BOEKVERSLAG
Jeroen Jansen A 5-2
4 september 2002
A. 1. Zakelijke gegevens: Auteur: Johan Daisne
Titel: De trein der traagheid, Elsevier Manteau, Antwerpen, 1981, 14e druk, 117 blz. (eerste druk 1950). Genre: Roman 2. Eerste reactie Ik heb dit boek gekozen, omdat het me wel een leuk boek leek. Dit kwam vooral door de titel en de korte samenvatting aan de binnenkant van het boek. Na het boek gelezen te hebben vind ik het niet een bijzonder leuk boek. Het is wat vreemd en er gebeurd eigenlijk weinig. 3. Verdieping
Samenvatting: De hoofdpersoon wordt in de trein wakker en hij komt er achter dat behalve hij de hele coupé slaapt. Het licht in de trein is uit en buiten is het schemerig. Nadat hij een poosje rustig over van alles na heeft zitten denken gaat hij toch maar eens hier en daar kijken. Hij begint zich eenzaam te voelen en gaat op zoek naar een wakker persoon. Als hij in de eerste wagen van de eersteklas wagens komt ontdekt hij iemand die niet slaapt. Deze oude heer, want dat blijkt de persoon te zijn, begrijpt ook niets van de vreemde situatie. Ook hij heeft even geslapen en merkte na het wakker worden dat de rest van de passagiers sliep. Beide komen erachter dat hun horloge op halfzeven is stil blijven staan. Even later komt de trein stil te staan. Beiden horen niets maar even later komt er een jongeman langs rennen. Hernhutter, zo heet de oude heer, en de hoofdpersoon stappen ook uit de trein en de trein vertrekt weer. De jongeman blijkt Val te heten en is student. Met z’n drieën gaan ze op zoek naar een teken van leven. Ze gaan in de richting van wat licht. Na een tijdje lopen komen ze er achter dat ze alle drie voor het inslapen over hetzelfde soort onderwerp dachten. De professor, Hernhutter, denkt dat het best eens zou kunnen zijn dat zij op de brug tussen leven en dood lopen. Even later komen ze bij een herberg. Er zitten heel gewone mensen in de herberg maar niemand spreekt dezelfde taal als het drietal. Het drietal blijft in de herberg eten. Val doet daarna een kaartentruc waarna ook de kelner dit doet. Uit twee pakjes kaarten haalt hij bij Hernhutter en de hoofdpersoon dezelfde kaart eruit, maar bij Val niet. Dan gaat Val dansen met de juffrouw van de bediening. De hoofdpersoon en Hernhutter merken dat ze elkaars reeds dode vrouwen in de juffrouw zien. Even later krijgt de professor zomaar opeens een aanval. Op hetzelfde moment klinkt de vrolijke toeter van de buurttram. Val wil meteen dat ze met z’n drieën met de tram meegaan maar de professor kan niet mee dus gaat Val alleen. De hele herberg op de juffrouw en het overgebleven tweetal na is leeg. De hoofdpersoon vraagt de juffrouw wie ze is en ze zegt dat ze een verpleegster is. Dan kijkt hij om zich heen en ziet allemaal doden. Hij en professor Hernhutter zijn de enige overlevenden van een treinongeval. Ook Val ligt bij de doden met een pakje kaarten in zijn borstzakje.
