SAMENVATTING VAN DE INHOUD: Thomas Kuyper een wetenschappelijk onderzoeker die proeven doet met ratten en andere dieren. Hij is getrouwd met Leonie die onvruchtbaar is, maar toch heel graag kinderen wil. Omdat Thomas er bijna ziek van werd om precies wanneer de gynaecoloog hem het adviseerde met Leonie naar bed te gaan, is hij minder van Leonie gaan houden. Tijdens een week waarin Leonie bij haar moeder is om daar een gynaecoloog te consulteren gaat Thomas daten met een meisje dat werkt in de bibliotheek, genaamd Jenny. Jenny heeft een enorme aantrekkingkracht op mannen én vrouwen. Op hun laatste avondje uit houden ze een kroegentocht. Allebei zijn ze stomdronken en het café waarin ze belandt zijn gaat sluiten. Thomas wil Jenny nog mee naar huis nemen om wat te drinken, maar Jenny voelt daar weinig voor. Thomas pakt Jenny bij haar arm vast en vindt dat ze wel mee moet gaan. Ze schreeuwt dat ze los wil en hij laat haar ook los. Jenny loopt alleen naar huis en Thomas kijkt haar nog een hele tijd na, totdat ze voorbij de kerk is verdwenen. Thomas gaat uiteindelijk ook naar huis, maar besloot om eerst naar haar woning te gaan om haar nog even te zien. Alleen daar was ze niet. De volgende ochtend gaat hij te laat naar zijn werk toe, omdat hij zich had verslapen. Zijn assistent Alex, die al volop bezig was, vertelt tegen Thomas dat de proefratten na 5 dagen hongeren er best wel verzadigd uitzagen. Ze hadden ook helemaal geen honger meer. Wat later op de dag komen twee agenten binnen, Lambert en Meuldijk, die een aantal belangrijke vragen hebben aan Thomas over Jenny. Ze weten van zijn late kroegentochtje met haar. Ze vertellen hem dat Jenny vermist wordt en dat ze bij geen van haar vriendinnen te vinden is. Voor inspecteurs Lambert en Meuldijk is het niet moeilijk om er achter te komen dat Thomas niet alleen de laatste is die waarschijnlijk Jenny in levenden lijve gezien heeft, maar ook nog eens ruzie had met haar voor de vermissing. Het is ook heel erg vreemd dat ze na het uitje niet thuis is geweest en dat haar trouwe autootje die ze altijd meeneemt nog altijd op dezelfde plek staat. In verband hiermee wordt Thomas meerdere keren ondervraagd door de beide inspecteurs. Thomas wil niet dat zijn vrouw ook maar iets over dit te weten komt, maar de inspecteur Lambert wil wel een kijkje nemen in het huis en in de tuin. Hij werd voorgesteld onder zijn eigen naam als een nieuwe collega. Hij heeft alles bekeken, maar Leonie had wel door dat er iets niet helemaal pluis was. Thomas komt in het politie onderzoek naar voren als de hoofdverdachte van de moord op Jenny Fortuyn. De inspecteurs ontwikkelen zelfs een mooie theorie die een verklaring kan geven voor het feit dat men geen lijk kan vinden. Lambert denkt dat Thomas Jenny gevoerd heeft aan de ratten bij wie hij onderzoek doet naar kannibaliteit door uithongering in het laboratorium waar hij werkt. Verder heeft ‘meneer sommig mens’, die in de buurt van het laboratorium woont, twee mensen in het laboratorium zien gaan en er 1 naar buiten zien gaan. Die persoon stapte in een auto en was vervolgens weggereden. Op basis van deze belastende verklaringen van 'meneer sommig mens' en de andere theorieën wordt Thomas gearresteerd. In het tweede hoofdstuk mogen Leonie en Thomas alleen maar communiceren via brieven, vandaar ook de titel 'een korte briefwisseling'. Thomas die inmiddels in de gevangenis zit biecht in deze brieven aan Leonie op wat er gaande was tussen hem en Jenny. Hij vertelt haar dat hij voor haar spiegelbeeld is gevallen en ook dat hij een keer mee geweest is naar de zolder boven de bibliotheek waar Jenny een kamer had. Waar hij Robbert ontmoet had, een advocaat die net als Thomas getrouwd was. Tijdens de arrestatie vertelt hij helemaal niks aan de agenten, omdat hij vindt dat ze toch wel oordelen op alles wat er al was voorafgegaan. Zijn verhaal zou al helemaal geen nut meer hebben. Na een tijdje mag Leonie geen brieven meer sturen omdat Thomas maar blijft zwijgen. In hoofdstuk drie gaat Leonie op onderzoek uit, zij schrijft haar bevindingen op in een dagboek, wat weer refereert aan de titel van dit hoofdstuk 'Het dagboek van Leonie'. Tijdens haar onderzoek bezoekt Leonie alle plaatsen waar Thomas en Jenny samen ook geweest zijn tijdens hun 'kortstondige relatie'. Zij doet dit met de overtuiging dat haar man onschuldig is en zij diens onschuld wil bewijzen. Ze komt meer over Jenny te weten, omdat Thomas een stuk uit een boek had aangestreept dat gaat over iemand die van een Jenny een kus krijgt. Ze wordt daardoor nog jaloerser op Jenny en ze is bang dat Thomas en zij met elkaar naar bed zijn geweest en daarom verschoont ze hun bed zeer grondig. Door haar onderzoek belandt zij in allerlei cafés en ook in het vrouwenhuis, waar zij in contact komt met Arianne, de buurvrouw van Jenny. Via Arianne komt zij zeer veel interessante achtergrond informatie over Jenny te weten, zoals een bevestiging van het feit dat Jenny al meerdere