Primaire gegevens:

Het Diner (geschreven door Herman Koch)

Gelezen druk: 8e, februari 2009 (Anthos)

300 Bladzijden

Motto:

Nice guy Eddie: “C’mom, throw in a buck.”

Mr Pink: “Uh-huh. I don’t tip.”

Nice guy Eddie: “Whaddaya mean, you don’t tip?”

Mr Pink: “I don’t believe in it.”

Quentin Taratino, Reservoir Dogs (1992)

Leesverslag / Analyse              Het Diner

Titel en schrijver

Het boek heet Het Diner en is geschreven door Herman Koch.

Titelverklaring

Twee echtparen bespreken in het boek de situatie van hun kinderen, terwijl ze in een luxe restaurant uit eten zijn. Daarom heet het boek Het Diner.

Thema

Ik zou het thema beschrijven als familierelaties, en dan vooral de relatie tussen ouders en hun kind.

Dit thema heb ik gekozen omdat het boek gaat over de relatie die de ouders met hun kind hebben, maar ook over de relatie tussen de broers Serge en Paul. Tijdens het etentje zelf en in de flashbacks in het boek, kom je erachter hoe de familieleden over hun kinderen en over elkaar denken.

Wat telkens terugkeert in het boek is de aandoening (later wordt dat ‘het syndroom’ en zelfs ‘de ziekte’) van Paul, waardoor hij soms nogal agressief wordt.

Een ander motief zou verantwoordelijkheid kunnen zijn. De kinderen van Paul en Serge lijken zich niet erg verantwoordelijk te voelen voor wat er is gebeurd, ze zien het meer als een ongelukje. De ouders voelen zich daarentegen wat meer verantwoordelijk voor wat er is gebeurd en vinden dat ze daarover moeten praten. Serge vindt zelfs dat ze de doodslag openbaar moeten maken, waardoor de jongens in de vel zouden kunnen komen.

Het leidmotief is het diner, omdat daar telkens weer op wordt teruggekomen.

Inhoud

De stellen Claire en Paul Lohman en Babette en Serge Lohman gaan dineren om te bespreken hoe ze om moeten gaan met een incident betreffende hun kinderen. Michel, de zoon van Paul en Claire, en Rick, de zoon van Serge en Babette, hebben namelijk per ongeluk een dakloze vrouw gedood. Ze wilden gaan pinnen, maar de zwerver lag in het pinhokje. Ze gooiden een stoel, afval en een lamp op haar. Op het einde gooiden ze ook nog een lege jerrycan en een lucifer. Door de lucifer ontplofte de jerrycan, die waarschijnlijk toch nog gasdampen bevatte, waardoor de vrouw op slag dood was. Beau, de geadopteerde zoon van Serge en Babette, heeft het zien gebeuren en chanteert Michel en Rick ermee. Hij heeft het filmpje dat Michel en Rick van het incident hebben gemaakt op internet gezet en wil dat Rick en Michel veel geld betalen, waarna hij het filmpje zou verwijderen.

Serge Lohman is kandidaat om minister-president te worden. Door het schandaal van zijn zoon wil hij zich terugtrekken. Babette, Claire en Paul willen dit voorkomen en Claire denkt dat dat lukt door Serge te verwonden. Het werkt; Serge doet uiteindelijk wel mee met de verkiezingen, maar hij wint niet.

Niemand buiten de familie weet dat Michel en Rick de dakloze hebben vermoord. De enige die een vermoeden zou kunnen hebben is de gerant uit het restaurant, maar Paul geeft hem een grote fooi, zodat de gerant zijn mond houdt.

Terwijl de situatie van de kinderen aan tafel wordt besproken, blikt Paul telkens terug op het zijn leven van voor het incident. De onderwerpen van de flashbacks komen overeen met de onderwerpen van het gesprek en de gebeurtenissen in het restaurant, waardoor je als lezer telkens meer te weten komt over wat er precies is gebeurd.

Beau is aan het eind van het verhaal spoorloos. Ik denk dat hij óf is gevlucht voor Michel en Rick, óf is vermoord door Michel en Rick.

Hoofdpersoon

De hoofdpersoon van het verhaal is Paul Lohman, die vroeger geschiedenisleraar was. Ik denk dat hij ongeveer tussen de veertig en vijftig jaar oud is.

Zijn positieve punten zijn: Hij vindt dat een gelukkig gezin ook geheimen voor elkaar mag hebben. Ook wil hij niet veranderen door zijn ziekte en vooral de medicatie daartegen (hij wil dus gewoon zichzelf blijven). Verder houdt hij erg veel van zijn vrouw en zijn zoon.

Zijn negatieve punten zijn: Hij is en beetje agressief, hij zegt soms dingen die hij beter niet had kunnen zeggen en hij liegt af en toe.

Perspectief

Het boek wordt verteld in de ik-vorm vanuit Paul Lohman, de hoofdpersoon. Het boek is geschreven in de verleden tijd.

“Het liefst zou ik nu naar huis zijn gegaan. Samen met Claire, of misschien ook wel alleen.” (blz. 228)

“Serge had de wijn uitgezocht, met onze instemming, dat nog wel, maar toch was dit verstand-van-wijn-hebben iets wat mij mateloos irriteerde..” (blz. 44)

Tijd

Het precieze jaartal wordt niet genoemd, maar er kan vanuit worden gegaan dat het verhaal zich in het heden afspeelt, omdat onder andere ‘YouTube’ en smartphones genoemd worden.

Het eigenlijke verhaal speelt zich volledig af van vlak voor tot vlak na het diner. Er zitten echter erg veel flashbacks in het verhaal naar Pauls leven en de gebeurtenissen rond het incident met de zwerver. De flashback die het langst geleden is, gaat over Claire die zwanger is van Michel. Dit zou ongeveer zestien jaar geleden zijn.

De opbouw in het boek is als een diner, alle gangen komen aan het bod. In de eerste gang, het aperitief, wordt de inleiding van het verhaal geschreven. Je maakt kennis met de personen en leest dat Paul een filmpje ziet. In de tweede gang, het voorgerecht, kom je al iets meer te weten over het leven van Paul. In het hoofdgerecht kom je te weten wat er precies is gebeurd en kom je nog meer te weten over het leven. In het nagerecht wordt gepraat over de oplossing en zegt Serge dat hij zich wil terugtrekken als lijsttrekker. In het digestief gaan Serge en Babette naar het café voor de persconferentie van de volgende dag en bespreken Claire en Paul nog een paar dingen. Ook wordt Serge in dit gedeelte verwond. In het laatste gedeelte van het boek, de fooi, lees je hoe het leven verder gaat.