Heide & verschillende planten

Heide: vergrassing
In een goed ontwikkelde heide hebben grassen een gering aandeel. Door toename van het aandeel grassen verdwijnt de oorspronkelijke heidevegetatie. Ontwikkeling In 1993 was circa tweederde van het areaal heide matig tot sterk vergrast. Vergrassing houdt in dat de grassoorten pijpenstrootje en bochtige smele de plaats innemen van struikheide en dopheide. Vergrassing is het gevolg van toegenomen voedselrijkdom van de bodem door stikstofdepositie uit de lucht Gentiaanblauwtje Het Gentiaanblauwtje (Maculinea alcon) is een sterk bedreigd blauwtje. De vlinders komen nog voor op enkele vochtige heideterreinen met Klokjesgentiaan, de voedselplant van de rups. Halverwege het rupsenstadium verplaatst de rups zich van de voedselplant naar een mierennest. Hier leven de rupsen o.a. van mierenbroed en verandert de rups van herbivoor naar carnivoor! Het Gentiaanblauwtje is aan de bovenkant lichtblauw en aan de onderkant grijsbruin met donkere stippen. De vleugellengte is 16 - 19 mm., dus groter dan de andere Blauwtjes. De vliegtijd is juli en augustus. Door de achteruitgang van het biotoop en de zeer gespecialiseerde leefwijze wordt het Gentiaanblauwtje in zijn bestaan ernstig bedreigd. Het kleinschalig plaggen blijkt het beste beheer te zijn voor het Gentiaanblauwtje. Met bovenstaande informatie moet het mogelijk zijn om één of meer van deze Blauwtjes te ontdekken in onze omgeving.
Het pijpenstrootje Het pijpenstrootje wordt ook met een andere naam "bentgras" of "bunt" genoemd. De Latijnse naam voor pijpenstrootje is "Molinia caerulea". Het pijpenstrootje komt uit een grassenfamilie. Het komt voor in België en Nederland en het groeit in het wild. Het pijpenstrootje groeit graag tussen de dopheide. De dopheide groeit ook in de natuur met heel mooie bloemetjes die ook gek zijn op zure vruchtbare zanden. Zowel het pijpenstrootje als de dopheide groeien op wisselvallige plaatsen. Dat betekent dat het op die plaats soms vochtig is en soms droog is ; het grondklimaat is verschillend. Ze groeien ook langs vennen of in voedselarme gronden (= dat is een grond die geen voedsel heeft voor de plant) . Het pijpenstrootje kan 30 centimeter tot 90 centimeter groot worden. Het pijpenstrootje heeft een bruinzwarte kleur en bestaat voor 80 % uit water. Het pijpenstrootje groeit in juli, augustus en september. De bloem of "pluim" er boven op, is nogal hoog en is smal samengetrokken.Ook leven er bij het pijpenstrootje spinnen ; ze maken er spinnenwebben : heel mooi om te zien. Hoe is het pijpenstrootje aan zijn naam gekomen? Een pijpenstrootje dient om een pijp proper te maken. De lange grasspriet of strootje gaat in de pijp door de kop en poetst zo de pijp mooi. Vandaar komt de naam : " pijpenstrootje.” De ronde zonnedauw De Latijnse naam voor deze plant is Drosera rotundifolia. De bloem heeft witte blaadjes en een doorsnede van 5 mm. De kelk- en bloemkroon zijn meestal vijfbladig. De bloeitijd is tussen juni –augustus. De vrucht van deze plant heet doosvrucht. De gesteelde,kleverige kliertjes op de blaadjes geven de plant een roodachtige kleur. Het lijkt een tropische plant. Hij is ook zeer speciaal want het is één van onze zeldzame vleesetende planten. De speciale geur lokt vliegende insecten naar het midden van de plant. De dauwdruppeltjes kleven meteen het insect vast, waarna de plant zijn haartjes naar binnen sluit en de prooi opsluit. De verteringssappen van de zonnedauw zetten dit dier om in voedsel voor de plant. De restjes die niet verteerd zijn worden door de wind weggeblazen. De ronde zonnedauw kan je vinden in Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid Afrika, Brazilië en Zuidoost-Azië. De ronde zonnedauw heeft ook familieleden want er zijn negentig soorten van deze plant zoals de kleine zonnedauw, de lange zonnedauw,… De kleine en lange zonnedauw zijn in België en Nederland zeer goed beschermd. Wij hebben de ronde zonnedauw zelf gezien in de Watersnip. Eerlijk gezegd is deze plant klein maar mooi. Je moet goed zoeken om hem terug te vinden tussen andere planten. Deze plant zie je niet zo vaak in België. Dit komt misschien door de vervuiling in ons land. Soms wordt de plant ook uit de natuur gestolen door plantenrovers. Gelukkig zijn ze aan de Watersnip goed beschermd. Na lang zoeken konden we gelukkig een foto maken van deze schoonheid. Struikheide (Calluna vulgaris) De struikheide heeft paarsrode bloempjes. Oude struiken kunnen tot 1m hoog worden . Het is de typische plant van de droge heide. Heide gedijt op voedselarme zure grond.De struikheide kan tot 30 jaar oud worden. De schubvormige bladen staan in vier rijen dicht opeen, de bloemen zitten in schijntrossen. De kelk -zowel als de kroonbladen zijn lichtpaarsrood, zelden wit. De planten bloeien vanaf eind juli tot aan de herfst. Struikheide is een halfcultuurgewas. De heide groeit maar goed als de mens ingrijpt in de vorm van afbranden, plaggen of beweiden met schapen . Laat men de natuur zijn gang gaan dan verandert het heideveld op de duur in een eikenberkenbos. Gelukkig vind je deze plant nog vrij veel terug op de heide. De dopheide De dopheide is een beschermde plant in ons land. Het is een plant met groene stengels en een roze top. De Latijnse naam is Erica tetralix . Hij heeft kleine blaadjes met trossen van dopvormige roze of witte bloemen. De dopheide heeft veel licht en water nodig. Waarom is de plant zuinig met water, terwijl hij met z'n wortels in het nat staat? De natte grond bevat weinig zuurstof. Daardoor kunnen de plantenwortels niet goed werken. Bovendien is het grondwater erg zuur en niet gemakkelijk op te nemen. Dopheide bloeit in juni. De nectar ligt diep in de bloemen verborgen. Hommels proberen wel eens om in de bloemen in te breken door er een gaatje in te bijten.