In Afrika door Adriaan van Dis

Beschrijvingsopdracht Algemene informatie Titel In Afrika
Schrijver Adriaan van Dis
Uitgever Meulenhoff Amsterdam
Aantal bladzijden 163 Motivatie Ik heb voor dit boek gekozen, omdat ik Afrika een ontzettend mooi continent vind. Ik ben er zelf wel eens geweest, alleen had ik toen alleen maar oog voor de natuur, daarom hoopte ik nog het één of ander over de cultuur te kunnen lezen. Het boek zelf ziet er ook best aantrekkelijk uit, de letters zijn van normaal formaat en 163 bladzijden is niet erg veel. Het boek is een reisroman, het lijkt me best interessant om de belevenis van iemand anders te lezen over een reis door Afrika. Titelbeschrijving Adriaan van Dis heeft gekozen voor de titel ‘In Afrika’. Hij koos voor slechts ‘Afrika’, want op deze manier is het duidelijker dat het om een reisroman gaat. Het boek gaat eigenlijk alleen maar over Mozambique, dus misschien was het beter geweest als de titel ‘In Mozambique’ was geweest. De schrijver heeft hier niet voor gekozen, omdat het in veel landen van Afrika er zo aan toe gaat als in Mozambique, het verhaal geldt dus voor bijna elk land in Afrika. Het boek laat zien hoe mensen in Afrika leven als er een burgeroorlog gaande is.
Samenvatting Adriaan van Dis is de hoofdpersoon van dit reisverslag. Hij maakt een reis door verschillende Afrikaanse landen, met name Mozambique, voor het NRC-handelsblad. Bij de start van het verhaal is van Dis in Harare, de hoofdstad van Zimbabwe. Van hieruit wil hij naar Mozambique, om hier een visum voor Zuid-Afrika te bemachtigen. Daarbij wil hij zien hoe het land er aan toe is nadat het zich tegen Zuid-Afrika heeft verzet. Mozambique zit op dat moment in een burgeroorlog. Hierbij zijn twee partijen. Renamo, is een zeer gewelddadige verzetspartij die eigenlijk veel meer macht heeft dan zou moeten en Frelimo, de marxistisch-leninistische staatspartij. De eerste stad die van Dis wil bezoeken is Beira. Hij kan daar alleen via de Beira-corridor komen. Deze wordt echter regelmatig aangevallen door het Renamo. Na lang zoeken vind van Dis vervoer; hij mag meerijden met majoor John Buckley en twee zakenlui uit Harare. Onderweg maakt van Dis kennis met de soldaten van het Renamo en met hun afschuwelijke praktijken, zoals het afhakken van hoofden en benen. Vervolgens probeert van Dis per boot naar Maputo te komen, maar dit mislukt omdat hij last heeft van zijn rug. Een Afrikaanse wonderdokter herstelt hem. Hierna maakt van Dis kennis met een man genaamd Mocambique en diens vrouw. Zij nemen hem mee naar hun grootmoeder op het platteland. De grootmoeder is echter niet aanwezig; het hele dorp waar ze woonde is platgebrand! Later wordt de vrouw teruggevonden. Per vliegtuig gaat van Dis vervolgens naar Inhambane, een eeuwenoude havenstad. Omdat het er vies, warm en oud is vlucht van Dis hier snel weg. Ditmaal komt hij bij twee Nederlandse paters. Bij hen ziet hij de sloppenwijken en ziekenhuizen. Alles is vies, oud en kapot. Terug in Maputo, om een verlening van zijn visum aan te vragen, wordt hij geholpen door de Nederlandse ambassadeur. Vervolgens reist hij naar Ressano Garcia en hier ontmoet hij een mijnbaas die hem naar Zuid-Afrika smokkelt. In Zuid-Afrika komt hij echter in een raar gezelschap terecht en al snel is van Dis terug in Mozambique. Daar ziet hij voor de laatste keer de ellende van een straatarme wijk met kinderen die spelen met wapens en messen. Uitgewerkte persoonlijke reactie
