Titel: Beatrijs, vertaling H. Adema, 5e druk 1995. Beschrijvingsopdracht
Het verhaal gaat speelt zich af in de Middeleeuwen en gaat over Beatrijs, een non die het in haar klooster niet meer uithield, omdat ze verliefd was geworden op een jongeman. Vandaar dat ze besloot haar kloosterleventje op te geven en verder te gaan met deze jongeman. Ze stuurde hem daarom een briefje en hij wachtte haar op. Van het een kwam het ander en zo deelden ze het bed met elkaar. Daarna besloten ze dat ze ergens ver weg van het klooster zouden gaan wonen. De jongeman had namelijk zoveel geld, dat ze zich de eerste zeven jaar hierover geen zorgen hoefden te maken. Ze kregen samen twee kinderen en leidden een weelderig leven. Maar na zeven jaar weelde was het geld op. Hierna moesten ze alles van waarde wat ze hadden verkopen en daar van leven. Dit leidde ertoe dat ze arm werden en dat de man zijn belofte brak: Hij verliet Beatrijs. Hierna leidde ze een zondig leven, ze moest geld gaan verdienen met haar lichaam in de strijd tegen de armoede. Maar ondanks alles bad ze nog altijd tot Maria. Na 14 jaar kreeg ze er genoeg van, ze schaamde zich zo erg dat ze dan nog liever geen geld meer verdiende. Ze dwaalde dan net zolang met haar kinderen rond tot ze haar vroegere klooster terugvindt. Daarna zocht ze onderdak bij een vrouw. Daar vroeg ze hoe het bij het klooster is. Van deze vrouw hoorde Beatrijs dat er nooit een kosteres zomaar is verdwenen en dat er niemand werd gemist bij het klooster. Zij hoorde daarna in haar slaap dat ze naar het klooster moest gaan omdat Maria haar rol had overgenomen als kosteres. Nadat ze de eerste keer deze stem heeft gehoord, twijfelt ze of ze wel naar het klooster zou moeten gaan, maar na een tweede en derde keer besloot ze toch te gaan. Ze liet haar kinderen bij de vrouw achter en vertrok naar het klooster. Hier nam ze de rol van Maria weer over. Na een tijdje werd haar verteld dat ze moest zondigen, omdat God haar gebeden niet meer hoorde omdat ze zo diep in de zonden zat. Het verhaal eindigt nadat Beatrijs haar zonden heeft gedaan. Ik heb dit boek gekozen omdat het niet zo dik was en omdat er in het boek ook al een tekst over stond, zodat ik een beetje wist wat voor boek het was. Ik verwachtte dat het boek heel erg saai zou zijn, maar het viel nog wel mee. Het was niet erg spannend, maar wel een apart verhaal. Ik had het verhaal wel snel uit, omdat het nogal een dun boekje was. Dit had ik van tevoren niet verwacht, want ik dacht dat Beatrijs een heel lang verhaal was. Persoonlijke reactie: 1. Onderwerp
Het onderwerp van de tekst is volgens mij dat er wonderen in de godsdienst bestaan, die eigenlijk best verklaarbaar zijn (Beatrijs was altijd een goede kosteres). Ik vind het onderwerp niet echt boeiend, maar het was niet zo’n lang verhaal en er waren niet veel andere boeken in de bieb te vinden. Ik verwachtte vooraf dat het een heel saai en moeilijk te lezen boek zou zijn (langdradig), maar dat viel uiteindelijk nog sterk mee. Er zat ook een sterke verhaallijn achter en mede daarom viel het wel mee. De schrijver werkt het onderwerp een beetje oppervlakkig uit, maar dit zal wel komen omdat men in de Middeleeuwen rijm gebruikte, zodat het natuurlijk moeilijker is om een verhaal te schrijven. 2. Gebeurtenissen

