A. Zakelijke gegevens Titel Oorlogswinter
Naam schrijver Jan Terlouw
Naam uitgeverij Lemniscaat (het is voor het eerst uitgegeven in 1972) B. Inhoud 1) Belangrijkste gebeurtenis(sen) Michiel is de hoofdpersoon die in de loop van de oorlog bij het verzet betrokken raakt. Dit gebeurt doordat Dirk Knopper, een vriend van Michiel, een brief geeft aan Michiel. Dit doet hij omdat hij een overval gaat plegen op een distributiekantoor. Dit doet hij samen met twee andere jongens om aan bonnen te komen. Als de overval zou mislukken moest hij de brief aan Bertus Hardhorend geven. Hij besefte dat hij deze brief goed moest bewaren. Daarom legde hij de brief in een leeg leghokje, de vierde van rechts, onder een losse plank zodat niemand hem kon vinden. En voor de zekerheid schreef hij op zijn bed 4r. 2) Hoofdpersoon en zijn/haar probleem
De hoofdpersoon is Michiel. Hij raakt door een vriend betrokken bij het verzet. Het probleem was alleen dat niemand mocht weten dat hij bij het verzet zat. Dit moest hij dus geheim houden tot het eind van de oorlog. 3) Hoe de hoofdpersoon dit probleem op probeert te lossen

Nadat hij de brief heeft verstopt is het afwachten. Wordt Dirk gepakt of niet? Toen hij de volgende ochtend wakker werd hoorde Michiel het verschrikkelijke nieuws: Er is vannacht een overval gepleegd op het distributie kantoor 1 is gevlucht, 1 gepakt en 1 neergeschoten. Hij moest de brief dus naar Bertus Hardhorend brengen. Toen hij naar hem op weg was kwam hij Schafter tegen dit is een man van wie Michiel en de rest van het dorp dacht dat hij iets te goed met de Duitsers overweg kon. Dit belemmerde zijn tocht en kwam er die dag niet meer toe de brief te bezorgen. Toen ging hij er de volgende dag weer naartoe nu met succes hij bereikte het huis van Bertus, maar die was niet thuis. Zijn vrouw zei dat hij was meegenomen. Zonder de brief te hebben afgeleverd ging hij weer terug naar huis. Op de weg naar huis ging hij bij een boom zitten en dacht na zal ik de brief zelf openen of niet. Na een tijdje gedacht te hebben maakte hij de brief open. Vanaf dat moment zou hij bij het verzet betrokken raken. In de brief stond dat hij een Engelse piloot had gevonden in het Dagdaler bos. Het toeval treft want voor de oorlog had hij in dat bos een schuilplaats gemaakt voor het geval dat. Hij had de piloot in die schuilplaats verstopt de taak van Michiel luid nu verzorg de piloot. En dat hij voorzichtig moest zijn niemand mocht hem zien. 4) Ontwikkeling die de hoofdpersoon doormaakt
Michiel had in het begin van de oorlog gezegd: dat de oorlog een heerlijke, opwindende gebeurtenis was en hij hoopte dat de oorlog nog lang zou duren. Maar die gedachte was snel weg. Na die 10de mei in 1940 had Michiel begrepen dat zijn wens een domme wens was en dat de oorlog beter vandaag kon aflopen dan morgen. Hij werd dus zeer volwassen van alles wat hij meemaakte. 5) Andere personen: hun rol in het verhaal
1. Dirk: Pleegt samen met twee andere mensen een overval op het distributiekantoor door deze gebeurtenis raakt Michiel betrokken bij het verzet. 2. Jack: Is de piloot die is gevonden door Dirk. 3. Erica: Is de zus van Michiel en omdat ze een opleiding zuster gedaan heeft. Dacht Michiel haar het beste erbij te kunnen betrekken om de gewonde Jack te kunnen verzorgen. In de loop van het boek worden Jack en Erica op elkaar verliefd. 6) Relaties tussen de hoofdpersoon en de andere personen
