Inleiding:
Mijn onderwerp is ‘De tiende planeet wordt nooit gevonden’.
Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat ik dit wel interessant vind, het
gaat namelijk over het heelal. Ik vind dat interessant, omdat men er nog zeer weinig vanaf weet. En ook, omdat het zo immens groot is en er nog veel valt te ontdekken. Samenvatting Archimedes: Na de ontdekking van de negende planeet Pluto (in 1930) dachten alle onderzoekers dat er ook nog een tiende planeet zou moeten zijn. Maar helaas: zestig jaar speurwerk naar deze ‘Planeet X’ heeft nog steeds niks opgeleverd. >>>> De eerste vijf planeten die al in de prehistorische tijd waren ontdekt, Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus, zijn allen met het blote oog zichtbaar. Mercurius kan alleen kort na zonsondergang of kort na de zonsopkomst gezien worden. En Venus kan alleen ’s avonds in het westen of ’s morgens in het oosten worden bekeken. De overige drie planeten staan allen verder van de zon dan van de aarde; het zijn zogeheten buitenplaneten. Dat betekent dat als ze om de aarde draaien ze ’s avonds zichtbaar zijn op aarde. In de afgelopen honderd jaar zijn nog 3 nieuwe planeten ontdekt: Uranus, Neptunus en Pluto. De ontdekking van Uranus in 1781 was puur toeval: een Engelse astronoom genaamd William Herschel ontdekte de planeet, omdat hij een ‘ster’ zag die zich sneller verplaatste dan andere ‘sterren’ en ook niet helemaal puntvormig was. Uranus bleek zich om de aarde te bewegen in iets minder dan 84 jaar met een gemiddelde afstand van 2870 miljoen kilometer. Maar de afwijkingen in de baan van deze nieuwe planeet werden steeds groter en men dacht dat andere planeten daar de oorzaak van waren. Dus ging men zoeken naar een 8de planeet, en die werd ongeveer 1 jaar later ontdekt door Johan Gottfried Galle op 23 september 1846, namelijk Neptunus. Maar ook Neptunus gedroeg zich raar en week steeds meer af van zijn baan om de aarde. Dus moest er nóg een planeet zijn, die volgens berekeningen een gewicht van ongeveer 1/6 van de aarde zou moeten hebben. In 1930 werd die 9de planeet gevonden door Clyde Tombaugh: de planeet werd Pluto genoemd, de god van de onderwereld. En ja hoor, weer klopte er iets niet: Pluto had nooit die invloed kunnen hebben op Uranus, omdat deze planeet veel te licht en te klein was. Dus móést er een 10de planeet zijn. Maar waar? Al in 1970 begon men met het foto’s maken van het heelal met gevoelige telescopen. In 1989 kwam men tot een verrassende ontdekking: De planeetverkenner Voyager 2 van de NASA bepaalde de massa van Neptunus nauwkeurig en wat bleek: Er is waarschijnlijk niet eens een 10de planeet! Omdat Neptunus 0,5 % lichter bleek te zijn, dan eerst gemeten was er helemaal niets aan de hand met de bewegingen van Uranus. De planeet hield zich al 2 eeuwen aan Newton’s zwaartekrachttheorie. Er was dus helemaal niets mee aan de hand. Er is al rond 1965 een kunstmaan gelanceerd en die had een tiende planeet moeten kunnen registreren d.m.v. de warmtestraling. Maar dit heeft niets op geleverd. ‘Planeet X is een wetenschappelijke mythe geworden.’ (Archimedes, geschreven door Govert Schilling) Verdieping: Bron 1: De kans is heel klein dat er een tiende planeet bestaat. De meeste zoekacties hebben weinig opgeleverd. Deze tiende planeet moet ook heel ver weg zijn, voorbij Pluto. Pluto zelf ligt op een afstand 5.970.000.000 km van de aarde en heeft een diameter van 2300 kilometer . Dat is ongeveer de afstand van Groningen naar Zuid Spanje. Als de 10de planeet toch ooit gevonden wordt, wordt de naam bepaald door de ontdekker en door een commissie van de Internationale Unie van Astronomen. Bron 2: Ver buiten de baan van Pluto, op een afstand van zo'n 15 miljard kilometer van de zon, houdt zich misschien een tiende planeet/komeet schuil. Dat blijkt uit waarnemingen van een object in de buitenste delen