Anorexia

Wat is anorexia? We weten nu inmiddels wel dat anorexia te maken heeft met mensen die weinig eten en mager zijn. Maar letterlijk betekent anorexia nervosa: gebrek aan eetlust door een nerveuze oorzaak. Eigenlijk klopt deze benaming niet helemaal. Als je namelijk aan anorexia lijdt, heb je namelijk wel honger, maar je onderdrukt het. Het lijkt dan alsof je geen honger hebt. Je vindt het een uitdaging om honger te hebben en toch weinig te eten. Anorexia heeft veel te maken met afvallen. Dat betekent niet dat iedereen die willen afvallen ook het gevaar loopt anorexia nervosa te krijgen. Sommige mensen willen afvallen om: een betere conditie te krijgen, overgewicht kwijt raken, herstellen van een bepaalde kwaal. Mensen die anorexia krijgen zijn vaak hele gevoelige personen die voortdurend begaan zijn met de reacties van anderen. Ze willen een modelmens zijn, maar twijfelen voortdurend aan zichzelf. Ze maken zich druk om hun uiterlijk, en om hun prestaties. Het zijn perfectionisten die controle op hun lichaam willen uitoefenen. Het komt meer voor bij meisjes dan bij jongens. Meestal doet de ziekte zich voor rond de puberteit en bij jong volwassenen. De leeftijd zit meestal tussen de 14 en 18 jaar. Wat is de oorzaak? Vrouwen moeten nog steeds voldoen aan het ideaal van de zorgende, aantrekkelijke echtgenote en moeder. Een eis die aan vrouwen in de westerse-cultuur wordt gesteld speelt daarbij een centrale rol: slank zijn. Vrouwen moeten volgens de media steeds minder billen en heupen hebben. Het gewicht van modellen daalt nog steeds en ligt ruim onder de norm voor een diagnose van anorexia. Veel vrouwen worden beinvloedt door deze ‘ideaalbeelden’ en doen daarom aan de lijn, soms hun hele leven lang. Het ideaal dat je slank moet zijn komt niet alleen voor in de media, maar de sociale omgeving speelt daarbij ook een rol. Herhaalde kritische opmerkingen over lichaamsomvang, uiterlijk en gewicht door familieleden, vrienden, partners, klasgenoten of collega’s kunnen aanleiding geven dat mensen onnodig gaan afvallen. Ook ingrijpende traumatische ervaringen als incest en lichaamlijk of geestelijk geweld kunnen leiden tot het ontstaan van een eetstoornis. Mensen met anorexia zijn over het algemeen kwetsbaar en trekken zich meer dan anderen allerlei dingen aan. Maar in hun eigen ogen doen ze bijna nooit iets goed. Al het succes dat zij hebben brengen ze in verband met hun lichaamsgewicht en dus met eten [ “Pas als ik tien kilo afval zullen mensen mij dan aardig vinden”]
Wat zijn de gevolgen van anorexia? Lichaamlijke gevolgen: Bij anorexia-patiënten komen door de ondervoeding en vermagering veel lichaamlijke klachten voor. Bij vrouwen stopt de menstruatie, want de hormonen voor de menstruatiecyclus nemen af, zodat de hormonen dezelfde werking hebben als voor de puberteit. Het uitblijven van de menstrautie heeft als gevolg dat ze tijdelijk onvruchtbaar is. Door steeds minder te eten wordt de hartslag en de ademhaling steeds trager. Ook de bloeddruk daalt. Hierdoor voelen de pati¸nten zich vaak erg moe, duizelig, lusteloos en depressief. Doordat er te weinig eten verbrand wordt daalt de lichaamstemperatuur en hebben ze last van koude, blauwe handen en voeten. Ook kan als gevolg van de lage lichaamstemperatuur een donsachtige beharing in het gezicht, op de armen, borst en rug ontstaan. De conditie van het gebit en de haren verslechtert en er kan haaruitval optreden. De huid wordt droog, schilferig en verslapt. Door beperkte voedselinname kan er een verstopping optreden. Anorexiapati¸nten raken dan in paniek met als gevolg dat ze gaan braken en laxeermiddelen gaan gebruiken. Bij extreme vermagering ontstaat vaak een vochtophoping[oedeem] in de onderbenen. Het spierweefsel wordt afgebroken bij sterke vermagering. Anorexia-pati¸nten slapen vaak slecht. Ze komen vaak moeilijk in slaap of worden veel te vroeg wakker, dit lossen ze op door s’morgens met andere activiteiten te beginnen zoals: studeren, werken etc. Bijna alle lichaamlijke symptonen verdwijnen wanneer de pati¸nten hun normale gewicht hebben bereikt. Als de ziekte vele jaren duurt kan er een onhelstelbare schade aangericht worden. Het is dus niet overdreven om anorexia als een gevaarlijke ziekte te beschouwen. Sociale gevolgen: Mensen met anorexia voelen zich vaak verlaten. De omgeving begrijpt niet dat de pati¸nten hun lichaam heel anders zien dan zij het zien. De vermagering en het abnormale eetgedrag roepen veel onbegrip en bezorgdheid op bij vrienden en familie. Ze proberen hun eetstoornis dan ook zo veel mogelijk verborgen te houden en verzinnen allerlei smoesjes en uitvluchten. De pati¸nten zijn voortdurend bezig met het plannen en geheimhouden van hun eetgedrag. Dit veroorzaakt veel stress. Iets gewoons als een etentje of een verjaardagsfeestje kan anorexia-pati¸nten erg nerveus maken. Door de stress worden ze kwetsbaar, onzeker, dwingerig of snel geirriteerd en hebben ze last van grote stemmingswisselingen. Ze moeten van zichzelf aan een heleboel regels voldoen en hun ziekte heeft een grote invloed op wat ze denken en doen. Anorexia-pati¸nten gaan zich op den duur steeds minder afzonderen van de mensen om hen heen. Ze zijn uiteindelijk alleen nog maar bezig met wel of niet eten, met dik of dun zijn, of met hun lichaamlijke bezigheden om af te vallen. Hoewel ze vaak een grote moeite doen om zich zo aangepast mogelijk te gedragen zijn ze door hun ziekte geobserdeerd, dat zij haast niets meer voor andere mensen of dingen kunnen voelen. Zo leven ze al gauw in hun eigen wereldje. Psychologische gevolgen: Anorexia-pati¸nten kunnen zich niet meer bewust worden van indrukken en signalen die uit hun eigen lichaam komen. Ze voelen zich dom en zijn vaak depressief. Ze beoordelen zichzelf veel te streng. Leraren en ouders merken niets van dit gedrag, er worden vaak goede schoolprestaties geleverd. De pati¸nten hebben een hele grote angst om te falen waardoor ze onzeker zijn tegenover de eisen die ze worden gesteld en de prestaties die ze in het dagelijks leven moeten leveren.