De euro

Probleemstelling: Hoofdvraag: - Waarom heeft Nederland de euro ingevoerd? Deelvraag 1: - Hoe is de geschiedenis van de EU in het kort? en wat is de EMU en de ECB. Deelvraag 2: - Wat is de euro? en de waarde van de euro. Deelvraag 3: - Wat heeft de Nederlandse overheid gedaan aan de invoering van de euro? Deelvraag 4: - Heeft de invoering van de euro veel geld gekost? en waarom werd de euro niet eerder ingevoerd? Deelvraag 5: - De voordelen van de euro. Verder: - Bijlage
en logboek met de ondervonden problemen, data, tijden en bronnen. Verdere informatie over de euro.
De Euro
De Geschiedenis van de EU in het kort. De EU is ontstaan na de 2de wereldoorlog aangezien er veel moest gebeuren in Europa. Daarbij moesten andere landen helpen. De EU is voortgekomen uit verschillende samenwerkingsorganisaties. In 1967 kwamen daar de Europese Economische Gemeenschap (EEG) en Euratom bij. De EEG was een gemeenschap waarbinnen handel tussen alle producten vrij was. De Euratom was een gemeenschap waarbinnen afspraken werden gemaakt over atoomenergie. Omdat de landen die lid waren van de EEG, de EGKS ook lid waren van de Euratom, is besloten deze te fuseren. Zo ontstond de Europese Gemeenschap. Met de EG kwam er steeds meer samenwerking, meer dan alleen op gebied van economie, er werd bijvoorbeeld besloten dat iedereen binnen de EG vrij kon reizen in alle landen. Deze samenwerking werd steeds groter en daarom werd besloten deze samenwerking de Europese Unie te noemen (EU). Wat is de EMU? Wat houdt de EMU in? De EMU is de Economische en Monetaire Unie. Sinds 1 januari 1999 vormen elf landen van de Europese Unie samen de Economische en Monetaire Unie. Deze landen zijn nogmaals: Duitsland-Ierland-Nederland-Griekenland(die er later bij is gekomen)-Frankrijk-Luxemburg-Oostenrijk-Finland-België-Italië-Portugal-Spanje. Deze hebben een munt ingevoerd, de Euro. De Europese Centrale Bank, de ECB voert sinds 1 januari 1999 het Centrale Monetaire Beleid in de EMU. De EMU landen voeren een Nationaal Economisch Beleid. Wat is de Euro en wat is de waarde hiervan. De euro is de naam van de toekomstige Europese Munt en is sinds 1 januari 1999 de officiële munt in elf landen die meedoen aan de EMU, de Europese Monetaire Unie. Later is hier Griekenland nog bijgekomen. De landen die meedoen aan de euro zijn: Duitsland-Ierland-Nederland-Griekenland-Frankrijk-Luxemburg-Oostenrijk-Finland-België-Italië-Spanje. (DING - FLOF - BIPS) Op 15 en 16 december 1995 besloten de Europese regeringsleiders dat de Euro de beste naam was voor de munt. Op 1 januari 1999 is de waarde vastgesteld van de Euro t.o.v de gulden en de andere munteenheden (Zie Bijlage). Pas sinds 1 januari ’02 kon je er ook contant mee betalen (E-DAY). Waarde euro t.o.v. de gulden: € 2,20371 Wat heeft de Nederlandse regering aan de invoering van de Euro gedaan? Het heeft veel tijd gekost om van de gulden te veranderen naar de euro. Dat was van tevoren bekend en daarom heeft Nederland in 1996 een grote organisatie in het leven geroepen. Deze organisatie heet Het Nationaal Forum voor de Introductie van de Euro. Het ministerie van financiën is voorzitter van deze organisatie. De euro heeft op vele manieren gevolgen en invloed voor de overheid en de provincie en gemeentebesturen gehad, bijvoorbeeld via belastingen, uitkeringen en wetten. De overheid is ook verantwoordelijk voor de voorlichting over de euro aan ieder persoon in Nederland (oudere mensen, buitenlanders, bedrijven, gehandicapten, jongeren enz.). De overheid heeft tot 2002 zoveel mogelijk gewerkt met de gulden. Maar sinds 2002 werkt de overheid alleen nog maar met de tegenwoordige euro’s. Wel heeft de overheid allerlei manieren voor de bevolking bedacht om aan de euro te wennen. Zo werden zoveel mogelijk manieren bedacht. In winkels werden de eindbedragen van producten zowel in euro’s als in guldens gegeven en zo kon de consument zelf eventueel zelf uitrekenen of hij of zij bedrogen werd. Ook kon het belastingformulier in twee muntsoorten worden ingevoerd namelijk de euro en de gulden. De euro werd niet alleen door de overheid ingevoerd zoals de meeste mensen denken. In het Nationaal Platform zitten ook vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven en uit verschillende maatschappelijke organisaties. Deze mensen hebben met zijn allen de taak om de inwoners van Nederland zo goed mogelijk voor te lichten over de euro. Wat is de Europese Centrale Bank, de ECB? De ECB, die in Frankfurt staat, is vanaf 1 januari verantwoordelijk voor het Monetaire Beleid in de EMU en voor de uitgifte van eurobankbiljetten. Vanaf 1 januari 1999 regelt en bepaald de ECB de rente op de geldmarkt in alle eurolanden. Samen met de Nationale Centrale Banken vormt de ECB het Europese Stelsel van Centrale Banken, de ESCB. De ESCB moet er voor zorgen dat bijvoorbeeld de Nederlandse Bank zich aan het Monetaire beleid houdt. Monetair→ Het muntstelsel of het geld betreffende.
