Zakelijke gegevens: Auteur: Tommy Wieringa
Titel: Joe Speedboot, De bezige bij, Amsterdam, 2006-20, 316 blz. (eerste druk 2005, Nederland) Genre: roman Eerste reactie: Keuze: Ik heb dit boek voor moederdag gekocht en ben er toen eigenlijk zelf als eerste in gaan lezen. Toen ik de eerste bladzijdes had gelezen, was ik verkocht: ik heb het boek meteen uitgelezen en heb besloten er een verslag van te maken. Inhoud: Ik vond het een erg leuk boek om te lezen. Ondanks dat er geen grote avonturen zijn beleefd, vond ik dat de spanning steeds hoog bleef. Het einde bleek erg onverwacht, maar dat vond ik in dit bok goed passen. Verdieping: Samenvatting: Fransje is een 14-jarige jongen die na 220 dagen in coma te hebben gelegen weer wakker wordt. Hij was verongelukt doordat hij door een grasmaaier was overreden. Als hij wakker wordt blijkt hij geheel verlamd te zijn en kan hij alleen zijn rechterarm nog bewegen. Hij merkt dat er een hoop is veranderd toen hij in coma lag. Hij besluit alle veranderingen op te schrijven. Zo is er een nieuwe jongen in het dorp gekomen met de naam Joe Speedboot. Deze Joe heeft al voor veel onrust gezorgd door bommen te maken en een groot ongeluk te veroorzaken met de auto van zijn vader. Fransje krijgt ondanks zijn handicap een groepje vrienden waaronder Christof, Engel en Joe. Joe is het grote voorbeeld van Fransje en doet alles wat Joe van hem vraagt. Als dan nog een nieuw gezin in het kleine dorpje komt wonen wordt Fransje, samen met Christof verliefd op het nieuwe meisje. Ze heet Picolien Jane (PJ) en komt uit Zuid-Afrika. Ze zal later in het verhaal voor veel opschudding zorgen. Ondertussen heeft Joe bedacht dat hij een vliegtuig wil bouwen, omdat hij de moeder van PJ, waarvan iedereen zegt dat ze nudist is, wil begluren. De anderen besluiten hem te helpen en Fransje mag ook meedoen. In de winter vliegt het vliegtuig eindelijk. Tijdens het bouwen komen de jongens vaak in de bar en Fransje ontwikkelt zo een drankverslaving. Die zomer halen alle vrienden en PJ hun eindexamen vwo. De anderen besluiten allemaal te gaan studeren en zo wordt het dan opeens heel stil en alleen voor Fransje. Voor hem is het namelijk onmogelijk te gaan studeren. Hij begint briketten te persen voor zijn vader en ontwikkeld daar zijn rechterarm mee. Na een tijdje komt Joe terug en zodra die de arm van Fransje ziet probeert hij van hem een armworstelaar te maken. Eerst wil Fransje nog niet, maar later stemt hij in . Na een intensieve training gaan ze op weg om aan verschillende toernooien mee te doen. Tijdens de eerste twee toernooien wint hij met gemak, en het geld stroomt binnen. Bij het derde toernooi gaat PJ ook mee, en op dat toernooi komt Fransje zijn grootste tegenstander tegen, de wereldkampioen. In de finale staan ze tegenover elkaar. Op het beslissende moment voelt Fransje iets knappen. Zijn onderarm blijkt gebroken en zijn carrière is voorbij. Ondertussen hebben Joe en PJ een relatie en is Fransje dus helemaal alleen. Als Joe dan besluit aan de race Parijs-Dakar mee te doen verklaren Fransje en PJ hem voor gek. Uiteindelijk heeft Joe een vrachtauto omgebouwd en is op weg naar Parijs. PJ begint Fransje te verleiden en ze krijgen een seksuele relatie. Als Joe terugkomt is hij verbitterd, omdat PJ ondertussen een relatie is begonnen met Christof. Joe en Christof weten echter allebei niets van de relatie die PJ en Fransje nog steeds onderhouden. Als dan blijkt dat PJ zwanger is besluiten ze te trouwen. Joe is verbitterd en vliegt tijdens de huwelijksplechtigheid met een sleep achter zijn vliegtuig boven de gasten langs, waarop staat “Hoer van de eeuw”.
