“Volgens de leerlingen is hun eigen leraar dood, ontslagen, verlamd, weet ik veel wat ik allemaal nog meer heb gehoord. Hij is gewoon door z'n rug gegaan. Seriously, als je leerlingen niet exact vertelt wat er aan de hand is, gaan de extreemste verhalen als een lopend vuurtje de school door.”

Dit vertelde een vriendin van me vanmiddag. Ze valt in als wiskundeleerkracht en als ze de leerlingen moet geloven is haar voorganger doodgegaan. Gewoon een broodje aap dus. Maar er zijn natuurlijk veel interessantere aap-op-brood-verhalen dan een niet-overleden wiskundeleraar…

Aap?
Alleen al de benaming, “Broodje aap” heeft een geschiedenis. Volgens Wikipedia komt het woord van een boekje dat in 1978 in Nederland is gepubliceerd, door Ethel Portnoy. Zij verzamelde verschillende urban legends en publiceerde die onder de titel: Broodje Aap. De folklore van de postindustriële samenleving.

Bizar
Een van die verhalen beschreef hoe er in een bepaald restaurant apenvlees zou zijn verwerkt in een gerecht. De Nederlandse naam was geboren. In Vlaanderen spreekt men trouwens nog altijd van een stadslegende, of de veel belangrijker-klinkende Engelse benaming: urban legend. Het verschil tussen een gerucht en een broodje aap is vaak de bizarheid. Iemand die dood zou zijn en door een andere lerares vervangen wordt, is op zich niet eens zo heel ver gezocht. Dat er regenwormen worden verwerkt in een McDonalds hamburger is natuurlijk al iets vreemder.

In de magnetron
Toen ik wat verder zocht, bleek er eentje tussen te zitten waarvan ik altijd dacht dat het echt gebeurd was: Een Amerikaans vrouwtje die haar hondje altijd droogde in de oven, besloot hem nu in haar nieuwe magnetron te stoppen. Het hondje ging natuurlijk dood. Toen ze een schadevergoeding van de magnetronmaker eiste, kreeg ze die inderdaad en sindsdien zou er in elke handleiding van de Amerikaanse magnetrons staan dat je geen levende wezens in dit apparaat mag stoppen.

'Echt gebeurd'
Urban Ledgends hebben meestal wel een kern van waarheid, en dat is wat ze zo overtuigend maakt. Feit dat een vrouw een belachelijk grote schadeclaim voor iets onzinnigs krijgt, is natuurlijk niet vreemd in de VS. En dat er vies vleesafval in een hamburger of frikandel kan zitten is ook niets nieuws. Maar andere verhalen gaan eerder de lugubere, horror-achtige kant op: De Russische leider en revolutionair Lenin werd na zijn dood opgebaard in het mausoleum op het Rode Plein, Moskou. Hier werd hij 'onderhouden' en werd ervoor gezorgd dat zijn lichaam niet ging ontbinden. Toch gebeurde dit na enkele jaren. Het mausoleum sloot een poosje en hield ondertussen een grote 'look-a-like' wedstrijd. De winnaar, die precies leek op Lenin, mocht zijn prijs in Moskou komen ophalen. Hij is nooit teruggekeerd. Een tijdje later ging het mausoleum weer open...

En nu is de grote vraag natuurlijk of hier ook een kern van waarheid in zit ;-)

Gepubliceerd op 17 januari 2008

---