De personages: Dit boek is een autobiografie. Het gaat dus over Nilgün Yerli zelf. Alle personages in dit boek zijn ook bestaande personen en alle gebeurtenissen zijn gebaseerd op de waarheid. Hoofdpersonen: Nilgün Yerli Zij is de hoofdpersoon en heeft het boek geschreven vanuit de ikvorm. Zij is Turks net als haar gehele familie. Op haar tiende verhuist ze van Turkije naar Nederland met haar familie wat veel problemen met zich mee brengt. Al van jongs af aan heeft ze een speciale band met haar moeder, zij is haar grote voorbeeld. Ze beschrijft al deze gebeurtenissen en ook hoe ze er over dacht en er mee omging. Haar gevoelens zijn erg gedetailleerd beschreven in het boek dus je leeft eigenlijk al vanaf de eerste pagina’s met haar mee. Ze heeft nog twee broers en een zus. De moeder van Nilgün Dit is de belangrijkste persoon in het leven van Nilgün. Zij is erg lief en rustig. Ze heeft echt alles over voor haar kinderen. Ze is getrouwd (dat is ook de vader van al haar kinderen) maar houdt eigenlijk niet van haar man. Ze blijft alleen bij hem omdat ze haar kinderen een veilig thuis wil geven. Ze vertelt Nilgün altijd veel wijsheden, over het leven en de liefde vooral. Ze kijkt tegen haar man op, ze is eigenlijk best wel bang voor hem.
De vader van Nilgün Een egoïstische, gierige man. Hij geeft weinig om zijn gezin en hij mishandelt zijn vrouw als het hem uitkomt. Hij geeft zijn geld liever uit aan dingen voor zichzelf dan voor zijn gezin en om het huishouden draaiende te houden. Nilgün haat hem maar diep van binnen heeft ze ook medelijden met hem omdat hij eigenlijk een heel zielig persoon is. Als het gezin naar Nederland vertrekt is hij echter wel degene die alles regelde, maar dat schijnt ook het enige te zijn waar hij goed in was. De broer van Nilgün Hij heet Nusret en is een stuk ouder dan Nilgün. Hij wordt beschreven als een rustige jongen maar als hij rond zijn twintigste ten onrechte in de gevangenis belandt voor tien jaar draait hij door en zal hij nooit meer de persoon zijn die hij eerst was. Dit gebeurde toen Nilgün vijf jaar oud was. De zus van Nilgün Zij heeft geen echt sterke band met Nilgün. Ze is net als Nusret en de andere broer, Nihat, een stuk ouder. Zij verhuist wel mee naar Nederland maar besluit om toch terug te gaan naar Turkije. Daar gaat ze bij haar vriend wonen en later trouwen ze zelfs nog. Dit zijn wel de belangrijkste personen van het boek. Er komen er nog wel veel meer in voor maar die zijn niet zo ontzettend van belang. Ook doordat de familie dus is verhuisd leren ze weer veel nieuwe mensen kennen maar eigenlijk maken die niet zo’n indruk op Nilgün. Ze hebben ook vrij weinig met de familie Yerli te maken. Vertel situatie Het boek is een autobiografie dus is geschreven door de ikpersoon zelf. Je leest dus vanuit ik-perspectief. Plaats / Ruimte Het boek speelt zich op verschillende plaats af, gedurende de jeugd van Nilgün speelt het zich af in Turkije. Vanaf de verhuizing op haar tiende speelt het zich af in Nederland, in Friesland om precies te zijn. Hier brengt ze haar schoolperiode gedeeltelijk door. Rond haar zeventiende moet ze door omstandigheden verhuizen naar Steenwijkerwoldt. Daar brengt ze haar studie tijd ook door. Later verhuist ze nog naar Haarlem waar ze nu nog steeds woont. Stijl van schrijven Nilgün Yerli is geen echte schrijfster en dat merk je wel. Het is allemaal vrij rommelig geschreven, met steeds terugblikken. Het