Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2007
• 367 pagina's
• Uitgeverij: Callenbach

Flaptekst

Eerste zin

Uit de Garvin County Sun-Tribune, 3 mei 2008 door Angela Dash Huiveringwekkend. Dat is het beeld dat medewerkers van het forensisch team schetsen van wat zij aantroffen in de aula van de Garvin High School. Ze doen onderzoek naar de identiteit van de slachtoffers van het bloedbad dat daar vrijdagochtend werd aangericht.

Samenvatting

Deel I: hoofdstuk  1-5 (blz. 9-100)
In het eerste deel moet Valerie voor het eerst weer naar school na de aanslag die haar vriend  Nick in mei heeft gepleegd. Zij en Nick waren heel goed bevriend en ze hadden een lijst opgesteld van scholieren aan wie ze om een of andere reden een hekel hadden. Nick en zij zijn wel wat bijzonder en ze schikken zich niet naar de regels van de anderen.

Nick is op de ochtend van 2 mei 2008 losgegaan in de aula van de school. Hij heeft de lijst met kinderen netjes afgewerkt. Valerie heeft zich op een bepaald moment voor het pistool van Nick gegooid waardoor ze het leven heeft gered van het mooiste meisje van de klas. Maar Nick had daarvoor al een aantal slachtoffers gemaakt. Een van hen was de populaire scheikundeleraar Kline, die zijn leven had gegeven voor de scholieren van zijn groep en van een collega, een gehate lerares.

Valerie wordt als een heldin gezien door de leiding van de school, maar zij wil aan die onzin niet meedoen. Ze weigert een medaille in ontvangst te nemen. Met haar dokter praat ze over de terugkeer naar school: ze heeft besloten op school te blijven, De eerste dag wordt een martelgang, want ze heeft in het eerste uur les van de lerares die door Nick was dood gewenst. Er komt in dat eerste lesuur meteen een discussie  met klasgenoten die voor of tegen Valerie zijn. Ze had voor die tijd een echte hartsvriendin Stacey, maar haar moeder wil niet langer dat die met Valerie omgaat. We komen ook nog te weten dat Valerie een broertje Frankie heeft en dat haar ouders een vechthuwelijk hebben. het zou beter zijn als ze gingen scheiden, maar haar vader is een succesvolle advocaat die niet meer publiciteit kan gebruiken.

In dit eerste deel wisselen heden en verleden elkaar regelmatig af: Valerie beschrijft hoe leuk Nick voor haar was en hoe vervelend de klasgenoten op haar reageerden.  Deel I eindigt met de beschrijving van de “heldendaad van Valerie”, die zich voor het pistool van Nick werpt om de mooie Jessica Campbell te redden. Ze raakt buiten westen.

Deel II: hoofdstuk 6-15 (blz. 103-182)
Hoofdstuk 6 begint met de ziekenhuisopname van Valerie Deel II is een hoofdstuk waarin vooral wordt beschreven wat er gebeurd als Valerie na de aanslag in het ziekenhuis is opgenomen. Wanneer ze wakker wordt uit de narcose (vanwege de kogelwond in haar dijbeen), is haar broertje Frankie aan haar bed. Ze denkt dat alles een nare droom is geweest, maar helaas blijkt dat niet het geval te zijn. Ze heeft er veel moeite mee om te accepteren wat er is gebeurd. In het ziekenhuis wordt ze ondervraagd door rechercheur Pazella, die haar o.a. de mailwisseling tussen haar en Nick toont, waaruit zou kunnen blijken dat ze  zelf ook schuldig is. Ook haar vader vindt haar min of meer schuldig. Na enige tijd komt Stacey op bezoek, maar erg leuk vinden beide meisjes het niet. Na enige tijd mag Valerie het ziekenhuis verlaten en dan moet ze naar een kliniek waar ze verder fysiek en geestelijk wordt behandeld. Maar ze herstelt toch vrij snel omdat ze op bepaalde vragen ook de gewenste antwoorden geeft. Vervolgens komt ze onder behandeling van dokter Hieler die haar goed begrijpt en daarom ook goed begeleidt.

