Conflicten tussen werknemers en werkgevers

6.5

Praktische opdracht door een scholier
4e klas vwo | 2063 woorden
25 juni 2004
71 keer beoordeeld

6.5

71 keer beoordeeld

ADVERTENTIE

Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter.

Meer informatie

Inleiding

Om het vak maatschappijleer af te sluiten, moest ik nog een PO maken. Deze moest gaan over de conflicten tussen werkgevers en werknemers. Mijn hoofdvraag is;
- Hoe verloopt het proces van een conflict tussen werkgevers en werknemers?
Hierbij heb ik ook enkele deelvragen verzonnen, deze zijn;
- 1 Hoe zijn de conflicten tussen werkgevers en werknemers in de geschiedenis ontstaan?
- 2 Hoe kan een conflict ontstaan tussen werkgevers en werknemers?
- 3 Wat zijn de gevolgen van een conflict?

- 4 Hoe worden de conflicten opgelost?
- 5 Hoe kunnen de conflicten worden voorkomen?
- 6 Wat zijn de belangen van de werknemers?
- 7 Wat zijn de belangen van de werkgevers?
- 8 Wat zijn vakbonden, hoe zijn ze ontstaan en wat is het doel van de vakbond?
- 9 Wat zijn werkgeversorganisaties, hoe zijn ze ontstaan en wat is hun doel?
-

Deelvraag 1
Hoe zijn de conflicten tussen werkgevers en werknemers in de geschiedenis ontstaan?

Vroeger werkte de meeste mensen voor zichzelf. De meeste mensen waren destijds boer en zorgde voor een productie die voor hun zelf te gebruiken was en verkocht het overige. In deze tijd was er nog niet veel sprake van een baas met personeel. De arbeiders hadden daarom in die tijd ook geen belangen tegenover hun baas, want dat waren ze zelf. Hierdoor konden er geen conflicten ontstaan. Tijdens de industriële revolutie ontstonden er meer bedrijven en grotendeels van de boeren gingen in bedrijven werken, ze gingen in loondienst werken. Nu kregen ze te maken met een baas, de verhoudingen tussen de werknemers en werkgevers veranderde. Naarmate ze een baas hadden en voor hem moesten werken ontstonden er belangen van beide kanten, zowel van de werknemers en de werkgevers. Omdat deze belangen niet evenwichtig waren konden er nog wel eens conflicten ontstaan tussen de werknemers en werkgevers, daardoor ontstonden er vakbonden en werkgeversorganisaties. Deze kwamen op voor de belangen van de werknemers en de werkgevers en zorgen zo voor een balans tussen de belangen van de werknemers en de werkgevers. Maar daarmee waren de conflicten nog niet opgelost. En dat zal ook wel niet gebeuren dat er nooit meer conflicten ontstaan tussen werknemers en werkgevers. Er zijn nu hier en dan nog wel eens want onenigheden tussen de werknemers en werkgevers.

Deelvraag 2
Hoe kan een conflict ontstaan tussen werkgevers en werknemers?

Er ontstaan wel eens conflicten tussen werknemers en werkgevers. Deze ontstaan meestal omdat de belangen tussen de werknemers en werkgevers volgens een van hun niet in balans is of dat ze beide andere verwachtingen van elkaar hebben. Als een werkgever het bijvoorbeeld niet eens is met een belang van de werknemer, kan de werknemer de vakbond inschakelen (als de werknemer daar lid van is). Hoe meer leden de vakbond heeft hoe meer druk de vakbond bij de onderhandelingen kan leveren. Als de werkgever het niet eens is met het belang van de werknemer kan hij ook dreigen met ontslag. Er ontstaat ook vaak een conflict als de werknemer iets wil van de werkgever en dit niet krijgt, een voorzitten van bedrijfsartsen zegt hierover; 'Het valt me vaak op dat als jonge werknemers niet meteen voor elkaar krijgen wat ze willen - een nieuwe functie, andere taken - ze dat al snel duiden als 'verkeerd' van de ander. Ze zien complotten en mopperen thuis: 'Zie je wel, ze zien me niet staan'. Ze nemen ook niet snel het heft in eigen hand. Als ze gefrustreerd raken kunnen ze toch vertrekken?

Deelvraag 3
Wat zijn de gevolgen van een conflict?

Een conflict kan verschillende gevolgen hebben. De werknemer kan bijvoorbeeld niet komen opdagen op het werk, zich ziek melden, of de werknemer / werkgever kan veel emoties er aan overhouden en dit kan zorgen voor een negatieve sfeer. Als een werknemer door een conflict zich niet kan concentreren op zijn werk, kan de arbeid die de werknemer verricht, niet volledig zijn. Dit heeft dan ook gevolgen voor de werkgever, hij kan hierdoor bijvoorbeeld minder winst maken dan normaal.

Deelvraag 4
Hoe worden de conflicten opgelost?