boek is opgebouwd uit allemaal kleine hoofdstukjes, soms niet langer dan een paar regels. Je moet dus wel goed opletten waar een hoofdstukje zich afspeelt. Ze heeft het vrij luchtig geschreven dus het leest vrij gemakkelijk weg. Ze maakt vrij korte zinnen over het algemeen. Toch zijn andere stukken weer erg sentimenteel, bijna té. Het wordt dan moeilijk om het nog allemaal even serieus te nemen. Tussen de gewone hoofdstukken door staan schuin gedrukte hoofdstukjes, dit zijn gesprekken tussen Nilgün en haar moeder. Hierin lees je een soort korte dialoog tussen de moeder en dochter. Het middelpunt van deze dialogen zijn vaak wijsheden die Nilgün leert van haar moeder.
Thema Het thema van dit boek is het leven van Nilgün Yerli. De gebeurtenissen van mensen om haar heen en die soms ook betrekking hebben op haar spelen eigenlijk de grootste rol. Dit zou je dus al een thema kunnen noemen. Ook zijn begrippen als “haat”, “liefde” en “eenzaamheid” erg belangrijk in dit boek. Tijd Het boek speelt zich af van de vroege jeugd van Nilgün tot het heden. Haar geboortedatum wordt niet vermeld in het boek maar ze zal nu ongeveer rond de 45 zijn. Het boek wordt verteld in allemaal terugblikken. Toch zijn de meeste stukken toch verteld alsof ze op het moment van lezen gebeuren. Vaak verschilt het per hoofdstukje over welke tijd het gaat maar langzamerhand vormt zich dan de hele geschiedenis van Nilgün. Het boek begint met de reis van haar naar Milaan. Dit heeft verder geen grote betrekking op het boek of op haar leven. Titelverklaring: De titel van het boek, De Garnalenpelster slaat op de moeder van Nilgün. Toen Nusret in de gevangenis zat had hij het ontzettend slecht en zijn vader was zo gierig dat hij hem ontzettend weinig geld toestuurde. Zijn moeder wilde haar kind beschermen en alles voor hem doen om er het beste van te maken en ze besloot om geld bij te verdienen voor hem. Dit deed ze als garnalenpelster. Ze zat dan nachten lang te pellen en voor een kilo kreeg ze slechts 25 gulden, maar dit koste haar al bijna tien uur werk. Nilgün heeft waarschijnlijk voor deze titel gekozen omdat haar moeder zo’n belangrijke rol speelde in haar leven en het heeft heel erg indruk op haar gemaakt als klein meisje haar moeder ’s nachts te vinden achter een tafel vol garnalen. Dit heeft bij Nilgün ook veel respect opgewekt voor haar moeder. Samenvatting Het boek begint als Nilgün vertoefd in Dalyan. Ze is daar voor een paar dagen om tot rust te komen. Dan gaat het verhaal in een keer verder, ze zit nu in de trein zit naar Milaan. Ze heeft dit land altijd al willen bezoeken en is er eindelijk op weg naartoe. Haar coupe genoot is een niet onaantrekkelijke man. Hij heet Joshua en is 38 jaar. Hij is op weg naar zijn vrouw en twee dochters. Maar al snel blijkt dat hij niet kosjer is, hij vraagt of zij het bed met hem wil delen. Zij weigert dit en besluit te gaan slapen. Niet veel later wordt zij wakker geschud door de conducteur die haar komt vertellen dat ze de trein wordt uitgezet, ze heeft geen geldig paspoort voor in Milaan en moet een visum aanvragen. Hier begint het verhaal eigenlijk al, Nilgün is boos omdat ze door haar Turkse afkomst niet zomaar een land in kan, terwijl ze al jaren in Nederland woont. De familie Yerli is van Turkse afkomst en woont in Turkije. Toch besluiten zij naar Nederland te vertrekken, zonder hun zoon Nusret. De broer van Nilgün, Nusret zit namelijk in