Onderwerp ‘In Afrika’ is een boek vol oorlog; de zeer gewelddadige burgeroorlog in Mozambique staat het meest centraal. Iedereen in dit land heeft met de oorlog te maken en op elke plaats waar van Dis komt ontmoet hij iemand die een eigen verhaal over de oorlog kan vertellen. Zelfs hele dorpen en steden zijn kapot door de oorlog. De ellende van Afrika, en dan met name Mozambique, is ook een onderwerp van de tekst. De schrijver vertelt over de gruwelijke dingen die mensen meemaken, en meestal zijn de onschuldige mensen het doelwit. Van Dis vertelt ook dat het verlengen van zijn visum niet te doen is, omdat de mensen niet goed zijn opgeleid in Mozambique. Dit alles heeft met de oorlog te maken. Ik vind het wel een interessant onderwerp, ik heb nooit geweten dat de burgeroorlogen in Afrika er zo ernstig aan toegingen. Op het boekenkaft stond geen informatie over het boek, ik heb het boek dus alleen gekozen naar aanleiding van de titel. Mijn verwachtingen zijn totaal niet uitgekomen bij dit boek, ik ken Afrika als een erg mooi land en had dus een mooi verhaal over Afrika verwacht. Ik heb geleerd van dit boek dat een deel van bevolking erg wreed is. Ik heb zelf wel eens nagedacht over een oplossing om een einde te maken aan de burgeroorlogen in Afrika. Ik heb ook gelezen dat geen enkele oplossing veel kan uithalen, want de strijders doen me denken aan guerrillastrijders die in één keer opduiken. Verder ligt het boek niet in mijn belevingswereld, omdat ik nog nooit een oorlog van dichtbij meegemaakt heb en de hedendaagse oorlogen veel ‘moderner’ zijn. Ik vind dat de schrijver het onderwerp goed heeft uitgewerkt. Hij heeft het verhaal van alle kanten beschreven en hij is erg objectief. Van Dis heeft zelf niet een duidelijk standpunt over een oplossing van de burgeroorlog. Gebeurtenissen Een van de belangrijkste gebeurtenissen is toch wel dat van Dis Majoor John Buckley ontmoet, want zonder hem was hij waarschijnlijk nooit in Maputo, de hoofdstad van Mozambique, gekomen. En op een gegeven moment komt van Dis er door Mocambique achter hoe gevaarlijk Mozambique eigenlijk wel niet is. Dat vind ik persoonlijk ook een erg belangrijk moment. Ik denk dat deze gebeurtenis expres is beschreven om de lezer aan het nadenken te zetten hoe goed we het eigenlijk wel niet hebben. De gebeurtenissen spelen duidelijk de belangrijkste rol in dit boek. Het maakt eigenlijk weinig uit wat van Dis vindt, want we vinden natuurlijk allemaal hetzelfde; hoe ontzettend zielig het is. De gedachtes en gevoelens van van Dis komen nauwelijks aan bot. Er is een duidelijk verband tussen de gebeurtenissen, want het is een chronologisch verhaal. Alleen zie ik af en toe geen duidelijke overgang tussen gebeurtenissen; de tijdsprongen worden niet duidelijk aangegeven. Dat vind ik wel lastig aan dit boek. Ik vind de gebeurtenissen ontzettend ontroerend en schokkend. Ontroerend, omdat er zoveel leed is en men daaronder vrolijk doorgaat; ze blijven zwaaien en lachen. En het is schokkend, omdat het leed wat men elkaar daar aandoet onbegrijpelijk is; mensen moesten hun eigen familieleden vermoord zien worden, eigen lichaamsdelen opeten etc. Er was een verhaal over een rijke boer die uitgemaakt werd voor spion. De gruwelijke dingen die de man zijn aangedaan hebben me ontzettend geschokt. Het heeft me ook wel ontroerd, omdat de man doorging met leven en het verhaal kan navertellen. Ik heb geen één keer hoeven worstelen om verder te lezen, er gebeurde zoveel boeiende dingen dat ik wel geïnteresseerd bleef. Personages Ik vind de hoofdpersoon niet echt een held. Hij is gewoon een rijke blanke die een door reis door Afrika maakt, maar aan de andere kant heeft hij wel lef om door zo’n gevaarlijk land te reizen. Van Dis is wel bereid om de mensen daar te helpen en hij leert van de dingen die hij ziet. Hij is een best intelligente man en hij vindt het vreselijk om al die ellende te zien. Je leert van Dis niet goed kennen in dit boek, want hij is ook eigenlijk helemaal niet zo belangrijk. Ik vind de personages uit dit boek niet echt herkenbaar. Afrika is een geheel ander continent dan Europa en de mensen leven daar ook anders. Ik vind het wel leuk om te zien hoe anders de mensen in Afrika zijn. Ik kan me goed plaatsen in de hoofdpersoon. Ik begrijp dat het best zwaar is om alles te zien wat hij ziet. Ik vind het niet belangrijk dat ik me in de personages kan verplaatsen, omdat een andere visie erg leerzaam kan zijn. Ik vind Mocambique een ontzettend sympathieke man. Hij heeft een zeer fascinerend