Krabat door Otfried Preussler

MEESTER VAN DE ZWARTE MOLEN (KRABAT) Otfried Preussler
Derde druk – 1976 Een beschrijving van de belangrijkste personages: Krabat: een jongen die aan het begin van zijn puberteit zijn ouders verliest. Hierdoor wordt hij ondergebracht bij een pastoor. Dit vindt hij maar niks en voegt zich bij tweetal bedelaars. Op een nacht wordt Krabat geroepen door een stem, deze stem leidt hem naar de molen aan het Koselmoeras. In deze molen wordt hij opgenomen als leerling bij nog elf andere leerlingen onder leiding van een molenaar. De molenaar is een meester in de Zwarte Kunst, dus Krabat leert dat ook. Tonda: de meesterknecht op de zwarte molen, is Krabat’s beste vriend op de molen. Sinds het begin helpt hij Krabat vaak met klusjes opknappen. Tonda en Krabat zijn niet lang samen. Na Krabat’s eerste jaar op de molen breekt Tonda op verdachte wijze zijn nek.
De Meester: de meester op de molen. Hij is erg bruut voor de jongens en beult ze ook af. De jongens moeten hem gehoorzamen, want anders… De meester leert de molenjongens de zwarte kunsten en moet per jaar een molenjongen vermoorden, anders wordt hij door de “peetoom” zelf gedood. De Kantorka: het voorzangeresje uit Scharzkollm. Krabat houdt van haar, sinds hij haar heeft horen zingen. Zij is het meisje dat Krabat en zijn vrienden heeft gered van de Meester door Krabat uit de rij te kiezen. Juro: lijkt heel dom en doet ook heel dom, maar blijkt verder in het boek het tegenovergestelde te bewijzen. Hij helpt Krabat met zijn verzet tegen de Molenaar. De molenjongens, Michal, wordt na Tonda vermoord door de molenaar. Merten, zijn neefje probeert zelfmoord te plegen hierdoor. Lyschko, verklikt alles en iedereen aan de molenaar. Staschko, Andrusch, Petar, Hanzo, vrienden van Krabat. Peetoom: Een geheimzinnige man die eens in de maand naar de molen komt om zijn goederen te vermalen, wat precies is niet duidelijk. Belangrijkste gebeurtenissen. Er zijn een aantal dingen in het boek gebeurd dat Krabat nogal heeft aangegrepen, hier volgen een paar citaten: Tonda’s dood: “Ze vonden Tonda op nieuwjaarsmorgen. Hij lag voorover onderaan de zoldertrap. Hoewel het de jongens niet leek te verbazen kon Krabat maar niet geloven, dat Tonda dood was… Het graf was al gegraven. Haastig en zonder omhaal begroeven ze de dode, zonder geestelijke, zonder grafkruis, zonder kaarsen of treurliederen. De jongens bleven geen minuut langer dan nodig was aan het graf.”
Inwijding in het Geheime Broederschap: “Toen de jongens terugkwamen moesten ze er een voor een onderdoor, terwijl ze de volgende woorden uitspraken: ‘Ik buig mij onder het juk van de Geheime Broederschap.’ De molenaar stond hen op te wachten in de gang. Hij gaf elke jongen een oorveeg op zijn rechterwang en riep uit: ‘Onthoud dat ik de Meester ben!’ Iedere gezel moest driemaal een diepe buiging voor hem maken en zeggen: ‘U, Meester, zal ik nu en immer in alles gehoorzaam zijn.’ Michal’s dood: “Toen hij naar de bron liep om zich te wassen kwam Michal langs; hij droeg een schop en een houweel. Hij liep krom, met slepende tred en zag grauwbleek. Toen Krabat iets tegen hem wilde zeggen wenkte hij hem te zwijgen. Ze hadden elkaar begrepen ook zonder een woord te wisselen.” De bevrijding: “Uit zijn zak haalde de meester een zwarte doek en bond die voor de ogen van het meisje. Toen bracht hij haar naar binnen. Het meisje liep langs de rij jongens, een keer, twee keer. Krabat kon nauwelijks op zijn benen blijven staan. Het was met zijn leven gedaan, dacht hij. En met het leven van de Kantorka. Angst maakte zich van hem meester, --- een zo grote angst als hij nog nooit eerder gevoeld had. ‘Het is mijn schuld, dat ze sterven moet.’ging het door zijn hoofd. ‘Mijn schuld…’ Toen gebeurde het. De voorzangeres was driemaal de rij op en neer gelopen en nu wees ze naar Krabat. ‘Hij is het,’zei ze. ‘Weet je het zeker?’ ‘Ja.’ Het was afgelopen. Ze maakte de doek los en ging naar Krabat toe: ‘Je bent vrij.’ Het geheim van de zwarte molen. Wie zich bindt aan het verdrag van de Meester, zit zijn leven lang vast aan de molen. De molen verlaten kan niet. De meester heeft dit onmogelijk gemaakt. Elk jaar vermoordt de Meester een jongen die te veel van zwarte kunst af weet. Anders wordt hij zelf vermoord. Voor Krabat is er maar een mogelijkheid, alleen wanneer er een meisje is dat van hem houdt, kan er voor zorgen dat de betovering wordt verbroken. Slot. De molenaar had al een tijdje door dat Krabat iets van plan was, hij deed heel goed zijn best bij de lessen en kreeg meer kennis. De molenaar deed hem een voorstel, om zijn molen over te nemen. Krabat weigerde en kreeg nog acht dagen bedenktijd van de Meester. Juro had intussen al bericht aan de kantorka dat zij Krabat moest helpen. Na deze acht dagen klopte de Kantorka aan en zei dat hij haar jongen moest laten gaan. De meester liet dit niet zomaar toe en liet haar een test doen, zij moest geblinddoekt Krabat uit de twaalf jongens kiezen. Zij herkende hem, omdat ze voelde dat hij bang was, bang om haar. Tonda en Michal waren gewroken, de Meester stierf.