abortussen heeft gehad en dat zij de beschrijving 'loeder' meer dan verwacht verdient, ze hoefde er eigenlijk geen moeite voor te doen om personen ongeacht sekse aan de haak te slaan. Uiteindelijk bleek Robbert toch diegene te zijn waar Jenny het meeste voor voelde en ze vond het raar dat Jenny een week met hem om is gegaan. Hij moet iets gehad hebben waarbij zij heel veel baat zou hebben, maar Leonie kan zich niet bedenken wat er zo aantrekkelijk is aan Thomas. Ook bezoekt ze 'meneer sommig mens' die beweert dat hij die bewuste avond Thomas en Jenny het laboratorium binnen had zien gaan en uren later Thomas alleen het pand weer had zien verlaten. Ze gaat na of 200 ratten na 5 dagen hongeren een mensen lichaam van 50 kilo op kunnen eten. Dat blijkt niet het geval te zijn, ze kunnen maar 150 gram per rat op, dus maximaal 30 kilo. De theorie dat de ratten het lichaam wel een op zouden kunnen hebben gegeten klopt dus van geen kanten. Die theorie is al afgeblazen
Zij ontdekt ook dat inspecteur Lambert en Jenny vroeger iets gehad moeten hebben, aanwijzingen hiervoor vindt zij in een het kamertje van Jenny, wanneer zij die onderzoekt. Alles bij elkaar doet haar denken aan een verhaal dat Thomas ooit eens heeft verteld over zijn studietijd, het bewuste verhaal van het filmpje 'Moord in het museum', wat hij met zijn studiegenoten gemaakt had. Misschien zou ze daar wat informatie uit kunnen halen. Toen ze de stoffige videoband uit de kast haalde zag ze dat er nog niet zo heel lang gelden iemand die videoband ook in de handen had gehad. Er zaten vegen op die de stof eraf hadden gehaald. Zou Thomas deze hebben bekeken? Ze heeft de videoband bekeken en aan de hand daarvan gaat ze op onderzoek uit in het museum. Ze doet daar een wel heel lugubere ontdekking. Ze vindt daar in één van de potten met alcohol iets wat volgens haar het lichaam is van een vrouw. Deze vondst brengt haar zo in de war, dat ze gaat twijfelen aan de onschuld van haar man. Zou hij wel onschuldig zijn? Zou hij deze mevrouw kunnen hebben vermoord? Maar het vermoorden van iemand was niet iets wat in de persoonlijkheid van Thomas past. Verder gaat ze nog bij een vriend van Jenny kijken, maar die blijkt weg te zijn. Ze vraagt aan de buurvrouw wanneer ze weg zijn gegaan, het bleek tijdens een sneeuwbui te zijn, en het was koud, ook omdat de vrouw van Robbert warme kleding aanhad. Thomas komt een paar keer bijna vrij, maar omdat er steeds op het nippertje nieuw bewijs materiaal wordt gevonden, blijft hij op het bureau. Een voorbeeld is dat de kleren van Jenny op het laboratorium worden gevonden en dat later ook blijkt dat er dure drugs en andere stoffen weg zijn. Er wordt bekeken of Thomas schuldig al dan niet medeplichtig is aan de diefstal van drugs uit het laboratorium, hij was namelijk één van de twee personen die een sleutel had die toegang verschafte tot de drugs. De advocaat van Thomas, mr. Pieterse, veegde ook de getuigenis van "De Kroongetuige", 'meneer sommig mens', volledig van de tafel. Deze man beweerde namelijk dat hij Thomas die nacht alleen had zien wegrijden. Het regende en het had dus iedereen kunnen zijn die wegreed. Maar het had niet Thomas kunnen zijn, omdat die heeft geen rijbewijs heeft. Ook krijgt Thomas bijval van de hoogleraar farmacologie, die de ratten theorie van de politie tegenspreekt en beweert dat het onmogelijk is dat uitgehongerde ratten een lichaam in één nacht kunnen opeten zonder restanten achter te laten. Deze hoogleraar is tevens de baas van Thomas en ook degene die aangifte had gedaan van de diefstal van de drugs. Verder wordt door de advocaat van Thomas benadrukt dat het heel raar is dat hij uit zijn eigen laboratorium steelt, en dat de kleren erg overduidelijk waren verstopt. Uiteindelijk wordt Thomas vrijgelaten om dat er te weinig harde bewijzen zijn, ook al gelooft bijna iedereen dat hij schuldig is. Thomas en Leonie hebben dan eindelijk de tijd om met elkaar te praten over wat er allemaal gebeurt is. Hij vertelde aan haar dat hij de desbetreffende avond Jenny achter uit het laboratorium had zien komen met andere kleren aan als ze een uur geleden aan had en een sjaal voor haar mond, maar dat hij dit niet had gezegd, omdat hij haar niet wilde verraden. Hij wilde het ook niet vertellen omdat hij door haar was afgewezen en het heel erg moeilijk vond om dat aan iedereen te vertellen. Het kleineerde hem. Leonie vertelde aan Thomas wat zij heeft ontdekt in het museum en dat ze niet zeker wist of hij wel echt helemaal onschuldig was. Hij gelooft haar niet en ze besloten te gaan kijken of haar bevindingen juist blijken te zijn. Thomas ging kijken naar de pot en kwam half kotsend weer terug. Er zat echt een vrouwenlichaam in die pot! Op dat moment komt Lambert binnen, die er noch steeds van overtuigd is dat Thomas op de één of andere manier betrokken is geweest bij de verdwijning van zowel Jenny als de drugs. Samen komen zij tot de conclusie dat deze persoon in de pot met alcohol