Heeft de invoering van de Euro veel geld gekost? Waarom werd de Euro niet eerder ingevoerd? De invoering van de Euro heeft op korte termijn extra kosten met zich mee gebracht, omdat veel administratie- en computersystemen, geldautomaten, drankautomaten, parkeermeters en nog veel meer machines en systemen zoals kassa’s in de supermarkten veranderd moesten worden, omdat ze nog werkten op guldens. Ook de voorlichting over de euro kostte veel geld maar dit zijn eenmalige kosten. De totale kosten die door bedrijven, banken, overheden en andere instellingen moeten worden opgebracht, zijn moeilijk precies aan te geven. Vele aanpassingen die nodig zijn in verband met de invoering van de euro kunnen worden meegenomen bij wijzigingen of investeringen die men toch al had willen of moeten doen tussen het jaar 2002. Volgens een onderzoek van De Nederlandse Bank (DNB) schat het bedrijfsleven (banken niet meegeteld) zijn kosten op ongeveer 5 miljard gulden (2.268.901.080 miljard euro). Deze kosten moeten door de klanten worden betaald, want de rekening kan niet bij de overheid worden neergelegd, zodat de overheid deze moet betalen. Waarom werd de euro niet sneller ingevoerd? Het zou inderdaad makkelijker zijn als de euro tegelijk met de ‘girale’ vorm zou worden ingevoerd, giraal betekent: betalingen zonder echt geld, dus bijvoorbeeld wat dan ook dat je niet contant betaald. Maar banken, bedrijven en de overheid hadden langer de tijd nodig om hun administratie en computerprogramma’s om te zetten. Ook de Nederlanders moesten wennen aan de nieuwe munt. De productie van de vele miljarden euromunten en biljetten kostte veel tijd. Op 1 januari 1999 waren er nog te weinig euromunten gemaakt om te beginnen. Wat vond de ‘gewone’ Nederlandse burger van de euro? Uit een onderzoek in september/oktober 1998, die gehouden is in opdracht van de Nederlandse Bank, bleek dat 78 % van de burgers toen dat de euro aanvaardbaar was. In het bedrijfsleven vond 94 % de euro aanvaardbaar. Voordelen van de euro. Voordelen: - Dankzij 1 munt kunnen handelaren op de internationale handelsmarkt de prijzen veel beter vergelijken. Doordat handelaren de prijzen beter kunnen vergelijken, kunnen ze snel zien welke producten van welk merk de goedkoopste producten zijn. Internationale bedrijven zullen de prijzen moeten verlagen als ze nog willen blijven bestaan en lage prijzen vindt de consument alleen maar mooi. Niet alleen de consument heeft vele voordelen aan de euro, ook internationaal werkende bedrijven. Bedrijven die grote inkopen doen, moeten hun geld omwisselen in een vreemde muntsoort en hier zitten veel risico’s aan. De valuta kan dalen in zijn waarde en kan dat verlies van een bedrijf oplopen tot in de miljarden. Deze risico’s moeten ze laten verzekeren en dat kost veel. Dankzij de euro hoeft dit niet meer te gebeuren. Een ander voordeel is dat de boekhouding van bedrijven nu allemaal in euro’s worden weergegeven. Mensen die naar een ander EU-land op vakantie gaan of voor hun werk hoeven geld niet meer om te wisselen en dit scheelt ook tijd, maar ook geld. In het vakantieland zelf loop je minder de kans om belazerd te worden, aangezien je zelf kunt nagaan of de prijs klopt of niet. Prijsverschillen binnen de EU zullen natuurlijk niet verdwijnen, een krop sla is natuurlijk niet overal even duur, net zoals een fles wijn of een zak chips, maar ook een schoonheidssalon zal in prijs verschillen. In Nederland zelf zal ook prijsverschil blijven bestaan, want een drankje in een dorp zal nog steeds goedkoper zijn dan een drankje in een