Deze gebeurtenissen in het boek vond ik het belangrijkste: - Ze wordt verliefd op een jongeman en verlaat om hem het klooster. - De jongeman verlaat Beatrijs als het geld op is. - Beatrijs verkoopt haar lichaam om geld te verdienen - Ze blijft altijd Maria aanbidden, wat er ook gebeurt. - Ze komt terug bij het klooster en het blijkt dat Maria haar taak overgenomen heeft. Ik vind dat deze gebeurtenissen wel redelijk beschreven zijn, maar dat er niet erg diep op ingegaan is. Een voorbeeld is dat alleen de naam van Beatrijs en Maria genoemd worden in het verhaal. Andere namen, van bijvoorbeeld haar vriend, worden niet genoemd. Deze gebeurtenissen vloeien duidelijk uit elkaar voort, het verhaal is logisch opgebouwd. Ik hoefde ook niet te ‘worstelen’, zoals ik vooraf dacht. Het verhaal was ook erg duidelijk. De gevoelens van Beatrijs spelen een grotere rol dan de gebeurtenissen, want als zij niet zo’n groot eergevoel voor Maria had gehad en als zij niet verliefd was geworden op de jongeman, dan had het hele verhaal niet bestaan. Wat mij vooral aan het denken heeft gezet is dat Maria de rol van Beatrijs al die tijd over heeft genomen. Als je daarbij nadenkt, is het best wel vaag, omdat Beatrijs dit ook niet wist en zeker niet had verwacht. 3. Personages
Ik vind de hoofdpersoon niet bepaald een heldin, want ze verlaat toch het klooster en zondigt daarna vele keren. Misschien is het niet verkeerd, want de wereld verkennen is niet zo slecht, zeker als je er dan achter komt dat de wereld inderdaad slecht is (een soort van in praktijk ondervinden wat je geleerd hebt). Het karakter van Beatrijs komt niet echt duidelijk naar voren in dit verhaal. Je ziet wel dat ze een duidelijk Maria-aanbidster is en bezwijkt voor haar hart (de liefde). Maar echte karaktertrekken en emoties worden niet verteld. Dit is ook bijna onmogelijk in zo’n kort verhaal en het hoort ook niet echt, want het gaat wel over Beatrijs, maar de rol die Maria speelt is de ‘moraal van het verhaal.’ Beatrijs reageert toch best voorspelbaar, want ze geeft toe aan haar gevoelens, ze keert terug naar het klooster als er geen andere mogelijkheden meer zijn en gaat toch weer terug het klooster in. Ik vind het ook wel fijn als de hoofdpersoon zo voorspelbaar is, zodat je een duidelijk beeld over de hoofdpersoon kunt krijgen. 4. Opbouw
Het verhaal is zeker niet ingewikkeld van opbouw. Het verhaal is namelijk net zo voorspelbaar als de acties van de hoofdpersoon. Omdat je weet wat voor soort verhaal het is en omdat je er van tevoren genoeg over gehoord hebt, weet je toch in grote lijnen al hoe het verhaal gaat. Trouwens zonder dat je weet hoe het boek gaat kun je net zo goed het verloop van het verhaal te weten komen, omdat veel gebeurtenissen en uitspraken in het boek daarop wijzen. Als voorbeeld: de schrijver zegt in het begin dat de liefde van Beatrijs uitgelokt is door de duivel, maar dat het zo menseigen is dat men het haar niet kwalijk kan nemen. Later in het verhaal wordt duidelijk dat Beatrijs inderdaad verkeerd zat met de liefde. Er komen geen flashbacks voor in het verhaal, het hele verhaal wordt chronologisch verteld. Ik vind dit wel handig en ik denk ook dat het zo is verteld omdat het een Middeleeuwse tekst is. Zo is ook aan het eind bijna alles duidelijk, alleen hoe het kan dat Maria haar plaats heeft overgenomen is niet duidelijk, maar dat is ook waarom het verhaal is geschreven denk ik. 5. Taalgebruik
Het taalgebruik was niet moeilijk, er kwamen geen tot bijna geen moeilijke woorden in voor. Sommige stukjes waren wel een beetje simpel verteld, maar dat is waarschijnlijk omdat de tekst een vertaling is. In het boek waren slechts enkele dialogen te vinden, bijna alles werd door de verteller verteld. Iets wat me opviel aan het taalgebruik was dat als de personen praatten dat altijd geschreven werd met hij/zij zei: , wat er een beetje amateuristisch uitziet. Verder werd het verhaal op een aparte manier verteld, maar dat komt (weer) omdat het een vertaling is, denk ik. Verdiepingsopdracht
De politieke, sociaal-economische en culturele achtergrond
