geld komt.’

‘Meneer, ik laat me hier niet door u beledigen,’ zei hij, terwijl hij

aanstalten maakte om vanachter de toonbank vandaan te komen.

Vervolgens pakte de vader een fietspomp en dreigde dat hij meer stuk zou maken dan alleen de ruit. Het bleef alleen bij dreigen, zoals de vader had verwacht en hij betaalde de schade waarna hij samen met zijn zoontje naar huis ging. Daar vertelde het zoontje dat hij bang was, waarop de vader antwoordde dat hij

niet van plan was geweest de fietsenmaker kwaad te doen.

Een ander voorbeeld is het volgende afkomstig van bladzijde 262/263:

Ik stond voor het dilemma waarvoor iedere ouders zich vroeg of laat geplaatst ziet: je wilt uiteraard je kind verdedigen, je komt voor je kind op, maar je moet dat niet al te krachtig doen en al helemaal niet welbespraakt- je moet ze niet klemzetten. De onderwijzers en docenten

zullen je laten uitspreken, maar daarna wraak nemen op je kind.

Thema

Centraal in het boek staat het dilemma waarin de ouders van een kind dat onheil aangedaan

heeft zich verkeren.

Spanning/open plekken

Het verhaal bevat steeds kleine open plekken die soms wel en soms niet vrijwel meteen ingevuld worden. Paul lijdt onder een ziekte, maar er wordt niet verteld

welke.

De psycholoog had een naam genoemd. Een Duits klinkende naam. Het was de achternaam van de neuroloog naar wie de door hem ontdekte aandoening was vernoemd. ‘Ik kan het met therapie wel enigszins bijsturen,’ zei Van Dieren, terwijl hij mij ernstig aankeek, ‘maar u moet het in hoofdzaak toch zien als een kwestie van neuronen. Het is heel goed binnen de

perken te houden met de juiste medicijnen.’

Een ander voorbeeld hiervan is de ziekte die Claire van de ene op de andere dag

kreeg.

Ik ga hier niet vertellen wat Claire mankeerde, dat is privé, vind ik. Het gaat niemand wat aan met wat voor ziekte je rondloopt, in elk geval is het haar zaak of ze daar iets over kwijt wil, niet de mijne. Laat ik ermee volstaan dat het geen levensbedreigende ziekte was,

daar was althans in eerste instantie geen sprake van.

Op het moment dat Paul eerder aankomt met zijn vrouw in het restaurant dan zijn broer die gereserveerd heeft op de naam Lohman, is het niet duidelijk wat Pauls

relatie met Serge is.

Ik zou onwel kunnen worden, en daarna zouden we naar huis kunnen gaan. Maar

in plaats daarvan zei ik: ‘Serge Lohman, de tafel aan de tuinzijde.’

Het meisje richtte haar hoofd op van het boek en keek mij aan.

‘Maar u bent meneer Lohman niet,’ zei ze zonder met haar ogen te knipperen.

Ik vervloekte op dat moment alles: het restaurant, de meisjes in de zwarte voorschoten, de al bij voorbaat verpeste avond – maar bovenal vervloekte ik Serge, dit etentje waarop híj tenslotte het meest had aangedrongen, een etentje

waarvoor hij niet de beleefdheid had kunnen opbrengen om op tijd te komen.

Aan

het eind van het hoofdstuk staat het volgende:

Het moment was aangebroken waarop ik de overwinning zou binnenhalen; maar het was een overwinning die smaakte als een nederlaag.

‘Ik ben zijn

broer,’ zei ik.

De laatste belangrijke open plek bevindt zich ook in het begin van het boek. Het is namelijk duidelijk dat er iets aan de hand is wat besproken moet worden en dat ze daarom gaan dineren, maar het wordt later pas helder dat het gaat om het

misdrijf dat de zoons van de broers Lohman gepleegd hebben.

Personages

Er zijn vijf belangrijke personages in het boek, onder wie Michel Lohman, Paul Lohman, Serge Lohman, Claire Lohman en Babette Lohman. Michel is de zoon van

Claire en Paul, Serge is de broer van Paul, en Babette is de vrouw van Serge.

