Gegevens 1. Datum van het leesverslag: 2 januari 2004. 2. Auteur: Karel Glastra van Loon. Titel: Lisa’s Adem. Uitgever: Malmberg, Den Bosch. Jaar: 2003. 3. Genre: Roman. Inhoud 4. Gebeurtenissen: De hoofdpersonen van deze roman zijn Lisa, Talm, Sebastiaan en Sophie. Sophie werd op 17-jarige leeftijd moeder van Lisa. Ze leefde toen nog samen met Albert. Albert hield er meerdere vriendinnen op na. Met één van hen, Susan, kan Sophie het heel goed vinden. Toen Albert’s schoonvader bij hen in huis kwam en hij steeds vervelender wordt vlucht Sophie weg van huis. Ze laat nog een abortus doen omdat ze vindt dat ze geen goede moeder is. Na haar relatie met Albert heeft Sophie nog een paar mislukte relaties. Ze is een tijdje samen met Onno in het tuinhuisje van Albert. Ze heeft een relatie met een Duitser die na hun nacht samen sterft aan de heroïne. Op een vakantie met Susan zoekt deze intiem contact met Sophie maar Sophie wil daar niets van weten. Verder laat ze zich nog een keer gaan met de Amerikaanse vakantievriend Danny. In koffiehuis ‘Samos’ waar Sophie werkt leert ze uiteindelijk Sebastiaan kennen. Lisa is dan inmiddels 8 jaar. Het klikt tussen hen en ook Lisa kan het goed met Sebastiaan vinden. Sebastiaan komt uit een klein dorp, uit een normaal, gelovig gezin. Door de relatie met Sophie komt hij eindelijk van zijn seksverslaving af (hij ging lange tijd met jonge meisjes naar bed). Sophie, Sebastiaan en Lisa vormen samen een gelukkig gezin. Wanneer Sophie in het ziekenhuis komt te liggen door een medische fout bij de verwijdering van haar baarmoeder en eierstokken, veranderd hun relatie. Sebastiaan gaat met Lisa naar bed en Lisa wordt steeds afstandelijker tegenover Sophie. Dan leert Lisa op zeventienjarige leeftijd Talm kennen. Zij worden verliefd op elkaar en zijn veel samen. Ze gaan naar het huis van de weduwe Doris Koning, waar Lisa de kat verzorgd, en naar de woonboot ‘Moammar Khadafi’ (Waar Talm ook met de zwerver Budiman naartoe gaat). Ze praten veel samen en gaan met elkaar naar bed. Lisa laat blijken dat ze een relatie heeft gehad met haar stiefvader. Als Sophie opgeknapt is, gaat ze samen met Sebastiaan en Lisa op vakantie naar Bretagne. Daar verdwijnt Lisa spoorloos. Iedereen gaat haar zoeken, ook Talm, maar tevergeefs. Sebastiaan maakt een hele zoektocht naar Lisa tot zijn geld op is. Sebastiaan wordt zwerver en Talm probeert een studie in Nijmegen. Hij springt daar van een brug maar is uiteindelijk blij als zijn zelfmoordpoging mislukt. Hij kan echter niet studeren omdat hij Lisa niet kan vergeten. Dan gaat hij als zwerver op zoek naar Sebastiaan. Hij vindt hem en ze trekken een tijd met elkaar op. Ze voeren veel gesprekken waar bij Sebastiaan vaak Shakespeare en Yeats citeert. Op de ‘Moammar Khadafi’ hebben ze een gesprek over Lisa. Talm beschuldigt Sebastiaan van de moord Lisa en hij doodt hem uiteindelijk in zijn slaap met een kussen. Na de begrafenis van Sebastiaan gaat Talm op bezoek bij Sophie. Ze bekijken foto’s en praten over Lisa. Sophie heeft nog een anonieme brief uit Hongarije ontvangen die vertelde dat Lisa het goed maakte, maar ze weet niet of ze dat moet geloven. Er ontstaat een innige relatie tussen hen en Sophie wil dat Talm bij haar blijft. 5. Personen: De hoofdpersoon in het verhaal is Lisa. De belangrijkste bijpersonen in het verhaal zijn Talm, Sebastiaan en Sophie. Het karakter en ontwikkeling van de belangrijke personen: Lisa