Onderzoek van de verhaaltechniek: Er zijn meerdere hoofdpersonen in het boek: -Fransje Hermans: Dit is een jongen die op vrij vroege leeftijd in coma is geraakt en in een rolstoel komt, hij kan alleen zijn rechter arm gebruiken en nauwelijks praten. Hij kijkt erg op tegen Joe Speedboot. Hij kan niet goed tegen het leven in Lomark omdat het zo uitzichtloos is. Hij vraagt zich om meerdere redenen de hele tijd af: Waarom? Hij is zijn hele leven smoorverliefd op PJ en wordt op een gegeven moment erg goed in armworstelen. -Joe Speedboot: Zijn echte naam is Achiel Stephaan Ratzinger alleen weet niemand deze behalve zijn familie en later ook PJ en Fransje. Aan het begin van het boek plaatst hij bommen. Hij houdt van wetenschap, dingen bouwen en dingen uitproberen. Zijn instelling is dat het hem helemaal niks kan schelen en hij is niet bang. -Picolien Jane Eilander (PJ): Een meisje dat uit Zuid-Afrika komt. Als ze in Lomark komt wordt elke jongen meteen verliefd op haar en ze maakt hier ook gebruik van. Niemand weet van haar slechte verleden tot het boek van schrijver de vriend uit komt. Hierin staat dat ze boulimie heeft gehad en dat ze met zoveel mogelijk mensen naar bed gaat. Hij noemt haar een volmaakt prachtig, gewetenloos monster en de hoer van de eeuw. Ze zorgt goed voor Fransje en heeft op het einde ook een seksuele relatie met hem. Op zoek naar de thematiek De thema’s zijn desillusies. Fransje zag zijn toekomst veelbelovend, eerst dacht hij dat hij zou gaan studeren. Doordat hij verlamd is geraakt ging dit niet door. Daarna dacht hij dat hij top-armworstelaar zou worden, maar toen brak hij zijn arm. Ook de rest van de vrienden is niet geworden wat ze zouden willen. PJ heeft haar studie niet afgemaakt, Engel is doodgegaan, Joe heeft zijn studie ook niet afgemaakt. Alleen Christof heeft wat hij wilde: hij heeft zijn studie afgerond en is met zijn grote liefde getrouwd. Plaats in de literatuurgeschiedenis Tommy Wieringa (1967) debuteerde in 1995 met de roman Dormantique’s manco. Zijn tweede roman Amok verscheen in 1997. In april 2002 verscheen zijn derde roman Alles over Tristan bij De Bezige Bij. In de muziekgroep 'Donskoy' experimenteerde hij met poezie en muziek. In het voorjaar van 1998 verscheen van Donskoy de eerste en tevens laatste cd, 'Beatnik glorie'. Voor de VPRO schreef hij het scenario voor de korte film 'Laatste wolf', uit de serie 'Goede daden bij daglicht'. Wieringa is een veelgevraagd podiumspreker en kan zowel op kleine podia als in theaterzalen goed uit de voeten. Hij trad onder meer op tijdens de festivals Crossing Border, Winterschrift, Double Talk, De Nachten (Antwerpen) en Lowlands. Hij werd net als Rutger Kopland, Marc Reugebrink, Hannie Rouweler geboren in het Twentse Goor. Hij studeerde geschiedenis te Groningen en later journalistiek te Utrecht. En hij heeft ondermeer als aanstekerverkoper en als lokettist bij de spoorwegen gewerkt. Met Arjan Witte was hij de oprichter en met Witte en Ruben van Gogh is hij redacteur van het tijdschrift 'Vrijstaat Austerlitz'. Van 'Vrijstaat Austerlitz' verschenen vier nummers op papier (1997-1999); het vijfse nummer is als internettijdschrift verschenen in 2001. Reisverhalen van zijn hand verschenen in onder andere 'De Volkskrant' en 'Rails'. Gedichten van zijn hand verschenen eerder in o.a. 'De Rottend Staal Nieuwsbrief', Rottend Staal Online, 'De Opkamer' en in enkele bloemlezingen. Hij schreef hoorspelen voor KRO-Radio en publiceert een wekelijkse column in het dagblad 'Spits!'. Ook schreef hij journalistieke artikelen voor 'Vrij Nederland'. Beoordeling: Ik vond dit een erg leuk boek om te lezen. De manier waarop Wieringa de spanning in het verhaal houdt, zonder dat er grote avonturen worden beleefd, vind ik schitterend. Het boek is zeker te vergelijken met “De vanger in het graan” van JD Salinger.