Zakelijke gegevens Titel: De reis van de lege flessen. Auteur: Kader Abdolah
Uitgever: De Geus
Gezamenlijke uitgave van Muntinga Pockets, Amsterdam en uitgeverij De Geus bv, Breda
Jaar 1ste uitgave + aantal Pagina’s: 1997 en 170 pagina’s
Gelezen versie: 2003 1. Samenvatting: Bolfazl is een Iraanse vluchteling en krijgt een huis toegewezen. Naast hem woont René, zijn buurman. Steeds verder n de tijd leert hij René beter kennen en de familie van René. Maar ook de Nederlanders. Bolfazl’s vrouw en zijn zoon ontwikkelen zich veel sneller dan Bolfazl zelf. Hij vergelijkt zijn leven in Nederland met het leven wat hij in Iran had. Daar had zijn vrouw niks te zeggen maar hier in Nederland wel. Dat vindt hij maar raar. Midden in het verhaal gebeurt er iets. Bolfazl blijft hangen in de tijd, hij weet niet hoe het verder moet. Dan leert hij weer andere mensen kennen. Hij denkt op zijn eigen manier over die mensen. En denkt terug aan Iran. Hij wil een nieuw leven beginnen maar zijn herinneringen gaan niet weg, die houden hem tegen. 2. Titelverklaring: De reis van de lege flessen. De grootvader van Bolfazl is een oud-flessen verzamelaar. Toen Bolfazl nog klein was en nog in Iran woonde ging hij naar zijn grootvader. In de kelder lagen heel veel lege flessen. Al die flessen droegen een eigen verhaal bij zich. Vb. “Deze is van Hadi ebne Hasan ebne Hasan. Ter gelegenheid van de moord op de vader. Een mes in de rug.” (Blz. 76). Die man heeft een fles leeg gedronken omdat hij de vader heeft vermoord. Op een avond sterft grootvader en grootmoeder vindt hem als eerst. Grootmoeder haatte die flessen. En het eerste wat ze deed was sleutel pakken en alle lege flessen uit de kelder halen. Die deed ze in een zak en gooide ze in de Ashora. Neem de flessen mee naar waar je wilt! (blz. 77) Verder in het verhaal pleegt René zelfmoord en wordt gecremeerd. Bolfazl gaat naar de crematie. Hij staat daar dan voor een lege fles, de urn. Het as van René gaat daarin. Die fles heeft dan ook een eigen verhaal en maakt zijn eigen reis.
3. Thema: Wennen “Geleidelijk stuitte … ik wennen” (blz. 13) 4. Waar speelt het verhaal zich af? Het verhaal speelt zich af in Nederland en in Iran. Ik vind het wel belangrijk want Nederland heeft een heel andere cultuur dan Iran. En dat is wel belangrijk om te weten omdat je anders niet begrijpt waarom Bolfazl zoveel moeite heeft om in Nederland te wennen. “Opeens kwam … pik tevoorschijn.” (blz. 12) “Maar er … om te bekijken.” (blz. 13) 5. Wanneer speelt het verhaal zich af? Ik weet niet precies de tijd maar wel dat het in deze tijd afspeelt. Want er komen vliegtuigen in voor en foto’s. Ik denk dat het niet zo belangrijk is wanneer het verhaal zich afspeelt want het belangrijkste is dat er twee heel verschillende culturen zijn. En dat iemand heel vaak terug denkt aan zijn tijd in de andere cultuur. En dat hij alles met dat vergelijkt. “Maar het … eerst ontmoette.” (blz. 9-10) 6. Tijdsverloop: Het verhaal loopt chronologisch. Het is in totaal 7 à 8 jaar. Tussen het verhaal door denkt Bolfazl terug aan zijn leven in Iran. “Maar het … eerst ontmoette.” (blz. 9-10) 7. Vanuit wiens perspectief lezen we het verhaal? Vanuit een Ik-perspectief. “ ‘Ja, Ja’, Zei ik aarzelend. ‘Ik ben de buurman’.” 8. Is de hoofdpersoon in de loop van het verhaal veranderd? Ja en nee denk ik. Ja omdat hij steeds beter de Nederlandse cultuur leert kennen. En beter Nederlands leert praten. “Naar de … zei niets.” (blz. 89) Nee omdat hij steeds terug denkt aan zijn leven in Iran, hij kan dat niet van zich afzetten. En ziet ook dat zijn vrouw en zoon sneller de taal beheersen dan hij zelf. “Kan ze … de buurvrouwen.” (blz. 89) 9. Relaties tussen hoofdpersonen: Bolfazl en René. René is de buurman van Bolfazl. Hij is homoseksueel end at vindt Bolfazl maar raar. Dankzij René leert Bolfazl de Nederlandse steeds beter. Bolfazl vergelijkt zijn leven met René met het leven wat hij in Iran had. Als René op een dag verdwijnt weet Bolfazl het niet meer. Dan komt René terug. Heel anders dan daarvoor. René belandt in een depressie en pleegt zelfmoord. Bolfazl vindt dit heel moeilijk maar vooraal verwarrend.
Jacobus en Bolfazl. Jacobus is de nieuwe buurman van Bolfazl. Jacobus is een beetje een rare man en zoekt helemaal niet naar contact met Bolfazl maar Bolfazl wel met hem. Bolfazl en Mary rose. Mary Rose is de vrouw van Jacobus. Bolfazl heeft veel contact met Mary Rose. Beter dan met Jacobus. 10. Is er sprake van een spanningsopbouw, van een wending in het verhaal? Ik vind niet dat het verhaal spannend is. Maar er zit zeker wel een wending in. Als René dood gaat weet Bolfazl niet meer hoe het verder moet. Dan komt er een nieuw buurman, Jacobus. Maar dat is een heel ander persoon dan René. Dus denkt hij weer heel anders na over dingen. “De dag … mijn hoofd.” (blz. 113) 11. Tot welke genre hoort het boek? Psychologische Roman. Het gaat vooral over relaties tussen mensen. En hoe Bolfazl daar over nadenkt. 12. Recensie: * 13. In welke literaire periode zou je het boek plaatsen? 20ste, 21ste eeuw. Het kan zich niet afspelen in de Middeleeuwen of de Renaissance omdat er allemaal dingen in voorkomen die toen nog niet bestond en wel in de 21ste eeuw. Mijn boek is uitgegeven in 2003 en dat is de 21ste eeuw. “Bolfazl! Het vliegtuig.” (blz. 158)