Van Alphen, Hieronijmus-. Kleine Gedigten voor Kinderen. Amsterdam, Athenaeum Polak & Van Gennep, 1998. Oorspronkelijke uitgave 1778-1782. Samenvatting Mijn boek is een samengestelde uitgave van de drie dichtbundels geschreven door van Alphen. Namelijk, Proeve van kleine gedigten voor kinderen, der kleine gedigten voor kinderen van mr. Hieronijmus van Alphen en het vervolg der kleine gedigten voor kinderen van mr. Hieronijmus van Alphen. Ik ga het over de eerste bundel hebben, Proeve van kleine gedigten voor kinderen. De bundel bestaat uit 24 gedichtjes. De gedichtjes in het boek zijn geschreven voor kinderen. De schrijver heeft hier rekening mee gehouden in zijn gedichten. De taal en de lengte van de gedichten zijn aangepast. Kinderen zouden volgens Van Alphen de gedichtjes na een keer lezen moeten onthouden. Ze zouden er een levensles uit kunnen trekken. In de gedichten zijn vaak de kinderen aan het woord. In onze tijd komen deze kinderen nogal wijsneuzig en braaf over. Ze zijn als mini-volwassenen. De kinderen trekken een wijze les uit de voorvallen. Ook ondervragen ze hun eigen geweten. Ze hebben geen kinderlijke fantasie, die fantasie is vervangen door verstandelijk inzicht. Bij de ouders ligt het accent op genegenheid. Jezus wordt voorgesteld ale de grote kindervriend en God als de wijze schepper en onderhouder van al het bestaande. Kenmerken van de Verlichting J De samenleving wetenschappelijk onderzoeken

De samenleving moet op dezelfde manier worden bestudeerd als de natuur. De mensen gedroegen zich net als de natuur volgens 'natuurwetten'. Door hun verstand goed te gebruiken konden de mensen die wetten leren kennen. J Gelijkheid en een menswaardig bestaan voor iedereen
In de Middeleeuwen was de aandacht van de mensen vooral gericht op het leven na de dood. De Verlichters vonden dat de mensen er recht op hadden ook tijdens het leven op aarde gelukkig te zijn. Zij wilden daarom het bestaan van de mensen verbeteren. Zij vonden dat de mensen in de wereld overal en altijd gelijk zijn. Ongeacht hun huidskleur of hun sekse. De Verlichters schreven hoe de samenleving kon worden verbeterd. Het belangrijkste begrip hierin was vrijheid. Vrijheid van meningsuiting, drukpers, godsdienst en handel. J Het volk hoort de macht in de staat te hebben
Tijdens de Verlichting veranderde ook het denken over de macht in de staat. het idee ontstond dat het volk de hoogste macht in handen hoort te hebben. Niet de koning en niet de Kerk. de afspraken moesten in een verdrag, een grondwet, worden vastgelegd. Aan die grondwet moest iedereen zich houden. Daarmee begon in het Westen een heel andere ontwikkeling dan in de rest van de wereld. J Verering van de natuur. Volgens de Verlichters moesten de mensen een voorbeeld nemen aan de natuur. De natuur kon de mens het goede leren. Als de mens dat goed zou doen, dan zou er een einde komen aan slecht bestuur, aan onverdraagzaamheid en onwetendheid. Twee boeken uit die tijd waarin de natuur wordt vereerd zijn: 'Gulliver 's reizen' door Jonathan Swift en 'Robinson Crusoë' door Daniel Defoe. J Twijfel of je eigen kijk op de wereld de enige juiste is
In de Middeleeuwen dachten de mensen dat het de wil van god was dat alles zo zou moest blijven als het was. Voor hen was er maar één waarheid: wat de Kerk zei. Door het werk van de onderzoekers in de 18e eeuw gingen mensen twijfelen. In de eigen wereld bleken er ook andere culturen te bestaan zoals die van de Indianen en Chinezen, waarvan men kon leren. Als er in het verleden zo verschillend kon worden gedacht, hoe wist je dan zeker dat je eigen kijk op de wereld de enige juiste was? Toepassen van de tijdkenmerken J De samenleving wetenschappelijk onderzoeken
Dit is niet echt een kenmerk wat aan de orde komt in een kindergedichten bundel, wat ik niet erg raar vind. J Gelijkheid en een menswaardig bestaan voor iedereen
Volgens de Verlichte denkers heeft een kind ook eigen rechten, en je moet ze zoveel mogelijk vrij laten, want dan kunnen ze zichzelf tot een goed mens ontwikkelen. Kinderen werden zo dus al veel vroeger zelfstandig en misschien ook wel vroeger volwassen. J Het volk hoort de macht in de staat te hebben
Ook hierbij vind ik het geen raar verschijnsel dat het kenmerk niet voorkomt in mijn kindergedichten bundel. J Verering van de natuur. De natuur wordt gezien als een leerzaam boek waaruit een kind veel kan leren. Meestal vertolken dieren de moraal, maar een enkele keer doet de mens dat. ("Het vogelnestjen"). J Twijfel of je eigen kijk op de wereld de enige juiste
Naastenliefde, barmhartigheid en liefdadigheid zijn belangrijke deugden. Rijkdom is maar betrekkelijk ("De ware rijkdom") Al van jongs af aan moet het kind wijsheid inprenten, want dit zal leiden tevredenheid en geluk. Speelgoed moet plaats maken voor boeken om het kind wijsheid en deugden bij te brengen. Het kind moet vertrouwd raken met de dood, maar ook met de hemelse zaligheid. Hij moet rationeel nadenken en twijfelen of z’n eigen kijk op de wereld wel de juiste is.