Michel is een vijftienjarige jongen die veel optrekt met zijn geadopteerde neef. Ze hebben een slechte invloed op elkaar, waardoor ze vervelende streken uithalen. Op die ene beruchte avond gaat het mis en brengen ze een dakloze om het leven. Het enige wat in Michels hoofd omgaat, is het verbergen van de

waarheid. Hierdoor stelt hij zich minder open voor de buitenwereld.

Paul Lohman is gelukkig getrouwd, maar toch twijfelt hij over de definitie van ‘een gelukkig gezin’. Wanneer kan je een gezin gelukkig noemen? Is zijn gezin

gelukkig? Met deze vragen worstelt hij al een tijdje.

Verder lijdt Paul aan een niet genoemde ziekte waarvoor hij medicijnen behoort te nemen, omdat hij zichzelf anders niet goed in de hand kan houden. Toch weigert hij deze medicijnen te nemen, omdat deze zijn persoonlijkheid

aantasten, wat voor hem reden genoeg is te stoppen met de medicatie.

Claire Lohman is een liefhebbende, vastberaden moeder die er alles aan doet om haar gezin gelukkig te maken. Ze hecht veel waarde aan mensen om zich heen en probeert het beste voor haar zoon te doen. Toen ze bijvoorbeeld in het ziekenhuis lag en Michel pas acht jaar was, liet ze hem niet langskomen, omdat

ze niet wilde dat hij haar in haar slechte toestand zou aanschouwen.

Serge Lohman heeft het goed voor elkaar: hij wordt bijna minister-president van Nederland; hij heeft een lieve vrouw; hij heeft twee gezonde kinderen, waarvan een geadopteerd uit Burkina Faso en financieel hoeft hij zich nergens zorgen over te maken. Toch wordt dit geluk verstoord door het ‘ongeluk’ van zijn zoon en Michel. Uiteindelijk besluit hij om zich na zeven maanden lijsttrekken terug te trekken uit de verkiezingen, vanwege het ongeval, om zo de toekomst van zijn zoon veilig te stellen. Er komt echter iets tussen, Claire verminkt zijn gezicht op de dag voor de persconferentie waarop dit nieuws de wereld in zou gaan. Claire doet dit, omdat ze niet wil dat openbaar gemaakt wordt wat er op die ene avond gebeurd is, om op haar beurt naar haar visie de toekomst van haar zoon veilig te stellen.

Serge Lohman heeft het goed voor elkaar: hij wordt bijna minister-president van Nederland; hij heeft een lieve vrouw; hij heeft twee gezonde kinderen, waarvan een geadopteerd uit Burkina Faso en financieel hoeft hij zich nergens zorgen over te maken. Toch wordt dit geluk verstoord door het ‘ongeluk’ van zijn zoon en Michel. Uiteindelijk besluit hij om zich na zeven maanden lijsttrekken terug te trekken uit de verkiezingen, vanwege het ongeval, om zo de toekomst van zijn zoon veilig te stellen. Er komt echter iets tussen, Claire verminkt zijn gezicht op de dag voor de persconferentie waarop dit nieuws de wereld in zou gaan. Claire doet dit, omdat ze niet wil dat openbaar gemaakt wordt wat er op die ene avond gebeurd is, om op haar beurt naar haar visie de toekomst van haar zoon veilig te stellen.

Babette Lohman is een heel lieve vrouw die sociaal zeer vaardig is. Ze weet iedereen om haar vinger te winden. Als Babette zich iets in haar hoofd haalt moet datgene uitgevoerd worden. Zo kwam Babette op het idee om Serge te verminken, zodat hij niet naar de persconferentie zou kunnen. Babette wilde namelijk niet dat hij zich terug zou trekken uit de verkiezingen, omdat ze ervan overtuigd was dat hij aan de winnende hand was. Helaas verloor Serge de

verkiezingen alsnog, omdat hij zich anders gedroeg nadat hij verminkt was.