Het verhaal heeft geen politieke achtergrond. Het heeft wel een sociaal-economische achtergrond. Er is in dit verhaal namelijk duidelijk te zien dat de geestelijken hoger in aanzien staan dan de burgers, want als Beatrijs naar de vrouw gaat om te vragen wat die kosteres (zijzelf vervangen door Maria wat ze niet wist) heeft uitgespookt, reageert de vrouw heel verontwaardigd en spreekt er schande van dat Beatrijs zo slecht over een kosteres durft te praten. De eercultuur komt ook nog eens duidelijk naar voren, want Beatrijs zit er erg mee dat ze zomaar het klooster heeft verlaten en aan zichzelf (en de liefde) heeft gedacht. Ze weet ook dat hier zwaar mee zondigt. Het verhaal is overgeleverd in druk met daarnaast de vertaling. De culturele achtergrond van het verhaal komt duidelijk tot uiting in de symboliek. Dit verhaal is duidelijk een symbool voor de positie van Maria als beschermheilige. Zij komt in dit verhaal op voor de non Beatrijs die weet dat ze gezondigd heeft en eigenlijk wel graag terug wil en dat gebeurt dan uiteindelijk ook. Geestelijke letterkunde
De Rooms-katholieke kerk (met zijn idealen) komt in dit verhaal vanzelfsprekend natuurlijk naar voren. In het hele boek wordt over de periode van Beatrijs buiten het klooster gesproken als een grote zonde met vele kleinere zondes erdoorheen. Dat ze uiteindelijk tot inkeer komt, wordt eigenlijk gezien als een overwinning op de duivel (de liefde die zich van haar meester maakte). Het verhaal is ook wel een redelijk goed voorbeeld van een exempel, omdat het idee van de goede Maria duidelijk naar het (christelijke) publiek wordt overgebracht. Er zijn in het verhaal geen niet-religieuze aspecten te vinden. Het genre van het verhaal is een legende en wel een Maria-legende. Dit verhaal is het grootste voorbeeld van een Maria-legende, omdat het hele verhaal draait om het vervangen van de plaats van Beatrijs door Maria, waarbij de functie van Maria duidelijk wordt gemaakt. De functie van het verhaal is dan ook het publiek vertellen dat Maria een duidelijke functie voor de mensheid heeft, dat het goede het kwade (in dit geval de ‘verboden’ liefde) overwint en dat je de hoop nooit op moet geven, omdat het Christendom er altijd voor je is. Evaluatie
Mijn mening is niet echt veranderd, ik heb nu wel de doelen van deze tekst ontdekt, maar mijn mening over het verhaal verandert hier niet door. Maar ik ben er wel achter gekomen dat de reden van het ‘simpel’ overkomen van de tekst is dat het een vertaalde tekst uit de Middel-eeuwen is. De elementen uit het verhaal die ik niet snap en een beetje verwarrend vond zijn: - Beatrijs en haar vriend waren zo dom om geen geld te gaan verdienen, maar alles maar een beetje op zitten maken. - Beatrijs ging niet gelijk terug nadat de jongeman haar verlaten had. - Maria nam de plaats van Beatrijs in. Mijn eindoordeel over het boek is dat het (gezien de tijd waarin het geschreven) is, wel een goed boek is, maar niet al te boeiend en een beetje simpel. Het lezen van het boek was geen lastige klus, want het was geen ‘zware literatuur’. Over de uitvoering van de beschrijvingsopdracht was ik zeer tevreden, maar dat mag ook wel, omdat dat elke keer hetzelfde is bij een boekverslag. Over de uitvoering van de verdiepingsopdracht was ik iets minder tevreden, want volgens mij heb ik niet zo veel daarbij. Ik vond de verdiepingsopdracht niet echt lastig, want alles kon opgezocht worden in het boek. Ik vond wel dat ik de vaardigheden en kennis voldoende beheerste om dit boekverslag te maken. De volgende keer ga ik iets eerder een boek lenen, want ik had dit boek pas kort voor de inleverdatum van het boekverslag geleend.