Elfstedentocht

De elfstedentocht is een schaatstocht waarbij op één dag de elf friese steden Sneek, IJlst, Sloten, Staveren, Hindeloopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker, Dokkum en Leeuwarden (start + finish) moeten worden aangedaan. Het is al heel lang een bijzonder sportieve prestatie alle 11 steden langs te schaatsen; het is een afstand van bijna 200 km.
Willem Mulier kwam op het idee van een 'georganiseerde' Elfstedentocht. 2 januari 1909 was dit zover. De Friesche IJsbond organiseerde een Elfstedenwedstrijd. Alleen mannen mochten meedoen. Vrouwen mogen pas deelnemen sinds 1985. De IJsbond wilde het bij deze ene keer laten, maar een advocaat uit Leeuwarden was het hier niet mee eens. Enkele dagen later werd de Vereninging "De Friesche Elf Steden" opgericht. Het bestuur van deze vereniging wordt geholpen door de rayonhoofden en hun assistenten.

Sinds 1909 hebben slechts 15 elfstedentochten plaatsgevonden. De laatste was op 4 januari 1997. De tocht is namelijk erg afhankelijk van de weersgesteldheid. Het ijs moet minimaal 15 cm dik zijn. En dat 200 km lang. Als de wedstrijd al aangekondigd is maar het ijs op sommige plaatsten niet dik genoeg is wordt er ijs verplaatst of moet er geklund worden.


Er kunnen maximaal 16000 mensen deelnemen aan de tocht. Maar er willen veel meer mensen deelnemen. Dus alleen de mensen die:
- lid zijn van de vereniging 'de friesche steden' met startrecht (die elfstedenlegitimatiekaart hebben)
- en de leden met startkans die zijn ingeloot
mogen meedoen.
Ze moeten minimaal 18 jaar zijn, hun schaatsen moeten zijn ingeschaatst en het schaatsmateriaal moet in goede conditie zijn. Deelname aan de tocht is op eigen risico.

Deelnemers aan de wedstrijd worden gecontroleerd door controleposten in steden en geheime plekken. Bij deze posten worden stempels op hun stempelkaarten, die ze gekregen hebben, gezet.
Een deelnemer ontvangt een kruisje als de kaart van alle stempels is voorzien en de deelnemer op tijd weer in Leeuwarden arriveert.
Dit kruisje is ingesteld in 1909 en het bestaat uit een medaille in de vorm van een Maltezer kruis met in het midden een cirkelvorm. Deze cirkel bevat een wapen van Friesland. In het opschrift staat 'de Friesche Elf Steden'.
De eerst 11 aankomende mannen en eerste 3 aankomende vrouwen ontvangen een medaille.
De winnaar krijgt een grote zilveren schotel = wisselprijs.
De winnares krijgt een zilveren bokaal en een zilveren wisselbeker.