Deel III: hoofdstuk 16-44 (blz. 185-351)
In deel III wordt deel I weer voortgezet. Dat gebeurt met passages uit de Garvin County Sun-Tribune, maar ook met het heden van Valerie. Ze   wordt in dit deel opgevangen door Jessica Campbell. Dat meisje heeft ze behoed voor de dood en die wil graag iets terug doen. Ze komt op bezoek, wat geen groot succes is, maar Jessica houdt vol. Ze steunt Valerie bij haar idee om niet in de aula te eten  door naast haar te zitten en tegen de directeur in opstand te komen. Ze haalt Valerie bij de vergaderingen van de leerlingenraad om haar te betrekken in het project om een monument voor de aanslag te maken. Ze zorgt er ook voor dat de leerlingen uit de raad wat sympathieker tegenover Valerie gaan handelen (o.a. Megan). Valerie wordt door Jessica ook uitgenodigd om naar een schuurfeest te komen.

Intussen is er in het leven naast de school het een en ander gebeurd. Valerie heeft ontdekt dat haar vader een verhouding heeft met zijn veel jongere secretaresse Brily. Hij vraagt haar dit niet bekend te maken aan haar moeder. De verhouding van haar vader is voor Valerie eigenlijk een opluchting omdat ze daarmee begrijpt dat haar ouders niet ruzie om haar hebben en dat zij schuldig is aan een eventuele scheiding.

Verder haalt ze steun uit de schilderlessen die ze van ene Bea krijgt. Die vrouw was ze bij toeval tegengekomen toen ze op haar moeder moest wachten.  De andere steun die ze ontvangt, is van dokter Hieler. Hij waarschuwt haar dat ze vooral wel moet blijven eten.

Valerie gaat met Jessica mee naar het schuurfeest, maar het wordt een mislukking, omdat ze op het feest wordt bedreigd door Troy. Ze vlucht weg en ze laat zich ophalen door haar vader die niet erg begripvol reageert. Zijn jonge vriendin reageer beter. Valerie heeft meteen weer alle vertrouwen verloren. Ze wendt zich tot de  dokter Hieler. Ook Bea helpt haar verder. Misschien is ze wel het meest geholpen met het bezoek aan het graf van Nick. Daar ontmoet ze ook een vriend van Nick, Duce. Het is de start van een nieuwe houding. Ze bezoekt de journaliste  van de Sun-Tribune om haar te vertellen dat ze de werkelijkheid van de school niet moet verdraaien. Daarnaast heeft ze met Jessica een goed idee gekregen om het monument vorm te geven. Het geeft haar zoveel zelfvertrouwen dat ze toch besluit om de huiselijke woning te verlaten en een studie te kiezen. Ze zal de hulp van de dokter niet langer nodig hebben.

Deel IV: hoofdstuk 45 (blz. 355-367)
Dit deel begint met een motto: 

“Wie treft de blaam van deze bloed’ge daad?” (Shakespeare-Hamlet)

In het laatste hoofdstuk is het zomer 2009. De diploma-uitreiking van lichting 2009 zal plaatsvinden. Maar ook wordt het monument onthuld. Een bank met de namen van de slachtoffers en een tijdcapsule waarin voorwerpen worden gestopt die eeuwig zullen denken aan de slachtoffers. Jessica doet een voorwerp van Nick (een exemplaar van Hamlet) in de capsule. Zij is toch de betrouwbaarste vriendin van Valerie gebleken. Met de aanslag is bij haar een knop omgegaan. Valerie en  Jessica krijgen een ovationeel applaus van de aanwezigen. Valerie gaat naar huis en zal haar moeder verlaten om te gaan studeren.