de gevangenis. Toen Nilgün vijf jaar was kwam de politie op een dag aanzetten met het bevel om Nusret mee te nemen. Hij werd verdacht van aanranding terwijl hij het meisje dat werd aangevallen alleen maar hielp. Hij werd veroordeeld tot 13 jaar celstraf. Hij zou dus moeten wachten met naar Nederland gaan totdat hij vrij zou komen. Toch vertrekt de familie Yerli. Nilgün is dan tien jaar. De vader van het gezin heeft er een jaar op proef werk gedaan en het had succes, zo erg zelfs dat hij er voor vijf jaar ging wonen. Omdat het zo’n lange periode was wilde zijn vrouw ook mee. Dit had tot gevolg dat de kinderen ook mee moesten. Het beroep van de vader van Nilgün was leraar, hij geeft Turkse kinderen in hun eigen taal les in vakken als wiskunde en natuurkunde zodat zij toch een kans hebben op een baan in eigenland eventueel. Het afscheid nemen is zwaar, voor de hele familie. Nilgün mag maar een koffer meenemen want haar moeder is van mening dat ze alles gemakkelijk opnieuw kunnen kopen in Nederland. Ze vertrekken met de Ford Taunus richting hun nieuwe leven en al tijdens de reis neemt de heimwee al af, het valt Nilgün op dat landen als Joegoslavië en Bulgarije heel erg op haar geboorteland lijken. Ze komen te wonen in Friesland. In Vliet 49. Nilgün kan dan nog maar vier woorden Nederlands, ja, nee en Vliet 49. Op haar nieuwe school gaat het niet zo goed, ze wordt erg gepest en heeft moeite om mee te komen. Al snel besluit haar zus om terug te gaan naar Turkije, ze mist het land en haar vriend woonde daar en ze wilde hem absoluut niet naar Nederland halen, ze vond het geen leuk land. Het afscheid valt weer erg zwaar maar de moeder houdt zich sterk. Ze wil niet dat haar dochter gaat twijfelen door haar mening. Al snel merkt het hele gezin hoeveel anders Nederland is dan hun moederland. De grootste verandering vindt Nilgün kerst. Ze ziet in alle huizen ene kerstboom staan die versierd is en het ziet er erg gezellig uit. Ze wil er ook graag een en haar moeder vindt het goed, ze wonen nu immers in Nederland. Maar haar vader is er fel op tegen, hij vindt het onzin en de kerstboom komt er niet. Dan op een dag wordt er aangebeld, de buurvrouw, waar de vader van Nilgün al lang door gecharmeerd is, staat voor de deur. Ze komt een kerstboom brengen als cadeau voor Nilgün omdat ze haar had horen praten over hoe graag ze ene kerstboom zou willen. Dit is een van de eerste grote veranderingen van het wonen in een ander land. Doordat Nilgün nog erg jong is snapt ze veel dingen niet, zoals geloof en dat zij bepaalt vlees niet mag eten maar andere kinderen uit haar klas wel. Met dit soort vragen ging ze dan naar haar moeder, die een antwoordt op alles leek te weten. Al snel blijkt dat mevrouw Yerli het niet makkelijk heeft. Op een dag hoort Nilgün haar praten met een buurvrouw en al snel blijkt dat haar moeder in haar huwelijk niets in te brengen heeft, Ze wordt regelmatig gedwongen tot seksuele daden en zich verzetten heeft geen zin. Ook komt ze erachter dat haar man regelmatig vreemd gaat. Dit is allemaal een schok om te horen voor Nilgün maar haar moeder ziet het anders, ze denkt wijs na over het leven en ze heeft de situatie allang geaccepteerd. “Net als een wond op den duur uitbloedt en een korst gaat vormen, zo is ook mijn wond. Hij zal nooit meer helemaal helen, maar ik ga er niet aan krabben om nog meer littekens te voorkomen. Ik heb het nu geaccepteerd, hij is zo. Als