Mohamad (15) verblijft nu drie maanden in Nederland. Het toeval wilde dat zijn eerste dag op de pop-up school samenviel met zijn verjaardag. Geen reden voor een feestje, toch was er taart.

Nieuw: een korte interviewreeks met jonge vluchtelingen. Blogger Oscar interviewde drie jongens op een dependance van ISK (Internationale Schakelklassen) voor vluchtelingen van 18 jaar of jonger.. 

In tegenstelling tot veel andere jonge vluchtelingen is hij niet helemaal alleen. Hij heeft een oom in Duitsland waar hij naar toe gaat met de kerst en zijn drie oudere zussen verblijven ook in Nederland. Ze gaan zelfs al naar de universiteit. Trots vertelt hij dat zij hem ook zo goed Engels hebben leren spreken. Helaas ziet hij z'n zussen alleen in het weekend. Wanneer je elkaar bijvoorbeeld onderweg bent kwijtgeraakt en je niet tegelijkertijd inschrijft in het land, dan wordt er met familiebanden weinig rekening gehouden.

Hét pasje

Mohamad is bang om iets verkeerds te zeggen. De meester had van te voren gezegd dat het ging om een 'interview', en het woord interview wordt direct geassocieerd met de AIVD, die ingewikkelde vragen stellen die van grote invloed zijn of je mag blijven of niet. Maar eigenlijk heeft Mohamad niks meer te vrezen. Hij haalt zijn portemonnee uit zijn broekzak en laat zijn pasje zien. Op het eerste gezicht niets meer dan een nietig stukje plastic, maar voor iemand als Mohamad van levensbelang. Dit pasje is qua waarde te vergelijken met een stapel pokémon-kaarten in groep 5: onschatbaar. Wie er wel en wie geen pasje hebben is een enorm populair gespreksonderwerp op school. Het zorgt voor jaloezie en relletjes, want: "Waarom heeft hij er wel eentje en ik niet? Ik was er toch eerder!" Dat lullige stukje plastic staat garant voor een vijfjarig verblijf in Nederland. Een optimist zou daaraan toevoegen: "en dus vijf jaar zonder oorlog."

Les in groepjes

Mohamad toont ons zijn school, de boeken en de muurversiersels. De tafelopstelling springt in het oog. Niet twee aan twee, maar in groepjes van drie doen de leerlingen hun werk. Later legt een lerares uit dat deze trio’s gebaseerd zijn op vorderingen. Omdat de één hier twee en de ander al vijf maanden in Nederland verblijft, is klassikaal lesgeven vrijwel onmogelijk.

Opnieuw bouwen

Net als veel van zijn schoolgenoten wil Mohamad architect worden. Het is niet zo dat de Nederlandse gevels de Syriërs aangezet hebben tot deze ambitie. Hun gezamenlijke carrière-wens heeft een andere reden. Het is een wens voor later, om tijdens de wederopbouw van hun gebombardeerde thuis van waarde te kunnen zijn. Want terug wil Mohamad sowieso, ook al heeft hij het voor nu fijn in Nederland. De juf vertelt dat Mohamad goede kansen heeft. Hij is intelligent en kan na deze school doorstromen naar een klas van het ISK (waar ze hem verder voorbereiden op Nederlands onderwijs) en daarna misschien zelfs naar een HBO. Dan is architect worden geen onbereikbare droom meer.

Als een bestuurder in een file kijkt Mohamad vooruit, over de ellende heen en rechtstreeks naar het licht dat het einde van een horrortunnel betekent. Hij kijkt voorbij verdere aanslagen, doden en oorlogen. En dat valt te prijzen. Mohamad is de Syrische Bob de Bouwer: niet lullen maar poetsen. Nu zal Mohamad dit niets tot weinig zeggen, maar zij werken wel degelijk volgens eenzelfde boodschap: "Kunnen wij het maken? Nou en of!"