Personages

Valerie Leftman

Valerie Leftman is 16 jaar en zit op de Garvin High School. Ze wordt door haar klasgenoten Dooie Dame genoemd. Ze ergert zich aan een aantal meisjes en heeft zich daarom gestort in de armen van Nick. Samen hebben ze een lijstje opgesteld waarop mensen staan die ze uit de weg willen ruimen. Voor Valerie is dit een spel, maar voor Nick wordt het ernst. Na de aanslag voelt Valerie zich schuldig. Is zij er de oorzaak van dat er zoveel doden op school zijn gevallen. Zij heeft de lijst opgesteld. Bovendien voelt ze zich schuldig aan de ruzies van haar ouders. Maar ze komt erachter dat haar vader een verhouding heeft met haar secretaresse. Dat is eigenlijk een opluchting voor haar. Ze gaat zich ook steeds beter voelen door de houding van de “Babe van de school”, Jessica Campbell. Maar er komt een flinke terugslag, wanneer ze op een feestje wordt bedreigd door Troy. Dan ziet ze het even niet meer zitten en laat ze zich ophalen door haar vader, die bij zijn nieuwe vriendin woont. Vervolgens put ze weer steun uit het bezoek aan het graf van Nick. Uiteindelijk besluit ze het verleden af te sluiten en te kiezen voor een studie in een andere stad.

Nick Levil

Nick Levil is 17 jaar en zit bij bepaalde lessen in de klas bij Valerie. Omdat ze gemeenschappelijke vijanden hebben, trekken ze naar elkaar toe, omdat ze een beetje buitenissig zijn. Nick is als hij bij Valerie is, een heel aardige jongen. Maar hij blijft in de roman toch veel buiten schot, omdat er weinig informatie over hem wordt verstrekt. Wat je niet zou verwachten, is dat Nick een groot liefhebber van de literatuur van Shakespeare was. Verder heeft hij een onduidelijke vriend Jeremy, over wie verder nauwelijks iets wordt verteld, maar die misschien een grote invloed op hem heeft gehad.

Jessica Campbell

Jessica Campbell is het stuk van de school. Voor de aanslag deed ze heel arrogant tegen Valerie, maar nadat deze haar heeft gered van de dood door voor het pistool van Nick te springen, zoekt ze toenadering met haar. Ze komt naar het huis van Valerie toe, spreekt haar op school aan en vraagt haar mee te denken over het project dat een monument in de school moet opleveren. Het lijkt er echt op dat Jessica na de aanslag veranderd is en een leuke vriendin voor Valerie wordt. Zij blijkt de enige echte vriendin van Valerie.

Quotes

"Oh mijn God, dacht ik. De lijst. Hij pikt de mensen eruit die op de Hate List staan. Ik kwam in beweging, maar het leek alsof ik door mul zand rende. Mijn voeten voelden lomp en loodzwaar; het leek alsof er een band rond mijn borstkas zat die de adem uit mijn longen perste en waaraan ik naar achteren getrokken werd." Bladzijde 89

"Ik kijk op en zie Bea naast me staan, tot mijn verrassing haar hand op mijn schouder, “De tijd is nooit om”, fluistert ze. Ze kijkt naar het doek, niet naar mij. "Er is altijd tijd voor verdriet; zo is er ook altijd tijd voor genezing. Tijd genoeg."" Bladzijde 242

"Als ze (Jessica) eindelijk weer opkijkt, heeft ze een heel andere uitdrukking op haar gezicht. Zachter op de een of andere manier, niet meer de voorzitter van de leerlingenraad, maar meer het meisje dat mij een klopje op mijn arm gaf toen Christy Bruters vader het over vergeving had." Bladzijde 358

Thematiek

Schuld (gevoel)