Lisa groeit op zonder vader, met een onzekere, ongelukkige moeder die constant haar ware liefde lijkt te vinden die dan toch weer op een mislukking afloopt. Talm vertelt ze haar diepste geheimen. Ze verklaart hem daarmee ook haar onkunde om volledig van iemand te houden. Talm

Talm is een rustige, nadenkende jongen van een jaar of zeventien. Hij wordt hopeloos verliefd op Lisa. Maar Lisa houdt hem afwisselend op afstand en laat hem dan weer toe. Talm zoekt de fout bij zichzelf, Lisa is zijn eerste liefde en hij hunkert elke seconde naar haar. Als Lisa hem haar geheim vertelt, is zijn eerste neiging: weglopen, hoofd afkeren en weg van hier! Maar als Lisa na haar vakantie niet terugkeert en zelfs voorgoed van de aardbodem lijkt te zijn verdwenen, gaat hij opzoek naar haar. Zeven jaar na haar verdwijning ziet Talm Lisa’s stiefvader Sebastiaan op de televisie in een reportage over zwervers in Amsterdam. Talm heeft Lisa’s verdwijning nog altijd geen plaats kunnen geven en besluit diegene die hij verdenkt op te zoeken en te confronteren met zijn daad. Talm trekt naar Amsterdam en leidt een zwerversbestaan tot hij Sir Sebastiaan ontmoet en hij de kans krijgt hem te beschuldigen. Voor deze tijd heeft Talm veel contact gehad met Lisa’s moeder Sophie. Als hij Sophie later vertelt waarvan hij Sebastiaan heeft beschuldigd, blijkt dat de schuld en onschuld niet zo eenvoudig leek als hij dacht… Sebastiaan
Sebastiaan is een man die charmant en intelligent overkomt. Hij is docent aan de universiteit. Hij heeft een zwakte: vrouwen, en voornamelijk heel jonge vrouwen. Zelf zegt hij dat het komt omdat hij opgroeide in een tijd en milieu waarin zoveel geboden en grenzen waren dat hij die nu wel moet opzoeken. Als hij Sophie ontmoet, lijkt het hem te lukken om zijn oude, treurige gewoonte om wekelijks met jonge prostituees het bed te delen, af te zweren. Hij voelt zich zelfs vader van haar dochtertje Lisa. Maar kleine meisjes worden groot, en dan speelt zijn oude begeerte weer op. Sophie
Sophie is niet gelukkig. Ze groeit op als enig kind van een liefdeloze moeder en een lieve, maar zielige en zwakke vader. Ze raakt op heel jonge leeftijd ongewild zwanger van een man van wie ze niet houdt. Voor haar moeder is dat de reden om haar te verstoten. Niet voor haar vader,maar hij overlijdt kort nadat het kindje, Lisa is geboren. Daarna blijft Sophie op zoek naar de ware liefde en ze denkt die te hebben gevonden in Sebastiaan. Maar dan lijkt de band tussen haar vriend en haar dochter sterker te zijn dan die tussen haarzelf en beide personen. Sophie zet de waarheid hier achter niet, ze is onzeker, jaloers en ongelukkig. Als Lisa verdwijnt, verdwijnt Sebastiaan met haar en is Sophie weer alleen. 6. Plaats: Nederland, grotendeels in Amsterdam. Het speelt zich ook nog even in Bretagne af. 7. Tijd: Het verhaal speelt zich af in de 21e eeuw. Ik ben tot deze conclusie gekomen door te kijken naar de jaargetallen die in het boek voorkomen. De jaargetallen die in het boek voorkomen zijn: 1969,1986 en 1993. Deze jaren duiten aan: 1969 - Het jaar waarin Sophie een op 16 jarige leeftijd een dochter krijgt genaamd Lisa. 1986 - 17 Jaar later, dus als Lisa 17 is verdwijnt ze spoorloos