Jenny niet is. Om deze persoon te identificeren halen ze de oude buurvrouw van Robbert erbij. Zij was er van overtuigd dat het de vrouw van Robbert was. Het verhaal paste in elkaar. Jenny had Thomas misbruikt omdat hij veel drugs had in zijn laboratorium. Dat was ook de rede dat ze zo lang met hem om ging. Zo werd ook ineens de theorie dat Thomas iets met die verdwijning van de drugs te maken had, verworpen. Jenny had de sleutel van Thomas van de kluis in het laboratorium bij laten maken zonder dat hij het merkte en had de drugs gejat. Robbert en Jenny hebben samen de vrouw van Robbert vermoord met een pistool en haar in een pot gestopt zodat ze van haar geen last meer zouden hebben. Robbert kon Jenny maar niet vergeten. In het laboratorium had Jenny zich omgekleed in de kleren van de vrouw van Robbert. Zo zou ze op haar lijken, maar ze hield de hoge, witte schoenen aan omdat ze groot moest lijken, vandaar dus ook de kleren van haar op de wc. Ze is daarna waarschijnlijk samen met Robbert naar Australië gevlucht. De sneeuw die de buurvrouw van Robbert had gezien tijdens hun vertrek was geen sneeuw maar de bloesem van de bomen. Als laatst geeft Thomas Leonie een krantenartikel waarin staat dat de eerste reageerbuis baby is geboren, en vroeg hij haar: “Zou het misschien bij ons ook kunnen?”, Waardoor Leonie blij werd om te weten dat hij het ook nog steeds wilde.
ANALYSE VAN DE TEKST: Thema: Er komen twee thema’s in het boek voor die veel met elkaar te maken hebben. Het eerste thema is dat het huwelijk behoorlijk verstoord kan worden door de onvruchtbaarheid van één der beide partners en het door die onvruchtbaarheid uitblijven van kinderen en het geluk wat kinderen met zich mee kunnen brengen. Vooral als je beiden kinderen wilt. De gebeurtenissen maken het boek een beetje dramatisch. Het seksuele leven van Thomas was niet geweldig, eigenlijk haatte hij het en wilde hij wel eens met een meisje naar bed dat niet zo nodig kinderen moest. Jenny had zelfs al twee keer een abortus gehad, waardoor Leonie’s jaloezie nog eens groter werd. Het tweede thema is de mysterieuze verdwijning van een jonge vrouw en het zoeken naar de feiten die deze verdwijning zouden kunnen verklaren. Deze twee thema’s maken dit boek tot een detectiveroman en een huwelijksroman inéén. Motieven: - Ontrouw: Thomas is ontrouw geweest aan Leonie, net in de tijden dat zij hem nodig heeft. Zij blijft hem echter wel trouw. Ze gelooft Thomas dat hij onschuldig is en ze gaat
zelf op zoektocht uit naar hoe alles nu precies is gelopen. - Jaloezie: Leonie was heel erg jaloers op Jenny. Wat had zij in haar macht wat zij zelf niet kon bieden? Onder andere doordat ze zo jaloers was wilde ze precies weten wat er zich allemaal had afgespeeld. Had Jenny met haar echtgenote gevreeën? - het frustratiemotief: Leonie vind het heel erg dat ze geen kinderen kan krijgen. Op bladzijde 118 is haar frustratie heel erg goed verwoord: “Het ergste is dat je maar rondloopt met zo'n gevoel van grote leegte in je binnenste, van grote zinloosheid, een gevoel alsof je nergens meer bij hoort, alsof je buiten de continuïteit van het leven bent geplaatst, alsof je op een bijspoor bent gerangeerd, alsof je onderhevig bent aan een middelpuntvliedende kracht die je naar de buitenkant dirigeert. En toch kun je dat allemaal wel verwerken, maar wat je niet kan verwerken is dat je, als je gewoon op straat loopt, van die hummeltjes ziet van een jaar of twee oud die naar hun moeder lachen”. - een schuldmotief: Leonie voelt zich heel erg schuldig dat ze geen kinderen kan krijgen. Thomas is het gedoe met die gynaecoloog meer dan zat en dat is allemaal haar schuld. Als ze gewoon kinderen kon krijgen, dan was dit alles nooit gebeurd en was Thomas nooit een vluchtweg gaan zoeken bij de onbetrouwbare Jenny. - Muziek: Leonie en Thomas houden allebei van klassieke muziek. Beiden kunnen ze hier hun rust in vinden, alleen hebben ze wel beiden een andere smaak qua stijl. Titel, ondertitel en motto: Een citaat uit een werk van Nietzsche, een Duitse filosoof, is: “Zijn niet de meeste huwelijken van dien aard dat men geen derde als kroongetuige wenst? De titel wordt hiermee verklaard, want hiermee wordt bedoeld dat een kind meestal de beste kroongetuige in een huwelijk is. De hoofdpersonen (Thomas en Leonie) kunnen geen kinderen krijgen, bij hen ontbreekt dus de kroongetuige in het gezin. De letterlijke betekenis van een kroongetuige is de belangrijkste getuige in een rechtszaak. Tijdens het proces noemt de advocaat van Thomas meneer ‘Sommig Mens’ (de man die tegenover het laboratorium woont) de kroongetuige. De titel verwijst ook nog naar Leonie, de getuige die nooit gehoord wordt, maar zij zou ook de kroongetuige kunnen zijn. Zij gaat zelf op onderzoek uit en zij is degene die weet waar een lichaam verborgen is, vermoedelijk van Jenny. De titel is heel erg goed uitgekozen; het verbindt misdaad en huwelijk
Ondertitel en motto zijn niet van toepassing in het boek.
