Gala door Ronald Giphart

Zakelijke gegevens Titel: Gala
Auteur: Ronald Giphart
Uitgever: Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek CPNB
Jaar van uitgave: 2003
Eerste druk: 2003
Aantal bladzijdes: 89 Titelverklaring De titel Gala geeft een groot feest aan, ter herinnering aan Panc. Op het gala krijgt iedereen een cadeautje van Elaine en Panc, behalve Meija. Meija heeft al een vermoeden dat Elaine het weet. Maar Fräser die roept in een dronken bui: Meija heeft geen cadeautje, waarom niet? Waar op Elaine antwoordt: I thought I told that bitch to go fuck herself. Meija wist een ding nu heel zeker, Ze was én niet welkom op het gala en Elaine weet het. Gala is het onderwerp van dit boek. Want op het gala komen veel onthullingen zodat het verhaal begrijpbaar is. Motto Vooruit! Benut dat dichterlijk vermogen, Beschrijf wat je komt aangevlogen

Alsof je een liefdesavontuur bedrijft: Een vluchtig oogcontact, je voelt, je blijft, Je waant je met de ander nauw verbonden, Geluk bloeit op en wordt geschonden, De lust verkeert in leed, ach man! Voor je het weet heb je ’n roman. Grapjas in Faust van J.W. Goethe (vertaling Ard Posthuma) Het thema in dit motto is ook de liefde en de leed hierbij (dus als iemand bv. dood gaat). Ik vind dit heel toepasselijk bij het boek, niet alleen om het thema, maar ook omdat Meija zelf ook altijd een soort ‘gedichten-bundel’ bij zich heeft. Het thema seks komt ook terug, en ja hoor, ook in dít boekje van Ronald Giphart krijgt het de aandacht. Volgens mij verwoordt het ook een beetje de manier waarop Ronald G. zelf schrijft. Inhoudsweergave Meija, een vrouw van in de twintig, heeft een relatie met Fräser, maar dit stelt niet veel voor: zelf noemen ze het een I see ya when I see ya relatie. Als het uitkomt, is het goed, zien ze elkaar even niet, dan is het ook best. Meija werkt bij Mijn Mensen, een bedrijf dat artiesten werft en die opdrachten geeft. Haar baas is Panc, een man van in de veertig jaar. Ze krijgt steeds meer met hem te maken, en op een gegeven moment slaat de vonk over: ze worden verliefd op elkaar. Eerst is het nog onschuldig, later delen ze een kamer met elkaar en zien ze elkaar steeds vaker in het geheim. Dit terwijl Panc getrouwd is en Meija een ‘open relatie’ met Fräser heeft. Op een dag komt Elaine, de vrouw van Panc, naar de redactie van Mijn Mensen. Ze vertelt dat Panc ernstig ziek is, hij heeft een kwaadaardige hersentumor en zak niet lang meer leven. Meija en Panc bellen nog een paar keer en verder kunnen ze elkaar nooit meer spreken, omdat hun relatie geheim moet blijven. Aan de telefoon nemen ze afscheid. Panc wilde dat er na zijn dood een groot gala voor hem georganiseerd zou worden. Het moest feestelijk zijn. Dit gala vindt plaats en alle vrienden van Panc zijn aanwezig. Meija gaat met Fräser heen. Eenmaal op het feest doet Elaine heel onaardig tegen Meija. Ze zegt dat Meija beter weg kan gaan, maar dit doet ze niet. Aan het einde van het gala worden er cadeautjes uitgedeeld aan alle vrienden. Voor iedereen is er iets, alleen Meija krijgt niets. Fräser, die inmiddels dronken is, wordt hier erg boos om en begint dit rond te schreeuwen. Alle mensen kijken geïrriteerd. Fräser gaat verhaal halen bij Elaine, die dan keihard begint te roepen dat Meija een relatie met Panc had (blijkbaar had Panc dit tegen haar gezegd, vlak voor zijn dood.) Fräser voelt zich bedrogen door Meija, maar die laat dit niet op zich zitten. Ze begint terug te roepen naar Elaine van wie dat kind in Elaine’s buik is. Meija had namelijk van Panc gehoord dat Elaine zwanger was geraakt, maar niet zeker wist of het kind wel van Panc en haar samen was. Elaine voelde zich beledigd omdat Meija dit in het openbaar had gezegd, omdat het nog niet eens bekend was dat Elaine zwanger was. Het gala wordt een grote zooi, iedereen maakt ruzie met elkaar. Gelukkig is er een man, Max, of ook wel Mental Midget, die de tegenspeler van Meija zal zijn in een film, die Meija en de dronken Fräser mee naar huis neemt. Zo zijn ze op tijd weg bij het gala dat in een drama eindigde, en gaat het leven van Meija door zonder Panc, maar met haar relatie met Fräser. Belangrijkste personages Meija: Een knappe, slimme moderne vrouw met een goed figuur. Ze is tegen de 25 jaar oud Een actrice die veel gevraagd wordt. Ze is de minnares van Panc maar heeft een verhouding met Fräser. Ze zegt wat ze denkt, maar let er toch wel eerst op of het wel verstandig is om te zeggen. Ze heeft een zwak voor getrouwde mannen, vooral als ze gelukkig zijn. Panc: Een wat oudere aantrekkelijke man van rond de 45. Hij heeft een goddelijk lichaam. Door een plotselinge tumor is hij overleden. Flashbacks in dit verhaal halen hem steeds terug. Hij is gelukkig getrouwd met Elaine, maar voelt zich aangetrokken door Meija en hebben dus al een heleboel avontuurtjes beleefd. Hij is de agent van Meija. Edgar Fräser: Die word in het hele verhaal Fräser genoemd op een paar uitzonderingen na. Hij heeft niet echt de looks van een