Persoonlijke gegevens

Ik had bij het kiezen van dit boek niet heel veel keuze. Er staan maar vijf boeken op de lijst voor magisch (sur)realisme en we hadden dit boek uitgekozen als groepsboek omdat mevrouw Stoop er erg enthousiast over was. De twee andere mensen in mijn groepje lazen persoonlijke boeken dus nam ik het groepsboek zodat we later niet allemaal tegelijkertijd het groepsboek hoefden te lezen.

Mijn reactie op de eerste paar bladzijdes was niet erg positief en niet erg negatief. Het las vrij langzaam en ik moest nog wennen aan het taalgebruik. Wel was ik meteen geïntrigeerd door de situatie waarin de hoofdpersoon terecht was gekomen, en verward. Dat zorgde ervoor dat ik wel graag door wilde lezen, omdat ik erachter wilde komen waarom en hoe Johan in die situatie was terecht gekomen en hoe het mogelijk was.

De inhoud

Het verhaal wordt verteld door Johan Daisne. Het verhaal is fictief maar hij verteld het vanuit zijn eigen "ik". Hij heeft zichzelf dus in de hoofdrol geschreven. Johan is een leraar en een erg introvert persoon. Hij heeft de trein genomen en was onderweg in slaap gevallen. Als hij wakker wordt is iedereen om hem heen in slaap. Door niets wat hij doet worden ze wakker. Dit voelt vreemd dus gaat hij op zoek naar andere mensen die ook wakker zijn.

De eerste persoon die hij tegenkomt is professor Hernhutter. De oude, wijze man staat een sigaret te roken en heeft ongeveer hetzelfde meegemaakt als Johan. De twee praten samen een beetje totdat de derde persoon in het verhaal langs komt rennen: Val. De student is helemaal van slag door de vreemde situatie. Ook hij heeft ongeveer hetzelfde meegemaakt als de andere twee wakkeren. Johan en de professor stappen uit de trein nadat hij langzamer is gaan rijden en gestopt en verwachten dat Val ook zijn uitgestapt. De trein vertrekt weer zonder dat de drie passagiers weer ingestapt zijn. En de professor en Johan gaan op zoek naar Val.

Ze vinden Val en de drie besluiten een dorp of station te vinden en lopen met zijn drieën naar de lichtjes toe die ze in de verte zien. De voettocht lijkt eindeloos voort te duren. Onderweg praten ze over wat de professor denkt dat er gebeurt is. Hij vertelt ze dat hij denkt dat ze in een treinongeluk zijn geweest maar dat hun hersenen dat nog niet toe willen geven.

Uiteindelijk komen ze bij een soort herberg aan waar niemand hun verstaat en waar zij niemand kunnen verstaan. Geen van allen weten precies waar ze zijn al vermoeden ze dat ze misschien in de verkeerde trein zijn gestapt en ergens in het buitenland zitten, al herkent niemand de taal die wordt gesproken. Ze eten en drinken er wat en Val vermaakt zich daarna met dansen en kaartspelletjes. Johan en de professor vermaken zich met het kijken naar Val. Johan en de professor zien Val dansen met twee verschillende vrouwen, allebei zien ze haar als de vrouw van de ander. Na deze relevatie stort de professor helemaal in.

Uiteindelijk komt er een tram aan in het dorp waar Val zich naartoe haast. Johan blijft achter met de professor. Als hij zich omdraait staat de vrouw waar Val mee danste voor hem. Als hij vraagt wie ze is verteld ze hem dat ze een zuster is en dat hij het inderdaad een slachtoffer was van een treinongeluk. De professor was dat ook, hij is in schok. Val ook, maar hij is dood. 

Verhaaltechniek

Johan Daisne maakt in zijn schrijfstijl erg veel gebruik van het beschrijven van kleine details die een symbolische betekenis hebben. Zo beschrijft hij vaak het oplichten van het einde van een sigaret/sigaar, wat voor leven staat. Ook besteed hij veel tijd aan de tijd.

Een ander onderdeel wat Johan Daisne uitgebreid beschrijft is de personages en de relatie tussen de drie hoofdpersonen. Hoe ze elkaar zien, van elkaar onder de indruk zijn en meer en meer aan elkaar gehecht raken. Dit maakt het einde des te erger, waarin Val dood is en de professor in schok.

Schrijver

Johan Daisne is het pseudoniem van Herman Thiery (2 september 1912 – 9 augustus 1978) was een Vlaams schrijver, dichter, prozaïst en schrijver van toneelstukken, hoorspelen en essays. Hij studeerde economie en heeft lange tijd sympathie gehad voor het communisme. Ook heeft hij in het leger gediend en is hij leraar Duits geweest. Zijn eerste kind stierf toen het drie maanden oud was en na nog een kind te hebben gekregen strandde zijn huwelijk. Nadat hij zijn vader verloor belande hij in een diepe depressie. Dit gebeurde na de publicatie van "De trein der traagheid", maar de grote aanwezigheid van de dood in zijn leven kan verklaren waarom dit ook het belangrijkste thema is in het boek. Een andere manier waarop het leven van de schrijver invloed had op het boek was de manier waarop hij zijn hoofdpersoon schreef: die is gebaseerd op hemzelf.

Eindoordeel

Uiteindelijk was "De trein der traagheid" niet zo leuk als ik had gehoopt dat het zou zijn. Desondanks was het nog steeds een heel interessant boek en heb ik het snel uitgelezen. Het taalgebruik was niet erg moeilijk. Af en toe moest ik een paar zinnen opnieuw lezen omdat ik niet meteen doorhad wat de schrijver er mee bedoelde. Dit was of omdat hij woorden gebruikte die nu niet meer in gebruik zijn, of omdat zijn zinsopbouw ouderwetser was dan ik gewend ben. Dit gebeurde niet vaak en voor het grootste gedeelte was het boek goed te begrijpen.