Structuur: Er is in dit boek geen proloog of epiloog aanwezig. Het verhaal begint heel erg rustig en niet meteen midden in de gebeurtenissen. Het boek begint met Jenny en Thomas die in een café zitten die bijna gaat sluiten. Het verhaal eindigt met een gesloten einde. Thomas is onschuldig verklaard op de moord van Jenny, omdat Jenny nog leeft. Het lijk dat ze gevonden hebben blijkt is van de vrouw van Robbert zijn. Jenny en Robbert hebben haar vermoord, omdat ze in de weg zat. Jenny en Robbert zijn nu in Australië waarschijnlijk. Leonie heeft Thomas weer terug en ze weet nu ook heel erg zeker dat hij heel veel van haar houdt en dat hij er heel veel spijt van heeft dat hij vreemdgegaan is. Ze weet het zeker omdat hij haar een stukje krant had gegeven waarin stond dat je ook een kind kunt krijgen via een reageerbuisbevruchting en erbij zei:”Zo zou het bij ons misschien ook kunnen”. Alleen is het natuurlijk de vraag hoe het verder zal lopen. Misschien wil die reageerbuisbevruchting ook wel niet werken en valt Thomas misschien nog een keer in dezelfde fout en gaat hij weer vreemd. Toen ik het boek uit had bleef ik nog met wat vragen zitten. Zouden Jenny en Robbert wel echt naar het buitenland zijn gegaan? Zijn ze wel met z’n tweeën gegaan en niet gescheiden? Zal men Jenny en Robbert ooit nog zien en ze kunnen arresteren? Zal het weer helemaal goed komen met Leonie en Thomas? Zou Thomas nog aan die dierenproeven blijven werken? Hij heeft immers door zijn baan al die ellende gekregen. Zullen Thomas en Leonie nog een kindje krijgen? Of misschien zelfs nog wel meer? Dit boek heeft 201 bladzijden, waarvan er 7 zijn besteed aan de Biografie en de Ontvangst. Het is in 5 hoofdstukken verdeeld. Hoofdstuk 1 De muizentorensage is onderverdeeld in 8 genummerde delen. In dit hoofdstuk lees je over de kroegentocht en hoe het afliep met Thomas en Jenny
Hoofdstuk 2 Een korte briefwisseling is onderverdeeld in 4 stukken
De 4 stukken zijn de 4 brieven die Thomas en Leonie elkaar sturen. Thomas stuurt ze vanuit de gevangenis, omdat hij onder arrest staat. In de brieven verteld hij veel over alles wat is gebeurt tussen Jenny en hem en waarom. Hoofdstuk 3 Het dagboek van Leonie
De titel van het hoofdstuk zegt het al. Het is Leonie’s dagboek. De dagen zijn gescheiden door 2 witte regels. Hoofdstuk 4 Het proces
Hierin wordt het proces beschreven dat er plaatsvindt. Hierin vindt de rechtszaak plaats. Het hoofdstuk eindigt met de mededeling van de rechter dat de uitspraak over 14 dagen volgt. Hoofdstuk 5 De zwarte vogels
Thomas werd vrijgelaten door gebrek aan bewijzen. In dit hoofdstuk komen Leonie, Thomas en Lambert erachter dat Jenny niet dood is maar de vrouw van Robbert. De hele theorie komt boven water in dit hoofdstuk Personages: De Hoofdpersonen: Thomas en Leonie Kuyper, Jenny Fortuyn, Inspecteur Jozef Lambert
Bijpersonen: inspecteur Krijn Meuldijk, Alex, 'meneer sommig mens', de baas van Thomas De Hoogleraar farmacologie, Robert en zijn vrouw. Leonie: Leonie is een zeer intelligente vrouw, doortrapt wanneer dat nodig is en zeer doortastend. Ze weet bepaald niet van opgeven, ze bijt zich helemaal vast in het bewijzen van de onschuld van haar man. Ook zij is intellectueel en praat en denkt evenals haar man op universitair niveau. Zij is een knappe, slanke vrouw met lang bruin haar, maar helaas is zij onvruchtbaar wat haar veel verdriet doet, ze voelt zich schuldig en is bang dat haar onvruchtbaarheid een wig slaat tussen haar en Thomas. Thomas en Leonie al zijn twaalf jaar getrouwd. Leonie heeft Frans gestudeerd. Ze slaagde cum laude, maar daarna koos ze voor huisvrouw, ze kon dan vaker naar Schumann luisteren. Thomas zegt dat ze ongeveer het tegenovergestelde is van Jenny, die grillig en prikkelbaar is. Lambert en Arianne zien de gelijkenis ook, alleen vinden ze dat Leonie burgerlijker is dan Jenny. Leonie gaat naarmate de problemen zich opstapelen steun zoeken in het geloof. Zij is daarmee opgegroeid, Thomas niet. Ze gaat naar de kerk, zingt psalmen, en het boek eindigt met haar smeekbede: ‘Genadige God, laat hoop mijn lege en kille geest weer vruchtbaar maken.’ Leonie is duidelijk een karakter. Je leert haar karakter goed kennen. Gaandeweg het boek weet je steeds beter hoe ze zich voelt en denkt. Thomas
