwamen. Verder was er naast de taalgerichte regeltjes ook de regeltjes die de zogenaamde zelfstandigheid van Vlaanderen. Zoals je in het vorige ‘’ hoofdstuk’’ hebt kunnen lezen hield dat in dat de Vlamen samenwerkten met de Duitsers. En hoewel de meeste Vlaamsen helemaal niet blij waren met de samenwerking tussen de Vlaamse beweging en Duitsland, werden ze toch als landverraders gezien door de Walen. In het openbaar Nederlands spreken was al genoeg om je voor landverrader uit te maken. De Vlaamsen werden zelfs vervolgd en onder de Vlaamsen ging het verhaal dat de Walen hde Vlaamse jongens , door ze in het Frans bevelen te geven, die ze dus niet verstonden,de dood in te jagen. Het gevolg was dat de Vlaamsen zich weer verdrukt voelden door de Walen. Dit leidde tot een radicalisering van een deel van de Vlaamse beweging. Het ging zelfs zover dat de Vlaamsen hun eigen dodenherdenking gingen houden, bij de IJzertoren. Zo ontstond in de jaren twintig de traditie om ieder jaar hun eigen doden te herdenken. Dit was natuurlijk niet bevorderlijk voor het eenheidsgevoel dat er eigenlijk zou moeten zijn in België, en de tegenstellingen tussen Wallonië en Vlaanderen werden dus steeds groter. Het is op zich wel bijzonder dat de Walen en Vlaamsen niet naar elkaar toe groeiden wat zo vaak gebeurt in een oorlog. Een goed voorbeeld is Duitsland tijdens de Franse bezetting door Napoleon. Duitsland bestond uit verschillende op zichzelf staande staatjes maar door de bezetting realiseerden ze zich dat ze samen veel sterker waren en zo ontstond dus ook een sterker Duits rijk. Het is dus bijna geniaal te noemen zoals de Duitsers in WO I gehandeld hebben. Conclusie: Doordat de Vlamen aan het begin van WO I ‘’ onderdrukt’’ werden door de Walen, besloten de Duisters de Vlamen voorrechten te geven die de Walen ze de jaren daarvoor hadden ontnomen. Dit vonden de Walen natuurlijk niet tof en het feit dat de Vlamen en Walen ook echt in 2 ‘’staatjes’’ werden verdeeld maakte de kloof tussen de 2 groepen steeds groter. Het Vlaams nationalisme groeide, wat nog eens werd versterkt doordat de Vlamen opnieuw in de underdog-positie kwamen, doordat ze als landverraders werden aangezien na de zogenaamde samenwerking met Duitsland. Extra: Terwijl we dit werkstuk aan het maken waren, realiseerden we ons dat het allemaal nogal Vlaams gericht was. Het is natuurlijk leuk om een bepaalde kant van een probleem te zien, maar het maakt wel nieuwsgierig naar de andere kant: de Walen. Om dat te verwerken hebben we geprobeerd de vraag ‘’ is er een oplossing voor dit probleem?’’ te beantwoorden. Op die manier moet je automatisch naar beide kanten van het conflict kijken. Daarom en omdat ons werkstuk nogal kort was hebben we dus besloten een extra hoofdvraag te maken. Hoofdvraag: is er een oplossing voor het Vlaams-Waals conflict? Deelvraag 1: Hoe heeft het Vlaams- Waals conflict zich gedurende het ontstaan ervan ontwikkeld? Deelvraag 2: Hoe uit dit conflict zich in het dagelijks leven, politiek, sport enzenz . Deelvraag 1: Hoe heeft het Vlaams- Waals conflict zich gedurende het ontstaan ervan ontwikkeld? We pakken de geschiedenis op na de WO II. Voor de geschiedenis daarvoor: zie voorgaande bladzijden. Na de WO II is het conflict nog groter geworden. De oorzaak daarvan is dat de Vlaamse beweging deze X opzettelijk , en met hartgrondige sympathie voor het nationaal- nationalisme, met de Duisters samenwerkte. Na 1945 waren er geen uiterst rechte partijen meer. Tot in 1954 de partij ‘’ de Volksunie’’ werd opgericht. Deze bestond uit Vlamen die wel en Vlamen die niet bij belgië wilden horen. Een onhoudbare situatie en de partij viel uiteindelijk in 1979 als het ware uiteen. Uit de harde rechste kern van de partij ( de ‘’flamiganten’’) ontstond twee partijen die later samengevoegd werden tot Het Vlaams Blok. (een partij die niet alleen sterk Vlaams- nationalistisch is, maar ook een zekere racistische opvatting heeft over minderheden en meedoet aan verkiezingen met slogans als: ,, Baas in eigen land’’ ( doelend op overheersende Walen, buitenlanders?, Vol= vol’’ Natuurlijk is er in de tussentijd het nodige gebeurd. Want er waren verschillende nieuwe taalwetten aangenomen, deze X om de Vlamen tegemoet te komen. Ook waren er enkele wetten aangenomen waardoor de economie van Vlaanderen voor een deel zelfstandig werd, en daardoor was regionale aanpak van welvaart enzo makkelijker. Deze partij stelde niet zo veel voor, totdat 1987 De Winter de leiding overnam, en de partij in 1988 12 zetels binnenhaalde. Natuurlijk is dit niet alleen aan De Winter te “danken”, ook de economische achteruitgang van Wallonie en de vooruitgang van Vlaanderen speelden een grote rol. Tot ten met heden haalt Het Vlaams Blok een behoorlijk aantal zetels binnen. Ook in de jaren na de bovengenoemde gebeurtenissen, werd er hard gewerkt aan ‘’de vervlaamsing’’ van België. Belangrijk punt was daarbij het Sint-Michiesl-akkoord die weer een groot aantal economisch, politiek en taalgerichte wetten bevatte. In zeker opzicht heeft de Vlaamse beweging dus z’n doel bereikt. Maar nu is de vraag natuurlijk of deze maatregelen wel het gewenste effect hebben. Tenminste als je ervan uitgaat dat het doel is om de Walen en Vlamen samen te brengen. Want kan het ook niet zo zijn dat deze maatregelen de kloof om een zekere manier niet alleen maar groter maken, of in ieder geval niet overbruggen? Want neem nou de integratie in Nederland: door allemaal speciale maatregelen voor bepaalde groepen, onderscheidt je ze van de rest. Nu zal dit in Belgie wel anders liggen, maar het is toch een punt dat als je naar een oplossing zoekt van het conflict, niet over het hoofd moet worden gezien.