Dirk: Geeft de brief aan Michiel en vanuit die brief is eigenlijk het hele boek oipgebouwd. Jack: Michiel verzorgt het eten en drinken voor Jack. Erica: Regelt het verband voor Jack en verzorgt hem in de tijd dat hij in de ondergrondse schuilplaats zit. 7) Waar speelt het verhaal zich af? Het verhaal speelt zich af in het dorp dat de naam draagt “De Vlank” waarvan Michiel zijn vader burgemeester was. Het lag aan de noordrand van de Veluwe, dicht bij Zwolle. Maar tussen de Vlank en Zwolle stroomde nog de IJssel, en die rivier was erg belangrijk. 8) Wanneer spelen de gebeurtenissen zich af? Het boek gaat over de “tweede wereldoorlog” maar het boek beschrijft eigenlijk alleen maar de winter in 1944/1945. 9) Hoe is het verhaal opgebouwd? (chronologisch, flashbacks, tijdsprongen) Je begint in 1944 je krijgt op één van de eerste pagina’s al een terugverwijzing naar de dag waarop de oorlog in Nederland begon, 10 mei 1940. Daarna chronologisch af en toe als Michiel nadenkt over alles bijvoorbeeld de overval dan bevat het verhaal een flashback. Maar geen echte terugblik van meer dan één pagiana. 10) Mogelijke bedoeling van het boek; verband met titel? Ik denk dat de auteur de jeugd wil laten zien hoe erg een oorlog eigenlijk wel niet is. Ik denk dat als je zelf geen oorlog heb meegemaakt je je niet kunt voorstellen hoe het nou echt in zijn werk gaat. Het verband van de titel met de inhoud: Het speelt zich af in de tijd van het winter seizoen en het is oorlog. Verhaalsoort (uitleg) Dit verhaal wil de lezer amuseren. C. Mening [Geef in enkele zinnen je oordeel met argumenten] 1) Spannning (blok 2) Het verhaal bevat openplekken dat maakt het extra spannend bijvoorbeeld als hij de schuilplaats betreedt en zijn zus er ook in een keer is. Er wordt eerst niks gezegd wel dat er twee mensen zijn maar niet wie en dan wordt er na ongeveer een halve pagina verteld dat zijn zus het is. De globale spanning die de hele tijd in het boek aanwezig is of hij het geheim kan houden of niet. Er is ook regelmatig lokale spanning ik geef weer als voorbeeld het binnengaan van de schuilplaats en er zijn twee mensen in plaats van één. En tot slot worden er verkeerde vermoedens opgewekt. Er wordt de hele tijd gedacht door Michiel dat Schafter degene is die verraad pleegt wat achteraf helemaal niet zo blijkt te zijn. 2) Personages (blok 3) Ik vind Michiel als personage: Betrouwbaar, omdat hij niet met iedereen loopt te praten over riskante onderwerpen en zelfs de hele oorlog niets tegen zijn moeder verteld over zijn activiteiten. Zeer volwassen zijn manier van denken en doen. Zo verstopt hij zijn fiets in de struiken als hij naar Jack gaat en laat hem niet midden op het pad staan. En zeer dapper dit omdat hij zijn zus in vertrouwen neemt zodat zijn wonden goed kunnen worden verzorgt. 3) thema (blok 3) Het thema is de winter van 1944/1945 in het dorp “De Vlank” 4) opbouw (blok 5) Het is zoals al eerder vermeld vrijwel allemaal chronologisch. Het bevat heel af en toen een flashback. Het is niet echt een happy end maar ook niet echt droevig. Het mooie is dat Michiel, Dirk, Erica en bijna alle andere mensen uit het dorp de oorlog hebben overleefd. Alleen het droevige is dat de vader van Michiel wordt doodgeschoten. 5) tijd (blok 5) De vertelde tijd is van eind 1944 tot ongeveer mei 1945