Thomas werkt als wetenschappelijk medewerker (farmacoloog) in het Medisch-biologisch Laboratorium van de universiteit van Leidendisch-Biologisch. Samen met zijn assistent Alex onderzoeken ze wat de invloed van drugs is op kannibalisme bij ratten. Thomas is een beetje een stuntelige, onhandige man. Hij is behoorlijk koppig, ongelovig en cynisch, maar aan de andere kant is hij ook gevoelig, zo is hij ook een liefhebber van literatuur en van klassieke muziek (Verdi en Leigh Hunt). Ik zou hem haast intellectueel noemen, door zijn beroep en zijn manier van spreken en nadenken over de dingen, hij filosofeert veel over het leven en de problemen van alle dag. Hij spreekt op universitair niveau en haalt graag citaten van Nietzsche aan. In tegenstelling tot zijn vrouw schijnt hij er weinig ophef over te maken dat hun huwelijk waarschijnlijk kinderloos zal blijven. Hij wil niet zo vreselijk graag een kind als Leonie. Toch droomt hij over een zoon, denkt hij over adoptie en knipt hij het bericht over de reageerbuisbaby uit de krant. Door zijn kinderloze huwelijk begint hij eigenlijk zijn relatie met Jenny. Thomas wordt verdacht op de moord van Jenny. Hij is onschuldig, maar toch zwijgt hij en zit vier maanden in de gevangenis. Hij zit daarom voor zichzelf tot rust te komen, ook hoopt hij dat Leonie kinderen vergeet, hij wil Jenny niet verraden en hij vindt het enorm vernederend dat Jenny hem alleen maar heeft gebruikt. Dat is ook een reden dat hij zwijgt. Thomas is ook zeer duidelijk een karakter. Hij is een hoofdpersoon in het boek en je weet vooral in het eerste hoofdstuk, de muizentorsage, hoe hij denkt en zich voelt. Jenny

Jenny is een enorm knap meisje met blond haar en een mooi figuurtje. Zij is rond de twintig en heeft veel aantrekkingskracht op mannen, maar ook op vrouwen. Zij werkt als een bibliothecaresse en woont samen met Arianne boven de bibliotheek. Jenny is wat ik zou noemen een 'feestbeest'. Zij is niet al te hoog geschoold en heeft weinig interesse voor cultuur, literatuur. Kortom ze is geen intellectueel wat Leonie en Thomas wel zijn. Ze is doortrapt en windt mensen zo om haar vingers met haar 'trucjes'. Zij is iemand die zich weinig aantrekt van normen en waarden, dat kan men afleiden uit het feit dat ze niet monogaam is, ze heeft seks met degene die haar bijvoorbeeld wat coke te bieden heeft en daar seks voor terug wil, alcohol en drugs gebruikt ze ook in grote mate. Uiteindelijk is ze met Robbert en de drugs vertrokken. Jenny heeft twee keer abortus laten plegen, tot grote ergernis van Leonie. Jenny is een type, omdat je niet heel erg veel over haar te weten komt op het vlak van emoties en gedachtes. Globaal weet je wat ze allemaal uitgespookt heeft, maar in het boek kijk je nooit mee door haar ogen
Lambert
Inspecteur Jozef Lambert is degene die zeer persoonlijk betrokken is bij de zaak omtrent de verdwijning van Jenny, omdat hij vroeger zelf iets met Jenny gehad heeft. Hij wordt omschreven als iemand die zich net als Leonie vastbijt in het onderzoek, alleen is hij ervan overtuigd dat Thomas er hoe dan ook op de één of andere manier bij deze zaak is betrokken. Lambert is een type, omdat je vrijwel niks van hem te weten komt. Hij speelt een invullende rol in het verhaal. Ik vind Leonie een hele sterke, sympathieke vrouw, omdat ze zelfs nog na de arrestatie van haar man op de moord van Jenny haar hoofd koel kan houden. Thomas had Jenny voor haar verborgen gehouden en vertelde wat pas over haar door de telefoon toen hij net gearresteerd was. Het is niet makkelijk geweest voor haar om te horen dat haar man vreemd is gegaan én dat hij verdacht wordt op moord! Ze geloofde heilig in zijn onschuld en is onmiddellijk begonnen naar aanwijzingen voor zijn onschuld. Ze houdt zich veel te sterk en zijn onschuld bewijzen is haar enige houvast nog in haar leven. Ze heeft weinig vrienden, omdat ze altijd maar thuis zit. Ze doet, vind ik, veel te gemakkelijk over de zaak. Ze heeft het recht om aan Thomas te laten merken dat ze boos is op hem. Vreemdgaan is niet bepaald een goede basis voor een goed huwelijk! Ze is heel erg vergevingsgezind en dat trekt me wel aan! Het is een lieve vrouw, die naar mijn mening zich toch wat meer naar de buitenwereld moet trekken. Ze zou veel vriendinnen en vrienden krijgen! Ik kan mezelf in geen een van de personen herkennen. Thomas is vreemdgegaan en dat kan er bij mij helemaal niet inkomen. Daarna zwijgt hij ook nog eens in zijn rechtszaak. Ik zou dat echt niet kunnen. Ik