In deze roman wordt een actueel thema behandeld: de aanslag door een scholier op schoolgenoten. Nick en Valerie hebben een hate list opgesteld, omdat ze zich minderwaardig voelen behandeld door een aantal mensen op school. De lijst is een idee van Valerie en er komen na een paar jaar een heleboel namen op voor. Wanneer er op de ochtend van de 2e mei kortsluiting optreedt bij Nick (door de onnozele aanleiding van een kapot gemaakte mp3speler), schiet hij in blinde woede een aantal mensen op school neer. Valerie wil een einde maken aan het bloedbad en werkt zich uiteindelijk tussen een kogel en Jessica Campbell in. Ze wordt zwaargewond afgevoerd en als ze bijkomt, hoort ze dat Nick zichzelf heeft doodgeschoten. Deze daad van zinloos geweld is niet direct het thema van de roman. Het draait namelijk meer om de gevoelens van Valerie. Is ze ook schuldig aan de moordpartij, omdat zij de Hate List heeft opgesteld? Of mag ze gezien worden als een heldin die haar leven heeft gewaagd voor een klasgenoot? Ze heeft de hulp van een psychiater nodig om tot de juiste afweging te komen. Ze denkt namelijk dat haar ouders altijd ruzie om haar hebben, maar het is en hele opluchting wanneer ze merkt dat haar vader een verhouding heeft met een veel jongere vriendin. Dat is dus de oorzaak van de ruzies. Ze heeft bovendien een niet zo leuke verhouding met haar ouders. De psychiater raadt haar aan vooral oog voor de werkelijkheid te hebben en na te gaan bij zichzelf wie nu de werkelijke vrienden voor haar zijn. Dat is niet haar hartsvriendin Stacey die haar na de aanslag op aanraden van haar ouders min of meer laat vallen. Nee, juist het meisje van wie ze het niet verwacht, Babe Jessica, is na de aanslag veranderd. Ze heeft de dood in de ogen gezien en heeft besloten de banden met haar redster aan te halen. Die denkt dat het nep is, maar Jessica blijkt de ware vriendin te zijn. Samen bedenken ze de fraaie rituelen bij het monument dat het verleden moet afsluiten: de tijdcapsule en de voorwerpen die daar in kunnen worden gestopt. Het motto van Shakespeare dat verwijst naar het beroemdste toneelstuk van hem geeft eigenlijk ook al aan dat de verwerking van de schuldgevoelens het belangrijkste thema is.

Motieven

Vriendschap

Valerie moet zich (van de psycholoog) afvragen wie haar échte vrienden zijn. Dat blijkt dan Jessica te zijn, haar eerdere vijand.

Wraak

Nick neemt door zijn actie wraak op alle mensen op de hate list.

Pesten op school

Nick en Valerie vallen buiten de groep op school, waardoor ze de hate list opstellen.

Ouder-kindrelatie

De relatie tussen Valerie en haar ouders is niet goed; die ruzieën alleen maar omdat haar vader er met een jongere vrouw vandoor is gegaan.

Trauma

De schietpartij veroorzaakt natuurlijk een groot trauma, en de verwerking daarvan kan erg moeilijk zijn, zoals we zien in Valerie.

Motto

Er is een Engels motto:

We‘ll show the world, they were wrong  and teach them all to sing along.(Nickelback) 

Nickelback is een popgroep en het motto is afkomstig uit één van hun lyrics. Het geeft goed aan waar het boek in de thematiek over gaat. Nick en Valerie  hebben een hekel aan een aantal mensen op hun school. Ze hebben een Hate List opgesteld en Nick werkt die op de bewuste dag (2 mei 2008) “netjes af” met een pistool.

Trivia

“Hate List” is de debuutroman van Jennifer Brown. Het boek werd een bestseller en heel vaak bekroond met een literaire prijs; o.a. voor die van Young Adult Literature 2010.

Titelverklaring

De titel van deze Young adult-roman is niet moeilijk te verklaren. Nick en Valerie hebben een lijst opgesteld waarop mensen staan aan wie ze een hekel hebben (Hate List). Het zijn mensen die in aanmerking komen om te worden geliquideerd. Nick werkt op de bewuste schooldag de lijst af.

Structuur & perspectief

Het boek is verdeeld in vier delen, waarvan de eerste twee ongeveer even lang zijn. Het derde deel is verreweg het langste. Het laatste deel omvat maar één hoofdstuk en kan dienst doen als een soort epiloog. De eerste drie delen zijn weer onderverdeeld in hoofdstukken die geen titel dragen. In een aantal hoofdstukken van die delen wordt een artikel uit de Garvin County Sun Tribute geciteerd waarin de journaliste Angela Dash een analyse geeft van de daders en slachtoffers van de aanslag in de school. In het eerste deel beginnen alle hoofdstukken met zo’n verslag. In deel II slechts één hoofdstuk en in deel III 7 hoofdstukken. In deel IV komt er geen verslag meer van Angela.

De structuur van deze roman:

Deel I : hoofdstuk  1-5

Deel II: hoofdstuk 6-15

Deel III: hoofdstuk 16-44

Deel IV: hoofdstuk 45.