Verhaaltechniek
Plaats, ruimte en tijd
Het verhaal speelt zich ’s avonds af in een trein en later in een klein dorp. Het verhaal verloopt chronologisch en is in de verleden tijd geschreven. Verhaalfiguren De hoofdpersoon: De hoofdpersoon is een zwaarlijvige leraar die ook in een museum werkt. Hij is iemand die vaak nadenkt over zijn leven. Hij waant zich als een auteur en heeft een goed huwelijk. Hernhutter: Professor Hernhutter is een eenzame, vriendelijke en oude man, die over een grote wijsheid beschikt. Hij is iemand die zijn gedachten wat minder snel prijsgeeft. Val: Val is een spontane blonde jonge student in rechten. Hij is erg behulpzaam, en past zich gemakkelijk aan aan de situatie. Professor Hernhutter maakt een grote indruk op hem. Vertelwijze Het verhaal is geschreven als een ik-verhaal. Thematiek
Thema Het gaat voer enkele mensen die een treinramp meemaken, maar in hun geest iets heel anders beleven. Ze komen ergens terecht tussen leven en dood. Sommige keren daaruit terug en sommige niet. Titel De tijd verloopt in het boek wat trager. Wat eigenlijk maar kort duurt, wordt heel erg uitgerekt. Literatuurgeschiedenis Johan Daisne, pseudoniem voor Herman Thiery, werd op twee september 1912 geboren in een volksbuurt in Gent. Van vaderszijde stamde hij uit een oud adellijk Frans geslacht. Daisne werd opgevoed volgens Tolstoiaanse principes: na zijn lager onderwijs volgde hij technisch onderricht. Tijdens zijn studies aan de Moderne afdeling van het Koninklijk Atheneum te Gent raakte hij overwerkt en ging hij werken als kantoorbediende in een textielfabriek. Ondertussen had hij reeds zijn eerste werken gepubliceerd in het schoolblad. Van 1930 tot 1935 studeerde hij economische wetenschappen en Slavische talen te Gent. Tijdens zijn legerdienst werkte hij aan z'n doctoraal proefschrift. Daisne werd surveillant aan het Koninklijk Atheneum te Gent. Na enkele weken werd hij Vlaams adjunct-generaal bij de Belgische Landbouw der Bouwbedrijven en Openbare Werken te Brussel. In 1942 schreef hij z'n romandebuut De trap van steen en wolken. Op 18 november 1944 huwde hij met Poli van Dyck en vestigde zich in Schaarbeek. Hij kreeg een dochtertje dat al snel overleed en een zoontje. Z'n huwelijk liep spaak en in 1957 huwde hij met Marthe Kinaupenne, hij vestigde zich in Berken. Johan Daisne schreef een twintigtal boeken waarvan enkele verfilmd zijn geweest. O.a. De man die zijn haar kort liet knippen en, de trein der traagheid. De trein der traagheid werd geschreven in 1948 en gepubliceerd in Nieuw Vlaams Tijdschrift in oktober 1948. Het verscheen verder in Johan Daisne's verhalenbundel Met dertien aan tafel (1950). Veel van zijn werken werden bekroond o.a. Het zwaard van Tristan, Het kruid-aan-de-balk, Lago Maggiore, De neusvleugel der muze, Hoe schoon was mijn school, Het geluk,... Johan Daisne stierf op 9 augustus 1978 te Berken. (Encarta ’99) 4. Beoordeling Ik vond het boek erg saai. Dit kwam vooral omdat er niet zoveel gebeurd. Vooral de gesprekken tussen de drie personen en de gedachten van de hoofdpersoon worden in dit boek beschreven. Soms kwamen er wel wat moeilijke woorden in voor, maar verder was het goed te lezen. Wel werd er soms ‘ouderwetse’ taal gebruikt. Maar het thema van dit boek is wel origineel. Ik heb nog niet eerder een boek gelezen die over een grens tussen leven en dood gaat. Maar als er wat meer zou gebeuren in het verhaal, dan zou het boek al een stuk leuker zijn… B.
Creatieve opdracht
De recensie is geschreven door D. Ouwendijk en is op 3 januari 1969 gepubliceerd in “De Gelderlander”.
De recensie die ik in Literom heb gevonden, gaat vooral over de verfilming van ‘De trein der traagheid’. De recensent is niet zo positief over Daisne. “Het proza dat de man schrijft is karakteristiek voor zijn verbeelding: het is proza met een porseleinen toontje, een half doorbakken feministisch toontje, dat het lezen van Daisne’s werken over het geheel genomen tot een terging maakt.”
Maar toch vindt hij ‘De trein der traagheid’ één van de betere werken van Daisne. De soberheid bezit een sterk beeldende kracht.