Het verhaal verloopt niet in chronologische volgorde en is dus een sujet.

Structuur

Het verhaal is opgedeeld in zes delen en zesenveertig hoofdstukken. Ieder deel is vernoemd naar het onderdeel van het diner. Zo heb je het Aperitief, Voorgerecht, Hoofdgerecht, Nagerecht, Digestief en de Fooi. Gedurende ieder onderdeel wordt er teruggeblikt in de tijd en gebeurt er iets in het heden, bijvoorbeeld geruzie aan tafel of de vervelende gerant die zijn eeuwige

geleuter over de gerechten kwam vertellen.

Perspectief

Het verhaal wordt weergegeven in de ik-vertelsituatie. De ik-persoon is Paul Lohman.

Ik vroeg me kortom af of wij nog een gelukkig gezin waren. Mijn volgende gedachte betrof het filmpje van de in brand gestoken

dakloze vrouw. En dan in eerste plaats hoe dit op YouTube terecht was gekomen.

‘Komt mama?’ vroeg Michel.

‘Ja.’ Misschien beeldde ik het me in, maar ik meende een zekere opluchting in zijn stem te horen toen hij vroeg of ‘mama’ eraan kwam. Alsof hij hier inmiddels lang genoeg met zijn vader had gestaan.

Ruimte

Het verhaal speelt zich bijna compleet af in het restaurant waarvan ‘bewust’ de naam niet genoemd is. Dit restaurant was een luxe aangelegenheid met open keuken. De rekening heeft Paul doen lachen vanwege de prijs, wat wil zeggen dat het geen goedkoop restaurant geweest is. De serveersters in het restaurant zagen er strak uit met ieder hun haar opgestoken

en een zwart schort.

Stijl

Het boek bevat relatief lange zinnen.

Niet te veel, want het uiteindelijke doel was dat die huizen weer in het bezit kwamen van de mensen die er het eerste recht op hadden: jonge, Franse, pasgetrouwde stellen, die nu vanwege de omhooggeschoten

huizenprijzen jarenlang bij hun ouders moesten blijven inwonen.

De auteur maakt (vrijwel) geen gebruik van beeldspraak.

Er worden regelmatig bijvoeglijke naamwoorden gebruikt om de omgeving te beschrijven.

We waren nu een halfuur te laat, en terwijl we over het, aan weerszijden door elektrische fakkels verlichte, grindpad naar de ingang liepen, bespraken mijn vrouw en ik de mogelijkheid dat voor één keer

niet de Lohmans, maar wij als laatsten zouden arriveren. ‘Wedden?’ zei ik.

‘Waarom wedden?’ zei Claire. ‘Ze zijn er toch niet.’

Een meisje in een zwart T-shirt en een tot op haar enkels vallende zwarte

voorschoot nam onze jassen aan.

De woordkeuze is eenvoudig en de zinnen zijn vaak meervoudig.

Eindoordeel

Na deze analyse kan ik concluderen dat het een realistisch verhaal is dat waar gebeurd zou kunnen zijn. Het verhaal is aangrijpend, omdat je geboeid raakt door de langzame opbouw van het diner en de psychologische achtergrond die zo nu en dan toegelicht wordt. Het verhaal is tamelijk eenvoudig weergegeven, waardoor het vlot te lezen is. Voor mij persoonlijk was het vooral goed te begrijpen, omdat ik me heel goed kon verplaatsen in Michel, omdat hij van mijn leeftijd was.

Ik vond het prettig om te lezen in de ik-vertelsituatie, omdat het door gedachten, beschrijvingen van de omgeving door de ogen van Paul en dialogen met een ik-persoon datgene wat de auteur wilde benadrukken duidelijk was.

Het is origineel bedacht dat het boek bestaat uit delen van een diner, waardoor je een goed idee van tijd kreeg gedurende het verhaal.

Als je geïnteresseerd bent in problemen in gezinnen en dilemma’s waar ouders voor komen te staan is dit boek een geschikt exemplaar om te lezen.