leven achter de rug door alles wat hij heeft meegemaakt in de oorlog. Ik keur het gedrag van de schrijver goed. Ik vind het heel goed dat er iemand van dichtbij naar dat land toegaat en vervolgens ervoor zorgt dat mensen er van weten. Zo weten de mensen in ieder geval wat er gaande is. Ik vind de schrijver erg dapper, omdat de gebieden waar hij komt er gevaarlijk zijn. Ik vind de beslissingen van de verzetstrijders niet aanvaardbaar, je kunt niet je zin krijgen door andere mensen te vermoorden. Ik vind de beslissingen van de slachtoffers onbegrijpelijk, maar ontzettend goed. De mensen proberen alles nog uit het leven te halen. Ik zelf had het allang opgegeven. Opbouw Ik vind het geen ingewikkelde opbouw. Het verhaal duurt een paar maanden en is chronologisch verteld. Er zijn wel personages in het boek die hun verhaal vertellen van vroeger, maar dat wordt duidelijk aangegeven in het boek. De enige terugblikken in het verhaal zijn de verhalen die de mensen vertellen. Dat is helemaal niet vervelend, want zonder die terugblikken zou het boek veel minder goed zijn. De opbouw van het verhaal past goed bij de reisroman. Het is een reisroman, dus alles wordt op de volgorde verteld zoals het gebeurd is. Het verhaal heeft een open einde, de reis van van Dis is nog niet afgelopen, maar het boek wel. Ik vind het niet vervelend dat het boek zo eindigt, de schrijver heeft al zoveel verteld over Mozambique dat er niet veel interessante dingen te vertellen zijn. Het boek begon met te boeien toen van Dis zijn eerste reisstop maakte bij enkele soldaten. Er volgde gelijk al een bloederig voorgeval, wat ik niet helemaal begreep. Ik was erg benieuwd naar de rest van het verhaal.
Taalgebruik Het taalgebruik van dit boek vind ik niet erg moeilijk. Soms gebruikt de schrijver een apart, vreemd woord, maar uit de context kun je wel uitmaken wat de schrijver bedoelt. Soms zet de schrijver zinnen uit het Engels of Afrikaans in de tekst en vertelt hij niet wat ze betekenen en dat is soms best lastig. Ik vind het taalgebruik niet echt passen van de hoofdpersoon. Ik vond het taalgebruik af en toe te gemakkelijk, terwijl van Dis me een intelligente man leek. Het valt me op dat het Afrikaanse taalgebruik veel overeenkomsten heeft met de Nederlandse taal. Dat komt omdat er ooit eens Nederlandse boeren leefden in Afrika. Voorlopig eindoordeel Ik vond het een leerzaam en interessant boek. Ik heb dingen gelezen waar ik nog nooit over nagedacht had en dingen die me raakten. Ik vind het boek een aanrader, want ik denk dat iedereen wel iets kan opsteken van het leed van Afrika. En misschien kan er ooit eens een einde komen aan de burgeroorlogen door hulp van de Westerse landen. Ik vind dat het boek op een prettige manier is geschreven, het verhaal is goed en gemakkelijk te volgen. Ik heb ook geen moeite gehad met het concentreren. De realiteit die van Dis aan het verhaal geeft is ook erg goed, ik heb geen moment getwijfeld of hij misschien wel overdrijft of iets dergelijks. Verdiepingsopdracht Verwachtingen Ik had zoals ik al eerder zei niet veel van het boek verwacht. De enige reden dat ik dit boek koos was de titel. Mijn verwachting dat het over Afrika ging kwam wel uit, maar ik had helemaal niet verwacht dat het over burgeroorlog ging. Ik had van te voren wel gehoopt dat ik meer over de mensen te weten kwam en dat kwam wel uit. Waar en functie Het verhaal speelt zich voor het grootste deel af in Mozambique. Het speelt zich af middenin een burgeroorlog, de functie van de ruimte is duidelijk maken hoe de burgeroorlog is. De schrijver komt in verlaten gebieden, steden en dorpen, dat is ook allemaal belangrijk voor het verhaal, want op die manier hoor je verschillende verhalen over de burgeroorlog. Thematiek De thematiek van dit verhaal dit verhaal is de ellende die men daar meemaakt. Zo werd het verhaal vertelt van Arlindo, een jongen die door de Renamo ontvoerd is. Hij werd gedwongen zijn eigen huis is brand te steken en om zijn vader te vermoorden. De schrijver wil duidelijk maken hoe ernstig Afrika er aan toe is. Dat maakt hij duidelijk door de verhalen te vertellen die de mensen daar meemaken en door te vertellen wat hij ziet. Relatie tussen het leven van de schrijver en de tekst Ik koos voor deze relatie, omdat ik de andere twee relaties nogal lastig vond. Dit heb ik gevonden op zijn eigen site,
