Economie Hoofdstuk 7

Hoofdstuk 7 : Verzekeren

7.1 Risico en verzekeren // 7.2 Particuliere verzekeringen.

• Risico-aversie: mensen zijn afkerig voor risico’s en wapenen zich hiertegen door een verzekering af te sluiten.
• Verzekering: een overeenkomst tussen een verzekeraar en een verzekerde, waarbij de verzekerde tegen betaling van een periodiek bedrag de garantie krijgt dat de schade aan de verzekerde door de verzekeraar wordt vergoed.
• (verzekerings)premie: het bedrag dat de verzekerde periodiek voor de verzekering betaald.

Twee soorten verzekeringen:

1. Particuliere verzekeringen: Je beslist zelf of je de verzekering afsluit en ook voor welk bedrag. vb.: diefstal, reisverzekeringen, ongevallen.

1. Collectieve verzekeringen: Overheid verplicht iedere betrokkene, en legt ook het bedrag vast. vb.: zeikte, arbeidsongeschiktheid, ouderdom, werkeloosheid.

Het principe van verzekeren is risicospreiding: Met een grote groep mensen, die hetzelfde risico lopen, kun je het risico spreiden.

• averechtse selectie: het verschijnsel dat bij een verzekering de goede risico’s afhaken en de slechte risico’s overblijven.
• Premiedifferentiatie: het verschijnsel dat de premie afhankelijk is van het risico dat een specifieke groep van verzekerden loopt. à goede risico’s lagere premie dan slechte risico’s
• Moral hazard/moreel wangedrag: het gedrag waarbij hogere risico’s worden genomen, omdat men toch verzekerd is.

De kosten van een verzekeringsmaatschappij bestaan o.a. uit:

1. Het inschatten van de omvang van de schade bij een gebeurtenis
2. Het afhandelen van onenigheid tussen de verzekeringsmaatschappij en de verzekerde over de uitkering bij schade.

Samenvattingsopdracht

• Kun je het verschil aangeven tussen particuliere en collectieve verzekeringen?

Bij een particuliere verzekering mag je zelf kiezen of je de verzekering afsluit, in tegenstelling tot de collectieve verzekeringen, waarbij de overheid je verplicht om de verzekering af te sluiten.

• Kun je een aantal voorbeelden noemen van particuliere verzekeringen?

Verzekering om schade te dekken bij diefstal en ongevallen, verzekering tegen schade toegebracht aan andere personen (WA-verzekeringen), water- en stormschadeverzekering, glasschadeverzekering, reisverzekering.

• Kun je in eigen woorden uitleggen dat verzekeren een vorm is van risico spreiden?

Als een grote groep mensen dezelfde risico hebben als jij, dan kun je de kosten over die hele grote groep spreiden, want de kans is klein dat de risico jou schade geeft.

• Welke twee factoren bepalen de hoogte van de verzekeringspremie?

1. Door de kans dat je schade oploopt.
2. De omvang van de schade.

• Hoe kun je met de bijbehorende gegevens de hoogte van de premie van particuliere verzekeringen berekenen?

Omvang van de schade : aantal deelnemers aan de verzekering

• De verzekeringsmaatschappij zal nog andere dingen in de premie doorberekenen. Welke zijn dat?

De kosten die de verzekeringsmaatschappij moet maken.

• Wat wordt verstaan onder ‘slechte risico’s’ ?

Als de schade bij een bepaalde verzekering in een periode veel hoger is dan normaal.

• Wat wordt bedoeld met het begrip averechtse selectie?

Het verschijnsel dat bij een verzekering de goede risico’s afhaken en de slechte risico’s overblijven.

• Wat kan een verzekeringsmaatschappij of de overheid doen om averechtse selectie tegen te gaan?

Premiedifferentiatie toepassen.

• Wat wordt bedoeld met moreel wangedrag door de verzekerden?

Het gedrag waarbij hogere risico’s worden genomen, omdat men toch verzekerd is.

• Wat kan en verzekeringsmaatschappij doen om moreel wangedrag door verzekerden tegen te gaan?

Eigen risico invoeren, maximum vergoeding vaststellen, niet alle kosten vergoeden.

7.3 collectieve verzekeringen. 

Sociale verzekering tegen inkomensverlies

Sociale verzekering voor vergoeding van kosten

Ziektewet (ZW)

Zorgverzekeringswet (Zvw)

Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA)

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)

Werkloosheidswet (WW)

Algemene Kinderbijslag Wet (AKW)

Algemene Ouderdomswet (AOW)

Wet Werk en Bijstand (WWB)

Algemene Nabestaanden Wet (Anw)

7.4 Financiering van de sociale zekerheid.

• Het omslagstelsel: Een financieringsvorm waarbij de ontvangsten onmiddellijk dienen om de uitgaven/sociale uitkeringen te betalen.
• Kapitaaldekkingsstelsel: Een financieringsvorm waarbij de mensen premie betalen voor een toekomstige uitkering.

Kapitaaldekkingsstelsel

Omslagstelsel

Voordelen

• Je weet zeker waar je aan toe bent, omdat je een spaarpot hebt.
• Relatief eenvoudig te organiseren
• Kent minder administratieve rompslomp dan kapitaaldekkingsstelsel.

Nadelen

• Het pensioenfonds kan het geld niet goed hebben belegd, waardoor je spaarpot minder groot is dan verwacht.

Oplossing: iedereen meer premie betalen of pensioenuitkering verlagen.

• Premie kan flink stijgen als de verhouding tussen het aantal mensen dat een uitkering krijgt en het aantal mensen dat premie betaald ongunstig wordt.

Sociale uitkeringen kunnen waardevast of welvaartsvast zijn:

• Waardevast: als uitkeringen gelijke tred houden met de stijging van het algemeen prijspeil in een land.
• Welvaartsvast: als uitkeringen stijgen met de gemiddelde inkomensstijging in een land.

samenvattingsopdracht

• Kun je een aantal collectieve verzekeringen opnoemen en aangeven tegen welke risico’s ze verzekeren?

ZW: als je ziek bent, dat je toch geld krijgt

WIA: Als mensen arbeidsongeschikt zijn, ze toch geld krijgen om van te leven

WW: Als mensen werkloos zijn, ze toch nog geld krijgen om van te leven

Zvw: kosten van geneeskundige verzorging

AWBZ: kosten van langdurige verpleging en verzorging

• Waarom is de WWB geen echte verzekering?

Omdat je geen premie hoeft te betalen