een vrouw accepteert dat haar man haar bedriegt, dan bedriegt ze in ieder geval zichzelf niet”. Als Nilgün 15 jaar is gaat ze met haar familie op vakantie naar Turkije. Er werd feest gevierd met de hele familie omdat ze eindelijk weer een keer terug waren. Dan laat op de avond, als iedereen al dronken en verzadigd is gaan slapen zit Nilgün nog beneden. Opeens wordt er op de deur geklopt en een bekende stem klinkt. Als ze de deur opent schrikt ze, daar staat Nusret voor haar neus. Hij ziet er ontzettend slecht uit, hij is erg mager en geeft een verwaarloosde indruk. Ze laat hem binnen en geeft hem schone kleren en laat hem douchen. Als hij zich omkleedt ziet ze littekens op zijn rug, als ze er naar vraagt geeft Nusret geen antwoord. Ze is zo blij dat haar broer er weer is maar dan merkt ze dat hij niet meer de oude is. Hij vraagt haar opeens of ze hem wil zoenen en hij zegt dat ze zijn verloofde is. Dan is het voor Nilgün al vrij duidelijk dat hij niet meer de oude is. In paniek rent ze naar boven en wekt haar zus en moeder. Zij zijn blij hem te zien maar als haar moeder merkt wat er aan de hand is besluit ze hem op te laten nemen in een inrichting. Nusret is geestelijk verminkt voor het leven. Na nog een paar dagen te hebben doorgebracht in Turkije gaat de familie weer terug. Nilgün’s nichtje en haar man gaan mee naar Nederland. Nilgün reist met hen mee want haar vader en moeder moeten nog een visum halen voor Nusret dus ze zouden elkaar treffen in Istanbul. Maar als ze bij de grens staan is er geen spoor te bekennen van haar ouders en haar broer. Ze wachten de hele nacht en dan besluiten ze actie te ondernemen. Ze bellen naar het plaatselijke ziekenhuis en krijgen dan te horen dat er een auto-ongeluk heeft plaatsgevonden. De vader van Nilgün is zwaar gewond maar haar moeder en broer zijn ongedeerd. Ze besluiten gelijk naar het ziekenhuis toe te rijden maar als ze er aankomen is er geen spoor te bekennen van Nilgün’s moeder. Dan wordt iedereen verzocht naar buiten te komen. Een van haar ooms komt naar Nilgün toe en vertelt haar dat haar moeten dood is. Ze is overleden aan inwendige bloedingen. Dan stort de wereld van Nilgün in, hoe moet ze leven zonder haar moeder? Zonder haar bescherming? Zonder haar wijze raad? Als haar moeder begraven wordt mag ze geen afscheid nemen, de kist is dicht en als hij zou worden opengemaakt is het lichaam onrein. Nilgün vindt dit vreselijk, ze kan geen afscheid meer nemen van haar moeder. Dan komt een oom tot actie over, hij breekt de kist open en Nilgün kan haar moeder nog een laatste keer zien. Nusret is na de begrafenis spoorloos verdwenen. Nilgün moet terug naar Nederland waar ook haar vader wordt geplaatst in een ziekenhuis. Hij ligt nog steeds in coma dus de verplaatsing van hem is al een risico op zich. Ze komt terecht in een studentenflat in Steenwijkerswold. De andere broer, Nihat, moet in dienst. Hij heeft nooit een sterke band gehad met Nilgün dus dat afscheid is niet erg zwaar. Nilgün is in Nederland helemaal alleen, maar toch heeft ze haar leven best op orde. Ze werkt en gaat naar school. Ze maakt de Havo af, iets wat haar moeder altijd al graag had gewild. Als haar vader uit coma ontwaakt krijgt hij een nieuwe vriendin. Hij besluit met haar te gaan samenwonen en hij laat Nilgün in de steek. Hij steunt haar niet eens financieel, hij kiest voor een nieuw leven met een nieuwe vrouw. Toch veranderd er iets in die