1993 - 7 Jaar later, Sophie is 40 jaar. Talm is 24 jaar en Sebastiaan is 47 jaar. De verteltijd van het boek is 10 uur. De vertelde tijd van het boek is 26 jaar. Het boek vertelt eerst, door middel van flashbacks, over een tijd van een jaar over het leven van Sophie voor ze Lisa krijgt. Daarna wordt er verteld over Lisa’s jeugd, ook door middel van flashbacks. Dit duurt zeventien jaar, tot aan haar verdwijning. Daarna gaat er zeven jaar overheen en gaan de hoofdrolspelers ieder hun eigen weg. Na zeven jaar gaat Talm op zoek naar de waarheid en een confrontatie met Sebastiaan. Dit duurt, denk ik, een jaar. Het verhaal wordt niet verteld in chronologische volgorde. Het boek begint in het heden en daarna komen er allemaal flashbacks die ook door elkaar lopen. 8. Begin: Het boek begint met een gesprek tussen Talm en Sophie, die elkaar na alles wat er gebeurd is, elkaar ontmoeten. Hier zitten ze dus in het heden omdat alles al voorbij is. De rest van het boek is dus eigenlijk een flashback. 9. Probleem: Het belangrijkste probleem in ‘Lisa’s adem’ is natuurlijk de verdwijning van Lisa. Daar kom je eigenlijk niet zo heel veel van te weten . Ze is op vakantie in Bretagne, samen met haar moeder en stiefvader. ’s Morgens gaat ze alleen op pad en ze keert nooit meer terug. De verdwijning van Lisa komt voort uit eerdere gebeurtenissen in haar leven en dat van anderen. Lisa is zelf misbruikt door haar stiefvader. Wanneer ze verliefd wordt op Talm wordt het natuurlijk allemaal nog zwaarder voor haar. Sebastiaan belandt in een situatie waar hij niet meer uit kan ontsnappen: hij is seksverslaafd. Wanneer hij niet meer naar de hoeren gaat heeft hij zijn stiefdochter nodig. Al deze moeilijkheden samen zorgen uiteindelijk voor de verdwijning van Lisa, de dood van Sebastiaan en de relatie tussen Sophie en Talm. Eigenlijk komen de situaties heel logisch uit elkaar voort, ze zijn alleen in een andere volgorde in het boek beschreven. Afloop: Het boek heeft een slechte afloop omdat er in het eind van het boek een moord gepleegd blijkt te zijn. Het boek heeft een gesloten einde omdat aan het eind van het boek de gebeurtenissen duidelijk worden en je het gevoel hebt dat het afgelopen is. Alleen vind ik het wel raar dat je niet te weten komt wat er uiteindelijk met Lisa is gebeurd. Het boek ‘Lisa’s adem’ is een realistisch verhaal omdat je kan voorstellen dat het nu nog steeds kan gebeuren. 10. In Lisa’s adem zitten drie hoofdpersonen waardoor er meerdere vertelperspectieven zijn. Het verhaal wordt verteld vanuit alle drie de personen. Toch wordt alles verteld door een alwetende verteller. Auctoriele vertelwijze dus. Talm wordt bijvoorbeeld vaak ‘de jongen’ genoemd, Sebastiaan ‘de man’ en Lisa ‘het meisje’. Dit heeft de auteur waarschijnlijk expres gedaan om zo het overzicht te houden maar daardoor werd het wel verwarrend wie de personen waren. De vertelwijze is een alwetende verteller. Het is een psychologische roman, dus gedachten zijn heel belangrijk. Dat maakt het bepalen van een verteller niet altijd even makkelijk. 11. Titel: De betekenis van de titel ‘Lisa’s adem’ is zeer cryptisch. Je kan het namelijk op verschillende interpreteren. Je kan het zien als Lisa’s laatste adem omdat achterblijvers niet weten of ze nog in leven is. Ook kan je het zien als een ademtocht, een lange zoektocht zonder enig resultaat. Of je kan het interpreteren als het enige tastbare wat je hebt, is de adem van Lisa. Talm dacht vaak aan Lisa, en als hij dan aan haar dacht, dacht hij aan haar adem, haar regelmatige adem. Thema 12. Het thema van dit boek is