Reizen

Op naar de milieubewuste toerist Het is een trend van deze tijd: reizen. Een uitstapje hier, een uitstapje daar. Vandaag de dag is het aantal mensen dat reist groter dan ooit. Deze reizen worden meestal niet ondernomen voor een betere toekomst ergens anders, maar voor het plezier en voor de ontspanning, met alle gevolgen van dien. Is het zo dat de wereld kapot gaat door het toenemende massatoerisme? Of zitten er ook nog positieve kanten aan het “ontdekken van de wereld”? Zoals ik het hier boven beschrijf is reizen een “trend”. Tegenwoordig gaan veel mensen op vakantie, en het blijft niet bij slechts één keer per jaar. De meeste mensen gaan meerdere keren per jaar op vakantie, en reizen dus ook meerdere keren per jaar. Vakantie zorgt immers voor ontspanning en plezier, daarnaast zie je veel van andere landen of gebieden en is het natuurlijk zeer leerzaam. Meestal is het zo dat een trend (hype) tijdelijk is, maar aangezien het percentage toerisme en het aantal toeristen sinds de jaren tachtig tot nu verdubbeld is, denk ik dat het toerisme het plakkaat “trend” wel is ontgroeid en hard bezig is om zich te wortelen in onze samenleving. Het wordt nu bittere noodzaak om allemaal eens even stil te staan bij de wereldwijde effecten van de grootscheepse recreatie. Sociaal-economisch zijn er positieve en negatieve effecten te benoemen. Positief is dat in minder ontwikkelde landen toerisme zorgt voor veel werkgelegenheid en betere infrastructurele ontwikkelingen. De positieve kanten van het toerisme brengen natuurlijk ook negatieve effecten met zich mee. Prostitutie (vanaf 12 jaar) en de verdringing van de lokale producten zijn slechts twee van de vele nadelige gevolgen. De moderne toerist eist: luxe hotels, entertainment, koopjes en een vleugje avontuur. Natuurlijk wordt de moderne toerist op zijn wenken bedient (hij brengt immers het geld mee), luxueuze appartementencomplexen, vliegvelden (wat geluidshinder met zich mee brengt), pretparken en andere voorzieningen worden met grote aantallen gebouwd. De verstoring van ecosystemen en de vernieling van het landschap zijn de gevolgen van deze “investeringen”. Een typisch voorbeeld van dit verschijnsel is Gambia, daar worden met honderden hectaren tegelijk mangrovebossen gekapt om een grotere kuststrook te creëren. Een ander voorbeeld is Jakarta waar rijstvelden worden omgetoverd in luxueuze golfbanen met alles erop en eraan. Veel toeristen hebben ook nog de nare gewoonte om allerlei “souvenirs” als schelpen en tasjes van beschermde diersoorten mee naar huis te nemen. Ook in veel natuurparken als het Yosemite Park (Amerika) worden planten geplukt (wat uiteraard niet de bedoeling is) en fossielen van rotsen afgepeuterd. Dit asociale gedrag heeft als gevolg dat natuurparken kapitalen moeten investeren om de schade te herstellen en dat op den duur deze parken
verdwijnen omdat ze het niet meer bol kunnen werken. Al deze nadelen hebben een belangrijk en niet te weerleggen tegenargument namelijk: geld. De hoeveelheid geld die op de hele wereld wordt verdiend door het toerisme is niet zomaar af te wenden. Daar komt nog bij dat een heleboel (ontwikkelings)landen het puur van het toerisme moeten hebben.Wanneer het toerisme daar aan banden wordt gelegd zal dat aanzienlijke gevolgen hebben voor de welvaart. Accommodaties en infrastructurele voorzieningen zullen vervallen doordat er geen geld meer is om ze te onderhouden. Ook de werkgelegenheid zal tot het nulpunt dalen. De bevolking zal weer terug moeten naar de primitieve manieren om aan eten te komen als de visserij en jacht. We kunnen dus wel stellen dat de arme landen geheel financieel afhankelijk zijn van het toerisme. Om dit tegen te gaan zullen we een oplossing moeten vinden waarbij de arme landen niet hun inkomsten verliezen maar waarbij wel hun cultuur en milieu gewaarborgd blijven. Een dergelijk project wordt nu in Thailand bewerkstelligd. Langs de kuststrook is hoogbouw verboden. De kokosplantages worden bij de aanleg van wegen en hotels zorgvuldig gespaard. Steeds vaker wordt er in een mengeling van moderne en traditionele stijl gebouwd, met gebruik van lokale materialen als rotan. Ook elders ontluikt een nieuwe vorm van toerisme, en worden aantallen toeristen aan banden gelegd, zoals in het centrum van Venetië. De voor-en nadelen afwegende vind ik dat de nadelen zwaarder wegen dan de voordelen. We moeten dus gezamenlijk naar een oplossing zoeken om de nadelen van het reizen te beperken.Vrijwillige zelfbeperking op het gebied van toerisme zou een grote stap in de goede richting zijn. Die vrijwillige zelfbeperking vraagt echter om een wereldwijde mentaliteitsverandering; een verandering die op dit moment onvoorstelbaar is. Wat dan wel? Laat de internationale gemeenschap daar maar eens een conferentie aan wijden. Misschien moet er een Internationaal Reisverdrag komen. Het is denkbaar dat in de toekomst iedere wereldburger de beschikking krijgt over een beperkt aantal “reiskilometers” ten behoeve van zijn eigen ontplooiing. Het belonen van iedere overgehouden reiskilometer kan als extra stimulans dienen. Ook in het internationale bedrijfsleven wordt erg veel gereisd. De desbetreffende bedrijven zouden meer over het Internet kunnen gaan communiceren of vergaderen (netmeeting), wat veel reiskilometers zou kunnen besparen. Door het steeds blijven zoeken naar allerlei creatieve maatregelen zal de toerist op vakantie kunnen blijven gaan en zich tevens meer bewust worden van de gevolgen