Otfried Preussler. Otfried Preussler groeide op in een leraarsgezin in een deel van Tsjecho-Slowakije waar veel Duitsers woonden. In zijn jeugd hoorde hij graag oude verhalen en sprookjes. Hij ging in dienst in het Duitse leger en werd in 1944 in Rusland krijgsgevangen gemaakt. Pas vijf jaar later kwam hij vrij. Met een grote kennis van de Russische volksverhalen ging hij naar Beieren, waar zijn familie was gaan wonen. Hij werd onderwijzer. In zijn vrije tijd schreef hij hoorspelen en toneelstukken en op school las hij sprookjes voor die hij zelf had geschreven. In 1956 verscheen in Duitsland zijn eerste boek. In 1970 hield hij op met lesgeven om te kunnen schrijven. Zijn boeken zijn in meer dan veertig talen vertaald. Otfried Preussler is getrouwd en heeft drie dochters. Bekroningen: 1972 Deutsche Jugendbuchpreis (jeugdboek) voor Meester van de zwarte molen (Krabat) 1972 Zilveren Griffel voor Sterke Wanja
1973 Zilveren Griffel voor Meester van de zwarte molen (Krabat) Recensies Lemniscaat: Het klassieke kinderboek
Meester van de zwarte molen (Krabat) In Meester van de zwarte molen worden de drie jaren beschreven die Krabat op een watermolen werkt. Krabat, een bedeljongen, wordt in een droom opgeroepen naar de Zwarte Molen bij het Koselmoeras te gaan. Hij is alleen en heeft geen huis, dus als de molenaar (de meester van de Zwarte Molen) hem vraagt of hij voor onderdak en voedsel bij hem wil komen werken, stemt hij meteen toe. Hij ontmoet elf andere molenaarsleerlingen. Al snel blijkt de molen niet alleen een opleiding te zijn voor het molenaarsvak, maar ook een school voor zwarte kunst. Als Krabat dat te weten komt wil hij vluchten, maar de molenaar zorgt ervoor dat waarheen hij ook gaat, hij altijd weer terugkomt bij de molen. Krabat legt zich erbij neer en doet goed zijn best tijdens de lessen. Elke vrijdagavond leest de molenaar voor uit de Koraktor, het boek waarin alle toverspreuken staan. De spreuken die de molenaarsleerlingen leren, passen ze maar een enkele keer toe. Het grootste deel van de dag zijn ze gewoon bezig met de klussen die gedaan moeten worden op de molen, zoals het malen van het graan of het repareren van allerlei dingen. Daardoor lijkt dit op het eerste gezicht misschien niet echt een magisch of sprookjesachtig boek, maar tussen de regels door zit het verhaal vol zwarte magie. Krabat raakt al snel bevriend met Tonda, de meesterknecht. Door hem leert hij de vreemde dingen die op de molen gebeuren, beter te begrijpen. Op de laatste dag van het jaar sterft Tonda plotseling en Krabat wordt bang. Hij begrijpt niets van de onverwachte dood van zijn vriend en niemand wil hem er meer over vertellen. Krabat probeert opnieuw te vluchten, maar ook dit keer weet de molenaar zijn vlucht te dwarsbomen. Dan wordt Krabat verliefd op een meisje en hoewel Tonda hem heeft verteld dat hij daardoor in de problemen zal raken, blijft hij toch contact met haar zoeken. Juro, de domme leerling die altijd de huishoudelijke klusjes doet, blijkt dan ineens niet zo dom te zijn als hij lijkt. Hij vertelt Krabat dat er elk jaar iemand moet sterven – op die manier kan de molenaar zijn magische krachten behouden. Het is bijna onmogelijk om de molenaar te verslaan, maar met de hulp van de liefde van een meisje kan het lukken. Zal Krabat er in slagen om samen met het meisje de magie op de molen te doorbreken? Om daarachter te komen moet je dit spannende boek zelf maar lezen. Meester van de zwarte molen is in de loop van ruim dertig jaar uitgegroeid tot een echte klassieker. Het is een boek dat in je boekenkast hoort te staan, want al vanaf het tweede hoofdstuk wil je niet meer stoppen met lezen omdat het zo spannend is. Een boek dat je gelezen móet hebben! Meester van de zwarte molen (Krabat) Otfried Preussler