In eerste instantie is het zo dat de management het conflict moet proberen op te lossen. Als dit dan niet lukt dan wordt er hulp in geroepen van een mediator. De meeste conflicten worden meestal opgelost met behulp van mediation. Mediation betekend het oplossen van een conflict met behulp van een neutrale conflictbemiddelaar. Deze conflictbemiddelaar heet een mediator. De mediator zorgt ervoor dat na afloop beide partijen redelijk tevreden zijn over de overeenkomst tussen de werknemer(s) en werkgever. Mediation heeft twee belangrijke uitgangspunten, deze zijn vrijwilligheid en vertrouwelijkheid. De partijen worden niet gedwongen om aan zo’n proces mee te werken, ze doen vrijwillig mee. Mediation is sinds september 1999 mogelijk. Mediation heeft vele voordelen, deze zijn;
· het proces verloopt heel snel.
· mediation is goedkoper dan een rechter.
· informele procedure.
· gezamenlijke oplossing.
· er is geen sprake van onnodige beschadiging van relaties.
· er is deskundige begeleiding.
· er is een actieve rol van partijen.
· er is ruimte voor een creatieve oplossing.

Deelvraag 5
Hoe kunnen de conflicten worden voorkomen?

Er is hier in Nederland een verplichting van een OR. OR staat voor ondernemingsraad. Er is een regel die zegt dat bedrijven en instelling met meer dan 50 werknemers verplicht een OR moeten hebben. Bedrijven die een kleiner aantal werknemers hebben moeten om de zoveel tijd, minstens twee keer per jaar, een personeelsvergadering houden. Met deze verplichting hebben de werknemers medezeggenschap. Deze mogelijkheid kan er al voor zorgen dat er minder conflicten kunnen ontstaan, omdat deze bijvoorbeeld al van te voren in een OR zijn besproken. Ook is het zo dat als er conflicten ontstaan tussen werknemers en werkgevers dit de werkgever veel geld kost, dit kan ervoor zorgen dat de winst daalt. Hierdoor zal de werkgever zoveel mogelijk conflicten proberen te voorkomen. Dit is de taak van het management. Er moeten goede afspraken gemaakt worden hoe met conflicten omgegaan moet worden. De management heeft daarom ook als taak om als eerste een poging te doen tot het oplossen van een conflict. Omdat dit tijd kost probeert de management de conflicten voor te zijn.

Deelvraag 6
Wat zijn de belangen van de werknemers?

De werknemers hebben natuurlijk een aantal belangen, net zoals de werkgevers. Alle werknemers hebben dezelfde belangen. De belangrijkste hiervan zijn;

· een goed inkomen.
· voldoende werkgelegenheid.
· gunstige werktijden, dus arbeidstijdverkorting wanneer dat nodig is.
· aangenaam werk, dus geen ongezond werk, geen onveilig werk, en het krijgen van garanties voor het welzijn van de arbeiders.
· sociale zekerheid, dus de garantie dat er een inkomen is in geval van ziekte, individualiteit, werkloosheid etc..
· medezeggenschap.
· de mogelijkheid om voor de eigen belangen op te komen, zowel binnen als buiten het bedrijf.
· een goed geregeld ontslagrecht, dus duidelijke afspraken over ontslagprocedures.
· promotiemogelijkheden.
· scholingsmogelijkheden.

In de Middeleeuwen waren deze belangen nog niet echt van belang, omdat toen meestal iedereen voor zichzelf werkte, zoals boeren bijvoorbeeld. Sommige mensen werkte samen, maar kende deze belangen ook nog niet. In de industriële revolutie werd dit anders, de verhoudingen tussen werknemers en werkgevers veranderden. Meer mensen gingen in loondienst werken. Er werd in deze tijd duidelijk dat de werknemers gezamenlijk een aantal belangen hadden. Toen zijn deze bovenstaande belangen ontstaan.

Deelvraag 7
Wat zijn de belangen van de werkgevers?

Ook werkgevers hebben belangen. Zij hebben ook een manier om voor hun belangen op te komen. Deze zijn gebaseerd op het vrije marktprincipe. Hun belangen hangen samen met de economische structuren in een land, want de winst van de bedrijven hebben natuurlijk invloed op de economie. De belangen van de werkgevers zijn;

· De werkgever moet winst maken, als hij zijn bedrijf wil laten voortbestaan en nieuwe investeringen te kunnen doen om te kunnen concurreren. Het bedrijf moet rendabel blijven.
· Hij heeft belang bij lage bedrijfskosten.
· Hij wil werkwillige, bekwame en geschoolde werknemers. Hierdoor verloopt het productieproces soepel en kan er een kwalitatief hoog product worden geproduceerd.
· Hij wil arbeidsrust. Conflicten met werknemers kunnen het bedrijf veel geld kosten.
· Hij wil lage belastingen, hierdoor wordt de winst hoger.
· Hij wil zo weinig mogelijk concurrentie.

De middelen waarmee de werkgevers voor hun belangen opkomen zijn;
· het overleg en de onderhandeling.
· het doen/nalaten van investeringen.
· het ontslag.
· het vestigingsbeleid.
· de lobby.
· de gerechtelijke procedure.
Deze mogelijkheden lopen ongeveer gelijk met die van de vakbonden.

Het hangt er maar net vanaf of de werkgevers succes hebben met hun belangenbehartiging, dit hangt af van;
· de economische structuur.
· de economische conjunctuur.
· het politieke klimaat.

