De tandarts

DE TANDARTS
Wij hebben onze spreekbeurt over de tandarts.

Controle

Je bent nooit verplicht om naar de tandarts te gaan.
De meeste mensen gaan 1 of 2 keer per jaar.
De tandarts controleert of je gebit in orde is.
Dat doet hij met een spiegel en het haakje. – Wilma laten zien nr.5
Hij let ook op het tandvlees en hoe de kaak groeit.
Als je niet goed poetst kan de tandarts dat meteen zien,
dan zit er tandplak op. Tandplak is een zacht laagje vuil
dat blijft plakken aan je tanden en kiezen. Ook controleert

hij of er gaatjes in je tanden en kiezen zitten. Een klein gaatje
kan nog geen kwaad, als je fluoride gebruikt en goed poetst
gaat het vanzelf weg. Als tandplak heel lang blijft zitten wordt
het hard dat noem je tandsteen, dat kun je niet meer weg
poetsen. Als de tandarts het niet weghaalt gaat het tandvlees
ontsteken!

Poetsen volgens de 3 B’s

Als je je gebit goed schoon wilt houden moet je ook goed
Poetsen, dat moet op een speciale manier: de 3 B’s!
Je doet dat in 6 stappen. – Jildou kaart laten zien. Dit zijn de
6 poetsregels:1 Om gaatjes te voorkomen moet je minstens
2 keer 2 min. Poetsen, ’s ochtends na het ontbijt en ‘s avonds
voordat je op bed gaat. 2 Gebruik een zachte tandenborstel
met een kleine kop en zachte haren. Je tandenborstel moet je
vervangen zodra de haren uit elkaar gaan staan. 3 Poets met

een fluoride-tandpasta. Hierdoor worden je tanden niet alleen
schoon maar ook sterker. Gebruik niet teveel tandpasta op je
tandenborstel. 4 Poets al je tanden en kiezen. Vergeet het
randje van je tandvlees niet. 5 Duw niet te hard tegen je
tandenborstel. Poets zachtjes heen en weer. 6 Snoep verstandig.
Gebruik zo weinig mogelijk zoetigheid tussen de maaltijden door.
Neem niet vaker dan 4 keer iets tussendoor. Anders maak je
teveel kans op een gaatje.

Schots en scheef

Bij sommige kinderen staande tanden en kiezen scheef in hun
mond. Of de boven kaak steekt verder naar buiten dan de
onderkaak, dat heet een overbeet. Of er is ruimte te kort voor
alle grote tanden. De orthodontist zorgt ervoor dat alle tanden
en kiezen weer goed in de mond komen te staan. De orthodontist
beslist wat voor soort beugel je krijgt, want er zijn verschillende
soorten beugels – Wilma laten zien nr. 12. Bij de orthodontist

komen meestal kinderen die al een volwassen gebit hebben, maar
ook volwassen mensen die ontevreden zijn over hun gebit. Een
beugel trekt of duwt de tanden weer in de goede richting. Ongeveer
eens in de 4 weken moet je je beugel laten controleren. Als je de
tips van de orthodontist goed opvolgt duurt het ongeveer 2 jaar
voordat je gebit weer in orde is.

Een beugel

Duimzuigen is helemaal niet goed voor je gebit. Door het duim-
zuigen krijg je problemen met je kaak, en gaan je tanden naar
voren, en dat is niet goed! Je mond kan dan niet goed dicht, en
vaak ziet het er niet mooi uit. Ook als je niet duimzuigt kan je
scheve tanden krijgen, meestal zit dat in de familie. De tandarts
stuurt je dan naar de orthodontist. Meestal ben je dan 11 of 12
jaar. Bij sommige kinderen kan het al eerder dat hangt er vanaf
hoe snel je tanden groeien. Tanden en kiezen kunnen beter recht

worden gezet al je tanden nog groeien. Als je kaak verkeerd groeit,
krijg je eerst een vaste beugel, met zo’n beugel kan je bijna niet
praten. Daarna komt de losse beugel, de orthodontist zet ijzeren
blokjes op je tanden, die worden slotjes genoemd. Dat is een
blokjesbeugel.

Geheimtaal

Al je tanden en kiezen hebben een nummer, misschien heb je de
tandarts wel eens horen zeggen tegen de assistente. Bijv. er zit
een plekje op de twee zes. Dan zou je vast niet weten wat ze
bedoeld. Maar de tandarts wel. Hun hebben geleerd dat alle tanden
en kiezen een nummer hebben. Het gebit is verdeeld in 4 delen:
rechtsboven, linksboven, rechtsonder en linksonder. Rechtsboven
begint alles met een 1 bijv. 1.4 . Zo begint linksboven alles met 2,
linksonder met 3 en rechtsonder met 4. De tandarts weet dan precies
op welke dies een gaatje zit en aan welke kant. Occlusaal betekend

de bovenkant van een dies en de andere kanten van een tand of kies
hebben ook een eigen naam.

Een mond vol tanden

De meeste mensen denken dat baby’s die net geboren
zijn geen tanden hebben. Maar dat is niet waar. Ze hebben
al een heel melkgebit, maar dat zit onder de kaak. Als baby’s
ongeveer 6 maanden zijn, komen de eerste tandjes door de
kaak. Als je 1 jaar bent heb je 8 tanden. Als je 3 bent is je
melkgebit compleet, je hebt dan in elke kaak 4 snijtanden, 2
hoektanden en 4 kiezen. Als je 6 of 7 jaar bent ben je aan het
wisselen van tanden. Als je 9 jaar bent ga je ook wisselen met
de kiezen. Als je 12 jaar bent is je gebit bijna compleet, je hebt dan
in elke kaak: 4 snijtanden, 2 hoektanden, 4 grote kiezen en 4
melkkiezen. Als je 18 bent kunnen je verstandskiezen er ook
door komen, het kan dat je er 4 hebt maar je kan er ook maar

2 krijgen of geen één.

De mondhygiënist

Een mondhygiënist heeft meestal een kamer naast de tandarts.
Bij de mondhygiënist leren mensen hoe ze hun tanden moeten
poetsen. De mondhygiënist geeft ook fluor behandelingen, dan
moet je 3 min. stil zitten met fluor op je tanden. Fluor is een stof
die je tanden en kiezen sterker maakt, dan krijg je niet zo snel
gaatjes. De mondhygiënist kan je leren hoe je je gebit moet ver-
zorgen. Met de spiegel laat ze je zien hou je met flossen voedsel
restje tussen je tanden en kiezen verwijdert.

DIT WAS ONZE SPREEKBEURT