grote stad als Amsterdam, Rotterdam of Den Haag. Het antwoord op de HOOFDVRAAG. Waarom heeft Nederland de euro ingevoerd? Nederland heeft er veel profijt van dat de Europese grenzen open zijn en er geen invoerrechten e.d. betaald hoeven te worden over producten. De oprichting van de EMU en de invoering van de euro zullen, als alles verder goed gaat, op lange termijn een gunstig effect hebben, voor de Nederlandse economie. Als de Nederlandse economie groeit krijg je meer werkgelegenheid en dus ook meer welvaart. Nederland heeft de euro ook ingevoerd om sterk te staan tegen het machtige handelsland Amerika, die de sterke dollar heeft. Ook is het goed voor de Nederlandse bedrijven die geen wisselkoersrisico meer lopen. Andere redenen: Een andere reden voor de invoering van de euro is dat er een einde moet komen aan de schommelende wisselkoersen. Dat is namelijk een probleem voor de internationale handel. Als een wisselkoers plotseling stijgt of daalt kunnen transacties opeens problemen betekenen voor een bedrijf. Bedrijven konden zich verzekeren tegen koersrisico, maar dat kost veel geld. Deze kosten moesten de consumenten uiteindelijk betalen. Als de koersschommelingen verdwijnen, scheelt dat dus het bedrijfsleven aan geld, maar dat scheelt ook voor de consument, net als de onzekerheid die weg wordt genomen. Een tweede voordeel van de euro is dat de gemeenschappelijke Europese munt, door de vele landen die de euro gebruiken, een belangrijke munt wordt op de wereldmarkt. Net als de Amerikaanse Dollar en de Chinese Yen. Als laatste punt kunnen consumenten dankzij de euro sneller prijzen vergelijken in de andere landen die meedoen met de euro. Ook hoeft er niet extra betaald te worden als je geld wilt omwisselen. Nederland heeft er baat bij, alles wat de internationale handel bevordert. De oprichting van de EMU en de invoering van de euro zullen als alles goed gaat gunstige effecten hebben op de Nederlandse economie. Als de Nederlandse economie groeit krijg je meer welvaart en ook meer werkgelegenheid.
DE EURO BIJLAGE. De Biljetten. In 1996 werd een wedstrijd uitgeschreven door de EMU om euromunten en –biljetten te ontwerpen. De ontwerpers konden kiezen uit 9 thema 's : architectuur, symbolen en grote Europese figuren. De wedstrijd voor de biljetten werd gewonnen door de Oostenrijker Robert Kalina. Hij koos voor het thema architectuur, samen met het thema symbolen. Op alle biljetten komt een bouwstijl voor die typisch is voor Europa. De ramen en de poorten staan symbool voor openheid en de bruggen voor samenwerking tussen de verschillende landen. 5 EURO De hoofdkleur is grijs. De afgebeelde bouwstijl is de klassieke oudheid. Typisch hieraan zijn de horizontale lijnen en zuilen zoals in oud – Griekse of Romeinse tempels. 10 EURO De hoofdkleur is rood. De afgebeelde bouwstijl is Romaans. Typisch hieraan zijn de ronde bogen aan vensters, deuren en porten en de zware dikke muren. 20 EURO De hoofdkleur is blauw. De afgebeelde bouwstijl is gotiek. De kenmerken van gotiek zijn spitse bogen en vertikale lijnen. 50 EURO De hoofdkleur is oranje. De afgebeelde bouwstijl is renaissance. Typisch hieraan is de terugkeer naar de stijl van de klassieke oudheid. 100 EURO De hoofdkleur is groen. De afgebeelde bouwstijl is barok en rococo. Deze stijl is een reactie op de renaissance, en heeft veel overdadige vormen en beeldjes. 200 EURO De hoofdkleur is geel-bruin. Typisch voor de afgebeelde bouwstijl is het gebruik van staal en glas, zoals in de industriewereld. Een voorbeeld hiervan is het station van Antwerpen.
