Thema Werk

Arbeid = een menselijke bezigheid die verricht wordt met een bepaalde inspanning, met gebruik van capaciteiten, binnen een maatschappelijk geregelde behoefte, met het doel van het leveren van een product of dienst. De wet van Maslow. De 5 belangrijkste basisbehoeftes van een mens. 1. de primaire behoeftes. (eten, onderdak) 2. de behoefte aan veiligheid en zekerheid. 3. de sociale behoefte, zoals om ergens bij te horen. 4. de behoefte aan erkenning en waardering. 5. de behoefte aan zelfrealisatie/ zelfontplooiing
arbeidsethos = de betekenis die mensen aan arbeid toekennen. Soorten werk

1. hoofd en handwerk. 2. geschoold en ongeschoold werk. 3. vrouwen en mannenwerk. 4. betaald en onbetaald werk. Maatschappelijke klasse = een groep mensen die een gelijke maatschappelijke positie innemen binnen een samenleving. Hoofdstuk 2 De verschillende factoren die invloed uitoefenen op de mate waarin iemand zijn arbeidsplaats als goed of slecht beschouwd. 1. arbeidsvoorwaarden; hoe hoog is het loon, wat zijn de werktijden, de ontslagregels en promotiekansen. 2. arbeidsverhoudingen; hoe gaan de werknemers met elkaar om en hoe is de verhouding met de leidinggevende. 3. arbeidsomstandigheden; is de werkplek schoon, aangenaam en veilig. Is het werk lichamelijk en psychisch niet te zwaar? 4. arbeidsinhoud; is het werk leuk, afwisselend en uitdagend? De ondernemingsraad heeft bij personele aangelegenheden (vakantieplanning, beloningsystemen en sollicitatieprocedures) instemmingsbevoegdheid en bij bedrijfseconomische zaken een adviesbevoegdheid. De arbo wet bevat richtlijnen op 3 aangelegenheden: 1. veiligheid; beveiligingskappen, helmen, oorbeschermers etc. 2. gezondheid; denk aan het verbod op het werken met gevaarlijke stoffen. 3. welzijn; bv. dat het werk afgestemd moet zijn op je kwaliteiten. Je mag niet onder je kunnen werken. Verder mag het werk niet geestdodend en volstrekt zinloos zijn. De arbeidsinspectie controleert of hier aan gehouden wordt. Ze mogen ongevraagd een bedrijf bezoeken, een waarschuwing uitschrijven en zelfs een bedrijf tijdelijk sluiten als het zich daar niet aan houd. Arbeidsbesluit jeugdigen: dit besluit bepaalt onder andere dat jongeren niet zwaarder mogen tillen dan vijftig kilo, mogen niet werken in geluid harder dan 80 decibel, niet met gevaarlijke stoffen mogen werken . en niet eentonig of eenzaam werk mogen verrichten. Het arbeidsbureau is van de overheid ze zorgen en onder meer voor : Inschrijving van werkzoekende, sollicitatietraining, om en bijscholing, bemiddeling tussen werkgever en werkzoekende. Een uitzendbureau verschilt op twee punten; het gebeurt op commerciële basis en het werk is tijdelijk(max. half jaar). Hoofdstuk 3 Er zijn verschillende soorten arbeidsverdeling; specialisatie, maatschappelijke en technische arbeidsverdeling. 4 redenen waarom arbeidsverdeling noodzakelijk is: 1. werk is vaak ingewikkeld. 2. Je kunt gebruik maken van je talent. 3. het nastreven van efficiëtie. 4. je kunt verschillend werk, ook verschillend belonen. De arbeidsmarkt is het geheel van vraag en aanbod naar arbeid. Eerste segment: aantrekkelijke, goed betaalde banen met veel status, goede promotiekansen en arbeidsvoorwaarden. Tweede segment: onaantrekkelijke, slecht betaalde banen met makkelijke routinematige werkzaamheden, waarvoor weinig of geen sociale vaardigheden vereist zijn. Marginale arbeidsplaatsen. Hoofdstuk 4 Verschillende werkloosheid: 1. frictiewerkloosheid; wanneer door wrijving in de arbeidsmarkt iemand tijdelijk zonder werk zit. 2. seizoenswerkeloosheid. 3. conjuncturele werkloosheid; als je wordt ontslagen omdat het economisch minder gaat. 4. structurele werkloosheid; als banen voorgoed verdwijnen. Om de werkloosheid te verminderen heb je verschillende oplossingen; Aanbodkant; VUT, ATV, om en bijscholing en verlaging uitkeringen. Vraagkant; het goedkoper maken van arbeid, subsidies en producten kopen. Hoofdstuk 5 2 economische stelsels: de vrijemarkteconomie( bepaald door de wisselwerking van vraag en aanbod) de centraal geleide planeconomie
