Antigone, door De Wetten van Kepler

Antigone, door De Wetten van Kepler
19 januari 2002, 20.30 uur
het Laktheater, Leiden
Ik heb deze voorstelling uitgekozen omdat ik toneel wel leuk vind en omdat mijn vader ook graag met mij naar het toneel wil. We hebben het in de klas naar aanleiding van de Oidipous in Amsterdam veel over het verhaal van Oidipous en Antigone gehad, dus heb ik mij verder niet voorbereid. Het stuk begint op de dag dat Kreon aankondigt dat de beide broers van Antigone in de strijd gevallen zijn, en dat de stad gered is. Nu is Kreon zelf koning van Thebe en hij gelast dat Eteokles, de verdediger van de stad, een staatsbegrafenis krijgt, en dat Polyneikes buiten de muren blijft liggen rotten. Antigone is het hier niet mee eens, en besluit het lichaam toch te begraven. Zij probeert haar zus Ismene zover te krijgen haar te helpen, maar die weigert het bevel van Kreon in de wind te slaan. Antigone wordt gesnapt op het moment dat ze probeert Polyneikes te begraven, en Kreon laat haar levend begraven. Dan komt Haimon in het verhaal, de zoon van Kreon en de vriend van Antigone. Hij probeert zijn vader over te halen Antigone vrij te laten. Het lukt hem niet. Als laatste probeert de ziener Theiresias Kreon tot rede te brengen, en dan ziet hij eindelijk in dat hij voor de wetten van de goden te ver is gegaan. Hij en Theiresias begraven eerst het lichaam van Polyneikes en gaan dan naar het graf van Antigone om haar vrij te laten. Daar aangekomen echter blijkt het te laat te zijn, zij heeft de hand aan zichzelf geslagen en Haimon met haar. Kreon blijft gebroken achter. In de voorstelling werd gebruik gemaakt van moderne kleding en heel feestelijke, maar ook af en toe bedrukkende moderne muziek. Ik vond dit zeer knap gedaan. Het stuk was, op een paar grapjes na, niet humoristisch, maar toch werd de aandacht zeer goed vastgehouden. Het spel was heel goed, echt leuk gedaan ook, ieder zette zijn karakter volledig op zijn of haar manier neer. Ze gingen in het verhaal erg van de hak op de tak, maar het bleef voor iedereen duidelijk. Door het gebrek aan slepende dialogen bleef het stuk aldoor leuk en spannend. Ik vond de scène waarin Antigone haar broer probeert te begraven het mooist, je had eerst eigenlijk niet helemaal door wat ze aan het doen was, maar het was snel genoeg duidelijk en er werd heel goed gebruik gemaakt van de zeer goed gekozen belichting, moderne muziek en dans. Ook heel leuk vond ik de scène waarin Haimon van zijn vader Antigone moet proberen over te halen haar waanzinnige plannen te laten varen. Zodra Kreon weg is gaan ze pas echt tegen elkaar praten, als mensen. Dat gaf een grappig effect met een dreigend tintje, alsof je wist wat er komen zou. De meeste weerzin wekte eigenlijk de afsluiting, ook al werd alles tijdens het stuk heel luchtig gehouden, maar in die afsluiting vertelt Ismene hoe Kreon Haimon en Antigone aantreft bij het graf van Antigone, en hoe hij achterblijft als gebroken man. Dit stuk greep mij het meest aan. De belangrijkst personages zijn natuurlijk Kreon en Antigone, oom en nicht. Tussen hen is het conflict waar het verhaal om draait. Hij vindt het herstellen van de orde het belangrijkst, en zij het in ere houden van haar familie. Tijdens het kijken identificeer je je enerzijds met Antigone, maar anderzijds ook heel erg met de andere personen in het toneelstuk, die haar uitstoten en voor gek verklaren, en zeer zeker ook met Haimon, die haar als enige begrijpt. Dit stuk gaat over de overmoed, de grote fout van Kreon, hybris heet dat geloof ik. Hij denkt dat hij voor het herstellen van de orde wel eventjes de wetten van goden en mensen kan overtreden, en dat is niet zo. Ik vond dit, alles bij elkaar genomen een zeer goede voorstelling. Het spel was goed, de kleding en muziek was goed gekozen, geheel in het kader van de bewerking, en het decor was simpel maar functioneel. De regisseur heeft duidelijk de spelers de ruimte gegeven om hun karakter op hun eigen manier neer te zetten, en hij/zij weet met zijn hoge tempo heel goed de essentie van het verhaal weer te geven. Dit stuk is zeer geschikt voor ongeduldige mensen, want lange, stijve dialogen komen niet voor.