500 EURO De hoofdkleur is purper. De bouwstijl is die van de 20°eeuwse moderne architectuur van flatgebouwen, enzomeer. Alle briefjes zijn gemaakt uit 100% katoen, waaraan stoffen werden toegevoegd om ze niet te gemakkelijk te laten scheuren. Hoe groter de waarde van het biljet, hoe groter de afmetingen van het biljet. DE MUNTEN. Alle munten hebben verschillende zijden. De ene kant is de gemeenschappelijke zijde, die is in ieder land dezelfde. Op de andere kant staat de nationale zijde, die is voor ieder land verschillend. We gaan het over allebei de zijden hebben. Er zijn acht verschillende munten, verdeeld in 3 groepjes. De muntstukken van 1,2 en 5 eurocent zijn gemaakt uit staal met een laagje koper op. Daar staat Europa op de wereldbol op. De muntstukken van 10, 20 en 50 eurocent tonen alle landen van de EU, maar nog los van elkaar. Deze muntjes zijn gemaakt uit xxx. De munten van 1 en 2 euro tonen de Europese landen die samengesmolten zijn tot 1 Europa. Deze munten zijn een samensmelting van verschillende metalen zoals koper, zink, nikkel, enz… De waarde van de munten staat er heel groot op, zodat ook blinden en slechtzienden ze goed kunnen voelen. Alle muntjes hebben ook een verschillende rand. DE NATIONALE ZIJDEN In elk land is de nationale zijde verschillend . Sommige landen hebben voor het ontwerp ook nog een wedstrijd uitgeschreven, andere landen hebben gewoon hun nationale bank de muntjes laten ontwerpen. Bij sommige landen staat op alle soorten muntjes dezelfde afbeelding, zoals b.v. België; waar overal Koning Albert op staat. In andere landen staat op iedere soort munt een andere afbeelding. We gaan nu eens kijken naar de verschillende munten van de verschillende Europese landen. Ierland: Hier staat op alle munten hetzelfde afgebeeld, namelijk een Keltische harp. De Keltische harp is een typisch oud Iers symbool. Nederland en Luxemburg: Deze twee landen hebben op alle munten hun vorst staan. Voor Luxemburg is dat groot-hertog Henri en voor Nederland is dat koningin Beatrix. Griekenland: Griekenland heeft op zijn munten 3 verschillende soorten afbeeldingen. Op de munten van 1 en 2 euro staan afbeeldingen die verwijzen naar de mythologie. 1 euro toont de uil, het oude symbool voor Athene, de stad, maar ook de godin en is ook het symbool van de wijsheid. Deze uil stond ook op de Oudgriekse munt 4 drachme. 2 Euro toont de godin Europa die wordt ontvoerd door de Griekse oppergod Zeus, vermomd als een stier. Van deze legende komt ook de naam van het werelddeel Europa. Voor de muntstukken van 10, 20 en 50 cent hebben de Grieken gekozen voor belangrijke figuren uit de Griekse geschiedenis. De kleinste munten tonen 3 soorten schepen uit de geschiedenis van Griekenland: 1 cent: de trireen, het grootste oorlogsschip uit de tijd van de oude Grieken
2 cent: de korvet, een schip uit de tijd van de onafhankelijkheidsoorlog
5 cent: moderne mammoettanker
Duitsland: 1 en 2 euro: op deze munten staat de Duitse adelaar. Dit is het teken van de Duitse onafhankelijkheid. 10, 20 en 50 cent: hierop staat de Brandenburgse poort, het symbool van de samensmelting van de twee Duitslanden. 5, 2 en 1 cent: een eikentakje verwijst naar het takje op de vroegere pfennig-munten. Spanje: 1 en 2 euro: deze munten dragen de afbeelding van koning Juan Carlos
10, 20 en 50 cent: op deze munten staat een afbeelding van Cervantes, de schrijver van "Don Quichot", één van de grootste werken uit de Spaanse literatuur. 1, 2 en 5 cent: een afbeelding van de kathedraal van Santiago Di VCompestella één van de beroemdste bedevaartsoorden van de wereld. Frankrijk: 1 en 2 euro: de levensboom, omgeven door de spreuk van de Franse republiek: "Liberté, égalité,fraternité". 10, 20 en 50 cent: de zaaier, een afbeelding van op de vroegere Franse munten