6) vertelsituatie (blok5) De auteur verteld wat 1 persoon, dat is Michiel, meemaakt. 7) ruimte (blok 6) De sfeer is oorlog er wordt veel gesproken over de velen mensen die trekken om in leven te blijven. Want in de grote steden heerst hongersnood. Toelichting op keuze van het fragment: (zie de werkwijzer in ONN) Ik heb dit fragment gekozen, omdat ik het zeer belangrijk vind hier wordt namelijk de echte verrader van de wereld weggeblazen door een explosie. Ik vind dit stuk spannend omdat hij eerst ontsnapt en dan wil je dat hij toch nog gepakt wordt en dan wordt er verteld: “Ben van Hierden was weggevaagd van de aardbodem”(laatste zin) En dus heel verrassend je denkt hij is ontsnapt en dan de explosie. D. Informatie over schrijver [Zoek gegevens op Internet of in de bibliotheek] Korte levensbeschrijving Jan Terlouw werd in 1931 in Overijssel geboren. Zijn vader was dominee. Het gezin verhuisde vaak. Zo woonde hij in de Veluwse dorpen Garderen, Wezep en Otterlo. In Wezep maakt hij de laatste oorlogsjaren mee - verschillende van zijn ervaringen van toen zijn terug te vinden in het boek Oorlogswinter. In 1948 gaat hij in Utrecht wis- en natuurkunde studeren. Daarna verrichtte hij gedurende dertien jaar natuurkundig onderzoek in Nederland, de Verenigde Staten en Zweden en promoveerde hij op een onderwerp uit de kernfusie. Het onderzoek stelde zich ten doel een vreedzame toepassing te vinden voor de energie van de waterstofbom. Jan Terlouw trouwde met Alexandra van Hulst en ze kregen drie dochters en een zoon. Omdat hij aan zijn kinderen altijd van die prachtige verhalen vertelde moedigde zijn vrouw hem aan om die verhalen te publiceren. In 1966 verliet hij het natuurkundig onderzoek, omdat hij werd gekozen als lid voor de Tweede Kamer voor D'66. Zijn speciale belangstelling voor het parlement ging uit naar Milieubeheer en Economische Zaken (bedrijfsvestigingen, energiebeleid e.d.). In het boek Koning van Katoren (bekroond met een Gouden Griffel) en ook in andere van zijn boeken komen de politieke ideeën van Terlouws partij D'66 heel sterk naar voren. Jan Terlouw wil in zijn boeken graag een bepaalde maatschappelijke problematiek aan de orde stellen. Oosterschelde windkracht 10 geeft een duidelijk beeld van de argumenten voor en tegen de volledige afsluiting van de Oosterschelde. Tijdens de ambtsperiode van Jan Terlouw als minister van Economische zaken was hij nauw betrokken bij deze besluitvorming. Na zijn ministerschap verliet hij de politiek en werd hij in Parijs secretaris-generaal van de C.E.M.T., de commissie van Europese Transportministers. In 1991 werd hij benoemd tot Commissaris van de Koningin in Gelderland. Sinds eind 1996 is hij met pensioen. Het is niet gemakkelijk hobby's van Jan Terlouw te noemen. Hij heeft namelijk een ware hartstocht voor het ondernemen van dingen die hij nooit eerder heeft gedaan, uitgezonderd dingen verzamelen. Zijn hobby's volgen elkaar dan ook in snelle vaart op. Soort boeken Jan Terlouw schrijft over gebeurtenissen neem als voorbeeld “oorlogswinter” of “osterschelde windkracht 10” Onderwerpen boeken Gebeurtenissen. Zo mogelijk nog drie titels van boeken Briefgeheim, De derde kamer, De kloof
Hoe te werk gegaan? Ik heb eerst een boek uitgezocht naar mijn smaak. Ik heb het uitgelezen en toen ben ik begonnen aan het boekverslag.