Biografische gegevens Harry Mulisch heeft in zijn leven veel literaire prijzen gewonnen waaronder:1951 - Reina Prinsen Geerlings prijs voor het manuscript van "Archibald Strohalm", 1957 - Bijenkorf literatuurprijs voor "het zwarte licht", 1958 - Anne Frankprijs voor "Archibald Strohalm", 1961 - Visser Neerlandia prijs voor zijn toneelstuk "Tanchelijn", 1962 - Cultuurprijs van Vilvoorde (B) voor 'auteurs die de waarheid durven schrijven en eerlijkhweid boven virtuositeit stellen", 1963 - Vijverbergprijs voor "de zaak 40/61, 1965 - prijs voor best gekleede auteur, 1986 - Diepzeeprijs voor de meest gelezen en gewaardeerde auteur onder middelbare scholieren., 1992 - wordt bevorderd tot officier in de orde van Oranje-Nassau - krijgt de zilveren erepenning van de stad Amsterdam, 1993 - de Mekkaprijs voor "de ontdekking van de hemel" - de multatuliprijs voor "de ontdekking van de hemel", 1995 - eerste ereburger van Haarlem - de prijs der Nederlandse letteren voor zijn gehele oeuvre, 1997 - wordt bevorderd tot commandeur in de orde van de Nederlandse leeuw, 1999 - libris literatuurprijs voor "de procedure" - prix jean Monnet (F) voor "de ontdekking van de hemel" Titel De procedure
Jaar en plaats eerste druk Amsterdam, 1999 Titelverklaring Het hele verhaal gaat over het creëren van een levend wezen uit dode materie. Hiervoor moeten bepaalde procedures worden gevolgd. Ondertitel + verklaring: Geen ondertitel. Motto (met vertaling en zo mogelijk verklaring) Het boek heeft drie delen met ieder een motto. 1. “Dat het slechts kunst was, was verborgen door kunst.”(P. Ovidius Naso, Metamorphosen, X, 252) De priester die de golem maakt doet dit voor de keizer. De golem is eigenlijk een nep mens, maar zij kunnen hem zo echt maken omdat hij zo goed op een mens lijkt. 2. “De tranen van de dood De tranen van kristal” (Lucebert, Het vlees is woord geworden)Dit stuk gaat over zijn dochter die hij kwijtgeraakt is. Ik denk dat het motto vooral hierop slaat. Kristal is koolstof en koolstof is het belangrijkste element dat Victor gebruikt heeft om zijn eobiont te maken. Het dode kristal wordt dus levend. 3. “Iemand moest (...) hem overleven.” (Franz Kafka, Het proces)Hij wordt in dit hoofdstuk vermoord. Hij had vrij veel vijanden die het allemaal gedaan zouden kunnen hebben (zijn collega of misschien een andere net-niet nobelprijswinnende bioloog) dat iemand hem toch wel moest vermoorden. Die persoon zou hem dus sowieso overleven. Fabel Beschrijving van de karakters: Victor Werker is een bioloog. Het is hem gelukt om van dode materie een levend wezentje te maken (de eobiont). Hierdoor zou hij best wel eens een Nobelprijs kunnen krijgen. Hij is op zich vrij arrogant maar doet zich bescheiden voor en kan niet echt ged met zijn hoofd bij één onderwerp blijven. Aurora is zijn doodgeboren kind. Aan haar schrijft hij brieven tijdens het tweede deel van het boek.
Samenvatting van het verhaal (max. 150 woorden.) Het boek begint eerst met een verhaal van een joodse priester vertelt die een golem (levend wezen) maakt uit zand voor de keizer. Deze golem blijkt nogal een mislukking omdat deze zijn knecht vermoordt en de priester maakt een eind aan het leven van de golem. Het eigenlijke verhaal gaat over Victor. Hij heeft de eobiont gemaakt. Hij is hierdoor wereldberoemd geworden en reist door de wereld om lezingen te houden. Hij schrijft tussendoor brieven aan zijn dochtertje waarin hij alles vertelt wat hij meemaakt/ooit meegemaakt heeft. Het verhaal eindigt wanner hij thuiskomt in Praag alwaar hij per ongeluk een telefoongesprek over een moord afluistert. Hij gaat op onderzoek uit en als hij dan thuiskomt zonder dat her iets heeft opgeleverd wordt er aangeklopt. Op het moment dat Victor de deur opendoet komt hij erachter dat de moord die hij afgeluisterd heeft de moord op hemzelf is geweest. Structuur Het begin van het eerste gedeelte is geschreven in de eerste persoon enkelvoud (Harry Mulisch zelf). De rest van het eerste deel is in de derde persoon enkelvoud. Het tweede deel is weer in de eerste persoon enkelvoud (Victor) en het derde deel is weer in de derde persoon enkelvoud. Het bijzondere vanb het tweede deel is dat het geschreven is inb de briefvorm. Victor stuurt brieven aan zijn dochtertje. De tijdspanne van het boek is zo’n 400 jaar aangezien er een stukje in 1592 speelt en het boek ongeveer in 1999 eindigt. Het boek is niet echt chronologisch want er zitten een aantal flashbacks en flashforwards in. Thema Een thema is natuurlijk de overgang van dood naar levend en die van levend naar dood. De macht van de wetenschap is ook een thema wat duidelijk uit dit boek blijkt. Waardering Ik vond dit geen onaardig boek. In het begin had ik een “waar ben ik nou weer aan begonnen?” gevoel aangezien Mulisch begint met het vertellen dat hij goed is en dat zijn naam niet voor niets bestaat uit de drie moederletters van het Joods. Hierna kwam een klein stukje over Victor dat meteen gevolgd werd door het verhaal van de golem. Daarna weer het verhaal van Victor. Op dat moment was ik als lezer danig in de war gebracht. Toen het verhaal af was gelopen begreep ik echter dat het verhaal van de golem bepaalde parallellen vertoonde met dat van Victor. Zo hebben ze beiden leven uit dode materie gemaakt en zijn ze er beiden aan onderdoor gegaan. Ik moet wel toegeven dat de verhouding geklets zonder doel/verhaal nogal groot was. Ik had er zelfs moeite mee om mijn samenvatting toch nog een beetje gevuld te krijgen. Ik kan me ook voorstellen dat de passage over het DNA waarin een DNA streng geciteerd wordt (UCGTGCUUUCGTGTUUGTGTUUUCCGTUUGCGT), een binastabel letterlijk is overgenomen en daarna een eiwitreeks (Lys-Gly-Ala-Gly-Ala) wordt gegeven een beetje als nutteloos worden ervaren maar ik ben op zich geen tegenstander van nutteloze lectuur.