van het zonnestelsel. Deze superkomeet beschrijft een merkwaardige baan, die alleen te verklaren is door zwaartekrachtsstoringen van een veel en veel groter hemellichaam. De komeet, 2000 CR105 geheten, werd in 2000 ontdekt. Hij is ongeveer vierhonderd kilometer groot, en bestaat voornamelijk uit ijs. Bron 3: Ver buiten het rijk van de bekende negen planeten koerst nog een tiende planeet om onze zon. Dat beweert de Britse sterrenkundige John Murray. Dat de planeet niet eerder is ontdekt, komt omdat zij zeer ver weg is en zeer donker. De planeet X zou zich op een afstand bevinden die 30.000 keer zo groot is als die van de aarde tot de zon. De verst bekende planeet, Pluto, is 'slechts' 40 keer verder van de zon verwijderd dan de aarde. Al sinds 1930, toen Pluto werd ontdekt, bestaan er vermoedens van een mogelijke tiende planeet. De positie van Pluto werd berekend door de uiterst kleine afwijkingen die hij veroorzaakt in de baan van buurplaneet Neptunus. De nu vermoede planeet is te ver weg om invloed uit te oefenen op de banen van de negen bekende planeten. Maar wel lijkt zij de banen van kometen te beïnvloeden, die van ver buiten het bekende zonnestelsel komen. Uit die storingen leidt de astronoom Murray het bestaan van de donkere reus af, die om de zon zou lopen in een richting die tegengesteld is aan de bewegingen van de bekende negen planeten. Onomstotelijk bewijs zou pas kunnen worden geleverd door een concrete waarneming van planeet X. "Maar de planeet is erg lichtzwak, tien miljoen keer zwakker dan de zwakste ster die je nog met het blote oog kunt zien", aldus Murray.
Reflectie:
Ik vond het best wel leuk om dit werkstuk te maken, ik heb er veel van geleerd; ik wist niet eens dat er een tiende planeet zou kunnen bestaan, maar nu dus wel. Ik heb op veel sites gekeken en ben daar ook wijzer door geworden. Ik weet nu ook dingen van de andere negen planeten, bijvoorbeeld wanneer ze ontdekt zijn, hoe groot ze zijn en hoe ver ze van de aarde afzijn enz. Ik vind zelf dat ik meer dan genoeg te weten ben gekomen van dit onderwerp.
Bronnen:
- Archimedes nr. 6, jaargang 35.
- ‘Fascinerende van Feiten’ van Reader’s Digest blz. 374. (plaatje in schutblad)
- http://www.govertschilling.nl/artikelen/archief/2001/0104/010412_im.htm
- http://home.hetnet.nl/~laureijs1/kids/nlkids04.html
- http://www.sterrenkunde.com/ontdekkingen.htm
gaat namelijk over het heelal. Ik vind dat interessant, omdat men er nog zeer weinig vanaf weet. En ook, omdat het zo immens groot is en er nog veel valt te ontdekken. Samenvatting Archimedes: Na de ontdekking van de negende planeet Pluto (in 1930) dachten alle onderzoekers dat er ook nog een tiende planeet zou moeten zijn. Maar helaas: zestig jaar speurwerk naar deze ‘Planeet X’ heeft nog steeds niks opgeleverd. >>>> De eerste vijf planeten die al in de prehistorische tijd waren ontdekt, Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus, zijn allen met het blote oog zichtbaar. Mercurius kan alleen kort na zonsondergang of kort na de zonsopkomst gezien worden. En Venus kan alleen ’s avonds in het westen of ’s morgens in het oosten worden bekeken. De overige drie planeten staan allen verder van de zon dan van de aarde; het zijn zogeheten buitenplaneten. Dat betekent dat als ze om de aarde draaien ze ’s avonds zichtbaar zijn op aarde. In de afgelopen honderd jaar zijn nog 3 nieuwe planeten ontdekt: Uranus, Neptunus en Pluto. De ontdekking van Uranus in 1781 was puur toeval: een Engelse astronoom genaamd William Herschel ontdekte de planeet, omdat hij een ‘ster’ zag die zich sneller verplaatste dan andere ‘sterren’ en ook niet helemaal puntvormig was. Uranus bleek zich om de aarde te bewegen in iets minder dan 84 jaar met een gemiddelde afstand van 2870 miljoen kilometer. Maar de afwijkingen in de baan van deze nieuwe planeet werden steeds groter en men dacht dat