liefde. De romantische en erotische liefde van Talm voor Lisa, de moeder- kind liefde van Sophie voor Lisa, de tegenstrijdige liefde van Sebastiaan voor Lisa en de troostende liefde tussen Sophie en Talm. Ook komt misbruik voor in het boek, en seksualiteit. Beoordeling 13. Ik vind het boek erg spannend en boeiend maar ik vind het niet makkelijk leesbaar. Het eerst omdat ik door het verhaal gegrepen ben en wil weten hoe het afloopt na de verdwijning en ook wat de rol van de verschillende personages daarin is. Het tweede omdat er veel flashbacks en tijdwisselingen zijn. Ook omdat de auteur vaak moeilijke woorden gebruikt en zinnen en gedichtjes uit andere talen die niet uitgelegd worden. Ook omdat de auteur vaak de personages aanduid met ‘de jongen’, ‘de man’, ‘het meisje’. Daardoor word het verhaal moeilijk te begrijpen omdat je niet weet over welke personages het gaat maar als je een tijdje gelezen hebt, heb je wel door over wie het gaat. Ik werd wel door het verhaal meegesleept, omdat je graag verder wou lezen hoe het af zou lopen met de verdwijning van Lisa. De auteur Karel Glastra van Loon is geboren op 24 december 1962 in Amsterdam en komt uit een groot gezin. Als jongetje van negen wilde hij bioloog worden en begon hij een nooit voltooid boek over de edele kunst van het vissen. Op het Gymnasium (Bèta) raakte hij onder invloed van de dichter Paul van Ostijen en schreef hij radicaal-geëngageerde gedichten die nooit zijn gepubliceerd. Vanaf dat moment wilde hij niet langer bioloog worden, maar journalist. Na een jaar in de Verenigde Staten, waar hij op de Hastings Senior High School in Minnesota zat, werkte Karel Glastra van Loon achtereenvolgens bij de Sociale Dienst Amsterdam, als bureauredacteur bij Elsevier Science Publishers, was hij leerling-journalist bij Libelle, en algemeen verslaggever voor Nieuwe Revu. Als verslaggever maakte hij reizen naar onder meer China, Cuba, Tsjecho-Slowakije, Rusland, Armenië, Estland en Koeweit. In dezelfde periode werkte hij als vrijwilliger in Nicaragua bij een herbebossingproject. Karel Glastra van Loon heeft nog meer boeken geschreven zoals: - Vannacht is de wereld gek geworden. - De passievrucht. - De Poppe-methode. - Herman – De biografie van een genetisch gemanipuleerde stier, met Karin Kuiper. - Atlas van de macht. - De laatste oorlog, met Jan Marijnissen.
Het verhaal De hoofdpersonen van deze roman zijn Lisa, Talm, Sebastiaan en Sophie. Sophie werd op 17-jarige leeftijd moeder van Lisa. Ze leefde toen nog samen met Albert. Albert hield er meerdere vriendinnen op na. Met één van hen, Susan, kan Sophie het heel goed vinden. Toen Albert’s schoonvader bij hen in huis kwam en hij steeds vervelender wordt vlucht Sophie weg van huis. Ze laat nog een abortus doen omdat ze vindt dat ze geen goede moeder is. Na haar relatie met Albert heeft Sophie nog een paar mislukte relaties. Ze is een tijdje samen met Onno in het tuinhuisje van Albert. Ze heeft een relatie met een Duitser die na hun nacht samen sterft aan de heroïne. Op een vakantie met Susan zoekt deze intiem contact met Sophie maar Sophie wil daar niets van weten. Verder laat ze zich nog een keer gaan met de Amerikaanse vakantievriend Danny. In koffiehuis ‘Samos’ waar Sophie werkt leert ze uiteindelijk Sebastiaan kennen. Lisa is dan inmiddels 8 jaar. Het klikt tussen hen en ook Lisa kan het goed met Sebastiaan vinden. Sebastiaan komt uit een klein