Gegevens 1. Datum van het leesverslag: donderdag 30 oktober 2003 (ik begon een paar dagen voor 30 oktober) 2. Titel: Gaten Schrijver: Louis Sachar
Vertaald uit Engels: Marja Waterman Uitgeverij: Lemniscaat, 1999
3. Genre: roman (avonturenroman) Inhoud 4. Gebeurtenissen: Stanley Yelnats en zijn familie worden al generaties lang door ongeluk achterna gezeten. Stanley word vals beschuldigd en word afgevoerd naar strafkamp, Camp Green Lake waar hij elke dag een gat moet graven op de bodem van een opgedroogd meer. Op een dag loopt Zero een medegevangene waarmee Stanley goed bevriend was weg. Een paar dagen later gaat Stanley hem achterna. Stanley vindt Zero. Samen gaan ze naar een berg genaamd ‘De Grote Duim’, daar vinden ze water en wilde uien. Na een paar dagen beslissen ze terug te gaan naar het kamp om hier water en voedsel stelen en om te graven naar de schat van Kate Barlow. Op het moment dat Stanley de schat vindt, wordt het kamp gealarmeerd. Dan blijkt Stanley in een nest van dodelijk bijtende hagedissen te staan. Niemand helpt Zero en Stanley. Plotseling komen er twee mensen aan. Het is de advocaat van Stanley die Stanley’s onschuld kan bewijzen en de openbare aanklager van Texas. Stanley en Zero worden uit het gat geholpen en ze komen beiden vrij. De openbare aanklager zorgt ervoor dat het kamp wordt gesloten wegens kindermishandeling. 5. Personen: Hoofdpersoon: Stanley Yelnats, een jongen van rond de 14 jaar. Stanley is nogal dik en wordt daarom vaak gepest op school. Stanley is zachtmoedig en past qua gevoelens helemaal niet in de groep op Camp Green Lake. Toch mogen de meeste jongens hem. Stanley heeft een beetje een hekel aan X-Ray, omdat hij wordt gezien als een leider. Stanley’s karakter wordt vervormd door de andere jongens, zij gaan een stuk harder met elkaar om. Hierin kun je goed een karaktervervorming zien. ‘Het graven van gaten vormt je karakter’ volgens de directeur van Camp Green Lake. Stanley’s karakter verandert inderdaad, maar dat komt niet door het graven van gaten. Van een soort ‘mietje’ gaat Stanley naar een harde jongen. Belangrijkste bijpersoon: Zero, een negerjongen, hij is iets ouder dan Stanley. Zero is een mysterieus persoon. Je komt weinig over Zero’s gevoelens te weten, omdat hij niet van praten houdt. Hij is somber tegenover mensen tenzij hij ze erg goed kent. Hij ligt niet als beste in de groep en word dan ook een beetje raar aangekeken; Zero zegt tegen ze dat hij van gaten graven houd waar hij eigenlijk helemaal niet van houdt. Als klein kind is zijn moeder weggelopen. Zero loopt in het boek weg van het kamp. Stanley komt een paar dagen later achter hem aan. Ze raken steeds beter bevriend en Zero uit zijn gevoelens naar Stanley. Hij vertelt dingen van vroeger als straatjongen. Maar dan vertelt hij aan Stanley dat hij de veroorzaker was van Stanley’s gevangenschap. 6. Plaats: Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in Green Lake, Texas. Het einde en het begin van het verhaal spelen zich af bij Stanley thuis. Sommige stukken van de geschiedenis van Stanley’s overgrootvader spelen zich af in Amerika. 7. 8. Tijd: Het verhaal speelt zich af in onze tijd. Er komen computers in het verhaal voor en niets wijst erop dat het verhaal zich in een andere tijd zo afspelen. De twee stukjes geschiedenis die in het boek voorkomen spelen zich 130 jaar geleden af. Het boek telt 224 bladzijden. De vertelde tijd is een paar maanden. In het boek komen geen opvallende tijdsversnellingen of -vertragingen voor. Het tijdsverloop is niet chronologisch. Tussen het verhaal door zie je de geschiedenis van Green Lake. Er lopen twee verhalen door elkaar. De een verklaart het ander. Ook een stukje van de geschiedenis van Stanley’s overgrootvader krijg je te lezen. Er wordt geen gebruik gemaakt van flashbacks. 9. Begin: Het boek begint met een stuk informatie over Green Lake. De eerste paar regels zijn: ”Er is geen meer bij Camp Green Lake. Ooit was hier een heel groot meer, het grootste van Texas. Dat was meer dan honderd jaar geleden. Nu is het alleen nog maar een droge, vlakke woestenij.” Deze zin lijkt in eerste instantie saai en onbelangrijk, maar in feite rust hier heel het verhaal op. Dat wordt later duidelijk. 10. Probleem en afloop: Het probleem in het verhaal is dat Stanley in een strafkamp zit, terwijl hij onschuldig is. Het probleem van de familie Yelnats is dat ze altijd pech hebben, dit speelt ook een rol. Het is een gesloten einde. Stanley en Zero worden vrijgelaten en het kamp word gesloten wegens kindermishandeling. Er werd bij Stanley thuis een bescheiden feestje gegeven. Het is dus een goede afloop. Er zijn nog paar vragen waar je geen antwoord op krijgt, maar volgens de schrijver zijn die antwoorden saai en langdradig. Aan het einde van het boek geeft de schrijver nog wel een antwoord op de vraag: ’Wat zat er in de schatkist?’ Het verhaal eindigt met een gedicht. Dit gedicht komt een paar keer vaker voor in het boek, maar dan wat vervormd na enkele generaties. Dit vind ik een mooie afsluiting. Het is een realistisch verhaal. Het zou waar gebeurd kunnen zijn. In het verhaal gebeurt niets onrealistisch. Er komt wel veel toeval voor in het verhaal, of dit in het echt ook allemaal zo toevallig zou uitkomen valt te betwijfelen. 11. Titel: De titel “ Gaten” is heel logisch. De gevangen in Camp Green Lake moeten elke dag een gat graven. Dit is om hun karakter te vormen zegt de directeur, maar in werkelijkheid is het om de schat van Kate Barlow te vinden. Thema 12. In dit boek wordt goed duidelijk hoe belangrijk vriendschap is, alleen zijn sommige dingen niet bereiken. Ook wordt er benadrukt hoe belangrijk doorzettingsvermogen is. Ondanks alle pech is Stanley uiteindelijk toch vrij.
Beoordeling 13. Ik vond het een heel mooi boek, dat is ook de reden waarom ik dit boek koos voor een leesverslag. Ik werd helemaal meegesleept met de hoofdpersoon, ik kon zijn gevoelens begrijpen. Het boek was heel realistisch geschreven zodat het ondanks alle toeval toch heel realistisch overkwam. Ik vond de opbouw van het verhaal heel goed. De manier waarop de verhalen in elkaar liepen was heel goed. Ik vond het erg bijzonder hoe op het einde het een het ander verklaarde, doordat heden en verleden elkaar logisch maakten. De stijl van het verhaal was ook heel goed. Iedere keer als Stanley aan het graven was kreeg je een stukje verleden te zien. Dat was erg mooi verwerkt.