zou iedereen plat praten over mijn onschuld en alles vertellen over wat ik weet. Hij wist dat Robbert en Jenny schuldig waren. De reden waarom hij daar niks over verteld heeft snap ik wel, maar vind ik toch de verkeerde keuze! Er is een moord gepleegd en dat is niet zomaar wat! In Jenny kan ik me al helemaal niet verplaatsen! Ik ben een tegenpool van haar. Ik zou nooit aan drugs beginnen en nooit als hoertje rondlopen. Ik zou nooit mensen zo er bedriegen en ik zou ze al helemaal niet willen kwetsen! Ik zou ook nooit de keus nemen om naar een ander land te gaan. Nederland is mijn geboorteland en ik hou van dit land! Ik zou ook nooit mee hebben gedaan aan de moord van de vrouw van Robbert. Het leven beroven van een vrouw die niks heeft gedaan vind ik zeer kwalijk en daar heeft ze ook geen recht tot! Als ik een moord op de een of andere manier zou hebben gepleegd, zou ik niet meer verder kunnen leven en zou ik misschien nog wel zelfmoord plegen. Historische tijd: Het grootste deel van het boek is verteld in de verleden tijd. Het boek speelt zich af in de jaren ’70. De vermelde data komen overeen met de kalender van 1974, maar dat wil nog niet zeggen dat dit boek zich precies in dat jaar zou afspelen. Ruimte: Het verhaal speelt zich in Leiden af, deels in het laboratorium, deels in de gevangenis, deels in de bibliotheek en in het huis van Thomas en Leonie, er spelen zich ook gedeeltes af in een kroeg, op het politiebureau en ook een aanzienlijk gedeelte in de rechtbank. De ruimte beschrijvingen hebben als functie het concreet maken van het verhaal. Door ‘normale’ plaatsen te gebruiken in een ‘normale’ Nederlandse stad krijg je een geloofwaardiger beeld van het verhaal. Je kunt zo ook de plaatsen beter in je gedachten ‘tot leven brengen’. Ook de sfeer wordt gedeeltelijk door de gekozen ruimten bepaald. Een goed voorbeeld hiervan vind ik het laboratorium. Een laboratorium is een stille, kille ruimte. Vaak met wit-zwarte kleuren. Een schone en steriele omgeving. Ook wel een angstmakende ruimte, omdat het er vaak rustig is. Vooral als je er alleen bent. Dit is dus ook een goede gekozen plek, om Leonie het lijk te laten ontdekken. Dat maakt het extra spannend. Ook is er een beetje sprake van een gethematiseerde ruimte. Dit vind ik, omdat het zich ook gedeeltelijk bij Leonie en Thomas thuis afspeelt. Een van de thema’s was de verstoorde huwelijksrelatie tussen deze twee. Dan is hun gezamenlijke woning een goede plaats om ze hun problemen te laten bespreken of om hun te laten (bek)vechten / discussiëren / ruzie maken. Zoals met de discussie over hun favoriete componist. Ook is er sprake van een symbolische ruimte. Zoals bij het laatst open café, waar Thomas en Jenny nog wat gaan drinken. Dit is een knus gezellig cafeetje, waar de twee personen elkaar (zonder dat Thomas dat weet) voor het laatst zien. Ook hun afscheid in de donkere straat voor het café, waarna Jenny weg loopt in de duisternis van de stad en Thomas haar voor het laatst zal zien, vind ik wel symbolisch beschreven. De ruimten van het politiebureau, de gevangenis en de rechtbank hebben een duidelijke betrekking op het ‘tweede’ thema van het verhaal. Namelijk de misdaad zijde, oftewel de verdwijning van Jenny. Omdat Thomas de hoofdverdachte is in deze zaak, moet hij in de gevangenis verblijven en komt hij eerst nog op het politiebureau terecht. Als hij wordt voorgeleid gebeurt dit natuurlijk in de rechtbank. Dit is wat ik denk dat de ruimten met de thematiek te maken hebben. Tijdsduur: De gebeurtenissen spelen zich af van 31 juli tot vlak voor kerst. Bij elkaar strekt het verhaal zich dus uit over ongeveer 4 tot 5 maanden. Er is een enorme diversiteit in het aantal pagina's dat de schrijver gebruikt om de gebeurtenissen van één dag te beschrijven, in het verhaal komt men twee, toch wel extreme, voorbeelden hiervan tegen. Zo gebruikt hij voor de gebeurtenissen van 17 September de pagina's 87 tot en met de helft van 113. Wat in mijn ogen dus een voorbeeld is van tijdvertraging. Dit heeft wel een speciale functie, omdat dit de dag is waar Leonie alle plaatsen gaat bezoeken waar Thomas geweest zou kunnen zijn of waar iemand wat meer zou kunnen vertellen over Jenny
Een voorbeeld van tijdsversnelling is volgens mij het feit dat de schrijver in datzelfde hoofdstuk (Hoofdstuk 3) 6 regels nodig heeft om de gebeurtenissen van 8 September te beschrijven.