Kenmerken uit andere stromingen De bundel is didactisch – moralistisch uit de vroeg christelijke romantiek of ‘gevoelige Verlichting’. Deze stroming, die van ong. 1780 tot 1800 loopt, vormt de overgangsfase tussen het rationalisme, de Verlichting en de romantiek. Hierin wordt de reden verdrongen door het gevoel en de emotie. De gedichten van Van Alphen waren vooruitstrevend omdat ze een nieuwe opvatting over de opvoeding van kinderen bevatten. In de Verlichting werden kinderen gezien als de mensen die nog maar weinig met de maatschappij te maken hebben gehad en dus nog niet bedorven waren. Daarom moet je ze zoveel mogelijk vrij laten, want dan kunnen ze zichzelf tot een goed mens ontwikkelen. Kinderen werden zo veel vroeger zelfstandig waardoor Van Alphen ze al snel voor volwassenen zag. Het gevoel komt in zijn gedichtenbundel ook heel erg aan de orde. “Door de liefde gedrongen Heb ik ze gezongen” blz. 13, regel 7/8. Andere opvallende Zaken Mijn boek is een gedichtenbundel, het is dus heel erg lastig om precies aan de instructie te voldoen, ik doe in ieder geval mijn best dit zo goed mogelijk te doen. Mening 1. Inhoudelijke Argumenten 1a De kinderen in het boek zijn fictieve kinderen, zij hebben een voorbeeld functie. Het is dan ook een educatieve gedichtenbundel. Ik vind dat hij leuke kinderen en leuke verhaaltjes heeft gebruikt als voorbeelden voor andere kinderen. Ze zijn leuk en heel begrijpelijk, de onderliggende boodschap zullen kinderen begrijpen. “Zie daar eenige kleine gedigten, ten behoeve van kinderen opgesteld.” blz.11, regel 1. 1b De gedichtjes zijn zó geschreven dat de kinderen ze heel makkelijk in hun hoofd blijven hangen. Dat vind ik heel goed, want op die manier blijft de boodschap snel hangen. “hij heeft ze zo klein gemaakt , op dat zij des te gemakkelijker, door enkel leezen, zouden in het geheugen geprent kunnen worden.” blz 11, regel 5. 1c In de relatie tussen ouders en kinderen weerspiegelt men de relatie mens en God. Er moet geen sprake zijn strengheid of angst, maar van genegenheid. Het kind beschouwt zijn vader als zijn beste vriend “Mijn vader is mijn beste vrind.” Blz 19, regel 1. Het kind heeft ook zijn moeder lief. Door nadenking en overpeinzing wordt het kind tot gehoorzaamheid gebracht. De verhouding tussen kinderen onderling moet vreedzaam zijn. Dat vind ik een hele goed manier om naar de opvoeding te kijken. 2. Structurele argumenten Er zit heel weinig structuur in het verhaal, dus hier kan ik niet zo veel over zeggen
2a Het boek bestaat uit een verzameling van gedichtjes voor kinderen. Ik vind dat het een leuke verzameling gedichten is. Het leuke aan de structuur is dat bij elk gedicht ook een plaatje hoort, waar een kernzin uit het gedicht bij hoort. 3. Persoonlijke argumenten 3a Ik vind dat boek heel erg leuk is gedaan. Nu zijn sommige onderwerpen een beetje verouderd en het taalgebruik is soms vrij lastig, “Ja zelfs wanneer hij mij kastijdt” blz 19, regel 11. Maar over het algemeen is het nog steeds een leuk boek met vele kinderversjes, die een nuttige boodschap hebben en te lezen zijn. 4 Morele Argumenten 4a De diepere boodschap van het boek is per gedicht natuurlijk verschillend. Toch zal ik een overkoepelende boodschap geven. De overkoepelende boodschap is natuurlijk, ben gehoorzaam, braaf, eerlijk en liefdevol dan komt alles goed. 4b De moraal van het verhaal is, dat je kinderen liefdevol en voorzichtig moet opvoeden. Leer ze normen en waarden, dat kan door middel van dit boekje, en alles komt goed. 4c Ik denk dat inderdaad het principe is van de opvoeding, ik ben het dus een met de moraal van dit verhaal.