andere planeten daar de oorzaak van waren. Dus ging men zoeken naar een 8de planeet, en die werd ongeveer 1 jaar later ontdekt door Johan Gottfried Galle op 23 september 1846, namelijk Neptunus. Maar ook Neptunus gedroeg zich raar en week steeds meer af van zijn baan om de aarde. Dus moest er nóg een planeet zijn, die volgens berekeningen een gewicht van ongeveer 1/6 van de aarde zou moeten hebben. In 1930 werd die 9de planeet gevonden door Clyde Tombaugh: de planeet werd Pluto genoemd, de god van de onderwereld. En ja hoor, weer klopte er iets niet: Pluto had nooit die invloed kunnen hebben op Uranus, omdat deze planeet veel te licht en te klein was. Dus móést er een 10de planeet zijn. Maar waar? Al in 1970 begon men met het foto’s maken van het heelal met gevoelige telescopen. In 1989 kwam men tot een verrassende ontdekking: De planeetverkenner Voyager 2 van de NASA bepaalde de massa van Neptunus nauwkeurig en wat bleek: Er is waarschijnlijk niet eens een 10de planeet! Omdat Neptunus 0,5 % lichter bleek te zijn, dan eerst gemeten was er helemaal niets aan de hand met de bewegingen van Uranus. De planeet hield zich al 2 eeuwen aan Newton’s zwaartekrachttheorie. Er was dus helemaal niets mee aan de hand. Er is al rond 1965 een kunstmaan gelanceerd en die had een tiende planeet moeten kunnen registreren d.m.v. de warmtestraling. Maar dit heeft niets op geleverd. ‘Planeet X is een wetenschappelijke mythe geworden.’ (Archimedes, geschreven door Govert Schilling) Verdieping: Bron 1: De kans is heel klein dat er een tiende planeet bestaat. De meeste zoekacties hebben weinig opgeleverd. Deze tiende planeet moet ook heel ver weg zijn, voorbij Pluto. Pluto zelf ligt op een afstand 5.970.000.000 km van de aarde en heeft een diameter van 2300 kilometer . Dat is ongeveer de afstand van Groningen naar Zuid Spanje. Als de 10de planeet toch ooit gevonden wordt, wordt de naam bepaald door de ontdekker en door een commissie van de Internationale Unie van Astronomen. Bron 2: Ver buiten de baan van Pluto, op een afstand van zo'n 15 miljard kilometer van de zon, houdt zich misschien een tiende planeet/komeet schuil. Dat blijkt uit waarnemingen van een object in de buitenste delen van het zonnestelsel. Deze superkomeet beschrijft een merkwaardige baan, die alleen te verklaren is door zwaartekrachtsstoringen van een veel en veel groter hemellichaam. De komeet, 2000 CR105 geheten, werd in 2000 ontdekt. Hij is ongeveer vierhonderd kilometer groot, en bestaat voornamelijk uit ijs. Bron 3: Ver buiten het rijk van de bekende negen planeten koerst nog een tiende planeet om onze zon. Dat beweert de Britse sterrenkundige John Murray. Dat de planeet niet eerder is ontdekt, komt omdat zij zeer ver weg is en zeer donker. De planeet X zou zich op een afstand bevinden die 30.000 keer zo groot is als die van de aarde tot de zon. De verst bekende planeet, Pluto, is 'slechts' 40 keer verder van de zon verwijderd dan de aarde. Al sinds 1930, toen Pluto werd ontdekt, bestaan er vermoedens van een mogelijke tiende planeet. De positie van Pluto werd berekend door de uiterst kleine afwijkingen die hij veroorzaakt in de baan van buurplaneet Neptunus. De nu vermoede planeet is te ver weg om invloed uit te oefenen op de banen van de negen bekende planeten. Maar wel lijkt zij de banen van kometen te beïnvloeden, die van ver buiten het bekende zonnestelsel komen. Uit die storingen leidt de astronoom Murray het bestaan van de donkere reus af, die om de zon zou lopen in een richting die tegengesteld is aan de bewegingen van de bekende negen planeten. Onomstotelijk bewijs zou pas kunnen worden geleverd door een concrete waarneming van planeet X. "Maar de planeet is erg lichtzwak, tien miljoen keer zwakker dan de zwakste ster die je nog met het blote oog kunt zien", aldus Murray.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden