Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2010
• 92 pagina's
• Uitgeverij: Uitgegeven ter gelegenheid van de maand van het Spannende boek 2010 door de Stichting Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek in een oplage van 865.000

Flaptekst

Eerste zin

Samenvatting

Ochtend
Net als elke andere ochtend legt Ellen (35 jaar, mooi en sinds 11 jaar getrouwd met Victor) de kleren van haar man klaar. Dat heeft ze nu eenmaal gedaan en daarna is er nooit meer iets veranderd. Haar man vindt het niet fijn, maar hij wil er niets van zeggen. Hij zit in het keurslijf van het huwelijk. Deze Victor is één jaar jonger dan Ellen. 

Ellen heeft uit haar eerste huwelijk een zoon, Bas. Die is zeventien jaar. Zij vader is gestorven toen hij drie jaar was. Hij liet een vermogen na. Toen Bas zes was, ontmoette Ellen Victor. Hij mag zijn nieuwe vader niet en hij spreekt steeds over “de man”. Bas is een doorsnee-puber met zijn nukken. Hij vraagt die ochtend tijdens het ontbijt aan Victor of hij vreemd gaat. Die vraag slaat in als een bom. Victor wordt kwaad en hij geeft Bas een dreun in zijn gezicht. Dat had hij beter niet kunnen doen, want Ellen wordt nu op hem kwaad. Zowel Bas als Victor zeggen dat ze die avond niet weten of ze thuis zijn. Victor moet naar een “vergadering”.
Ellen belt hem op in de auto en zegt dat ze het nu wel gehad heeft met hem. Ze wil echtscheiding aanvragen en ze zal haar advocaat bellen. 

Van Bas horen we dat hij werkelijk op de hoogte is van een verhouding die Victor onder de schuilnaam op internet Steven erop na houdt met ene Jenny, een Antilliaanse vrouw, die hem erg kan opwinden. Bas heeft namelijk overal in huis webcams geplaatst o.a. in de kamer van Victor. Zo hebben ze zijn mail kunnen checken door in te zoomen op zijn computer en zijn wachtwoord te herleiden. De spanning is die ochtend dus te snijden.

Avond:
Ellen ontvangt Rutger die door Bas zou zijn gestuurd, om iets op te halen. Rutger heeft een jong en geil zusje met wie hij heeft afgesproken dat ze Bas een tijdje zal vasthouden. Ellen stuurt Rutger alvast naar boven. Hij ziet wat in haar getuige de opmerkingen die hij al eens tegen haar en Bas had gemaakt.
Jessica vraagt of Bas haar “poes” wil zien, die eerst de dubbelzinnigheid niet begrijpt. Ze drinken daarna ook teveel bacootjes en Jessica wordt dronken. Ze moet kotsen en Bas helpt haar. Daarna gaat hij stil naar huis. Hij hoort zijn moeder in de slaapkamer bezig en denkt dat Victor thuis is gekomen.

Victor is na zijn werk naar een hotel gegaan waar hij de Antilliaanse Jenny ontmoet. Die weet altijd wel een paar leuke seksspelletjes te bedenken. Hij twijfelt of hij naar huis zal gaan. Maar dan gaat hij toch.

Ellen heeft intussen Rutger zo ver dat ze flink aan het neuken zijn geslagen. Ineens ziet Rutger Victor in de kamer staan. Die wordt natuurlijk ziedend. Hij gaat Rutger slaan maar die vecht terug met een wijnfles en slaat hem op zijn kop. Vervolgens drukt Ellen een dekbed op zijn hoofd en Victor overlijdt. Ze moeten iets bedenken. Ze pakken Victor op en gooien zijn hoofd op een houten punt van het bed, waardoor dat zijn hoofdwond kan verklaren. Daarna moet Rutger uit huis. Als dat gebeurd is, kan ze de politie bellen en wordt ook Bas wakker. Tegenover de politie houdt Ellen vol dat het een val per ongeluk is geweest. Maar ze moet mee om een verklaring af te leggen. 
Bas ziet later dat er iemand sigaretten heeft gerookt en dat kan niet Ellen of Victor zijn. Hij probeert via zijn webcams informatie te krijgen, maar Rutger heeft eerst een aantal ervan uitgeschakeld.

Later:
We zitten enige tijd later. Bas heeft intussen vaste verkering gekregen met Jessica. De politie heeft alles onderzocht. Er zitten enkele vreemde dingen aan de zaak. Ze achterhalen de affaire met Jenny, weten dat Victor vol zat met drugs toen hij stierf. Ellen heeft Rutger niet meer gezien en de zaak wordt door de politie afgesloten.
Op de zaak is er een nieuwe man die Ellen met haar aandelen wil helpen. Deze Walter weet haar in te palmen. Bas ziet het weer met lede ogen aan. Hij wil eigenlijk liever niet dat zijn moeder weer een relatie begint. Dat zegt hij ook tegen haar.

