Thema 2 Planten

Biologie Thema 2 Planten

01

Ongeslachtelijke voortplanting : Een deel van een individu groeit uit tot een nieuw individu.

Ongeslachtelijke voortplanting vindt plaats door gewone celdeling ( mitose), En de nakomelingen hebben hetzelfde genotype als de ouder.

Bij ééncellige wieren planten zich voort door deling, bijvoorbeeld boomalg.

Bij zaadplanten :

• Stekken : Een stuk van een stengel of blad wordt afgesneden, bijv kamerplanten.

• Knollen : Verdikte stengels met knoppen, bijv aardappelplant.

• Bollen : Verdikte bladeren met knoppen, bijv tulp.

• Uitlopers : Bovengrondse horizontaal groeiende stengels,  bijv Aardbeiplant.

• Uitlopers : Bovengrondse horizontaal groeiende stengels, bijv Aardbeiplant

• Wortelstokken : Ondergrondse horizontaal groeiende stengels, bijv lelietje-van-dalen

02

• Bloemkelk : Bestaat uit kelkbladeren, meestal groen.   

           Functie : Beschermen van de bloem in de knop tegen uitdroging en kou.

• Bloemkroon : Bestaat uit kroonbladeren, Vaak groot en opvallend gekleurd, soms klein en groen.                                                                                                                                                                Functie : Aanlokken van insecten.

• Meeldraad : Een mannelijke voortplantingsorgaan.                                                                Bestaat uit Helmdraad en Helmknop met helmhokjes.                                                                                  Functie : Vormen van stuifmeelkorrels door reductiedeling in de helmhokjes.

• Stamper : Een vrouwelijke vooortplantingsorgaan.                                                                                      Bestaat uit Stempel, stijl en vruchtbeginsel met één of meer zaadbeginsels

Functie : Vormen van eicellen door reductiedeling in de zaadbeginsels.                                                                          In elk  zaadbeginsel ontstaat er één eicel met kern.

03

• Kruisbestuiving : Stuifmeel van een meeldraad komt op een stempel van een bloem van een andere plant. ( Van dezelfde plantensoort)

• Zelfbestuiving : Stuifmeel van een meeldraad komt op de stempal van dezelfde plant.

• Eenslachtige bloemen : Bevatten alleen meeldraden of alleen stampers.

- Mannelijke bloemen bevatten alleen meeldraden.

- Vrouwelijke bloemen bevatten alleen stampers.

• Tweeslachtige bloemen : Bevatten zowel meeldraden als stampers.

04

Insectenbloemen : Bestuiving door insecten

• De bloemen zijn meestal groot
• De kroonbladeren zijn meestal opvallend gekleurd
• De bloemen geuren
• De bloemen hebben vaak nectar
• De stuifmeelkorrels zijn ruw en kleverig
• De meeldraden produceren weinig stuifmeelkorrels
• De helmknoppen en de stempels zitten binnen de bloemen.

Windbloemen : Bestuiving door de wind

• De bloemen zijn meestal klein en onopvallend
• De kroonbladeren zijn meestal groen
• De stuifmeelkorrels zijn licht en glad
• De meeldraden produceren heel veel stuifmeelkorrels
• De stempels zijn groot en veervormig
• De helmknoppen en stempels steken buiten de bloemen uit

05

• Uit een stuifmeelkorrel groeit een stuifmeelbuis naar een zaadbeginsel.                                               ( Alleen als de stuifmeelkorrel afkomstig is van een plant van dezelfde soort)
• De top van de stuifmeelbuis barst open en de kern van de stuifmeelkorrel dringt de eicel binnen.
• De stuifmeelkorrelkern versmelt met de eicelkern : Er  onstaat een bevruchte eicel.
• Door bevruchting ( geslachtelijke voortplanting) ontstaan nakomelingen met nieuwe genotypen.

Veranderingen na bevruchting :

• Uit een bevruchte eicel ontstaat een kiem. Uit een kiem kan een kiemplantje ontstaan.
• Uit een zaadbeginsel ( met een bevruchte eicel) ontstaat een zaad.
• Uit een vruchtbeginsel ontstaat een vrucht.

06

• Verspreding door de wind

       - Vruchten en zaden met pluis of vleugels

      ( bijv akkerdistel, es, esdoorn, paardenbloem)

• Verspreiding door dieren

       - Vruchten ( bessen) worden gegeten waarna de zaden onverteerd worden uitgepoept

       ( bijv hulst, lijsterbes) 

• Verspreiding door de plant zelf

       - Vruchten springen open, waardoor de zaden worden weggeslingerd

        ( bijv brem, ooievaarsbek, klein springzaad) 

07

Bruine boon bestaat uit :

• Zaadhuid: voor bescherming
• Twee zaadlobben: bevatten reservevoedsel
• Kiem (tussen de zaadlobben): bestaat uit worteltje, stengeltje en 2 blaadjes

Ontkieming hangt af van:

• Temperatuur
• Water
• Zuurstof

Tijdens ontkieming groeit er met behulp van het reservevoedsel in de zaadlob een kiemplantje. Reservevoedsel wordt omgezet in glucose voor verbranding.

Het worteltje vormt wortelharen voor opname water + mineralen

Als stengeltje en blaadjes boven grond komt gaat deze bladgroen vormen; hiermee kan het fotosynthese uitvoeren

Daarna vindt er groei plaats = groter en zwaarder worden van een organisme ( gewone celdeling)

• Celstrekking  : Plantencellen groeien langwerpig uit, doordat er veel water wordt opgenomen in de vacuolen.

08

Levenscyclus (een individu sterft, maar de soort blijft bestaan) plant:

Eenjarige planten

• Alleen zaden overwinteren
• Bijv ( klaproos, mais en zonnebloem)

Tweejarige planten

• Slaan meestal reservevoedsel op in wortel om eerste winter te overleven onder grond
• In 2e jaar worden bloemen, vruchten en zaden gevormd
• Bijv. ( peen, suikerbiet, vingerhoedskruid)

Meerjarige planten (= overblijvende planten)

• Kunnen meerdere jaren zaad vormen
• Bijv. ( paardenbloem, tulp, bomen en struiken)

09 + 10

Functies van de wortel:

• Plant vastzetten in de bodem
• Opnemen van water met mineralen
• Opslaan van reservevoedsel (o.a. om te overwinteren)

Twee functies van de stengel:

1. Dragen van de bladeren en bloemen

2. Transport van water met opgeloste voedingsstoffen door de plant > via de vaten. Deze vaten zijn als een groepje gebundeld als vaatbundels

Functie van bladeren =  maken van glucose(voedsel) met behulp van fotosynthese

Door alle organen van een plant lopen vaatbundels; groepjes van vaten. In bladeren noem je de vaten nerven.

Er zijn 2 soorten vaten:

1. Houtvaten ( ontstaan door bovenelkaar liggende houtcellen)

• Water met mineralen vervoeren
• Van wortels richting bladeren = opwaartse sapstroom
• Wand bevat cellulose en houtstof