www.adriaanvandis.nl: Biografie Adriaan van Dis werd in 1946 geboren in Bergen. Hij groeide op temidden van halfzussen en ouders met een Indische geschiedenis. Zijn vader, die door zijn (Japanse) oorlogservaringen en zijn fysieke conditie arbeidsongeschikt was geworden, voedde Adriaan op met harde hand. Van Dis studeerde Nederlands en Zuid-Afrikaans aan de Universiteit van Amsterdam. Al tijdens zijn studie publiceerde hij bij NRC Handelsblad, waar hij later redacteur was. Landelijke bekendheid verwierf Adriaan van Dis met het programma Hier is... Adriaan van Dis, dat op 16 maart 1983 zijn première op de Nederlandse televisie beleefde. Hij ontving er in 1986 de Nipkowschijf voor. Op 3 mei 1992 vond de laatste uitzending plaats. Sinds 1992 wijdt hij zich volledig aan de literatuur al keerde hij na 1999 nog vier seizoenen terug op de televisie als presentator van het VPRO-programma Zomergasten. Van Dis debuteerde in 1983 met de novelle Nathan Sid die hem een jaar later het Gouden Ezelsoor opleverde, de prijs voor het best verkochte literaire debuut. Nathan Sid werd door de literaire kritiek zeer lovend ontvangen, waarbij vrijwel steeds Van Dis' zorgvuldige stijl werd geprezen. In 1986 verschenen achtereenvolgens De rat van Arras en de reisverhalenbundel Casablanca. In hetzelfde jaar debuteerde Van Dis als toneelschrijver met het stuk Tropenjaren, in 1988 gevolgd door Komedie om geld. In 1988 verscheen ook de roman Zilver of Het verlies van de onschuld, die vanwege de lyrisch-poëtische stijl, door de critici zeer uiteenlopend werd besproken. Inmiddels is Zilver niet meer weg te denken van de 'literatuurlijst' van veel scholieren uit het voortgezet onderwijs. In het voorjaar van 1990 bezocht Adriaan van Dis Zuid-Afrika. In december van dat jaar verscheen de reisroman Het beloofde land. In 1991 volgde een tweede reisroman over Afrika (Mozambique), onder de toepasselijke titel In Afrika. In 1992 verscheen Waar twee olifanten vechten - Mozambique in oorlog (samen met de fotograaf K. van Lohuizen). In 1994 verscheen de dikke, uiterst succesvolle roman Indische duinen, over een in Nederland geboren zoon van een Indische familie die wordt opgevoed in de sfeer van verzwegen leed. Zesenveertig jaar later breekt bij hem de woede over zijn familie los. Indische duinen werd bekroond met de Gouden Uil (1995) en de Trouw Publieksprijs en genomineerd voor de Libris-prijs, de ako-prijs en de Aristeion-prijs. In 1999 verscheen de grote roman Dubbelliefde, de 'geschiedenis van een jongeman' (de ondertitel van de roman) die, opgejut door de roerige tijd - de jaren zeventig -, grenzeloos wil leven. De critici waren verdeeld; de een roemde Van Dis' humor en stijl, de ander sprak juist van een 'humorloze karikatuur van de jaren zestig en zeventig'. Hoogleraar Moderne Letterkunde Ton Anbeek constateerde in Literatuur dat weinig boeken zulke tegenstrijdige reacties in de kritiek hebben opgeroepen hebben als deze roman. Ter gelegenheid van de Boekenbeurs van Tokio bezocht Van Dis in het voorjaar van 2000 Japan - het 'verboden land' van zijn jeugd. Deze reis inspireerde hem tot de novelle Op oorlogspad in Japan. De confrontatie met de vijand werd ook een confrontatie met zichzelf. Op oorlogspad in Japan is dan ook, veel meer dan een reisverhaal, een psychologische novelle. Arnold Heumakers (in NRC Handelsblad) spreekt van een 'innemende appendix bij Indische duinen'. In september 2002 verscheen bij uitgeverij Augustus de roman-in-taferelen Familieziek. De critici waren eensgezind enthousiast. 