Thematiek

Vader-zoonrelatie

Om precies te zijn, de stiefvader-zoonrelatie. Bas kan zijn stiefvader Victor niet uitstaan, wat voor problemen zorgt.

Motieven

Uitgebloeide liefdesrelatie

Er zit een sleur in de relatie van Ellen en Victor, wat ervoor zorgt dat ze beiden overspelig worden.

Moord

Rutger en Ellen vermoorden Victor.

Overspel

Zowel Victor als Ellen plegen overspel. Hij met Jenny en zij met Rutger. Seksualiteit hoort hier ook bij als motief.

Titelverklaring

“Onmacht” zou kunnen terugslaan op de personages in het verhaal die eigenlijk door de situatie gedwongen weinig macht over hun leven hebben. Ellen legt elke dag de kleren klaar voor Victor, maar juist dat ritueel dwingt hem in een keurslijf. Hij durft weer niet te zeggen dat hij het niet leuk vindt. Daardoor ontstaat er een hapering in hun relatie en dat leidt vaak tot een buitenechtelijke relatie (Victor en Jenny). 
Hij heeft daardoor weinig aandacht voor Ellen, die een sterke moeder-zoonrelatie heeft gekregen door de dood van haar eerste man. Enkele keren verzucht ze “O Bas”. De aandacht van haar voor hem heeft een oedipaal trekje. Dat komt ook in de laatste scene terug, wanneer Bas zijn moeder vraagt of een nieuwe relatie met Walter wel de moeite waard is. Er kunnen in dit kort verhaal dus steeds dingen waar de mensen geen zeggenschap over hebben.

Structuur & perspectief

Het kleine boekje wordt onderverdeeld in drie delen.
- Ochtend;
- Avond;
- Later.
Het is een erg eenvoudige verhaalopbouw. In het eerste deel wordt verteld wat er op een bewuste ochtend gebeurt. Het is de directe aanleiding voor wat er in deel II gebeurt (Avond).
In ‘Later” is er sprake van een soort epiloog en wordt het verhaal afgewikkeld.
De handeling wordt chronologisch verteld. Er is eigenlijk sprake van een open einde. Je weet niet hoe het met Ellen en bas verder zal aflopen.

Er is een wisselend perspectief.
Alle personages die een rol spelen, vertellen in een hij/zij perspectief (personaal). In die korte stukjes leer je hun gedachten en gevoelens kennen. Zo zijn Ellen, Bas, Victor, Jessica en Rutger allemaal van die personale vertellers.

Er worden geen mededelingen over data en jaartallen gedaan. Het verhaal speelt zich af op een ochtend en een avond en een “later”. Die laatste tijdsaanduiding speelt enkele maanden later dan de eerste twee. Wel is er sprake van een actueel verhaal. Bas maakt gebruik van moderne hulpmiddelen als internet en webcams.

Decor

Er worden geen mededelingen gedaan over de plaats van handeling.

Beoordeling

De geschenkboekjes in de maand van het Spannende Boek zijn natuurlijk maar erg kort wat de inhoud betreft. Dat was ook in eerdere jaren het geval. M.i. zijn ze vaak bedoeld om de lezers van het genre in aanraking te brengen met het werk van een schrijver. Charles den Tex is een gerenommeerde thrillerschrijver, die al drie keer eerder de Gouden Strop (Prijs voor het Spannendste boek) heeft veroverd. Zijn trilogie over Michael Bellicher is heel spannend. Deel drie daarvan is net verschenen in de maand mei. Dat laatste boek is een volwaardig boek voor de boekenlijst. Dat is met “Onmacht “ niet het geval.
Misschien kan het op een vmbo-school nog wel op de lijst worden gezet. Op een havo-school zou het niet zwaarder mogen meetellen dan voor 1 punt en voor een vwo-lijst is het boek van een te geringe literaire importantie om op de literatuurlijst te zetten. 
En verder, een gegeven paard…

Recensies

"Het idee van een cadeauboek is dat je nieuwsgierig wordt naar ander werk. Onmacht is zo’n boekje dat die ambassadeursfunctie ten volle vervult. Al is het thema dan belegen volgende Gouden Strop-jury, de invulling is prikkelend en overtuigend." http://www.tzum.info/2010...x-onmacht/

"Het is knap hoe Den Tex in zo’n klein bestek een heel plot ontvouwt met een spannend, cliffhangerachtig einde op de koop toe. Knappe laatste zin!" http://www.ncrvgids.nl/mi...32/onmacht

"Dit is vooral een kort verhaal dat gerekt is tot een novelle, een soapnovelle met een zwart randje. Den Tex is tot veel meer in staat." http://www.mpobooks.nl/re...nmacht.htm

Bronnen

Website van de schrijver

http://www.charlesdentex.com/