Lemniscaat
Philip Recensie van een leerlinge
Tijdloze tovenarij Boeken over toveren zijn immens populair. Dat komt natuurlijk door Harry Potter. In zijn kielzog verschijnen er allerlei (vaak minder leuke) boeken waarin de hoofdpersoon in aanraking komt met hekserij of tovenarij. Maar dertig jaar geleden verschenen er ook al heel wat boeken waarin magie een grote rol speelt. Zoals 'Meester van de zwarte molen' van de schrijver Otfried Preussler. Het boek gaat over de veertienjarige bedeljongen Krabat. Hij is van huis weggelopen en zwerft nu door Duitsland samen met twee vrienden. Hij heeft drie nachten achter elkaar een droom waarin een stem zegt dat hij op weg moet gaan naar de molen in het Koselmoeras. Hij besluit gehoor te geven aan de stem en komt daar terecht als molenaarsleerling. De molen is echter ook een school voor de zwarte kunsten. Eerst heeft Krabat het nog wel naar zijn zin, maar al snel komt hij er achter dat iedereen een hoge prijs betaalt voor het leren van de zwarte magie. Wanneer er een aantal slachtoffers valt onder de molenaarsleerlingen en Krabat verliefd wordt op een meisje, zoekt hij naar een manier om de meester van de zwarte molen te verslaan. Het verhaal speelt zich af in de zeventiende eeuw in Duitsland. De Duitse Otfried Preussler heeft waarschijnlijk goed opgelet tijdens zijn vaderlandse geschiedenislessen, want hij schetst in het boek een heel realistisch beeld van het leven toen. Hij beschrijft die wereld zo gedetailleerd, dat je de gebeurtenissen als een film in je hoofd ziet. Veel details in het boek hebben een betekenis. Op het moment dat de meester aan Krabat vraagt of hij ingewijd wil worden in de zwarte magie en Krabat zegt 'ja', schudt de meester hem de linkerhand. Vroeger werd de linkerhand gezien als de 'slechte' hand die je gebruikt voor zwarte magie. Alsof Krabat een verdrag met de duivel sluit. 'Meester van de zwarte molen' is eng en aangrijpend, omdat er mensen in doodgaan. Het is ook ongelooflijk spannend: de molenmeester heeft iedereen in zijn macht, hij ziet en hoort alles, stuurt nachtmerries en niemand kan zonder zijn toestemming weg van de molen. Bovendien ben je als lezer steeds in een tweestrijd: kunnen toveren klinkt zo heerlijk, maar je vraagt je ook steeds af hoe Krabat weg kan komen. Als je 'Meester van de zwarte molen' leest, kun je je bijna niet voorstellen dat het al meer dan dertig jaar geleden is geschreven, want het taalgebruik is nog steeds modern. Het verhaal is bovendien zo tijdloos, dat dit boek met recht een superklassieker kan worden genoemd. 'Meester van de zwarte molen (Krabat)' Otfried Preussler
Uitgeverij Lemniscaat, 1972

ISBN 90 6069 128 8
Alexandra. Vergelijking recensies: Beide recensenten zijn het er mee eens dat “Meester van de zwarte molen” een klassieker is die in je boekenkast hoort. Het is een boek om in een stuk door uit te lezen. In de recensie van Lemniscaat wordt een goede samenvatting en een korte mening weergegeven. Hier tegenover staat de recensie van het kind. Ze schrijft niet alleen een goede samenvatting, maar ook over Preussler zelf, dat hij een goed realistisch beeld geeft over de tijd waar het boek afspeelt. Namelijk in de zeventiende eeuw. Ze vertelt ook meerdere achtergronden uit het boek: dat de linkerhand vroeger gezien werd als een ‘slechte’ hand en dat je als lezer in tweestrijd zit doordat je wilt dat Krabat blijft toveren, omdat het zo leuk is, maar je wilt ook dat hij kan vluchten en weg is van de molen. Ik ben het honderd procent met de recensenten eens dat dit boek een klassieker is en zeker in je boekenkast thuishoort. Dat is dan ook waarom hij bij ons thuis op de plank staat. Ik heb genoten van dit boek en zal het met plezier nog vijf keer lezen.