1, 2 en 5 cent: toont Marianne, het symbool van Frankrijk. Italië: In Italië hebben alle munten een andere afbeelding. Ze zijn gekozen uit de meesterwerken van de beroemdste Italiaanse kunstenaars. 2 euro: een portret van Dante (een groot Italiaans schrijver), getekend door Rafaël (een groot Italiaans schilder) 1 euro: een beroemde tekening van het menselijk lichaam door Leonardo da Vinci (een groot Italiaans uitvinder) 50 cent: standbeeld van keizer Marcus Aurelius
20 cent: beeldhouwwerk van Boccioni. 10 cent: fragment uit "de geboorte van Venus", één van de grootste meesterwerken van Botticelli
5 cent: het colosseum van Rome
2 cent: toren ontworpen door Antonelli
1cent: Castel del Monte
Oostenrijk: 1 en 2 euro: beroemde mensen uit Oostenrijk (o.a.Mozart) 50, 20 en 10 cent: beroemde gebouwen, zoals het slot Belvédère (1 van de mooiste barokke paleizen uit Oostenrijk, afgebeeld op het muntstuk van 20 cent). 1, 2 en 5 cent: bloemen (als symbool van de zorg van de mens voor het milieu) 5 cent: primula. 2 cent: edelweiss
1 cent: gentiaan. Portugal: Op alle Portugese munten staan 3 verschillende oude zegels van de koning van Portugal. Finland: 2 euro: moerasframboos
1 euro: twee vliegende zwanen
andere munten: een heraldieke leeuw die vroeger ook afgebeeld werd op Finse munten. Tijdschema van de invoering van de euro. Januari 1999: -De waarde van de euro is bekend: We weten nu precies hoeveel een euro waard is nl: 2,20371 in Nederlandse guldens. Iedereen kent het ƒ-teken voor de gulden en natuurlijk is er voor de euro ook een eigen teken ontworpen nl: het €-teken. -Het omrekenen van euro’s naar guldens: De koers van 1 euro ten opzichte van 1 gulden bestaat uit zes cijfers: een cijfer voor en vijf cijfers na de komma, 1 euro = 2,20371 gulden. Alle berekeningen tussen euro en gulden moeten met behulp van deze officiële volledige koers worden gemaakt omdat er anders afrondingsverschillen kunnen ontstaan. 1999 – 2002: -De euro is vanaf 1 januari 1999 ingevoerd in het girale betalingsverkeer. Banken, bedrijven en instellingen kunnen hier gebruik van maken en zullen bijvoorbeeld eindbedragen zowel in euro’s als in guldens vermelden. Dit geeft iedereen de mogelijkheid om alvast te wennen aan de nieuwe munt. Januari 2002: -In alle landen in het eurogebied worden eurobankbiljetten en euromunten in omloop gebracht (E-DAY). -Gedurende een beperkte periode kan zowel met contante guldens als met euro’s worden betaald. Guldens worden zo snel mogelijk uit de circulatie gehaald. -Alle bank- en girorekeningen worden omgezet in euro’s. -Betalen met pin, chipknip of creditcard gaat voortaan in euro’s. Juli 2002: De gulden en andere munten in het eurogebied zijn niet langer een wettig betaalmiddel meer. Juli 2002 – NU: -Er kan alleen nog maar met euro’s betaald worden. Wie is de minister van financiën en wat zijn zijn voornaamste taken: -Dat is Gerrit Zalm. Hij werd geboren op 6 mei 1952 te Enkhuizen. Hij volgde daar de hbs -A- opleiding en voltooide in 1975 cum laude zijn studie algemene economie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. In 1975 trad G. Zalm in dienst bij het Ministerie van Financiën. Hij vervulde daarna nog andere werkzaamheden tot zijn benoeming tot minister van Financiën in het eerste kabinet-Kok. Op 3 augustus 1998 is hij wederom minister van Financiën gekozen in het tweede kabinet-Kok. Minister Zalm is getrouwd, heeft 5 kinderen (2 dochters en 3 zonen) en is woonachtig te Den Haag. Hij is lid van de VVD.