Deelvraag 8
Wat zijn vakbonden, hoe zijn ze ontstaan en wat is het doel van de vakbonden?

Een vakbond is een belangenorganisatie van de werknemers in een bepaalde bedrijfstak of van werknemers met een bepaald beroep. Alle vakbonden willen een goed CAO (= Collectieve ArbeidsOvereenkomst ). De vakbonden zijn ontstaan in de tweede helft van de vorige eeuw. In 1866 werd de eerste landelijke vakbond opgericht, dit was de Algemene Nederlandse Typografenbond. Bij het ontstaan van een vakbond speelde de verzuiling van de samenleving een grote rol. Nadat de eerste vakbond was opgericht ontstonden er meerdere. Er kwamen socialistische, katholieke en christelijke vakbonden. Een vakbond heeft verschillende doelen. Ze richten zich op;

· het verbeteren van de inkomensposities van de werknemers.
· het handhaven of verbeteren van de werkgelegenheid.
· het scheppen van gunstige arbeidsomstandigheden.
· de democratisering van de bedrijven.
· het in stand houden van een goed stelsel van sociale zekerheid.
Naast deze doelen proberen de vakbonden vaak een maatschappijvisie te ontwikkelen waarin ook andere zaken dan directe werknemersbelangen een plaats kunnen krijgen. Voorbeelden hiervan zijn het onderwijs, cultuurbeleid, vrede en veiligheid etc.. Een andere bezigheid van de vakbonden is dat ze kunnen adviseren en bemiddelen bij problemen op het werk. En ook kunnen ze zorgen voor een juridische bijstand als dit van toepassing moet zijn. Als je lid bent, kun je bijvoorbeeld ook goedkoper verzekeringen afsluiten bij bepaalde maatschappijen, maar als je lid bent kun je ook kortingen krijgen bij bijvoorbeeld bepaalde winkels, vakantiereizen etc.. De vakbonden hebben verschillende manieren om hun doelen te realiseren, de belangrijkste zijn;
· het overleg en de onderhandelingen.
· de lobby.
· de gerechtelijke procedure.
· de prikactie.
· de staking.
· de bedrijfsbezetting.
Er zijn heel veel vakbonden, de ABVA/KABO FNV is de grootste. Verder zijn er nog andere zoals de CFO, CMHF en VAWO. Voor de mensen die in de bouw werken heb je de vakbonden bouw- ABVA/KABO. En voor het onderwijs heb je de NGL, ABOP en KOV. En zo heb je voor elk beroep of bedrijfstak een vakbond.

Deelvraag 9
Wat zijn werkgeversorganisaties, hoe zijn ze ontstaan en wat is hun doel?

Voor de werkgevers bestaan er ook belangenorganisaties, deze organisaties worden werkgeversorganisaties genoemd. De werkgeversorganisaties zijn vertegenwoordigend in de Sociaal- Economische Raad en in vele andere organen.

De eerste werkgeversorganisaties ontstonden aan het einde van de vorige eeuw, ze waren een gevolg van het succes van de organisaties van de werknemers en een socialer beleid van de overheid. Vanaf 1918 was er meer wil voor permanente werkgeversorganisaties. De collectieve onderhandelingen namen toe rond 1920, de werkgevers kregen steeds meer behoefte aan juridische deskundigheid. Hierdoor ontstonden meer werkgeversorganisaties.

Een belangrijke taak van de werkgeversorganisaties zijn het voeren van CAO- onderhandelingen met werknemers. Ook zijn de werkgeversvertegenwoordigers vertegenwoordigd in de besturen van bedrijfstakpensioenfondsen. De twee grootste werkgeversorganisaties in Nederland zijn de VNO (Verbond van Nederlandse Ondernemingen) en de NCW (Nederlands Christelijk Werkgeversverbond), beide zijn landelijk. De andere werkgeversorganisaties zijn aangesloten onder een bepaalde bedrijfstak aan deze twee grote werkgeversorganisaties.

De werkgeversorganisaties hebben een grote invloed op de totstandkoming van de CAO’s, ze hebben een grote invloed op de loonontwikkeling. Ze hebben ook grote invloed door te lobbyen bij overheidsorganisaties en de politiek.
Het doel van alle werkgeversorganisaties zijn het verbeteren van de voorwaarden waaronder bedrijven moeten produceren, handel drijven en dienst verlenen.

Bronnen

1 http://www.sbcm.nl/wsw/arbeidsvoorwaarden/geschil_bezwaar.html

2 http://home.wanadoo.nl/dberents/module_7.htm
Voor de geschiedenis van de conflicten.

3 http://www.personeelsnet.nl/inc/indexed.php?n=/recht/nav.php&t=/recht/kopmedezeggenschap.php&c=/recht/homemedezeggenschap.php
Werknemers hebben inspraak op dingen

4 De stencil Mens & Werk, die we in de klas hebben gekregen.

5 http://pubwww.tudelft.nl/laioo/rapporten/vakbonden_laioo.doc
Over vakbonden.

6 http://www.parlement.com/9291000/modulesf/gbjl4sgx
Over werknemersorganisaties.