In deel I lopen heden en verleden regelmatig door elkaar heen, maar in deel II wordt voornamelijk verteld wat er met Valerie is gebeurd nadat ze in het ziekenhuis uit de narcose bijkomt. Ook in deel III wisselen heden en verleden elkaar weer regelmatig af.

De hoofdstukken worden verteld door Valerie Leftman, vriendin van Nick en studente aan de Garvin High School. Zij en Nick hebben de Hate List opgesteld. Valerie moet in het eerste deel van het boek na de vakantie voor het eerst weer naar school Die eerste dag is het verhaalheden. Maar in de diverse hoofdstukken van dit deel wordt door haar verteld wat er op vrijdag 2 mei 2008 op school is gebeurd. In die flashbacks vertelt ze in de verleden tijd. In het verhaalheden vertelt ze in de tegenwoordige tijd. Bij de stukjes van de 2^e mei 2008 wordt vermeld hoe laat het is en bijna altijd wordt een citaat bijgevoegd. Valerie is een ik-verteller.

Decor

Het is niet moeilijk om de tijd te bepalen. De aanslag door Nick op school vindt plaats op vrijdag 2 mei 2008. Na de vakantie, wanneer Valerie van haar wonden genezen is, moet ze weer naar school. Het is dus het najaar van 2008. Daarna loopt het verhaal door tot de diploma-uitreiking van het jaar daarna. De vertelde tijd is dus ongeveer een jaar.

Het decor is vooral de Garvin High School. De aanslag werd gepleegd in de aula  van de school. Dat is dus een belangrijk symbolisch decor.

Stijl

De verteltrant van Jennifer Brand is helder en gericht op haar jonge lezerspubliek. Toch kun je zien dat het een boek is voor bijna volwassen lezers o.a. door de techniek die ze hanteert: de afwisseling van heden en flashbacks. 

De metaforen die Brown gebruikt zijn heel herkenbaar.

Vergelijk o.a. de passage die Valerie vertelt over haar komst in de school.

‘Ik blijf achter op de stoep en voel me gevangen in een getijdestroom van scholieren die dicht om me heen zwemmen en me op hun golfslag heen en weer wiegen zonder dat ik het open water kan bereiken. Ik vraag me af of ik hier niet gewoon tot tien voor drie kan blijven wachten, tot mam we weer komt halen.' (blz. 41/42)

Slotzin

Ik ben naar huis gegaan en heb mijn koffer gepakt. De koffer was met het deksel open op het bed blijven staan, naast het behang met de paarden – die – en dat is natuurlijk nooit anders geweest- met levenloze ogen bewegingsloos toekijken.

Beoordeling

'Hate List' is een actuele, Young Adult roman over een interessant onderwerp: een schietpartij op een Amerikaanse High School. De afgelopen jaren is dit enkele keren voorgevallen en de schrijfster gaat op zoek naar het waarom van de aanslag. Wat is de rol die Valerie Leftman heeft gespeeld?

Jennifer Brown begint met het verslag van de slachtpartij en laat Valerie afwisselend vertellen over het heden en het verleden. Dat gaat heel gemakkelijk in elkaar over. Daardoor wordt het een vlot leesbare roman over een interessant onderwerp voor scholieren.  Een aanrader voor de middengroepen van het voortgezet onderwijs. 
Typisch Amerikaans lijkt het me dat er in de vriendschap tussen Nick en Valerie geen enkele keer woorden worden besteed aan mogelijkheden van seks tussen hen beiden.

Recensies

"It’s a mix­ture of a book — I can’t say I loved it but it is an engag­ing read and felt all too real at times." http://www.turn-the-page....fer-brown/

"I definitely recommend this book to anyone it’s a great read, it’s so well written you feel the emotions of the characters and it brings out a lot of conflicting emotions within the reader. " http://www.bookrack.in/20...fer-brown/

"This book hit me as powerfully as 19 Minutes did and I won't be forgetting it." http://agoodaddiction.blo...brown.html

"It may be a book that is set centrally around a teenage/high school character but the themes, topics and issues that are discussed are certainly more than that." http://www.chasingemptypa...eview.html

Bronnen

Website van de schrijver.

http://www.jenniferbrownya.com/