Ik ben het voor het grootse deel wel met de recensent eens. Het boek is niet zo heel leuk. Het is erg sober. Over de uitspraak dat het lezen van de boeken van Daisne een terging is, kan ik niks zeggen. Ik heb namelijk geen andere boeken van Daisne gelezen. Maar ik kan me best voorstellen dat de andere boeken van Daisne ook ‘saai’ zijn.
Ik zou dit boek niet aanraden aan anderen om te lezen. De belangrijkste reden hiervoor is, omdat het een saai verhaal is. Er gebeurt maar heel weinig en de tekst geeft vooral de gesprekken tussen de hoofdpersonen weer. Misschien komt dit wel doordat het boek al meer dan 50 jaar oud is en de verhalen die wij gewend zijn wat spectaculairder zijn.
Jeroen Jansen A 5-2
4 september 2002
A. 1. Zakelijke gegevens: Auteur: Johan Daisne
Titel: De trein der traagheid, Elsevier Manteau, Antwerpen, 1981, 14e druk, 117 blz. (eerste druk 1950). Genre: Roman 2. Eerste reactie Ik heb dit boek gekozen, omdat het me wel een leuk boek leek. Dit kwam vooral door de titel en de korte samenvatting aan de binnenkant van het boek. Na het boek gelezen te hebben vind ik het niet een bijzonder leuk boek. Het is wat vreemd en er gebeurd eigenlijk weinig. 3. Verdieping
Samenvatting: De hoofdpersoon wordt in de trein wakker en hij komt er achter dat behalve hij de hele coupé slaapt. Het licht in de trein is uit en buiten is het schemerig. Nadat hij een poosje rustig over van alles na heeft zitten denken gaat hij toch maar eens hier en daar kijken. Hij begint zich eenzaam te voelen en gaat op zoek naar een wakker persoon. Als hij in de eerste wagen van de eersteklas wagens komt ontdekt hij iemand die niet slaapt. Deze oude heer, want dat blijkt de persoon te zijn, begrijpt ook niets van de vreemde situatie. Ook hij heeft even geslapen en merkte na het wakker worden dat de rest van de passagiers sliep. Beide komen erachter dat hun horloge op halfzeven is stil blijven staan. Even later komt de trein stil te staan. Beiden horen niets maar even later komt er een jongeman langs rennen. Hernhutter, zo heet de oude heer, en de hoofdpersoon stappen ook uit de trein en de trein vertrekt weer. De jongeman blijkt Val te heten en is student. Met z’n drieën gaan ze op zoek naar een teken van leven. Ze gaan in de richting van wat licht. Na een tijdje lopen komen ze er achter dat ze alle drie voor het inslapen over hetzelfde soort onderwerp dachten. De professor, Hernhutter, denkt dat het best eens zou kunnen zijn dat zij op de brug tussen leven en dood lopen. Even later komen ze bij een herberg. Er zitten heel gewone mensen in de herberg maar niemand spreekt dezelfde taal als het drietal. Het drietal blijft in de herberg eten. Val doet daarna een kaartentruc waarna ook de kelner dit doet. Uit twee pakjes kaarten haalt hij bij Hernhutter en de hoofdpersoon dezelfde kaart eruit, maar bij Val niet. Dan gaat Val dansen met de juffrouw van de bediening. De hoofdpersoon en Hernhutter merken dat ze elkaars reeds dode vrouwen in de juffrouw zien. Even later krijgt de professor zomaar opeens een aanval. Op hetzelfde moment klinkt de vrolijke toeter van de buurttram. Val wil meteen dat ze met z’n drieën met de tram meegaan maar de professor kan niet mee dus gaat Val alleen. De hele herberg op de juffrouw en het overgebleven tweetal na is leeg. De hoofdpersoon vraagt de juffrouw wie ze is en ze zegt dat ze een verpleegster is. Dan kijkt hij om zich heen en ziet allemaal doden. Hij en professor Hernhutter zijn de enige overlevenden van een treinongeval. Ook Val ligt bij de doden met een pakje kaarten in zijn borstzakje.