Hoe zien de euro’s eruit? -Zoals bekend, komen in alle landen waar de euro komt straks dezelfde munten en biljetten. Elk land heeft 7 biljetten van 5 – 10 – 20 – 50 – 100 – 200 – 500 euro. Elk land heeft 8 munten van 1 en 2 euro, 1 – 2 - 5 – 10 - 20 – 50 eurocent. De biljetten zullen er in alle landen hetzelfde uitzien maar de munten zijn in elk land verschillend met 1 nationale en 1 internationale zijde, die in elk land hetzelfde is. De eurobankbiljetten zijn ontworpen door de uit Oostenrijk komende Robert Kalina. Het thema van het ontwerp is: Tijdperken en Stijlen van Europa. De Europese zijde van de euromunt is ontworpen door de Belg: Luc Luycx. De Nederlandse zijde is ontworpen door Bruna Ninaber van Eyben en deze afbeelding laat koningin Beatrix zien. De euromunten krijgen een gemeenschappelijke Europese zijde en op de andere zijde heeft ieder land een eigen nationaal ontwerp. Op de Europese zijde staat de waarde van de euromunt en zijn de Europese landen weergegeven. Op de Nederlandse zijde staat koningin Beatrix, het ontwerp van de Nederlandse zijde is door Bruno Ninaber van Eyben gemaakt. Op de Nederlandse munt van 2 euro staat op de rand “God zij met ons”. De Europese zijde is ontworpen door de Belg Luc Luycx. Afmetingen en kleuren van de biljetten. Waarde Kleur Lengte (mm) Breedte (mm) 5 euro Grijs 120 62 10 euro Rood 127 67 20 euro Blauw 133 72 50 euro Oranje 140 77 100 euro Groen 147 82 200 euro Geel 153 82 500 euro Paars 160 82 Ook aan de biljetten kun je afleiden uit welk land het afkomstig is. Kijk hiervoor naar het serienummer. Elke nationale centrale bank (NCB) heeft een letter toegewezen gekregen die aan het serienummer voorafgaat. NCB Codeletter
Duitsland
Ierland
Griekenland
Nederland
Frankrijk
Luxemburg
Oostenrijk
Finland
België Italië Portugal
Spanje X
T
Y
P
U * N
L
Z
S
M
V * Eurobankbiljetten die zijn uitgegeven door de centrale bank van Luxemburg dragen de codeletter van de nationale bank van de landen waarin de biljetten voor Luxemburg zijn geproduceerd. Voor de eurointroductie van 1 januari 2002 had elk land een hoeveelheid biljetten geproduceerd voor de eigen geldbehoefte. Sindsdien produceert elk land maar één of twee denominaties. Er zitten een aantal kenmerken aan het biljet, waardoor het moeilijk wordt om deze te vervalsen. De kenmerken: -Druktechnieken: Echte bankbiljetten zijn het resultaat van meerdere druktechnieken, waarvan de plaatdruk het meest opvalt, doordat de inktlaag vloeibaar is, vooral bij blindentekens. -Speciaal papier: Het biljetpapier is gemaakt van katoen, gewoon papier wordt gemaakt van houtpulp. -Watermerk: Het watermerk is zichtbaar als je het biljet tegen het licht houdt. Het watermerk wordt gevormd doordat er dikkere en dunnere lagen in zitten. De dikkere laag geeft een donkere kleur en de dunnere laag geeft een lichtere kleur. -Fluorescentie: De katoenvezels zijn vermengd met fluorescerende vezels, die helder oplichten onder een uv-lamp. -Verborgen codes: Er zijn nog verborgen codes ingebracht waardoor geldmachines echte biljetten kunnen herkennen, zoals cijfercodes. -Veiligheidsdraad: Over de hele lengte of breedte is een smalle plastic strook in het papier aangebracht, waarvan de tekst zichtbaar is als je het biljet tegen het licht houdt. -Spiegelende folie: Een spiegelende folie wordt bij het kopiëren zwart en kan niet geprint worden. -Overige kenmerken: Er worden ook nog andere trucs toegepast, zoals glanslagen om het kopiëren moeilijk te maken. RTV OOST TELETEKST DATUM: dinsdag 15 APRIL 2003

GELOVIGEN GEBRUIKEN EURO NIET. Een groep gelovigen in IJsselmuiden weigert gebruik te maken van de euro. Volgens de groep is de afbeelding van de krans met de 12 sterren een belediging van het Bijbelse boek Openbaringen. De gelovigen zijn volgelingen van dominee Taverne uit IJsselmuiden. Ze omzeilen het gebruik van de euro door de pinpas en de chipknip te gebruiken. Het symbool met de sterren staat ook op nummerborden van auto’s en daar gaat een sticker van de Nederlandse Leeuw overheen.