relatie, in tegenstelling tot zijn vorige huwelijk wordt hij nu gedomineerd door zijn nieuwe vrouw. Zij is de baas over hem en hij verandert in een hele zielige teruggetrokken man. Ook het feit dat hij half verlamd is speelt een rol, zijn nieuwe vrouw is nog erg jong en de kans dat zij het alleen doet voor het geld is erg groot. In de studententijd heeft Nilgün veel vriendjes, maar de ware zit er nooit bij. Om ook al haar problemen op te lossen heeft ze voortdurend therapie. Langzaam begint haar liefde voor schrijven te groeien en gaat ze optreden als cabaretier. Ook mocht zij columns gaan schrijven voor de VPRO. Hiermee heeft zij uiteindelijk bewezen dat zij wel wat van haar leven zou maken, tegen de mening in van haar vader. Hij had altijd gezegd dat zij niks van haar leven zou maken. Hiermee heeft ze op een gezonde manier wraak genomen en haar leven op orde gebracht en rust gevonden in haar dagelijkse bestaan. Mijn mening Ik ben dit boek gaan lezen omdat ik het thuis zag liggen en ik verschillende tijdschriften lovende artikelen heb zien staan erover. Toen ik begon te lezen moest ik wel wennen aan de stijl van schrijven, je merkt gelijk dat ze geen professioneel schrijfster is. De verhaallijn is soms erg moeilijk te volgen, het zijn hele korte hoofdstukken. Ook staat bijna elk hoofdstukje weer in een andere tijd, dat wil zeggen, ze gaan bijna allemaal dan weer over een ander deel van haar leven. Dit leidt soms tot grote verwarring omdat je dan niet meer weet in welk deel van haar leven je bepaalde gebeurtenissen moet plaatsen. Ik vond het vooral een erg aangrijpend boek, dat een mens zoveel kan meemaken is ongelooflijk. Ik ben vooral erg geschrokken van het feit dat haar moeder is overleden, dat kwam zo opeens. Je leeft door de warrige stijl van schrijven wel erg met haar mee want het lijkt net alsof ze het bijna aan je vertelt. Toch vond ik sommige stukken erg emotioneel geschreven, bijna op een manier dat je het niet meer serieus neemt. En er zaten details in het boek waarvan ik me afvroeg of die wel klopten met de ware gebeurtenissen. Het was een vrij makkelijk boek om te lezen, geen moeilijke taal. Het lezen was dus best plezierig maar uiteindelijk vond ik het geen fantastisch boek. Ik had beter verwacht en zeker na alles wat ik erover had gehoord. Ik zou het niet zo snel aanraden aan andere mensen als ze op zoek zijn naar een goed boek. Maar als je een aangrijpend, waar gebeurd levensverhaal wilt lezen is dit wel een aanrader. Ik ben wel door dit boek anders tegen de Turkse cultuur en mensen gaan aankijken. Ik zag nu ook vanaf hun kant hoe moeilijk het is om naar een heel nieuw land te verhuizen met nieuwe regels en gewoonten. Ook om te lezen hoe het er daar aan toe gaat in bijvoorbeeld een gezin en hoe scheef de verhoudingen tussen de familie leden soms kunnen liggen vond ik erg verrassend. Het is bijna ondenkbaar in Nederland dat een vrouw altijd de man gehoorzaamt en dit niet raar vindt. Ik vind het wel bijzonder hoe Nilgün Yerli zich heeft gered, zowel gewoon het nieuwe leven in Nederland als het overleven van haar eigen leven. Wat zij heeft meegemaakt is bijna te veel om mee te leven en ik vind het knap van haar dat ze uiteindelijk toch haar draai in het leven en de maatschappij heeft gevonden. Uiteindelijk vind ik het dus geen geweldig boek maar ik vind het wel fantastisch dat Nilgün Yerli zich uit al die situaties toch zo goed heeft gered.