Tijdsvolgorde: De chronologie wordt eigenlijk niet onderbroken op een paar Flashbacks na. De functie van die flashbacks zijn herinneringen. Ze zijn eigenlijk niet noemenswaardig. Perspectief: In het eerste hoofdstuk ziet men het verhaal door de ogen van Thomas, en is hij dus de ik-figuur. Kijkt men naar het tweede hoofdstuk dan komt men tot de ontdekking dat zowel Thomas als Leonie in hun brieven aan elkaar de ik-figuur zijn. Vanaf het derde tot en met het vijfde en tevens laatste hoofdstuk ziet men het verhaal door de ogen van Leonie. De schrijver probeert volgens mij op die manier duidelijk te maken hoe Leonie en Thomas tegen deze gebeurtenissen aankijken en wat hun gevoelens daarbij zijn, het verhaal laat de emoties van deze twee personen duidelijk naar voren komen. Het wisselend perspectief wordt ook gebruikt in de klassieke misdaadliteratuur. Ook fragmenten, brieven en dagboeken zijn daar bekende elementen. Hierdoor wordt de spanning opgevoerd: allerlei raadselen blijven voorlopig onopgelost. In hoofdstuk 1 onthoudt Thomas de lezer belangrijke informatie: hij vertelt niet wat er verder in de onweersnacht gebeurde. Fictie / werkelijkheid: Het zou me niks verbazen als het verhaal zich echt heeft afgespeeld. Zo realistisch is het geschreven. Er wordt in het verhaal op sommige punten wel gewezen naar de feiten van de werkelijkheid. Als politieagenten het idee hebben dat degene echt schuldig is aan moord, dan doen ze ook alles op diegene vast te houden. Dat zag je in dit boek ook gebeuren. Telkens kwamen er nieuwe aanwijzingen zodat ze hem langer konden vasthouden
Er wordt in dit boek geen verwijzingen gedaan. EVALUATIE: Dit boek geeft de werkelijkheid heel er goed weer. Het zou me echt helemaal niks verbazen als ze me zeggen dat het verhaal echt is gebeurd. De reactie van Leonie nadat ze hoorde dat haar man was vreemdgegaan en dat hij verdacht werd op moord was heel erg realistisch beschreven. Ze focuste zich helemaal op de onschuld van haar man en wilde meer te weten komen over Jenny. Jaloezie en de vraag wat er zo speciaal is aan Jenny tolt ook eindeloos rond in haar hoofd. Maarten ’t Hart heeft de manier van denken en de manier van doen en de gevoelens van vrouwen heel erg goed in de vrouwelijke personages beschreven! Ik vind dit heel erg knap en het lijkt zelfs dat hij hulp heeft gehad van een vrouwelijk persoon met het schrijven van het boek! De rechtszaak was ook zeer goed beschreven in het boek. De manier waarop het in de werkelijkheid gaat was heel erg goed vertaald naar het boek. Het proberen vast te houden van een verdachte waarvan ze denken dat hij echt de moord heeft gepleegd is ook een typisch voorbeeld van deze tijd. De schrijver gebruikte verschillende perspectieven. Op die manier maakt hij duidelijk hoe Leonie en Thomas tegen de gebeurtenissen aankijken en wat hun gevoelens daarbij zijn, het verhaal laat de emoties van deze twee personen duidelijk naar voren komen. Ik kon zelf een hele goede mening vormen over beiden personen en kon ook de keuzes van de persoonlijkheden begrijpen. De thema’s en de ruimtes waar het verhaal zich afspeelde zijn goed op elkaar afgestemd. Alle ruimtes dragen een betekenis mee in het verhaal. Jammer aan het verhaal vind ik dat het een heel erg simpel verhaal is. Het zit niet erg ingewikkeld in elkaar en er komen geen moeilijke symbolen in voor die je pas door hebt als je je erin verdiept. Ik ben van mening hoe ingewikkelder een verhaal is, hoe mooier en is. In een goed verhaal moet alles met elkaar samenhangen. Dat kon ik niet vinden in het boek. Het beste van het boek vond ik de onvoorspelbaarheid van het verloop van het verhaal! Je werd als lezer telkens voor verrassingen gesteld! De spanning was zo verslindend! In het eerste hoofdstuk werpt het boek duizenden vragen bij de lezers op en stukje voor stukje wordt er iets onthuld van de antwoorden daarvan gaandeweg het boek. Midden in het boek kreeg ik telkens nieuwe en andere vragen. Tot het einde van het boek bleef alles onvoorspelbaar! Ik kon ook helemaal niet stoppen met lezen midden in het boek. Zo nieuwsgierig was ik al geworden wie de moordenaar was! Ik heb iedereen al wel eens een keertje