'De vlag kan uit: in Familieziek is Van Dis op z'n best,' jubelde Arjan Peters in de Volkskrant. Vrij Nederland kopte: 'Adriaan van Dis overtreft zichzelf. Familieziek is beter dan Indische duinen én Nathan Sid.' De belangrijkste website voor literatuur, www.schrijversnet.nl, doet het voorlopig niet meer, ik werd daar door gestuurd naar www.boekenwereld.com. Op deze site vond ik precies dezelfde informatie als op www.adriaanvandis.nl. Inleiding ‘In Afrika’: In Afrika is het verhaal van een reis door een verkwanseld land: Mozambique. Het is ook een verhaal over een chaotisch continent: Afrika. De burgeroorlog in Mozambique duurt al vijftien jaar en heeft onder de bevolking en in de steden en dorpen gruwelijke sporen nagelaten. Adriaan van Dis is bij toeval in de oorlog beland. Eenmaal geconfronteerd met de dood en met de misdaden van de bandieten stort hij zich in een aantal avonturen om zo het verhaal van deze oorlog te kunnen schrijven. Hij ontmoet revolutionairen en conservatieven en beschrijft de mentaliteit die Afrika verscheuren. Adriaan van Dis toont zich een onverschrokken reiziger, onafhankelijk, wars van de ideologieën die de verslaggeving over Afrika zo dikwijls geweld aandoen. In Afrika is een van zijn ontroerendste en spannendste boeken. Deze informatie stond op de eerste pagina van het boek ‘In Afrika’ van Adriaan van Dis. Secundaire literatuur www.adriaanvandis.nl en
www.boekenwereld.com
Adriaan van Dis, ‘In Afrika’, Amsterdam, 16de druk. Samenvatting van de secundaire literatuur In de biografie van Adriaan van Dis wordt zijn hele carrière tot heden beschreven. De meeste punten zijn niet relevant voor wat ik nodig heb. Het enige wat relevant is, is het stukje waarin beschreven wordt dat Adriaan van Dis een reis naar Zuid-Afrika maakt en daar een reisroman schrijft, genaamd: ‘In Afrika’. In het boek ‘In Afrika’ wordt verteld dat van Dis een reis door Mozambique maakt, hij is daar met toeval beland. Hij reist door een land dat al vijftien jaar in een burgeroorlog verkeerd, tussen de revolutionairen en de conservatieven. Toepassing van de secundaire literatuur
Op internetsites en in het boek zelf word aangegeven, dat de schrijver een reis door het zuiden van Afrika heeft gemaakt. De verhalen die van Dis schrijft zijn veelal waargebeurde verhalen. Hij heeft het dus allemaal echt meegemaakt. Deze zin uit zijn biografie verwijst naar zijn reis: ‘In het voorjaar van 1990 bezocht Adriaan van Dis Zuid-Afrika.’ In de inleiding staat onder andere: ‘ In Afrika is het verhaal van een reis door een verkwanseld land: Mozambique.’ Hieruit maak je ook op dat de schrijver, Adriaan van Dis, echt naar het land is geweest en daar vanalles heeft beleefd. Evaluatie Ik vind het nog steeds een ontzettend interessant boek, mijn beargumenteerde eindoordeel is eigenlijk niet echt veranderd door de verdiepingsopdracht. Ik vind het wel veel leuker om te weten dat het boek bestaat uit waargebeurde verhalen. Ik ben helaas door de verdiepingsopdracht niet echt nieuwe dingen tegengekomen. Het boek was voor mij vrij duidelijk. Mijn mening is niet bepaald veranderd door de verdiepingsopdracht. Ik ben wel tevreden over het uitvoeren van de beschrijvingsopdracht. Het ging best vlot en volgens mij heb ik alles wel genoemd, wat genoemd moest worden. Het uitvoeren van de beschrijvingopdracht vond ik niet zo goed gaan. Ik geloof dat ik de leerstof van module zes niet goed beheers. Ik denk dat ik punt 3 ook niet goed heb uitgevoerd, ik wist namelijk niet zo goed wat daar bedoeld werd. Ik vond het uitvoeren van de verdiepingsopdracht een lastige klus. Het lezen van het boek was zeker geen lastige klus. Het boek las best vlot en het was ook een leuk boek om te lezen. Ik vind dat de schrijver de verhalen gemakkelijk en goed beschrijft. In het boek werd een paar keer een tijdsprong gemaakt en deze tijdsprongen werden erg onduidelijk aangegeven. Dat vond ik wat lastig aan dit boek, maar als je even doorlas ging het wel weer. De volgende keer ga ik eerst de lesstof doornemen voordat ik het boekverslag maak, ik denk dat het dan veel sneller gaat.