Motivatie. Ik heb dit boek gekozen op aanraden van een vriend. Hij vertelde me dat het een leuk boek was en dus heb ik het eens geleend uit de bibliotheek. Dit was echter al ruim voor de laatste zomervakantie. Daarom heb ik het laatst nog eens geleend om mijn boekverslag erover te kunnen schrijven. Ik heb het opnieuw met veel plezier gelezen! Persoonlijke reactie. Het boek begint redelijk rustig. Dan, plotseling, komt het verhaal in een stroomversnelling als Thomas verdacht wordt van moord op een meisje waarvan het lijk nog niet eens gevonden is. Langzamerhand merk je in welke richting de rechercheur die het onderzoek leidt denkt, en dat is echt te gruwelijk voor woorden. Dan word je nieuwsgierigheid gewekt en lees je vol spanning tot aan het einde van het verhaal. Het is een spannend verhaal, waar ook wat romantisch in verweven is. Samenvatting. Thomas Kuyper is een onderzoeker, die het kannibalisme bij ratten onderzoekt. Als hij betrokken raakt bij de mysterieuze verdwijning van een meisje, ontwikkelt de recherche een lugubere theorie, die beweert dat Thomas ervoor gezorgd heeft dat zijn uitgehongerde ratten het meisje opgegeten hadden. Thomas komt in voorlopige hechtenis en vertelt zijn vrouw over het meisje, met wie hij kort een buitenechtelijke relatie had. In plaats van dat Leonie kwaad wordt op haar man, gaat ze zelf op onderzoek uit en komt uiteindelijk heel dicht bij de waarheid, die verhult dat Thomas onschuldig is. Leonie is daar in het begin van het verhaal heel zeker over, maar later begint ze toch te twijfelen. Aan het einde wordt dan toch vastgesteld dat Leonie gelijk had: Thomas is onschuldig aan de moord waarvan hij verdacht werd.
Personages. Thomas Kuyper is hoofdpersoon. De spil van het verhaal draait om hem. Hij is een nogal in zichzelf gekeerde man, die alleen het gezelschap van Jenny Fortuyn opzocht voor wat verandering in zijn leven. Helaas moest hij dat bezuren met een moordverdenking… Leonie, zijn vrouw, is een ontevreden, onvruchtbare vrouw, die vastbesloten is te bewijzen dat haar man onschuldig is. Uiteindelijk lukt haar dat ook, door haar vasthoudendheid en haar logische denkwerk. Jenny Fortuyn is een mooie, jonge vrouw die een relatie aangaat met Thomas. Helaas blijkt zij te verdwijnen. En naast haar gave om mannen voor haar te laten vallen, heeft ze ook de vervelende gave om diezelfde mannen voor haar karretje te spannen of zelfs te bedonderen zonder dat iemand het door heeft, zoals Thomas heel onplezierig merkt. Lambert, ten slotte, is de rechercheur die het onderzoek naar Thomas leidt. Zelf lijkt hij overtuigd van Thomas’ onschuld, maar op grond van zijn theorie blijft hij toch zoeken naar bewijzen om Thomas zijn straf niet te laten ontlopen. Door het verhaal heen krijg je verschillende indrukken van Lambert. Ten eerste is hij een aardige, vriendelijke, haast vaderlijke man die het met Thomas prima lijkt te kunnen vinden. Maar daarnaast is hij de vasthoudende rechercheur die zijn werk doet met toewijding en zorg. Thematiek. Het thema dat ik gevonden heb is eigenlijk dat het huwelijk behoorlijk verstoord kan worden door de onvruchtbaarheid van één der beide partners en het door die onvruchtbaarheid uitblijven van kinderen, en daarmee het geluk wat kinderen met zich mee kunnen brengen. Vooral als je beiden kinderen wilt. Een ander thema zou kunnen zijn de mysterieuze verdwijning van een jonge vrouw en het zoeken naar de feiten die deze verdwijning zouden kunnen verklaren. Die twee thema’s verweven te zien maakt dit boek tot een detectiveroman en een huwelijksroman inéén. Tijd en ruimte. Het verhaal speelt zich af in Leiden, deels in het laboratorium, deels in de gevangenis, deels in de bibliotheek en in het huis van Thomas en Leonie. Er spelen zich ook gedeeltes af in een kroeg, op het politiebureau en ook een aanzienlijk gedeelte in de rechtbank. De gebeurtenissen spelen zich af van augustus tot begin december. Bij elkaar strekt het verhaal zich dus uit over ongeveer 4,5 maanden. Perspectief. In het eerste deel van het verhaal zie je het door de ogen van Thomas. Hij is ik- figuur en je leest mee met zijn gevoelens en gedachten. Daarna krijg je een briefwisseling tussen Thomas en Leonie, waarbij ze dus om beurten het verhaal vanuit hun oogpunt vertellen. Het derde deel van het verhaal laat je meelezen in het dagboek van Leonie, zodat zij ook hier weer de ik- figuur is. Ook de rest van het verhaal wordt door de ogen van Leonie verteld. Structuur. Het verhaal is chronologisch verteld, op enige flashbacks na, die niet noemenswaardig zijn. De schrijver is heel duidelijk in zijn vertelwijze. Alles volgt elkaar precies op. Het deel waar Tomas ik-figuur is wordt afgesloten, en daarna gaat het verder met een briefwisseling, maar wel precies daar waar Thomas was opgehouden te vertellen. Zo gaat ook de overgang van briefwisseling naar dagboek.
Stijl en taal. Maarten ’t Hart gebruikt een duidelijke schrijfwijze. Er staan weinig tot geen moeilijke woorden in de tekst. Hij citeert uit Nietzsche, door de ogen van Thomas. Dat stemt af en toe tot nadenken, aangezien ik niet precies weet wie Nietzsche is. Thomas lijkt meestal niet zo zeker van zijn zaken en denkt diep na over het leven, maar spreekt toch op universitair niveau. Zijn gedachten verlopen precies zo als dat van ieder ander mens. Er wordt gevloekt in dit boek en er lijken geen woorden die niet genoemd kunnen worden. Maarten ’t Hart vertelt gewoon een duidelijk verhaal, in de zin van taal en stijl. Het verhaal op zich is allesbehalve duidelijk tot op het laatste einde! En dat maakte het juist zo spannend. Eindoordeel. Spanning is een van de belangrijkste elementen in dit boek. Ik vind dat de schrijver dit op een zeer goede manier naar buiten heeft weten te brengen. Er zitten een aantal spannende passages in. En ook de theorie over de kannibalistische ratten is erg gewaagd en spannend. Daarnaast zijn er ook problemen in de relatie tussen Thomas en Leonie, omdat Leonie onvruchtbaar is. Leonie kan hier, eerlijk gezegd, behoorlijk over zeuren tegen Thomas, maar omdat Thomas steeds anders reageert, is het niet vervelend om te lezen. Ik vond het boek leuk om te lezen. Het is een spannend verhaal over een gewaagd onderwerp. Ik zou het iedereen aanraden om ‘De Kroongetuige’ te lezen.