Het verhaal speelt zich ’s avonds af in een trein en later in een klein dorp. Het verhaal verloopt chronologisch en is in de verleden tijd geschreven. Verhaalfiguren De hoofdpersoon: De hoofdpersoon is een zwaarlijvige leraar die ook in een museum werkt. Hij is iemand die vaak nadenkt over zijn leven. Hij waant zich als een auteur en heeft een goed huwelijk. Hernhutter: Professor Hernhutter is een eenzame, vriendelijke en oude man, die over een grote wijsheid beschikt. Hij is iemand die zijn gedachten wat minder snel prijsgeeft. Val: Val is een spontane blonde jonge student in rechten. Hij is erg behulpzaam, en past zich gemakkelijk aan aan de situatie. Professor Hernhutter maakt een grote indruk op hem. Vertelwijze Het verhaal is geschreven als een ik-verhaal. Thematiek
Thema Het gaat voer enkele mensen die een treinramp meemaken, maar in hun geest iets heel anders beleven. Ze komen ergens terecht tussen leven en dood. Sommige keren daaruit terug en sommige niet. Titel De tijd verloopt in het boek wat trager. Wat eigenlijk maar kort duurt, wordt heel erg uitgerekt. Literatuurgeschiedenis Johan Daisne, pseudoniem voor Herman Thiery, werd op twee september 1912 geboren in een volksbuurt in Gent. Van vaderszijde stamde hij uit een oud adellijk Frans geslacht. Daisne werd opgevoed volgens Tolstoiaanse principes: na zijn lager onderwijs volgde hij technisch onderricht. Tijdens zijn studies aan de Moderne afdeling van het Koninklijk Atheneum te Gent raakte hij overwerkt en ging hij werken als kantoorbediende in een textielfabriek. Ondertussen had hij reeds zijn eerste werken gepubliceerd in het schoolblad. Van 1930 tot 1935 studeerde hij economische wetenschappen en Slavische talen te Gent. Tijdens zijn legerdienst werkte hij aan z'n doctoraal proefschrift. Daisne werd surveillant aan het Koninklijk Atheneum te Gent. Na enkele weken werd hij Vlaams adjunct-generaal bij de Belgische Landbouw der Bouwbedrijven en Openbare Werken te Brussel. In 1942 schreef hij z'n romandebuut De trap van steen en wolken. Op 18 november 1944 huwde hij met Poli van Dyck en vestigde zich in Schaarbeek. Hij kreeg een dochtertje dat al snel overleed en een zoontje. Z'n huwelijk liep spaak en in 1957 huwde hij met Marthe Kinaupenne, hij vestigde zich in Berken. Johan Daisne schreef een twintigtal boeken waarvan enkele verfilmd zijn geweest. O.a. De man die zijn haar kort liet knippen en, de trein der traagheid. De trein der traagheid werd geschreven in 1948 en gepubliceerd in Nieuw Vlaams Tijdschrift in oktober 1948. Het verscheen verder in Johan Daisne's verhalenbundel Met dertien aan tafel (1950). Veel van zijn werken werden bekroond o.a. Het zwaard van Tristan, Het kruid-aan-de-balk, Lago Maggiore, De neusvleugel der muze, Hoe schoon was mijn school, Het geluk,... Johan Daisne stierf op 9 augustus 1978 te Berken. (Encarta ’99) 4. Beoordeling Ik vond het boek erg saai. Dit kwam vooral omdat er niet zoveel gebeurd. Vooral de gesprekken tussen de drie personen en de gedachten van de hoofdpersoon worden in dit boek beschreven. Soms kwamen er wel wat moeilijke woorden in voor, maar verder was het goed te lezen. Wel werd er soms ‘ouderwetse’ taal gebruikt. Maar het thema van dit boek is wel origineel. Ik heb nog niet eerder een boek gelezen die over een grens tussen leven en dood gaat. Maar als er wat meer zou gebeuren in het verhaal, dan zou het boek al een stuk leuker zijn… B.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden