Keuze

Ik heb dit werk gekozen omdat het vorige boek dat ik wou lezen te lastig was. Toen heb ik op lezen voor de lijst gekeken en zag deze staan. Ik hou van psycho-verhalen, dus deze sprak me wel aan. Gelukkig was het een goed keuze J
Mijn eerste reactie was verbazing. Hoe kan Maarten nou zo’n groot geheim voor zijn vader verborgen houden, dat hij gaat overlijden? Hij is eigenlijk zelf aan het rouwen, zonder dat zijn vader het weet. Zo mooi!

Samenvatting
Het hoofdpersonage Maarten krijgt van de huisarts te horen dat zijn vader kanker heeft en nog een half jaar te leven heeft. Hij durft zijn nog altijd levenslustige vader niet op de hoogte te stellen van diens naderende dood.

Maarten en zijn verloofde Hanneke worden van een vakantie in Drenthe teruggeroepen. De vader van Maarten, Pau, is met spoed opgenomen in het ziekenhuis. In het ziekenhuis krijgt hij te horen dat Pau aan zijn maag is geopereerd. Als Maarten later met de arts praat krijgt hij te horen dat Pau alvleesklierkanker heeft en nog maar een half jaar te leven. De geschokte Maarten heeft nu de ondankbare taak het verschrikkelijk nieuws aan zijn vader te brengen. Hij wordt de aanspreker van diens dood. Pau herstelt snel van zijn operatie en heeft zijn levenslust terug. Hij gaat weer aan het werk als grafdelver en zijn zoon kan het niet over zijn hart verkrijgen om hem in te lichten over het onvermijdelijke einde. Maarten neemt nu het rouwproces van zijn vader over. Hij wordt nukkig en is boos op oudere mensen die langer zullen leven dan zijn vader. Als hij dode vissen in het water tegenkomt, herinnert hij zich dat zijn vader ooit een man heeft weerhouden van zelfmoord. Op een vakantie in Zwitserland ziet hij hoe een dode jongen uit de rivier wordt gehaald. De dood blijft terugkomen. Als Maarten zijn vader gaat opzoeken is deze bezig met het ruimen van graven. Weer kan hij zijn vader niet 'de dood aanzeggen'. De tijd verstrijkt en daarmee komt de dood steeds dichterbij. Voor Maarten het nieuws kan brengen krijgt Pau een hartaanval en wordt in het ziekenhuis opgenomen. Maarten blijft in het ziekenhuis waken. Hij is er bij als zijn vader de volgende morgen voorgoed inslaapt.

Onderzoek van de verhaaltechniek

Maarten schrijft lekker luchtig! Het is een erg fijne schrijfstijl. Je gaat er vlot doorheen, maar het is niet al te simpel geschreven. Het is een vrij recent boek, dus ook geen gebruik van moeilijke woorden e.d., dat was wel erg fijn. Qua zinsbouw dus gewoon normale zinnen, hij schrijft zó letterlijk dat je jezelf makkelijk in de personages kunt verplaatsen, vooral de dialogen met de gesprekken met zijn vader. Maarten vertelde alles wat hij meemaakte in details en deelde zijn gedachtes.

Het verhaal begint met dat hij op vakantie is in Drenthe met zijn vrouw en hij gebeld wordt dat zijn vader in het ziekenhuis terecht is gekomen. Verder speelt het zich af op de begraafplaats (waar Pau, de vader van Maarten werkt), in het ziekenhuis, in Leiden (hier woont Maarten) en Maassluis (de geboorteplaats van Maarten).

De verhaalfiguren zijn Maarten ’t Hart zelf (die getrouwd is met Hanneke) en zijn vader Pau. Als beroep is hij bioloog. Vroeger was hij moedig, maar nu is hij laf. Zijn vader, Pau, is een levensgenieter, altijd erg energiek, maar hij heeft wel vaak stemmingswisselingen. Hij kan blij zijn, maar ook ontzettend boos worden. Hij is ernstig ziek, de operatie die hij kreeg aan zijn maag duurde maar kort. Pau vertrouwt het niet helemaal. Maarten gaat naar zijn huisarts en krijgt daar te horen dat zijn vader nog maar een aantal maanden te leven heeft, waarna hij de opdracht krijgt om dit aan hem te vetellen, wat hij uiteindelijk niet durft.

Het verhaal begint met een flash forward, het eerste hoofdstuk is een stuk over hoe de situatie is na de dood van zijn vader. Het perspectief is vanuit Maarten, als je goed naar de naam van de schrijver kijkt, zie je dat het verhaal voor een deel autobiografisch is!

Thema

Het thema is de dood, alles in het boek draait om de dood. Maarten komt de dood overal ook tegen. Bijvoorbeeld het deel als hij twee dode vissen in het water ziet liggen, herinnert hij zich een verhaal wat zijn vader hem vertelde over een man die zelfmoord pleegde. ‘Ik vond het vreemd dat hij tot ziens zei’ zei zijn vader. ‘hij verhing zich de volgende dag’. Overal om zich heen ziet Maarten dood, zelfs als hij naar dieren of bomen kijkt. ‘Want die gaan tenslotte ook dood. Allemaal dood’.

Een motief uit het verhaal is ziekte. De vader van Maarten is ernstig ziek, heeft kanker en niet lang meer te leven. Dat is toch wel waar het boek om draait, want Maarten is alvast bezig met rouwen om zijn vader. Hij wordt boos op alle oude mensen, want waarom werden hun wel oud en zijn vader niet?

Een ander motief was voor mij toch wel de druk/spanning. Want hoe moeilijk is dat om, elke keer als je je vader ziet, iets wat zo belangrijk en groot is, verborgen te moeten houden?

De titel is ‘De Aanspreker’. Het woord ‘aanspreker’ is erg oud, het werd vroeger als benaming gebruikt voor iemand die een ander moest gaan vertellen dat hij dood zou gaan. Maarten is in dut verhaal dus de aanspreker. De titel heeft dus duidelijk met het thema te maken, aangezien het thma ‘de dood’ is.

Motto

Soms kun je eenzaam wandelen op straat
en naar de lucht zien en de stille daken,
en lijkt het of je de wolken aan kunt raken
en even is het of je echt bestaat
en of er nooit een ogenblik zal komen
waarop je stiller zijn zult dan in slaap.
Maar vogels strijken op de daken neer
En om de hoek verschijnt een oude man.