dorp, uit een normaal, gelovig gezin. Door de relatie met Sophie komt hij eindelijk van zijn seksverslaving af (hij ging lange tijd met jonge meisjes naar bed). Sophie, Sebastiaan en Lisa vormen samen een gelukkig gezin. Wanneer Sophie in het ziekenhuis komt te liggen door een medische fout bij de verwijdering van haar baarmoeder en eierstokken, veranderd hun relatie. Sebastiaan gaat met Lisa naar bed en Lisa wordt steeds afstandelijker tegenover Sophie. Dan leert Lisa op zeventienjarige leeftijd Talm kennen. Zij worden verliefd op elkaar en zijn veel samen. Ze gaan naar het huis van de weduwe Doris Koning, waar Lisa de kat verzorgd, en naar de woonboot ‘Moammar Khadafi’ (Waar Talm ook met de zwerver Budiman naartoe gaat). Ze praten veel samen en gaan met elkaar naar bed. Lisa laat blijken dat ze een relatie heeft gehad met haar stiefvader. Als Sophie opgeknapt is, gaat ze samen met Sebastiaan en Lisa op vakantie naar Bretagne. Daar verdwijnt Lisa spoorloos. Iedereen gaat haar zoeken, ook Talm, maar tevergeefs. Sebastiaan maakt een hele zoektocht naar Lisa tot zijn geld op is. Sebastiaan wordt zwerver en Talm probeert een studie in Nijmegen. Hij springt daar van een brug maar is uiteindelijk blij als zijn zelfmoordpoging mislukt. Hij kan echter niet studeren omdat hij Lisa niet kan vergeten. Dan gaat hij als zwerver op zoek naar Sebastiaan. Hij vindt hem en ze trekken een tijd met elkaar op. Ze voeren veel gesprekken waar bij Sebastiaan vaak Shakespeare en Yeats citeert. Op de ‘Moammar Khadafi’ hebben ze een gesprek over Lisa. Talm beschuldigt Sebastiaan van de moord Lisa en hij doodt hem uiteindelijk in zijn slaap met een kussen. Na de begrafenis van Sebastiaan gaat Talm op bezoek bij Sophie. Ze bekijken foto’s en praten over Lisa. Sophie heeft nog een anonieme brief uit Hongarije ontvangen die vertelde dat Lisa het goed maakte, maar ze weet niet of ze dat moet geloven. Er ontstaat een innige relatie tussen hen en Sophie wil dat Talm bij haar blijft. Verwerkingsopdracht Juryrapport: · Afloop: Hoewel het niet duidelijk wordt hoe de verdwijning van Lisa afloopt, heeft het verhaal een dramatische wending door de moord op Sebastiaan. Het verhaal heeft daardoor toch een gesloten einde gekregen. · Onderwerp: Het onderwerp wordt origineel uitgewerkt door alle gebeurtenissen. · Stijl: De manier van schrijven is af en toe verwarrend omdat de auteur vaak de personen aanduid met ‘de man’ en ‘de jongen’ en op het laatst pas aangeeft over wie het ging. Ook is het een beetje verwarrend door alle tijdwisselingen. Ook gebruikt de auteur af en toe moeilijke zinnen van een andere taal die niet duidelijk verklaard worden. · Personages: De personages komen echt over omdat ze herkenbaar zijn. · Literatuur: Er is een diepgang in het boek en daardoor is dit boek literatuur. · Spanning: Doordat je als lezer het hele boek door er niet achterkomt waarom Lisa is verdwenen, ben je heel erg nieuwsgierig om er wel achter te komen. Soms belandde je in situaties waarvan je wist dat daar het antwoord niet in te vinden was op het vraagstuk. Je leest dan heel snel door om zo in een situatie te komen waarvan je wist dat daar mogelijk het antwoord zou zijn (bijvoorbeeld de eindeloze confrontatie van Talm en Sebastiaan). Na een tijdje kom je erachter dat de verhalen in de verschillende situaties niet meer om de verdwijning van Lisa draaien en wordt het wat oninteressanter.