liberalisme; zijn voor vrije markt economie en willen een zo laag mogelijke overheidsuitgaven. Zo min mogelijke overheidsbemoeienis en lage uitkeringen ( stimulerend). Socialisme: grotere invloed van de overheid. Verbeteren van de positie van de zwakkeren. Christen- democraten; tussenpositie. Pas als de zwakkeren in de verdrukking komen moet je ingrijpen. De overheid heeft een aanvullende rol. Nachtwakerstaat; de overheid beperkt zich vooral tot het handhaven van de rechtsorde. Vanuit verschillende bewegingen ontstond de opvatting dat de staat moest ingrijpen in de vrije markt. 1. de confessionelen willen de zwakkeren een betere bescherming geven. 2. de sociaal democraten streefden naar een betere rechtspositie van de arbeiders. 3. de liberalen waren voorstander van een vermindering van de criminaliteit, die onvermijdelijk gevolg was van de armoede. Er kwamen sociale wetten; de armenwet(1854), de wet op kinderarbeid(1874) en wetten om arbeidsomstandigheden. Ne de 2de wereldoorlog werd Nederland een verzorgingsstaat ( een staat waarin de overheid zich verantwoordelijk stelt voor de burgers). Door de wederopbouw werd het steeds meer een geleide economie ( de overheid besliste hoe hoog de lonen mochten zijn). Er kwamen steeds meer sociale wetten; • kinderbijslag • ziekenfonds • maatschappelijk werk • studiebeurzen • huursubsidie. Er kwamen steeds meer nieuwe taken voor de regering bij: • sociale economische( stimuleren vd werkgelegenheid) • welzijnstaken ( gezondheidszorg, maatschappelijkwerk) • culturele taken (bibliotheken en musea) • bestuurlijke en ondernemerstaken ( financieren en produceren van producten) bij de verzorgingsstaat kwamen 3 problemen. 1. financiele problemen; er waren veel te veel mensen die een beroep deden op een uitkering. 2. sociale probleem; het leidde tot blijvende afhankelijkheid. Er waren geen prikkels meer om werk te zoeken. 3. fraude; er werd misbruik gemaakt van de uitkeringen. Ook bedrijven om de premies laag te houden. Hierdoor nam de overheid maatregelen; Bezuinigingen en strengere controles en versterken van de eigen verantwoordelijkheid. Sociale zekerheid
1. sociale verzekeringen 1. werknemersverzekeringen ( WW, WULBZ, WAO, ZFW) 2.volksverzekeringen (AOW, ANW, WAZ, WAjong, AKW, AWBZ) 2. soiciale voorzieningen; wordt betaald uit vd belasting niet van premies). ( bijstand, toeslagenwet, Rww, IOAZ(zelfstandigen)).
Hoofdstuk 6 Vakcentrales zijn het overkoepeld orgaan van de vakbonden. FNV, CNV en het MHP zijn vakcentrales. FNV; Federatie Nederlandse Vakbeweging. CNV; Christelijk Nationaal Vakverbond. MHP; vakcentrale voor Middelbaar en hoger personeel. Vakbewegingen hebben 2 functies
1. een correctiefunctie; activiteiten t5er verbetering van de materiele en immateriële belangen, zoals arbeids-voorwaarden, omstandigheden, verhoudingen, rechtspositie, sociale zekerheid, werkgelegenheid en vakopleidingen. 2. emancipatiefunctie; het streven naar de verbetering van de maatschappelijke positie van alle werknemers. De vakbonden hebben prikacties, stiptheidacties, stakingen en gerechtelijke procedures tot hun beschikking. Organisatiegraad: het percentage werknemers dat lid is van een vakbond. Werkgevers hebben ook een centrale werkgevers oragnisatie de VNO-NCW( Verbond van Nederlandse Ondernemingen + Nederlands Christelijk Werkgeversbond). Een kleine vakbond is MKB-Nederland voor het midden en kleinbedrijf. Werkgeversorganisaties hebben de volgende functies; • Vertegenwoordiging • Behartiging van de belangen • Eenheid van de werkgevers
Stichting van de arbeid(1945): een landelijk orgaan, hier wordt door de partijen overlegt over de arbeidsvoorwaarden en verhoudingen.