verdacht van de moord op Jenny, zelfs Leonie! Dit komt allemaal door de manier van brengen van feiten in het verhaal. Het grappige vond ik ook wel dat Jenny helemaal niet vermoord was, maar de vrouw van Robbert! Je wist dat er een vrouw in de pot zat in het museum en dacht dat dat wel Jenny moest zijn. Verder in het verhaal ga je twijfelen. Was het wel een vrouw die in die pot zat? Was het niet gewoon een jonge zeekoe? De lezer denkt dat hij het hele verhaal bijna compleet heeft en dan wordt er beschreven dat het niet Jenny is die daar in de pot staat! Alle gedachten waarvan je vermoedde dat ze goed waren werden in een keer weggegooid. Je werd als lezer heel erg vaak aan het denken gezet. Wat ik wel fijn vond aan het boek was dat de schrijver in het boek korte samenvattingen gaf over de situatie. Zo werd alles weer opgefrist en zo vergeet je ook niet de belangrijkste zaken. Door de verschillende perspectieven en omdat je van alle personen toch veel weet krijg je met iedereen wel een beetje medelijden. Jenny heeft geen makkelijke jeugd gehad en dat zal ook de basis zijn geweest van haar bestaan dat ze nu heeft. Ze heeft ook slechte dingen gedaan, maar op de een of andere manier vergeet je die en denk je dat ze diep in zich een goed hart heeft. Ik heb ook medelijden met Thomas. Hij is vreemdgegaan en dat vind ik heel erg! Dat is niet iets wat in mijn normen en waarden past. Maar ook dat vergeet je als je weet dat Jenny hem alleen maar heeft misbruikt en dat zij hem waarschijnlijk ook nog een grote sukkel vond! Met Leonie heb ik de grootste medelij, maar dat is ook wel logisch. Ik denk dat Maarten ’t Hart hiermee duidelijk wil maken dat je niet alle mensen moet vertouwen, maar dat we diep van binnen allemaal een goed hart hebben en dat we mensen moeten kunnen vergeven. Als je iemand niet kunt vergeven dan kun je niemand liefhebben. Ik heb hier veel over nagedacht en ik denk dat dit een bepaalde situatie waar ik nu in zit zal veranderen! Het grappige was dat Maarten ’t Hart het 200 bladzijden heeft volgehouden om niet te zeggen wie de dader is en het boek toch niet langdradig geworden is. Dit is allemaal te danken aan het verbergen en het langzaam los laten van informatie en de lezer alle personen te laten verdenken van moord. Keigoed vind ik dit! Op dit vlak krijgt hij van mij een 10 met een griffel! Ik heb nog nooit zo’n boek gelezen waar je bijna boos wordt op de schrijver, omdat hij maar niet wil loslaten wie de dader is. Het boek draaide op de moord van Jenny en dan had hij ook nog een het lef om dat ook nog eens weg te nemen. Je dacht toen Thomas was vrijgesproken dat er geen moord was gepleegd en dat Jenny gewoon nog ergens rondloopt. Dan laat hij weer iets volkomen nieuws voorkomen in het boek. Wel een moord maar dan niet op Jenny maar op de vrouw van Robbert! Ik heb ook een aantal dingen over ratten geleerd door dit boek. Maarten heeft voor dat hij dit boek heeft geschreven eerst een wetenschappelijke studie gevolgd over ratten. Des te realistischer het boek dan wordt natuurlijk! Ik heb respect voor hem dat hij dat heeft gedaan. Zo’n studie kan zeer onboeiend zijn en je hebt misschien maar een klein beetje van de studie nodig! Je kunt wel merken in het boek dat hij verstand van die ratten heeft. Sommige dingen schreef hij zo informatief en boeiend dat je het echt leuk vond om het te lezen! Hij heeft in dit boek goed laten merken hoe de realiteit in elkaar zit! Je kunt niet iedereen vertrouwen en je kunt ook niet alles aan zien komen. Vreemdgaan of hoertjes opzoeken komt helaas veel voor in Nederland en zelfzucht komt ook helaas veel voor. Ikke, ikke en de rest kan stikken! Het boek heeft me zeker geamuseerd en ook wat emoties in me losgemaakt! Verveling durf ik al helemaal niet aan bod te laten komen. Spanning was om te snijden! Ik kan niks anders zeggen dan dat ik dit boek heel erg goed en mooi vond en dat dit boek niet niks voor niks een van de meest gelezen boeken is van Maarten ’t Hart! Ik vind het zo knap wat sommige schrijvers in lezers kunnen losmaken! Daar heb ik echt respect voor en dat is ook een gave! Niet iedereen kan zomaar schrijver worden! Dit boek was zeker de moeite waard!