player maar het is meer een man met wie je enorm mee kunt lachen. Hij heeft zich in het verhaal laten steriliseren en daar gebeuren nog leuke dingen mee. Hij heeft totaal geen schaamte en zegt dus vaker dingen die andere mensen shokkeren. Fräser heeft drie kinderen van zijn vorige vriendin, maar wil nu geen ‘vaste’ relatie meer. Elaine: De vrouw van Panc. Ze is een knappe vrouw van een jaar of 40. Ze is ook een actrice. Zelf is ze ook vreemd gegaan en is zwanger van iemand anders. Dit zegt Meija door de microfoon als zij heeft gezegd dat Meija vreemd ging met Panc. Ze spreekt niet zo heel goed Nederlands. Dus praat ze Nederlands-Engels. Opbouw in het boek worden veel flashbacks gemaakt, het verhaal wordt geschreven aan een persoon die de hoofdpersoon al kent en dus meer weet dan de lezer van het boek, hierdoor word er veel informatie achtergehouden die de lezer nieuwsgierig maakt. Pas in het een na laatste hoofdstuk worden veel dingen pas echt duidelijk. Kortweg gezien zou je de hoofdstukken zo kunnen indelen: - Mijn mensen (motief van het schrijven wordt duidelijk) - Er is een kus gebeurd (herinneringen) - Elkaars nieren (herinneringen) - Met allen dwaas (herinneringen) - Het hoogtepunt van het dieptepunt. (de onthulling) - Worstelen en ontzwemmen (de terugval naar het gewone leven) Ruimte Het verhaal speelt zich af in Nederland. Een deel in Utrecht want daar woont de vader van Meija. Maar het merendeel in Tivoli Waar het gala wordt gehouden. Maar doordat het verhaal veel flashbacks heeft spelen veel stukken op andere plekken. Maar wanneer Meija alles opschrijft is ze bij haar vader in Utrecht. Tijd Het verhaal speelt zich nu af dus in het jaar 2002- 2003. Want het verhaal gaat over tot ongeveer 1 ½ jaar. Het verhaal bestaat voor 80% uit flashbacks die Meija zich herinnerd. Perspectief Het verhaal wordt helemaal verteld vanuit Meija die herinneringen boven haalt en ze vertelt aan haar overleden vrijer. Dus het is geschreven in het ik perspectief.
Thema Het thema wat hier duidelijk naar voren komt, is de dood. Het gaat er immers om dat Meija naar haar overleden minnaar schrijft. Het thema wordt heel luchtig omschreven. Je krijgt niet echt medelijden met haar of Panc, maar wel leef je goed mee. De schrijfstijl van Ronald Giphart is erg ‘relax’, hij doet niet de moeite om de dingen zachter uit te drukken, hij ‘lult’ er niet omheen, maar zegt gewoon zoals het is. Erg verfrissen om het zo te zeggen. Niet alleen de dood, maar ook liefde en bedrog zijn een belangrijk thema in dit verhaal. Tot op het gala, wist niemand (behalve de vader van Meija) van de ‘secret relationship’ tussen Panc en Meija. Ze hielden allebei heel veel van elkaar, toch hielden ze hun relatie geheim. Misschien had zich deze situatie geheel veranderd, hadden ze maar meer tijd gehad. Taalgebruik en stijl Het taalgebruik was aan de gemakkelijke kant, al zaten er soms een paar lastige citaten in het boek, Door dit redelijk makkelijke taalgebruik was het makkelijk je een voorstelling te maken van de gebeurtenissen en las het een stuk vlotter dan met een zeer moeilijk taalgebruik Genre en stroming Dit boek is een kruising tussen een roman en een humoristisch boek. Ik vond het zelf wel prettig om te lezen omdat ik wel van romans houd. Het humoristische in dit boek vond ik ook wel leuk. Biografie & bibliografie Ronald Giphart Ronald Giphart werd geboren op 17 december 1965 in Dordrecht. Zijn moeder Wijnie Jabaai († 1995) was een geruchtmakend kamerlid voor de PvdA. Giphart studeerde Nederlands en was jarenlang nachtportier in een Utrechts ziekenhuis. Tijdens dit werk schreef hij zijn debuutroman Ik ook van jou (1992), bekroond met het Gouden Ezelsoor voor het best verkochte debuut en in 2001 verfilmd. In zijn tweede roman Giph (1993) vervolgt hij zijn ‘grote queeste naar literatuur en seks’. In met vaart en bijtende humor geschreven brieven vertelt hij hierin een verhaal dat zich afspeelt in het studentenmilieu en waarin met een literaire vaderfiguur wordt afgerekend. Giphart noemde dit boek laatst ergens zijn ‘Avonden’. Behalve de verhalenbundel Het feest der liefde (1995), waarvan net zo veel exemplaren verkocht werden als zijn romans (gem. 150.000 exemplaren), publiceerde Giphart het literaire ‘winterboek’ Planeet literatuur, het even vrolijke als leerzame non-fictieboek Ten liefde! en de romans Phileine zegt sorry (1996), De Voorzitter (1999) en Ik omhels je met duizend armen (2000). De laatste roman zal ook vanwege het euthanasie-thema in de komende Boekenweek een voorname rol spelen. Zijn fictie-werken verschijnen t.g.v. de Boekenweek 2003 in nieuwe edities, vormgegeven door Ron van Roon, die ook de Boekenweek-novelle Gala verzorgde. De film naar Phileine zegt sorry door Robert Jan Westdijk, met Kim van Kooten in de hoofdrol, beleeft in oktober 2003 zijn première. Rond die tijd verschijnt ook een tekst/fotoboek van Ronald Giphart i.s.m. de fotograaf Eric van den Elsen. In 2004 of 2005 verschijnt Gipharts nieuwe roman.